SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 2 IM. MIKOŁAJA KOPERNIKA W NOWYM TARGU

Transkrypt

1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 2 IM. MIKOŁAJA KOPERNIKA W NOWYM TARGU DO REALIZACJI W LATACH

2 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Szkolny Program Profilaktyki promuje przede wszystkim zdrowy tryb życia, zapobiega uzależnieniom i przemocy oraz zaburzeniom emocjonalnym. Skierowany jest do wszystkich uczniów naszej szkoły, ponieważ zawiera zadania z zakresu profilaktyki uniwersalnej prowadzonej w dużych grupach bez wcześniejszych badań przesiewowych pod kątem ryzyka uzależnień. W założeniu, że wszyscy członkowie danej populacji są w równym stopniu zagrożeni inicjacją zażycia substancji psychoaktywnych, obejmuje w szczególności działania uprzedzające mające na celu przeciwdziałanie pojawieniu się zachowań ryzykownych i podniesienie skuteczności działań z zakresu przeciwdziałania uzależnieniom. Aby profilaktyka była skuteczna wymaga zaangażowania nie tylko dzieci, ale całej społeczności szkolnej, dlatego w kręgu oddziaływań znaleźli się także rodzice, nauczyciele i wszyscy pracownicy szkoły. W oparciu o współpracę środowiska szkolnego i pozaszkolnego można liczyć na pozytywne efekty realizacji programu. 2

3 I. CELE I ZAŁOŻENIE PROGRAMU 1. Doskonalenie i kształcenie umiejętności rozwiązywania problemów oraz radzenia sobie z przejawami przemocy słownej i fizycznej eliminowania zachowań agresywnych u uczniów. 2. Wdrażanie do prawidłowego pojmowania norm zachowań przyjętych przez społeczeństwo w miejscach publicznych oraz w środowisku rodzinnym. 3. Rozwijanie umiejętności interpersonalnych, kształcenie umiejętności zachowania się w różnych sytuacjach, doskonalenie technik asertywnych umiejętność powiedzenia nie w sytuacjach ryzykownych dla uczniów. 4. Uczenie świadomego decydowania o sobie i ponoszenia konsekwencji własnych decyzji młodych ludzi. 5. Wyrabianie poczucia tożsamości i własnej wartości oraz wiary w siebie. 6. Stwarzanie warunków oraz klimatu przyjaznych dziecku, sprzyjających otwartości i wzajemnemu zaufaniu. 7. Uświadomienie dzieciom i rodzicom, że uzależnienia mogą dotyczyć wszystkich, nie tylko tych, którzy nie widzą przed sobą żadnej przyszłości i nie mają o sobie dobrego zdania. 8. Kształtowanie u uczniów nawyku dbałości o zdrowie własne i innych ludzi oraz umiejętności tworzenia środowiska sprzyjającego zdrowiu. 9. Zachęcanie rodziców do aktywnej współpracy ze szkołą, dzieląc odpowiedzialność za podejmowane wspólnie oddziaływania profilaktyczno-wychowawcze i opiekuńcze skierowane do dzieci. 10. Pogłębianie wiedzy przez nauczycieli z zakresu profilaktyki uzależnień. 3

4 II. SPOSÓB REALIZACJI PROGRAMU Realizacja programu odbywać się będzie w ramach: 1. Zajęć dydaktyczno wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych przez wychowawców i nauczycieli przedmiotów. 2. Zajęć profilaktyczno-wychowawczych mających na celu: - doskonalenie i kształcenie umiejętności rozwiązywania problemów oraz radzenia sobie w sytuacjach trudnych, - wyrabianie u wychowanków postaw asertywnych czyli umiejętności otwartego wyrażania swoich myśli, uczuć i przekonań, - ukazywanie ogólnie przyjętych norm zachowania akceptowanych przez społeczeństwo i rodzinę, - zapoznanie z informacjami na temat zagrożeń związanych z używaniem substancji psychoaktywnych i wzmacnianie czynników chroniących. 3. Zajęć terapeutycznych mających na celu podniesienie poczucia własnej wartości oraz doskonaleniu umiejętności powiedzenia nie w sytuacjach nacisku ze strony kolegów i środowiska. 4. Godzin wychowawczych i indywidualnych kontaktów poświęconych wzmacnianiu poczucia własnej wartości wychowanka poprzez: - badanie środowiska domowego oraz indywidualne rozmowy z rodzicami lub opiekunami, - udzielanie pomocy w rozwiązywaniu problemów osobistych poruszanych przez wychowanków, - wspólne opracowanie metod postępowania w sytuacjach konfliktowych, - dzielenie się z rodzicami pozytywnymi uwagami o dziecku. 5. Spektakli teatrów profilaktycznych. 6. izacji rodziców na zebraniach ogólnych i spotkaniach z wychowawcami: - wypracowanie właściwych form współpracy w zakresie rozwiązywania problemów dzieci, porady, konsultacje, informowanie o możliwościach uzyskania pomocy specjalistycznej. 7. Szkoleń, warsztatów i konferencji dla nauczycieli dotyczących profilaktyki uzależnień. 4

5 III. METODY I POMOCE DYDAKTYCZNE POMAGAJĄCE W REALIZACJI PROGRAMU. 1. Ankiety kierowane do uczniów, rodziców i nauczycieli. 2. Aktywne metody dydaktyczne wyzwalające u wychowanków własna inicjatywę: burza mózgów, dyskusja, odgrywanie scenek, praca w grupach, debaty za i przeciw. 3. Dostępne filmy dotyczące omawianej problematyki, materiały papiernicze i graficzne. 4. Konkursy. 5. Sztuki teatralne teatr profilaktyczny. 5

6 IV. EWALUACJA PROGRAMU Uczniowie w wyniku realizacji programu: - radzą sobie w sytuacjach trudnych (zminimalizowanie zachowań agresywnych), - wiedzą, jakie obowiązują normy zachowań i starają się ich przestrzegać, - potrafią być asertywnymi umieją powiedzieć nie, - znają swoją wartość, decydują o sobie i potrafią ponieść konsekwencje własnych decyzji, - akceptują siebie i są otwarci na innych, - znają konsekwencje zażywania narkotyków, dopalaczy, picia alkoholu i palenia papierosów, czyli znają wpływ używek na własne zdrowie, - prowadzą zdrowy styl życia, - zdają sobie sprawę z zagrożeń otaczających ich w świecie. Rodzice w wyniku realizacji programu: - mają dobry kontakt ze szkołą dziecka i szeroko rozumianym środowiskiem, - posiadają wiedzę na temat potrzeb rozwojowych swojego dziecka, zagrożeń i sposobów przeciwdziałania im, - wykorzystują czynniki chroniące sprzyjające procesowi pozytywnej adaptacji dzieci w sytuacjach zwiększonego ryzyka. w wyniku realizacji programu: - znają i stosują nowoczesne style działania wychowawczo-profilaktycznego, - rozpoznają potrzeby psychologiczne, rozwojowe i ekonomiczne uczniów, - dostrzegają i odkrywają indywidualność uczniów i wspierają ich rozwój, - umacniają pozytywne relacje interpersonalne w szkole. 6

7 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI CELE SPOSOBY REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE I. Kształtowanie zasad poprawnej komunikacji interpersonalnej w szkole. 1. Samokształcenie nauczycieli w zakresie pogłębiania umiejętności skutecznego porozumiewania się. 2. Przygotowanie nauczycieli, wychowawców do przeprowadzania godzin wychowawczych mających na celu kształcenie umiejętności skutecznego porozumiewania się. 3. Przeprowadzenie z uczniami zajęć warsztatowych kształcących postawy asertywne (wykorzystanie elementów programów profilaktycznych dotyczących asertywności). II. Doskonalenie umiejętności komunikacyjnych, dbałość o kulturę słowa. Wyrabianie poczucia odpowiedzialności i szacunku dla siebie oraz innych. 1. Spotkania integracyjne z uczniami innych klas. 2. Udział w przedstawieniach profilaktyczno wychowawczych. 3. Zachęcanie uczniów do aktywnego udziału w akcjach charytatywnych na terenie szkoły i miasta. Samorząd Uczniowski Samorząd Uczniowski Zuchy 4. Podejmowanie tematyki Praw człowieka na godzinach wychowawczych. 7

8 III. Eliminowanie agresji w szkole. 1. Przeprowadzanie za pomocą metod aktywizujących zajęć wychowawczych mających na celu kształtowanie prawidłowych postaw oraz ćwiczenie umiejętności zachowania się w sytuacji stresu, frustracji oraz zagrożenia. Materiały źródłowe: A. Pacewicz O odmawianiu, dotykaniu i innych sprawach K. Zajączkowski Program profilaktyczno wychowawczy dla klas I III B. Kołodziejczyk Spójrz inaczej I III, IV VI MEN Jak żyć z ludźmi 2. Wprowadzanie na lekcjach wychowawczych tematów dotyczących: - rozwiązywania konfliktów, - radzenia sobie ze stresem, - umiejętne wyrażanie uczuć, - rozwiązywanie kryzysów rozwojowych i życiowych związanych z wyjazdem rodziców za granicę, z doświadczaniem przemocy w rodzinie itp.. 3. Reagowanie w sposób konsekwentny na wszelkie przejawy agresji, przemocy w tym cyberprzemocy. Stosowanie procedur. 4. Zapoznanie z procedurami postępowania wobec niepełnoletnich uczniów w szkole w sytuacjach kryzysowych. 5. Kształtowanie pozytywnych relacji między rówieśnikami. 6. Kształtowanie u uczniów umiejętności prawidłowego funkcjonowania w środowisku cyfrowym i tzw. nowych mediów. i inni pracownicy szkoły 8

9 IV. Współpraca z rodzicami. V. Zachowanie bezpieczeństwa. 1. Kontakty indywidualne z rodzicami ucznia. 2. Prowadzenie zebrań klasowych (cyklicznie) i spotkań z rodzicami (w razie potrzeby). 3. Przygotowanie prelekcji dla rodziców ( depresja dziecięca, fobia szkolna, otyłość, narkotyki, dopalacze, alkohol, papierosy, agresja i przemoc oraz cyberprzemoc ). 4. Spotkania z psychologiem. 5. Aktywizowanie rodziców przy organizowaniu uroczystości szkolnych, wycieczek, festynów itp. 6. Diagnozowanie środowiska ucznia. 7. Rozpoznawanie czynników sprzyjających podejmowaniu zachowań ryzykownych przez ucznia i wykorzystywanie czynników chroniących. 1. Zapoznanie z przepisami BHP, p.poż. 2. Prowadzenie dyżurów nauczycieli na przerwach między lekcjami. 3. Współpraca z Komenda Powiatową Policji. 4. Zaznajomienie uczniów z przepisami ruchu drogowego. 5. Prowadzenie rozmów n/t bezpieczeństwa fizycznego i psychologicznego. 6. Szkolenie nauczycieli, pracowników szkoły i uczniów w zakresie udzielania pierwszej pomocy. 9

10 VI. Współpraca z instytucjami wspomagającymi pracę szkoły. 1. Współpraca z Poradnią Psychologiczno iczną, Poradnią Resocjalizacyjną, Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, Domami Kultury, Urzędem Miasta, Parafiami. 2. Współpraca z Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Poradnią Zdrowia Psychicznego i Poradnią Odwykową. 3. Udzielanie rodzicom informacji odnośnie sposobów kontaktowania się z instytucjami udzielającymi pomocy uczniom i ich opiekunom. VII. Profilaktyka uzależnień i edukacja zdrowotna. 1. Dokładne zapoznanie z organizacjami i podmiotami mogącymi skutecznie pomóc w pracy na rzecz przeciwdziałania kontaktom uczniów z używkami. 2. Prowadzenie programów profilaktycznych: Nie pal przy mnie, proszę, Znajdź właściwe rozwiązanie, Siedem kroków, Spójrz inaczej, Jak żyć z ludźmi uczestnictwo w kampaniach: Zachowaj trzeźwy umysł, No promil No problem oraz realizacja programów Owoce w szkole i Mleko w szkole. 3. Udział uczniów w konkursach związanych z tematyką zagrożeń współczesnego świata uprawnieni do prowadzenia ww. zajęć 4. Przeszkolenie kolejnych nauczycieli w wybranych programach profilaktycznych. Chętni 10

11 cd. pkt.vii 5. Udział w przedstawieniach profilaktyczno wychowawczych. 6. Rozwijanie u uczniów umiejętności życiowych sprzyjających właściwym wyborom i prozdrowotnemu stylowi życia. Udział w akcji Pola nadziei i w WOŚP. 7. Zwracanie uwagi na drugie śniadanie uczniów i promowanie zdrowego odżywiania. 8. Uświadamianie uczniom i rodzicom negatywnych skutków działania środków psychoaktywnych, dopalaczy, napojów energetyzujących oraz następstw działania tych substancji. 9. Zapoznanie uczniów z tematyką uzależnień od gier komputerowych i hazardu. Chętni VIII. Organizowanie i efektywne wykorzystywanie czasu wolnego. 1. Udział w kołach zainteresowań działających w szkole. 2. Praca w Samorządzie Uczniowskim. 3. Różnorodne formy pracy pozalekcyjnej. 4. Organizowanie wycieczek, rajdów, zabaw oraz imprez klasowych i szkolnych włączenie rodziców do wspólnych działań. 5. Organizacja akcji Zima w mieście i Lato w mieście. 6. Nabywanie przez uczniów umiejętności gospodarowania własnym czasem tematyka godziny wychowawczych. Odpow. prowadzący zajęcia 11

12 cd. pkt.viii 7. Realizowanie polityki w zakresie zdrowego żywienia i aktywności fizycznej w szkole, udział klas w projektach: Mały Mistrz, Jeżdżę z głową, Nauka jazdy na łyżwach, Już pływam. w.f. IX. Monitorowanie absencji szkolnej i realizacji obowiązku szkolnego. 1. Analiza dokumentacji szkolnej. 2. Indywidualne rozmowy z uczniem. 3. Współpraca z rodzicami, Policją, Sądem Rodzinnym. 12

13 Szkolny Program Profilaktyki został opracowany na podstawie następujących materiałów: 1. Podstawowe informacje n/t profilaktyki problemowej. 2. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dn. 6 kwietnia 1997, art Konwencja o Prawach Dziecka z dn. 20 listopada 1989, art. 3, art. 19, art Ustawa o Systemie Oświaty z dn. 7 września 1991 r. z późn. zmianami, art. 4, art Ustawa o Wychowaniu w Trzeźwości i Przeciwdziałaniu Alkoholizmowi z dn. 26 października 1982 (Dz. U. z 2015 r., poz.1286) 6. Ustawa z dn. 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55, z późn. zmianami) 7. Ustawa o Przeciwdziałaniu Narkomanii z dn. 29 lipca 2005 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 124) 8. Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dn. 29 lipca 2005 r.(dz. U. Nr 180, poz. 1493, z późn. zmianami) 9. Rozporządzenie MEN z dn. 30 kwietnia 2013r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej (Dz. Ust. Nr r.). 10. Rozporządzenie MEN z dn. 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz. U. z 2015 r. poz. 1249) 11. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 26 sierpnia 2015 r. w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań jakie muszą spełniać środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach (Dz. U. z 2015 r. poz. 1256) 13