SZKOŁA PODSTAWOWA NR 28 IM. KORNELA MAKUSZYŃSKIEGO W POZNANIU SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI

Transkrypt

1 SZKOŁA PODSTAWOWA NR 28 IM. KORNELA MAKUSZYŃSKIEGO W POZNANIU SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI 1

2 SPIS TREŚCI I. INFORMACJE OGÓLNE II. PLAN DZIAŁAŃ W ZAKRESIE REALIZACJI SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Podstawa prawna Szkolnego Programu Profilaktyki: Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz ze zm.), Ustawa z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U Nr 179 poz ze zm.), Ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz.1231; Dz. U. z 2007r. Nr 70, poz. 473). Ustawa z 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55 ze zm.), Ustawa z 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 1994 r. Nr 111, poz. 535 ze zm.), Rozporządzenie MENiS z 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. z 2003 r. Nr 26, poz. 226), Rozporządzenie MENiS z 31 stycznia 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2002 r. Nr 10, poz. 96), Rozporządzenie MEN z dnia 14 maja 2014r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2014 r. poz. 903), Rozporządzenie MEN z 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2013 poz. 532). 2

3 I. INFORMACJE OGÓLNE Określenie trudności i obszarów oddziaływań Założenia programu Naczelny cel Realizatorzy programu Adresaci programu Poziomy działań profilaktycznych Strategie profilaktyczne Na podstawie oceny potrzeb i zasobów Szkoły Podstawowej nr 28 w Poznaniu skonstruowano Szkolny Program Profilaktyki (SPP) obejmujący następujące obszary oddziaływań (bloki tematyczne): - funkcjonowanie społeczne i osobiste uczniów, - zapobieganie niepowodzeniom szkolnym, - zachowania ryzykowne, - zachowania prozdrowotne. Realizacja poszczególnych bloków tematycznych odbywa się równolegle w czasie. Jej celem jest uzyskanie spójności oddziaływań profilaktycznych i wychowawczych. Wszelkie oddziaływania są zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi oraz odzwierciedlają aktualny poziom wiedzy z zakresu pedagogiki i psychologii. SPP jest podporządkowany wszechstronnemu rozwojowi uczniów. Poprzez działania profilaktyczne kształtujemy sposoby myślenia, zachowania, umiejętności i kompetencje ważne dla satysfakcjonującego życia w społeczeństwie. Pomagamy zdobywać wiedzę, osiągać sukcesy w nauce, uniknąć zachowań ryzykownych oraz proponujemy ciekawe i aktywne sposoby spędzania wolnego czasu. Ukształtowanie dziecka odnoszącego sukcesy w zdobywaniu wiedzy, unikającego zachowań ryzykownych, posiadającego kompetencje i umiejętności społeczne oraz przyjazne, pełne poszanowania ustosunkowanie do siebie oraz świata. Realizatorami SPP są wszyscy nauczyciele wspierani przez pedagoga, psychologa, logopedę, pielęgniarkę szkolną i rodziców oraz Samorząd Uczniowski. Uczniowie Szkoły Podstawowej nr 28 w Poznaniu (w całym cyklu kształcenia klasy 0-VI), rodzice i opiekunowie, środowisko lokalne. Działania z zakresu profilaktyki pierwszo- i drugorzędowej. Działania edukacyjne: dostarczenie wiedzy, rozwijanie umiejętności psychospołecznych, konsultacje, zajęcia edukacyjne i specjalistyczne (zajęcia przedmiotowe, lekcje wychowawcze, zajęcia świetlicowe, formy pomocy psychologicznopedagogicznej), spotkania ze specjalistami, konkursy itp. Działania alternatywne: organizacja zajęć artystycznych, ruchowych, wycieczek itp. Działania o charakterze wczesnej interwencji: rozmowy indywidualne, praca wychowawcza, zajęcia w klasach 3

4 w odpowiedzi na pojawiające się zachowania trudne i ryzykowne, korzystanie z pomocy pedagoga i psychologa szkolnego, budowanie sieci wsparcia dla uczniów (współpraca z organizacjami wspierającymi dzieci i rodziny) itp. Metody pracy Formy pracy Oczekiwane efekty podejmowanych działań Monitoring i ewaluacja Dyskusje, pogadanki, gry i zabawy profilaktyczne, pokazy filmów, twórczość artystyczna oraz aktywność ruchowa dzieci. Praca w zespołach zadaniowych, praca w grupach, praca indywidualna. Uczeń potrafi nawiązać i potrzymać satysfakcjonujące relacje z rówieśnikami i pracownikami Szkoły. Uczeń zna swoje mocne strony, umie dokonać autoprezentacji. Uczeń kontroluje własne emocje i wyraża je w sposób społecznie akceptowany. Uczeń radzi sobie w sytuacjach trudnych, rozpoznaje zagrożenia i przewiduje konsekwencje własnego zachowania. Uczeń zna konsekwencje sięgania po środki odurzające, szczególnie dopalacze, zna niebezpieczeństwa i zagrożenia związane z ich stosowaniem, umie określić sytuacje ryzykowne, wie, gdzie znaleźć pomoc w sytuacji zagrożenia. Uczeń zna zasady bezpiecznego korzystania z Internetu, posiada świadomość o istniejącym zagrożeniu związanym z cyberprzemocą, zna konsekwencje prawne związane ze stosowaniem cyberprzemocy. Uczeń rozwija własne zainteresowania oraz odnosi sukcesy edukacyjne, artystyczne i sportowe, zgodne z własnymi możliwościami i potrzebami. Uczeń wie, jak dbać o własne zdrowie i życie. Uczniowie angażują się w działalność prospołeczną. Uczniowie klas 0- VI są ze sobą zintegrowani i mają świadomość wspólnoty tworzonej przez Szkołę. Rodzice są świadomi problemów, z jakimi boryka się ich dziecko i Szkoła. Rodzice i środowisko lokalne wspomaga Szkołę w rozwiązywaniu trudności i wspierają ją w działaniach profilaktycznych. Rodzice i środowisko lokalne wiedzą o podejmowanych w Szkole działaniach. 1. Monitoring prowadzą wychowawcy, nauczyciele, specjaliści zatrudnieni w Szkole oraz Dyrektor Szkoły. 2. Dokumentowanie prowadzonych działań profilaktycznych: wpisy w dziennikach, teczki wychowawców, prace dzieci. 3. Ewaluacja SPP następuję w formie obserwacji, przeglądu dokumentacji, badań kwestionariuszowych, przedstawienia wniosków na posiedzeniach Rady Pedagogicznej. 4

5 II. PLAN DZIAŁAŃ W ZAKRESIE REALIZACJI SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Zadania Sposoby realizacji Adresat Osoba odpowiedzialna Dokumentacja OBSZAR FUNKCJONANIA SPOŁECZNEGO I OSOBISTEGO UCZNIÓW Kształtowanie poprawnych relacji interpersonalnych. Organizacja wydarzeń, które są szansą na pozytywne spędzanie czasu wśród rówieśników i dorosłych (zabawy, wycieczki klasowe, wigilia, festyn, dzień sportu itp.), wychowawcy, rodzice, uczniowie Dokumentacja wychowawców, fotorelacje, strona internetowa szkoły Wzmacnianie wartości szacunku i tolerancji wobec innych poprzez rozmowy z uczniami i zwracanie uwagi na potrzeby innych. Kształtowanie umiejętności interpersonalnych poprzez przygotowanie lekcji wychowawczych na temat komunikacji, asertywności oraz rozwiązywania konfliktów. Organizowanie na terenie szkoły akcji charytatywnych i promowanie postaw prospołecznych. Uczniowie kl. IV-VI Wychowawcy Samorząd Uczniowski, nauczyciele i specjaliści (pedagog, psycholog, logopeda) Zapisy w dzienniku lekcyjnym Sprawozdania Wspieranie rozwoju emocjonalnego uczniów. Przekazywanie uczniom wiedzy na temat emocjonalności człowieka:, co to są emocje i uczucia, jakie mają funkcje, jak sobie z nimi radzić? Wychowawcy, pedagog, psycholog Zapisy w dziennikach lekcyjnych Informowanie pedagoga i psychologa o zaobserwowanych trudnościach emocjonalnych i niepokojących zachowaniach dzieci. Dokumentacja pedagoga i psychologa 5

6 Budowanie pozytywnego obrazu siebie u uczniów. Dostrzeganie, nazywanie i wzmacnianie mocnych stron i zasób uczniów. Systematyczne informowanie uczniów o ich postępach i sukcesach, prezentacja wytworów i prac dzieci. Prace dzieci OBSZAR ZAPOBIEGANIA NIEPOWODZENIOM SZKOLNYM Rozpoznawanie potrzeb i możliwości uczniów. Prowadzenie obserwacji uczniów (także pod kątem występowania ryzyka wystąpienia specyficznych trudności w uczeniu się). Informowanie wychowawcy, pedagoga i psychologa o zaobserwowanych trudnościach edukacyjnych, adaptacyjnych i innych. Reagowanie na przedłużające się nieobecności ucznia. Prowadzenie pogłębionych diagnoz sytuacji edukacyjnej i rodzinnej ucznia. Wychowawca klasy Pedagog, psycholog Dokumentacja wychowawców, zapisy w dziennikach, notatki służbowe, dokumentacja pedagoga i psychologa W razie potrzeby zachęcanie rodzica do skorzystania z oferty Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej oraz Poradni Zdrowia Psychicznego czy innych instytucji. Wytypowanie uczniów do poszczególnych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz organizacja tych form. Przeprowadzenie diagnozy gotowości szkolnej. Przeprowadzenie diagnozy logopedycznej. Zapoznanie się z opiniami oraz orzeczeniami poradni psychologiczno-pedagogicznych czy innymi dokumentami uczniów, dostarczonymi przez rodziców. Objęcie uczniów pomocą psychologicznopedagogiczną (m.in. zajęć dydaktycznowyrównawczych, korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, innych o charakterze terapeutycznym, zajęć dla uczniów zdolnych) przedszkolnych Wychowawca Logopeda Pedagog, psycholog, logopeda, wychowawcy, nauczyciele Arkusze diagnozy, dokumentacja działań diagnostycznych Zapisy w dziennikach, dokumentacja pomocy psychologicznopedagogicznej Podejmowanie działań wpierających ucznia. 6

7 Docenianie osiągnięć edukacyjnych i sportowych uczniów (pochwały na forum klasy, szkoły, wyróżnianie i nagradzanie). Przekazywanie wiedzy na temat efektywnego uczenia się. Organizacja lekcji wychowawczych na temat: procesów uczenia się, różnych technik i metod uczenia się, czynników mających znaczenie dla osiągania satysfakcjonujących wyników w nauce. Przekazywanie wiedzy w sposób atrakcyjny, zróżnicowany, przy wykorzystywaniu różnych metod i środków dydaktycznych. Uczniowie klas IV- VI Wychowawcy Zapisy w dziennikach, scenariusze Arkusze hospitacji, scenariusze zajęć OBSZAR ZACHOWAŃ RYZYKOWNYCH Budowanie poczucia bezpieczeństwa w szkole. Wypracowanie wspólnie z uczniami i rodzicami zasad zachowania się na terenie szkoły. Konsultacje w tej kwestii na początku roku szkolnego (wymiana wzajemnych oczekiwań). uczniowie Wewnątrzszkolny System Oceniania, Statut, regulaminy klasowe Reagowanie na wszelkie odstępstwa od ustalonych norm i zasad. Sumienne pełnienie przez nauczycieli dyżurów między lekcjami. Systematyczny kontakt i wymiana informacji między rodzicami a pracownikami szkoły (zebrania, konsultacje) na temat zachowania uczniów i respektowania przez nich norm. Opracowanie szkolnej procedury postępowania w sytuacji ujawnienia w szkole zjawiska cyberprzemocy. W razie potrzeby opracowywanie i wdrażanie programów pomocy, prowadzących do rozwiązania konkretnych trudności, które pojawiły się w szkole, klasie czy na poziomie indywidualnym. pedagog, psycholog Dokumentacja wychowawcy, notatki Wypracowane programy pomocy, dokumentacja wychowawcy, pedagoga i psychologa Przekazywanie uczniom wiedzy na temat zasad bezpieczeństwa w Przekazywania zasad bezpieczeństwa w szkole, w drodze do szkoły i ze szkoły, w czasie wycieczek, wychowawcy, rodzice Wpisy w dziennikach lekcyjnych 7

8 życiu. Rozwijanie umiejętności zachowywania bezpieczeństwa w relacjach z innymi (w tym relacji nawiązywanych za pomocą nowoczesnych środków technicznych). szkolnych oraz na wakacjach i w czasie ferii. Ćwiczenie umiejętności wzywania pomocy i udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej. Organizacja lekcji wychowawczych oraz rozmów z uczniami na temat: bezpieczeństwa w relacjach z innymi, (kim jest obcy, granice zaufania innym, wpływ grupy rówieśniczej). Przekazywanie wiedzy na temat racjonalnego korzystania z komputera i Internetu, a także bezpieczeństwa w sieci (z uwzględnieniem wieku uczniów). Uczniowie klas I-VI Wpisy w dziennikach lekcyjnych, scenariusze Podnoszenie wiedzy dotyczącej zagrożeń w rozwoju dzieci i młodzieży. Organizacja lekcji wychowawczych na temat różnych zagrożeń (wagary, substancje psychoaktywnedopalacze, uzależnienia od Internetu czy gier, agresja rówieśnicza, cyberprzemoc), z szczególnym uwzględnieniem sposobów radzenia sobie z tymi zagrożeniami. Informowanie o rożnych osobach i instytucjach wspierających dzieci, młodzież i rodziny w trudnych sytuacjach. Uczniowie klas IV- VI Pedagog, psycholog, wychowawcy Wpisy w dziennikach lekcyjnych, scenariusze Dokumentacja pracy pedagoga i psychologa, wychowawców klas Zapraszanie specjalistów na zajęcia do klas w odpowiedzi na konkretne potrzeby uczniów. Organizowanie spotkań dla rodziców w celu podnoszenia ich poziomu wiedzy o zagrożeniach, kształtowania kompetencji i umiejętności wychowawczych. Rodzice i opiekunowie, uczniowie Budowanie sieci wsparcia dla uczniów, tworzenie planów działań interwencyjnych w szczególnie trudnych i istotnych sprawach. Dyrektor Protokoły rad pedagogicznych. Szkolenia Rady Pedagogicznej z zakresu współczesnych trudności dzieci i młodzieży, ze szczególnym uwzględnieniem tematyki dopalaczy (objawy, etapy i mechanizmy uzależnienia, tworzenie 8

9 programów profilaktycznych, instytucje udzielające pomocy osobom uzależnionym). OBSZAR ZACHOWAŃ PROZDROWOTNYCH Promowanie zdrowego stylu życia. Realizowanie na terenie szkoły programów i projektów promujących zdrowe odżywianie (mleko, owoce i warzywa). Przekazywanie wiedzy na temat: - zdrowego odżywiania się Dyrektor, pielęgniarka szkolna Zapisy w dziennikach lekcyjnych, scenariusze - zasad dbania o własną higienę i zdrowie - ważności ruchu i sportu w życiu - racjonalnego planowana aktywności i wypoczynku - ekologii. Organizacja różnorodnych zajęć pozalekcyjnych. Stworzenie atrakcyjnej i odpowiadającej potrzebom uczniów oferty zajęć pozalekcyjnych: edukacyjnych, artystycznych i sportowych. Uczniowie klas I-VI Lista zajęć, dokumentacja zajęć Szkolny Program Profilaktyki zatwierdzono Uchwałą Rady Rodziców z dnia 9