Program Profilaktyczny. Specjalnego Ośrodka Szkolno Wychowawczego. w Tomaszowie Lubelskim

Transkrypt

1 Program Profilaktyczny Specjalnego Ośrodka Szkolno Wychowawczego w Tomaszowie Lubelskim 1

2 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY W PRAWIE OŚWIATOWYM Podstawa prawna: 1. Ustawa o Systemie Oświaty z dnia 7 września 1991 r. (tekst jednolity Dz. U. z 1996 nr 67, poz.3292 z późniejszymi zmianami). 2. Rozporządzenie MENiS z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. nr 51, poz. 458 z późniejszymi zmianami). 3. Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz szkół publicznych ( z późniejszymi zmianami) 4. Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. nr 26, poz.226 ). 2

3 Dokumenty wewnętrzne: 1. Statut Ośrodka 2. Plan Rozwoju Ośrodka 3. Program Wychowawczy Ośrodka Inne akty prawne przepisy poza oświatowe : 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej art. 72 (ochrona praw dziecka ) 2. Konwencja o Prawach Dziecka art. 3, art. 19 (ochrona przed przemocą, krzywdą, nadużyciem), art. 33 (ochrona przed nielegalnym używaniem środków narkotycznych) 3. Ustawa o powszechnym bezpieczeństwie zdrowotnym ( Dz. U. z 1997 r. nr 28, poz. 153 z późniejszymi zmianami ) 4. Ustawa o kulturze fizycznej ( tekst jednolity i Dz. U. z 2002 r. nr4, poz. 31 z późniejszym zmianami ) 5. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich ( tekst jednolity : Dz. U. z 2002 r. nr 711, poz. 109 z późniejszymi zmianami ) 6. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych ( DZ. U. z 1996 r. nr 10, poz. 55 ) Program profilaktyczny w SOSW w Tomaszowie Lubelskim powstał w wyniku diagnozy środowiska lokalnego, ankiety Respektowanie norm społecznych w szkole skierowanej do N li i uczniów zgodnie z Programem Wychowawczym Ośrodka, aktami prawa oświatowego oraz wynikami ewaluacji. 3

4 Głównymi założeniami programu jest kreowanie zdrowego stylu życia, zapobieganie zachowaniom agresywnym, profilaktyka uzależnień oraz szeroko rozumiana edukacja niezbędna do wyrobienia właściwych postaw i zachowań. Treści przekazywane uczniom oraz sposoby realizacji są dostosowane do wieku rozwojowego na poszczególnych etapach kształcenia. CELE PROGRAMU: - wspieranie zdrowia psychicznego i fizycznego wychowanków - minimalizowanie zjawiska przemocy i agresji wśród uczniów, - wyposażenie uczniów w wiedzę i umiejętności zapobiegające nałogom i zachowaniom ryzykownym, - integracja uczniów i doskonalenie relacji koleżeńskich, - eliminacja zachowań przestępczych w szkole i poza szkołą : kradzieże, włamania, akty wandalizmu, - udzielanie pomocy i wspieranie prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego ucznia, - umiejętność rozwiązywania konfliktów, - uświadamianie wychowankom własnych zdolności i umiejętności, 4

5 Cele programu będą realizowane przez : - godziny do dyspozycji wychowawców w szkole i internacie - spotkania z psychologiem, - spotkania z pielęgniarką szkolną, - prowadzenie grupy wsparcia dla rodziców, - spotkania z rodzicami, - udział uczniów w konkursach szkolnych i pozaszkolnych, - zajęcia pozalekcyjne, - zajęcia świetlicowe, - organizowanie apeli, - filmy edukacyjne, - spotkania uczniów z przedstawicielami policji i sądu, lekarzem pediatrą, - przygotowanie tematycznych gazetek ściennych, - formy wypoczynku: wycieczki, rajdy, zawody sportowe, 5

6 - indywidualne rozmowy, Program będzie realizowany przez : dyrekcję, radę pedagogiczną, a w szczególności : dyrektora, psychologa, wychowawców klas, pielęgniarkę szkolną, pracownika policji ds. nieletnich. W realizacji zadań szkolą będą wspierać pracownicy Poradni Psychologiczno Pedagogicznej, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, PSSE, Komenda Policji. PLANOWANE EFEKTY PROGRAMU : - minimalizacja aktów przemocy i agresji wśród dzieci i młodzieży, - dostarczenie dzieciom i młodzieży alternatywnych form spędzania czasu wolnego, - zwiększenie umiejętności dbania o własne zdrowie i bezpieczeństwo, - wyeliminowanie wśród uczniów zachowań o charakterze przestępczym, zwiększenie wiedzy dotyczącej prawnych i społecznych konsekwencji takich zachowań, - umiejętność podejmowania właściwych decyzji, -umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach stresowych, 6

7 Opracowany został w oparciu o wnioski z : - realizacji programu w roku szkolnym 2012/2013, - założeń Programów Krajowych wyznaczonych przez MEN, - obserwacji i rozmów z uczniami, rodzicami i wychowawcami dotyczącymi wzajemnych relacji uczniów, stanu bezpieczeństwa w szkole, analizy ankiety Respektowanie norm społecznych w szkole EWALUACJA PROGRAMU : Ewaluacja będzie dokonywana na bieżąco metodą monitoringu przewiduje się także badania za pomocą ankiet przeprowadzonych w czasie zajęć z uczniami oraz zbieranie informacji zwrotnych dotyczących działań profilaktycznych otrzymanych od uczestników zajęć. Program Profilaktyczny skierowany jest do uczniów, rodziców i nauczycieli. Realizowany będzie na wszystkich etapach edukacyjnych przez cały rok szkolny zgodnie z harmonogramem. Identyfikacja problemu 1.Na podstawie obserwacji środowiska szkolnego zauważa się, iż występują następujące problemy : 7

8 - problem przemocy i agresji ( zaczepki, wyzywanie, przezywanie, drobne bójki, kradzieże ), - brak dyscypliny u niektórych uczniów, - niska kultura języka, - brak motywacji do nauk, - ubóstwo materialne rodziców ( brak podręczników, brak środków finansowych na wycieczki, wyjazdy do kina, teatru itp.) - zaniedbanie obowiązków opiekuńczo wychowawczych przez rodziców wobec dzieci, - palenie papierosów, - akty wandalizmu, - nieprawidłowe zachowania seksualne, - ucieczki z lekcji, Psychospołeczna diagnoza środowiska szkolnego Narzędzia badawcze oraz pełną diagnozę opracowuje zespół ds. realizacji szkolnego programu profilaktycznego, który weryfikuje je poprzez: 8

9 - ankiety do wychowawców klas, uczniów, rodziców, - wywiady z uczniami, rodzicami, nauczycielami, - obserwację zachowania uczniów, - analizę frekwencji uczniów w dziennikach lekcyjnych, rodziców na zebraniach szkolnych, spotkaniach indywidualnych, - analizę informacji wychowawczej w dziennikach, w dokumentacji wychowawców klasowych i wychowawców internatu, Wybrane obszary działań profilaktycznych 1. Motywowanie uczniów do nauki, zwiększenie potrzeb edukacyjnych. 2. Bezpieczeństwo ucznia w szkole i poza szkołą przeciwdziałanie różnym formom agresji. 3. Promocja zdrowego stylu życia. 4. Kształtowanie właściwych postaw wobec drugiej osoby, właściwa komunikacja ukierunkowana na dbałość o kulturę języka. Kierunki działań interwencyjnych i profilaktycznych 1. Analiza sposobu realizacji zadań szkoły wynikających z przepisów prawnych, Statutu Ośrodka, Programu Wychowawczego Ośrodka. 1. Działania ośrodka w kierunkach wskazanych w wyniku diagnozy: 9

10 - współpraca z CPR, MOPS, - organizowanie w szkole zajęć profilaktyczno edukacyjnych w ramach godzin do dyspozycji wychowawcy, pogadanek, szkoleń, spotkań z policjantem,lekarzem pracownikami PSSE. - pedagogizacja rodziców nt. zagrożeń i ich zapobiegania, - organizacja w szkole imprez tematycznych ( konkursy, przedstawienia, projekty), - włączenie Samorządu Uczniowskiego do działań, - stopniowe wyposażenie biblioteki szkolnej w fachowe materiały i publikacje dotyczące profilaktyki i prezentacja ich na tablicy informacyjnej dla rodziców, - promocja zdrowego stylu życia, - kształtowanie świadomości ekologicznej, - zapewnienie uczniom alternatywnych możliwości spędzania wolnego czasu (atrakcyjna, różnorodna oferta zajęć pozalekcyjnych, wycieczki przedmiotowe, krajoznawczo turystyczne), - organizowanie przez szkołę imprez profilaktycznych dla przedszkolaków, rodziców, środowiska, Przewidywane efekty podjęcia działań profilaktycznych 1. Uczniowie podejmują pracę nad swoją osobowością i charakterem. 2. W bibliotece znajdują się materiały dotyczące profilaktyki, tworzony jest tzw. Bank publikacji, scenariuszy, wykorzystywanych przez nauczycieli i wychowawców. 3. Poprawa w zakresie relacji uczeń nauczyciel rodzic. 4. Rodzice w sytuacjach problemowych korzystają ze wsparcia PPP i innych instytucji. 10

11 5. Obserwuje się mniej przejawów agresji i przemocy rówieśniczej. 6. Rodzice uczniów włączają się z życia szkoły, uczestniczą w oferowanych im programach, warsztatach. 7. Większa motywacja do nauki - nastąpiła poprawa wyników w nauce. 8. Dzieci, rodzice preferują zdrowy styl życia. Wszystkie wymienione zadania realizowane będą w ramach podstawowych zadań profilaktyki szkolnej. Zagadnienia programowe mogą ulegać modyfikacji lub poszerzeniu o zadania wynikające z bieżących potrzeb ośrodka. Termin realizacji : - rok szkolny 2014/2014 Metody oceniania skuteczności programu : - analiza dokumentacji pedagogicznej, - okresowe sprawozdanie wychowawców klas i wychowawców internatu z realizacji programu profilaktycznego, 11

12 CEL I : WDRAŻANIE DO ŻYCIA W OŚRODKU ZADANIA : 1. Budowanie więzi łączących uczniów ze szkołą. 2. Wdrażanie do przestrzegania Statutu Ośrodka. 3. Poszanowanie mienia- dbałość o estetykę klas, sypialń i świetlic. 4. Kształtowanie umiejętności zachowania się wobec pracowników ośrodka. 5. Kształtowanie pozytywnych relacji między uczniami. 6. Wyrabianie postaw wzajemnej pomocy. Treści Sposoby realizacji Realizatorzy Termin Osiągnięcia uczniów 1. Zapoznanie uczniów z wybranymi treściami Statutu Ośrodka. 2. Działalność samorządu. 3. Zapoznanie z regulaminem klasy, wychowanka internatu i normami zachowań. 4. Uczenie właściwych zachowań wobec personelu Ośrodka. 5. Zachęcanie do udzielania pomocy innym. - rozmowy, pogadanki - wybory do samorządu - redagowanie regulaminu klasy i grupy, - obserwacja, - rozmowy, - wychowawcy klas, - wychowawcy internatu, - nauczyciele, - psycholog, cały rok - uczniowie przestrzegają zasad i norm przyjętych w ośrodku, - kulturalnie zachowują się wobec rówieśników i pracowników ośrodka, - prawidłowo współdziałają w 12

13 6. Zachęcanie do zwracania się o pomoc w sytuacjach trudnych. 7. Wspólne ustalenia zachowania się w klasie i grupie wychowawczej. 8. Uczenie się lepszego zrozumienia siebie i innych. 9. Uczenie akceptacji i tolerancji. 10. Utrwalanie szacunku do godła, symboli narodowych, 11. Uczenie prawidłowych reakcji na zjawiska przemocy. 12. Zapoznanie z konsekwencjami złych zachowań 13. Dbałość o estetykę otoczenia. - stała kontrola zachowania uczniów, - kontrola czystości w sypialniach, klasach i świetlicach, -rozmowy z psychologiem - konkurs czystości, - udział uczniów w uroczystych apelach, uroczystościach, -lekcje historii, wychowawcze, - spotkania z policjantem do d/s nieletnich, -wychowawcy, nauczyciele -wychowawcy internatu, -psycholog nauczyciele historii, wychowawcy grupie, udzielają sobie pomocy, - uczniowie potrafią dokonać wyboru do samorządu klasowego szkoły i internatu, - potrafią rozwiązywać konflikty bez użycia przemocy, - znają konsekwencje negatywnych zachowań, - dbają o swoje otoczenie 13

14 CEL II : Zapoznanie uczniów z zagrożeniami zdrowia człowieka i kształtowanie prawidłowych reakcji na te zagrożenia. ZADANIA: 1. Uczenie zdrowego stylu życia. 2. Bezpieczna droga. 3. Kształtowanie umiejętności dbania o własne bezpieczeństwo w relacjach z innymi. Treści Formy realizacji Realizatorzy Termin Osiągnięcia uczniów 1. Wdrażanie do przestrzegania zasad higieny osobistej. 2. Zachęcanie do organizowania form czynnego wypoczynku. 3. Zachęcanie do uczestnictwa w zajęciach poza lekcyjnych. 4. Uczenie postaw prozdrowotnych. 5. Zapoznanie z czynnikami chorobotwórczymi ( bakterie, wirusy) i substancjami szkodliwymi dla zdrowie ( nikotyna, - pogadanki, - lekcje wychowania fizycznego, - spotkania z pielęgniarką szkolną, - projekcje filmów z zakresu oświaty zdrowotnej, - zajęcia w terenie w ramach wychowania komunikacyjnego z - wychowawcy klas, - nauczyciele wych. fiz. - pielęgniarka szkolna - wychowawcy internatu, - nauczyciele, - psycholog, cały rok - uczniowie znają i przestrzegają zasad higieny osobistej, - samodzielnie dbają o swoje zdrowie i higienę osobistą, - umieją dostrzegać sytuacje zagrażające im zdrowiu, - uczniowie znaja zasady poruszania się 14

15 alkohol, leki, narkotyki, E- papierosy, suplementy diety, odżywki na przyrost mięśni, dopalacze). 6. Poznanie i wdrażanie do przestrzegania zasad bezpiecznego poruszania się na drodze. 7. Uczelnie prawidłowego reagowania na zjawiska przemocy. 8. Zachęcanie do szukania pomocy u osób dorosłych. 9. Przestrzeganie przed niebezpieczeństwami mogącymi grozić ze strony nieznanych osób. 10. Wyrabianie umiejętności mówienia nie w sytuacji namawiania do złych zachowań. 11. Uczenie rozwiązywania kwestii spornych bez użycia przemocy. policjantem, - scenki rodzajowe, - zajęcia grupowe, - rozmowy, - pogadanki, - scenki rodzajowe, drama - pielęgniarka szkolna, -nauczyciele, -wychowawcy, - psycholog po drodze, - przestrzegają zasad bezpieczeństwa podczas jazdy na rowerze, łyżworolkach, - znają podstawowe znaki drogowe umożliwiające poruszanie się po drodze, - znają numery alarmowe, - chętnie zwracają się o pomoc do osób dorosłych, - prezentują postawę ograniczonego zaufania do osób dorosłych 15

16 CEL III : Motywowanie do prowadzenia zdrowego stylu życia. ZADANIA: 1. Dostarczanie informacji o pozytywnych wymiarach zdrowego życia. 2. Przekazanie informacji o szkodliwości używek i innych substancji szkodliwych dla zdrowia. 3. Pokazanie możliwości poszukiwania dobrego życia bez pomocy używek. Treści Sposoby realizacji Realizatorzy Termin Osiągnięcia uczniów 1. Poznanie zasad dotyczących higieny osobistej, zdrowego żywienia, higieny pracy oraz zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu spowodowanymi nieodpowiednim odżywianiem. 2. Zapoznanie z rolą sport wypoczynku i rozwijania zainteresowań. 3. Prowadzenie rozmów nt poszanowania godności ludzkiej. - pogadanki z pielęgniarką szkolną, pracownikiem Sanepidu, lekarzem, - realizacja materiału programowego z przyrody, biologii, wychowania do życia w rodzinie, lekcje wychowawcze, - konkurs plastyczny, - pedagogizacja rodziców, - gazetka tematyczna, - wyświetlanie filmów, - nauczyciele przyrody, biologii, wychowania do życia w rodzinie, wychowawcy klas, pielęgniarka szkolna, nauczyciele plastyki wychowawcy internatu cały rok - uczniowie znają zasady higieny osobistej i zdrowego żywienia, - znają znaczenie owoców i warzyw dla prawidłowej diety, - uczniowie znają rolę sportu i rozwijania zainteresowań - potrafią zaplanować wypoczynek, - uczniowie szanują 16

17 4. Rozpoznawania swoim mocnych i słabych stron. 5. Uczenie się umiejętności obrony przed naciskami ze strony otoczenia, rówieśników i osób dorosłych. - przedstawienie ciekawych form spędzania wolnego czasu, - zajęcia warsztatowe, - spotkania z policjantem d/s nieletnich, Policjant, się wzajemnie, - znają swoje mocne i slabe strony, - z pomocą nauczycieli rozwijają swoje zainteresowania, 6. Zapoznanie z konsekwencjami zażywania środków odurzających na organizm człowieka. - udział w apelach, - zapoznanie z Konwencją Praw Dziecka, - lekarz, - pielęgniarka - wychowawcy klas, - znają negatywne skutki zażywania substancji odurzających, 7. Uczenie się sztuki odmawiania. - potrafią określić swoje zalety i wady, 8. Wyrabianie umiejętności radzenia sobie ze stresem. 9. Kształtowanie umiejętności właściwego zachowania się. 10. Zagrożenia płynące ze - ćwiczenia relaksacyjne, - propagowanie właściwego korzystania z telefonów psycholog, wychowawcy, nauczyciele, - znają sposoby na przezwyciężanie stresów, - uczniowie znają zasady właściwego posługiwania się sprzętem elektronicznym, 17

18 środków masowego przekazu. komórkowych i sprzętu elektrycznego, - omówienie zagrożeń płynących z telewizji, prasy i internetu wychowawcy internatu, - znają bezpieczne strony internetowe, CEL IV : Zapobieganie zachowaniom agresywnym. ZADANIA: 1. Wzmacnianie pozytywnego obrazu samego siebie i samooceny. 2. Kształtowanie postaw o bezpieczeństwo własne i innych. 3. Wdrażanie do współpracy jako formy zapobiegania zachowaniom agresywnym. 4. Kształtowanie postaw otwartości wobec kolegów i pracowników ośrodka. Treści Sposoby realizacji Realizatorzy Termin realizacji Osiągnięcia uczniów 1. Rozwijanie zdolności, talentów i predyspozycji każdego ucznia. 2. Efektywne wykorzystanie czasu wolnego. - wspólne poszukiwania, - planowanie wolnego czasu, - wychowawcy klas, - nauczyciele przedmiotów, cały rok - uczniowie mają pozytywny obraz samych siebie, - umieją troszczyć się o bezpieczeństwo własne i innych, 18

19 3. Kształtowanie umiejętności pozytywnego myślenia o sobie. 4. Ćwiczenia afirmujące, podnoszące samoocenę, uczenie samoakceptacji. 5. Uświadomienie, że wszelkie zjawiska przemocy są naruszeniem dóbr i praw człowieka. - określenie swoich wad i zalet, - udział w warsztatach uwierz w siebie. - autoprezentacja, - ukazanie swoich pozytywnych cech, - zapoznanie z Konwencją Praw Dziecka, - rozmowy, dyskusje, - wychowawcy internatu, - nauczyciele przedmiotów, - wychowawcy internatu, cały rok - uczniowie umieją akceptować samych siebie, - uczniowie są odpowiedzialni za bezpieczeństwo własne i innych, - umieją polubownie załatwić swoje sprawy, 6. Uczenie polubownego załatwiania spraw ( bez przemocy). - scenki rodzajowe, - rozmowy, pogadanki, nauczyciele, - nie boją się wyrażać własnych opinii, - są tolerancyjni, 7. Kształtowanie pozytywnych relacji między rówieśnikami. - zajęcia integrujące grupę, - wspólne wykonywanie zadań, wychowawcy - znają i przestrzegają norm postępowania, 8. Ustalenie norm postępowania. 9. Kształtowanie umiejętności odróżnienia rzeczy dobrych od złych. - kontrakt zawarty między wychowawcą, a uczniem, - wypracowanie wzorca postępowania na co dzień, - opracowanie regulaminu oceniania w klasie, w grupie, wrzesień wrzesień - umieją odróżnić rzeczy dobre od złych, - właściwie zachowują się podczas zajęć lekcyjnych, 19

20 10. Kształtowanie prawidłowych relacji : nauczyciel-uczeń, uczeńnauczyciel. - praca wychowawcza cały rok pozalekcyjnych, na przerwach, - darzą szacunkiem innych 20