Szkoła Podstawowa im. G. Morcinka w Poczesnej Program bezpieczeństwa w sieci Opracowały: Urszula Muszalska i Agnieszka BoŜek
Wstęp Internet, skarbnica wiedzy i informacji, jest jednym z najwaŝniejszych narzędzi słuŝących współczesnemu człowiekowi do pracy, nauki i rozrywki. Internet moŝe pomagać, ale moŝe teŝ szkodzić. NaleŜy więc uwraŝliwić uczniów na zagroŝenia płynące z Internetu, nauczyć mądrze selekcjonować zdobyte informacje. Sposobem zapobiegania niebezpieczeństwom związanym z Internetem jest edukacja. Stąd teŝ wynika waŝna i odpowiedzialna rola rodziców, nauczycieli, którzy mogą i powinni być dla dziecka źródłem wiedzy równieŝ w zakresie korzystania z Internetu. 2
Charakterystyka programu Program profilaktyczny Bezpieczeństwo w Sieci jest adresowany do nauczycieli, rodziców, uczniów Szkoły Podstawowej im. Gustawa Morcinka. Program realizowany będzie na lekcjach, godzinach do dyspozycji wychowawcy, spotkaniach z rodzicami, podczas obchodów Dnia Bezpiecznego Internetu. Po wdroŝeniu programu uczniowie powinni m. in. znać i stosować zasady bezpiecznego poruszania się po Internecie, powinni znać zagroŝenia jakie mogą spotkać uczniów w Internecie, a rodzice znać sposoby kontrolowania dzieci podczas korzystania z zasobów Internetu. 3
Cele programu: wdroŝenie uczniów do bezpiecznego korzystania z Internetu; uświadomienie im zagroŝeń czyhających w świecie wirtualnym; ochrona uczniów przed zagroŝeniami wynikającymi z rozwoju technologii informacyjnej; zapewnienie bezpieczeństwa młodym internautom; zwrócenie uwagi dorosłych na niebezpieczne treści, na które mogą natknąć się dzieci podczas samotnego korzystania z Internetu; edukacja uczniów, rodziców, opiekunów i nauczycieli. udział uczniów i rodziców w szkoleniach e-learningowych wskazywanie sposobów wykorzystania zasobów Internetu do zabawy i nauki 4
L.p. Zadania Działania / forma realizacji 1. 2. Zabezpieczenia techniczne szkolnej sieci komputerowej zapewniające bezpieczny dostęp do zasobów sieci Internet Edukacja uczniów w zakresie zachowania bezpieczeństwa w sieci, uwraŝliwienie młodzieŝy na problem przestępczości w Internecie. Zainstalowanie oprogramowania wspomagającego kontrolę Internetu, systematyczny dozór oprogramowania (Opiekun ucznia, Cenzor) Przeprowadzanie zajęć edukacyjnych na temat bezpieczeństwa w sieci oraz zagroŝeń w oparciu o scenariusze zawarte na stronie www.dzieckowsieci.pl Zapoznanie z netykietą czyli zasadami korzystania i komunikowania się w Internecie - przygotowanie okolicznościowej gazetki ściennej Przeprowadzenie zajęć nt. zasad bezpiecznego korzystania z zasobów Internetu oraz regulaminem pracowni Stworzenie działu poświęconego bezpieczeństwu komputerowemu na szkolnym portalu, umieszczenie na witrynie szkolnej informacji dotyczących bezpieczeństwa w Internecie w postaci relacji z działań szkolnych oraz adresów internetowych witryn związanych z tą tematyką. Osoby odpowiedzialne dyrektor szkoły, opiekun ICIM wychowawcy Uwagi Kurs e-learningowy dla uczniów 5
Przeprowadzenie szkolnego konkursu na plakat wykonany dowolną techniką propagujący bezpieczeństwo w Sieci - zorganizowanie wystawy pokonkursowej. Organizacja Dnia Bezpiecznego Internetu. Umieszczenie w gazetce szkolnej zasad poprawnego i kulturalnego korzystania z zasobów WWW. Dystrybucja materiałów informacyjnych wśród uczniów, nauczycieli. wychowawcy Prezentacje multimedialne, filmy dla uczniów oraz nauczycieli. wychowawcy 3. Doskonalenie zawodowe w zakresie bezpieczeństwa w sieci. Edukowanie rodziców Udział uczniów w konkursach internetowych. Udział w konferencjach i szkoleniach dotyczących TI. Poruszanie na spotkaniach z rodzicami zagadnień bezpieczeństwa w sieci. Pokazanie zagroŝeń oraz sposobów reagowania na nie. Kurs e-learningowy dla rodziców. www.dzieckowsieci.pl Przygotowanie i przekazanie w czasie wywiadówek" ulotek informacyjnych dla rodziców oraz umowy między rodzicem a dzieckiem (www.dbi.pl). Edukowanie nauczycieli Przygotowanie teczki z materiałami, ze scenariuszami zajęć dla nauczycieli. do prowadzenia zajęć z uczniami i rodzicami. 6
4. Zapoznanie z alternatywnymi metodami spędzania wolnego czasu. Pomoc uczniom w rozwiązywaniu problemów osobistych, szkolnych, rodzinnych i środowiskowych, wzmacnianie poczucia własnej wartości oraz sprawiedliwości. Stworzenie oferty zajęć pozalekcyjnych: zajęcia kół przedmiotowych, redakcja szkolnej gazetki, świetlica szkolna, SKS, zajęcia organizowane przez GCKIiR, bibliotekę. Zajęcia dla uczniów z pedagogiem szkolnym. wychowawcy opiekunowie kół pedagog szkolny 7
Spodziewane efekty programu 1. Uczniowie, ich rodzice oraz znają zagroŝenia korzystania z Internetu oraz z gier komputerowych. 2. Zwiększenie u uczniów i ich rodziców krytycznego odbioru przekazu treści przekazywanych przez komputer. 3. Uczniowie korzystają z Internetu z zachowaniem bezpiecznego dystansu do niewłaściwych stron. 3. Rodzice uczniów znają rolę programów filtrujących zasoby Internetu, słuŝących jako pomoc w ochronie psychiki młodych ludzi. 4. Uczniowie znają zasady netykiety. 5. Uczniowie spędzają czas wolny w sposób aktywny i akceptowalny społecznie, promujący zdrowy styl Ŝycia. 8
Propozycje ewaluacji Program Bezpieczny komputer skierowany jest zarówno do uczniów, nauczycieli jak i rodziców. Zawiera róŝnorodne, choć dość typowe formy pracy w zakresie bezpieczeństwa w sieci. Nową formą pracy jest kurs e-learningowy dla uczniów klas IV-VI. Ewaluacja końcowa programu będzie dokonana w końcu czerwca 2009r. Celem ewaluacji będzie odpowiedź na pytania: Czy osiągnięto zamierzone cele? Co moŝna zmienić w kolejnych próbach wdraŝania nowatorskich pomysłów w celu uwraŝliwienia dzieci na problem zagroŝeń płynących z Internetu oraz w zakresie właściwego korzystania i komunikowania się w Internecie. W jakim stopniu program przyczynił się do podniesienia świadomości uczniów, ich rodziców i nauczycieli w zakresie bezpieczeństwa w sieci? Niewątpliwie dobrą oceną programu będą dyplomy ukończenia przez uczniów kursu e-learningowego. Narzędziem ewaluacji będą: dokumentacja szkolna (scenariusze zajęć, regulaminy konkursów z, scenariusz Dnia Bezpiecznego Internetu) udział uczniów w konkursach anonimowa ankieta dla ucznia (załącznik nr1) anonimowa ankieta dla rodziców (załącznik nr2) 9
Ankieta dotycząca programu Bezpieczeństwo w sieci (skierowana do uczniów) Celem ankiety jest uzyskanie informacji na temat programu dotyczącego bezpiecznego korzystania z Internetu. Ankieta jest anonimowa. Proszę więc o szczere odpowiedzi, gdyŝ w ten sposób uzyskane informacje uwzględnione zostaną w dalszej pracy w celu ulepszenia jakości pracy szkoły zakresie bezpieczeństwa w sieci. 1. Czy uczestniczenie w Szkolnym Programie Profilaktycznym Bezpieczny komputer poszerzyła Tobie wiedzę nt. zagroŝeń wynikających z korzystania z komputera? 2. W jakich miejscach korzystasz z Internetu? Podkreśl właściwe odpowiedzi. a. w domu b. w szkole c. u kolegów d. inne (jakie?). 3. Czy jesteś świadomy o zagroŝeniach płynących z Internetu? 4. Czy znasz zasady bezpiecznego korzystania i unikania zagroŝeń płynących z Internetu? a. tak b. raczej tak c. raczej nie d. nie 5. Czy słyszałeś o programach filtrujących niepoŝądane treści w Internecie (Opiekun Ucznia, Cenzor, Beniamin)? 6. Czy w domu korzystasz z programu antywirusowego? 7. Co zmieniłbyś/aś w szkole w celu zwiększenia świadomości uczniów na temat bezpieczeństwa w sieci?...... 10
Ankieta dotycząca programu Bezpieczeństwo w sieci (skierowana do rodziców) Celem ankiety jest uzyskanie informacji na temat programu dotyczącego bezpiecznego korzystania z Internetu. Ankieta jest anonimowa. Uzyskane informacje uwzględnione zostaną w dalszej pracy w celu ulepszenia jakości pracy szkoły w zakresie bezpieczeństwa w sieci. 8. Ile czasu Pana/Pani dziecko spędza dziennie przy komputerze?: a. nie korzysta b. do 1 godziny c. od 1 3 godzin d. powyŝej 3 godzin e. bez ograniczeń 9. W jakich miejscach syn/córka korzysta z Internetu? Podkreśl właściwe odpowiedzi. a. w domu b. w szkole c. u kolegów d. inne (jakie?). 10. Czy słyszał(a) Pan/Pani o zagroŝeniach płynących z Internetu? 11. Czy słyszał(a) Pan/Pani o moŝliwościach korzystania w domu z profesjonalnych programów ograniczających dostęp do niecenzuralnych treści oraz wybranych czatów i komunikatorów. 12. Czy zna Pan/Pani zasady unikania zagroŝeń płynących z Internetu? 13. Czy słyszał(a) Pan/Pani o witrynach internetowych poświęconych bezpieczeństwu w sieci skierowanych zarówno dla dzieci i ich rodziców? 14. Co zmieniłby/a Pan/Pani w szkole w celu zwiększenia świadomości dzici na temat bezpieczeństwa w sieci?...... 11