Program profilaktyczny przeciwko przemocy i używkom w szkole opracowany dla Zespołu Szkół w Chrzanowie Adresatami tego programu profilaktycznego są przede wszystkim uczniowie naszego gimnazjum, których chcemy chronić przed przejawami przemocy w jak najszerszym pojęciu, a także pragniemy naszym wychowankom wskazywać normy postępowania bez przejawów wandalizmu, przemocy oraz uciekania się do korzystania z różnych używek. CELE PROGRAMU 1. Przeciwdziałanie i redukowanie przemocy w szkole, domu i środowisku lokalnym dla uzyskania przyjaznych więzi międzyludzkich w relacjach uczeń - uczeń, nauczyciel - uczeń,dziecko - rodzic, kolega - koleżanka itp. 2. Przeciwdziałanie i redukowanie przejawów wandalizmu i nieposzanowania mienia własnego, szkoły, społecznego. 3. Wyrobienie nawyku troski i poszanowania zdrowia własnego jak i innych. 4. Uświadomienie i poszerzenie wiedzy uczniów o szkodliwości palenia tytoniu, spożywania alkoholu, zażywania narkotyków oraz ich negatywnym wpływie na organizm człowieka. SPOSOBY OSIĄGNIĘCIA CELÓW 1. Podejmowanie środków zaradczych mających na celu zredukowanie negatywnych skutków, wynikających z zagrożenia dzieci przemocą w szkole, domu, środowisku lokalnym; wandalizmem oraz wszelkiego rodzaju uzależnieniami. 2. Modelowanie określonego typu zachowań za pomocą uporządkowanego zbioru zasad postępowania. 3. Prowadzenie zajęć edukacyjnych mających na celu wyrobienie odpowiednich, pożądanych postaw wobec zjawisk, przemocy, wandalizmu, uzależnień. 4. Podjęcie szeroko rozumianej współpracy z rodzicami. 5. Współdziałanie z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną, Komendą Policji, Sądem Rejonowym. 6. Aktualizowanie i poszerzanie wiedzy nauczycieli. 7. Sukcesywna pedagogizacja rodziców. 8. Niezwłoczne interweniowanie wszystkich pracowników szkoły, rodziców a także uczniów w jakichkolwiek przejawach przemocy, wandalizmu oraz pojawiających się uzależnień. 9. Przygotowywanie ściennych gazetek tematycznych. 1
CEL PIERWSZY SZCZEGÓŁOWY Redukcja wszelkich zjawisk przemocy i przejawów wandalizmu. G ŁOWNE HASŁO Szkoła naszym drugim domem - szanujemy siebie nawzajem i wszystko, co nas otacza. SPOSOBY OSIĄGNIĘCIA CELU 1. Opracowanie na godzinach do dyspozycji wychowawcy przez uczniów i nauczyciela listy niepożądanych zachowań i przejawów wandalizmu. 2. Przekazanie wypracowanych materiałów Samorządowi Uczniowskiemu. 3. Opracowanie przez SU w oparciu o pozyskane materiały kilku zasad ogólnych postępowania uczniów 4. Wywieszenie listy obowiązujących zasad na tablicy ściennej SU. 5. Zapoznanie z zasadami wszystkich uczniów na godzinach do dyspozycji wychowawcy. 6. Systematyczne nauczanie dzieci samokontroli poprzez uświadamianie przeżywanego aktualnie stanu emocjonalnego i naukę radzenia sobie z własną emocjonalnością. 7. Przeprowadzenie pogadanek mających na celu stworzenie motywacji do zmiany zachowań poprzez uświadomienie uczniom, że na emocje można wpływać. 8. Poprawa więzi uczniowskich, szkolnych oraz rodzinnych. 9. Wyrobienie postawy odpowiedzialności za swoje bezpieczeństwo wraz z umiejętnością przewidywania skutków zachowań własnych dla bezpieczeństwa swojego i innych ludzi. 10. Kształtowanie postawy tolerancji wobec innych ludzi. 11. Nauka nie używania przemocy w kontaktach z innymi. 12. Poszanowanie mienia własnego. 13. Wdrażanie i umacnianie poczucia odpowiedzialności za mienie społeczne poprzez szczególne poszanowanie mienia szkolnego. 14. Egzekwowanie ogólnie przyjętych norm postępowania przez wszystkich uczestników programu (uczniów, nauczycieli, rodziców). CEL DRUGI SZCZEGÓŁOWY Poszerzenie wiedzy uczniów na tematy szkodliwego wpływu tytoniu, alkoholu, narkotyków na organizm człowieka oraz konieczności troski o zdrowie własne. 2
GŁÓWNE HASŁO Życie bez nałogów - to zdrowe życie. SPOSOBY OSIĄGNIĘCIA CELU 1. Wykorzystanie przez nauczycieli scenariuszy lekcji ukierunkowanych na problemy istniejących zagrożeń i uzależnień. 2. Poszerzenie wiedzy pedagogów poprzez udział w szkoleniowych posiedzeniach Rady Pedagogicznej, wychowawców klas 3. Szeroko rozumiana pedagogizacja rodziców na temat uzależnień oraz zdrowego trybu życia ich samych a także ich pociech. 4. Organizowanie przez wychowawców spotkań dla uczniów i rodziców z przedstawicielami policji, Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej, pracownikami służby zdrowia. 5. Przeprowadzanie ankiet diagnozujących wśród dzieci i korelowanie ich wyników z podejmowanymi działaniami. SPOSOBY REALIZACJI PROGRAMU DZIAŁANIA SKIEROWANE NA UCZNIÓW 1. Stworzenie norm zachowań obowiązujących wszystkich uczniów, egzekwowanych przez wychowawcę. 2. Zajęcia edukacyjne o charakterze warsztatowym na tematy: Agresja, przemoc, znęcanie. Przemoc w szkole, grupie rówieśniczej. Konstruktywne radzenie sobie z emocjami. Sposoby rozwiązywania konfliktów. Pomoc słabszym w sytuacjach przemocy. Asertywność. Prawa dziecka, prawa człowieka. Tolerancja wobec innych. Poszanowanie mienia. O alkoholu, narkotykach i innych używkach. Bierne a czynne palenie. Zdrowy tryb życia, na co dzień. Mówić czy nie mówić (informowanie dorosłych o sytuacjach przemocy, 3
przypadkach sięgania po papierosy, narkotyki, alkohol itp.). Działaniom edukacyjnym towarzyszyć mogą również działania ogólnoszkolne: 1. Konkursy plastyczne promujące podejmowaną tematykę np.: Nie pal ę! Nie przemocy! 2. Projekcje filmów o poruszanej problematyce. 3. Organizacja dni integracji i poznawania się.np. Pierwszy Dzień Wiosny 4. Przygotowanie edukacyjnych przedstawień teatralnych przez starszych uczniów, np. apel Sąd nad papierosem" 5. Zorganizowanie w klasach dyskusji na temat nałogów i tego, co szkoła może zrobić, aby lepiej przed nimi chronić. 6. Przekazanie wniosków Samorządowi Uczniowskiemu, który w oparciu o nie opracowuje deklarację Nasza szkoła bez nałogów". 7. Zapoznanie z treścią deklaracji wszystkich uczniów szkoły na godzinach do dyspozycji wychowawcy. 8. Umieszczenie deklaracji na tablicy ogłoszeń Samorządu Uczniowskiego. PEDAGOGIZACJA RODZICÓW 1. Aktywne włączanie rodziców we wszystkie działania podejmowane przez szkołę. 2. Jak uchronić dziecko przed przemocą? W jaki sposób pomóc dziecku poszkodowanemu? 3. Poinformowanie rodziców o procedurach postępowania wobec dzieci zachowujących się agresywnie oraz stosujących przemoc w stosunku do rówieśników. 4. Jak rozpoznać, czy moje dziecko jest uzależnione? 5. Jak uczyć zachowań asertywnych? 6. Organizacja spotkań z pracownikami Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, Policji. DZIAŁANIA SKIEROWANE DO RADY PEDAGOGICZNEJ 1. Zapoznanie Rady Pedagogicznej z założeniami programu profilaktycznego 2. Przydział zadań, ustalenie osób odpowiedzialnych za ich wykonanie. 3. Przeszkolenie Rady Pedagogicznej w zakresie: uczeń jako ofiara i sprawca przemocy w świetle prawa; jak radzić sobie z emocjami własnymi i innych, jak umiejętnie rozwiązywać problemy. 4. Przekazanie przygotowanych scenariuszy zajęć wychowawcom do realizacji w poszczególnych klasach.. 5. Analizowanie przypadków agresji i przemocy przez wychowawców klas 6. Wzmożenie dyżurów na przerwach. 4
7. Niezwłoczna i zdecydowana interwencja pedagogów we wszystkie przejawy przemocy, wandalizmu, pojawiających się uzależnień. 8. Zredagowanie ankiet diagnozujących wymienione w programie problemy. W wyniku realizacji programu uczniowie mają posiąść zdolność samodzielnego dokonywania wyboru zachowań właściwych dla bezpieczeństwa i zdrowia własnego oraz innych ludzi. Zadania Sposoby realizacji Odpowiedzialni Terminy Uwagi 1. Stop opracowanie pięciu wychowawcy X przemocy i zasad dotyczących klasowi XI wandalizmowi zwalczania i samorząd Cały rok zapobiegania uczniowski przejawom przemocy i nauczyciel w-f wandalizmu wcielanie w życie przyjętych zasad zapoznanie uczniów z prawami dziecka przeprowadzenie pogadanek w klasach na temat radzenia sobie z emocjonalnością pogadanki na temat przemocy i wandalizmu umacnianie poczucia za mienie własne i społeczne dni integracji i poznawania się Dzień wiosny", Dzień dziecka" Zapobieganie Ankieta zażywasz- Nauczyciel biologii l semestr narkomanii przegrywasz Gazetki tematyczne w Wychowawcy klas Cały rok klasach Przeprowadzenie -IIpogadanek na godzinach wychowawczych Spotkania z przedstawicielem poradni - psychologiczno-pedagogicznej co 2 lata 5
Walka i Filmy profilaktyczne Nauczyciel biologii 1 semestr zapobieganie Apele o tematyce Wychowawcy klas Cały rok używaniu tytoniu antynikotynowej Wpływ Nauczyciel sztuki, II semestr tytoniu na zdrowie pogadanki nauczyciel biologii na godzinach wychowawczych Konkursy plastyczne pod hasłem Nie pal przy mnie proszę Jak ustrzec się Konkurs plastyczny Nauczyciel sztuki 1 semestr przed Alkohol twój wróg" Wychowawcy klas Cały rok alkoholizmem Przeprowadzenie pogadanki na Samorząd Uczniowski 1 semestr lekcji wychowawczej Opracowanie deklaracji Nasza szkoła bez nałogów" MONITOROWANIE REZUL TATÓW Po upływie każdego roku uczniowie wypełniają ankietę diagnozującą sytuację w szkole 6