PROGRAM WYCHOWAWCZY ZESPOŁU SZKÓŁ NR 15 W TORUNIU - 1 -
W wychowaniu chodzi właśnie o to, ażeby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiem o to, ażeby bardziej był, a nie tylko więcej miał, aby umiał być nie tylko z drugimi, ale i dla drugich. Jan Paweł II - 2 -
Program opracowany w oparciu o: 1. Konstytucję RP z dn. 17. 10. 1997r. 2. Ustawę o systemie oświaty z dnia 7.09.1991r. 3. Rozporządzenie MEN i S z dn.26.02.2002r. 4. Kartę Nauczyciela. 5. Konwencję o prawach dziecka. 6. Program Polityki Prorodzinnej Państwa. 7. Statut Zespołu Szkół nr 15. 8. Rządowy program Bezpieczna i przyjazna szkoła na lata 2008 2013 przyjęty uchwałą Rady Ministrów w dniu 19.08.2008 r. - 3 -
NACZELNY CEL WYCHOWANIA ZESPOŁU SZKÓŁ NR 15 Wszechstronny rozwój osobowy ucznia w wymiarze intelektualnym, psychicznym, społecznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym i duchowym. ZADANIA SZKOŁY JAKO ŚRODOWISKA WYCHOWAWCZEGO: 1. wspieranie rodziców, którzy są pierwszymi wychowawcami w procesie wychowania dziecka, 2. podmiotowe traktowanie uczniów, szanowanie ich godności osobistej, 3. indywidualizacja procesu wychowania poprzez stwarzanie sytuacji wyzwalającej ich aktywność, 4. budzenie wrażliwości moralnej, poczucia empatii wobec potrzebujących, udzielanie pomocy w dokonywaniu właściwych wyborów i hierarchizacji wartości moralnych, 5. kształtowanie szacunku dla dobra wspólnego, rodziny, społeczności lokalnej, państwowej, a także rozwijania patriotyzmu jako wartości o podstawowym znaczeniu, 6. kształtowanie pozytywnych postaw wobec środowiska naturalnego, uwrażliwienie na piękno i walory ojczystej przyrody. - 4 -
CELE WYZNACZONE DO REALIZACJI 1. Zapewnienie bezpieczeństwa, przyjaznego klimatu i przeciwdziałanie przemocy w szkole: budowanie pozytywnego klimatu w szkole, wzmocnienie wychowawczo- opiekuńczej funkcji szkoły, dostosowanie procesu edukacyjno- wychowawczego do specyficznych potrzeb ucznia, redukowanie agresywnych zachowań młodzieży poprzez interaktywne działania wychowawcze. 2. Upowszechnienie wiedzy oraz doskonalenie umiejętności wychowawczych nauczycieli i rodziców, a także innych pracowników szkoły: zwiększanie umiejętności wychowawczych nauczycieli i innych pracowników szkoły, upowszechnianie programów zwiększających kompetencje wychowawcze i profilaktyczne nauczycieli oraz rodziców, tworzenie warunków do budowania pozytywnych relacji interpersonalnych. 3. Uspołecznienie szkoły oraz wzmocnienie specjalistycznej pomocy psychologiczno-pedagogicznej: wspieranie uczniów zdolnych, wspieranie uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych i wychowawczych, mobilizowanie uczniów i rodziców do twórczego i aktywnego uczestniczenia w życiu szkoły i środowisku lokalnym. 4. Rozwój działalności pozalekcyjnej i pozaszkolnej oraz zwiększenie znaczenia organizacji i stowarzyszeń młodzieżowych w życiu szkoły: wspomaganie uczniów w rozwijaniu swoich uzdolnień i zainteresowań, rozwijanie umiejętności organizowania wolnego czasu w różnych formach aktywnego wypoczynku, tworzenie warunków sprzyjających funkcjonowaniu stowarzyszeń i organizacji młodzieżowych - 5 -
Szkolny Program Wychowawczy Zespołu Szkół nr 15 w Toruniu I. Zapewnienie bezpieczeństwa, przyjaznego klimatu i przeciwdziałanie przemocy w szkole 1. Budowanie pozytywnego klimatu w szkole 1. Diagnozowanie problemów wychowawczych oraz monitorowanie klimatu społecznego w szkole. - arkusze diagnostyczne - rozmowy z pedagogiem - rozmowy z rodzicami - arkusze monitorujące klimat społeczny w dziennikach, teczkach wychowawczych, wypełnione arkusze diagnostyczne 2. Organizowanie życia klasy i szkoły. - wybór samorządu klasowego i szkolnego - zapoznanie z klasowym programem wychowawczym, wewnątrzszkolnym systemem oceniania - zapoznanie z procedurami szkolnymi w dziennikach, teczkach wychowawczych, strona internetowa szkoły, karty wycieczek - spotkania z rodzicami - zajęcia integracyjne - wycieczki 3. Pomoc uczniom klas pierwszych i czwartych szkoły podstawowej oraz pierwszych gimnazjum w adaptacji do nowych warunków szkolnych. - zajęcia integracyjne - zajęcia warsztatowe - wycieczki w dziennikach, pedagoga, karty wycieczek - 6 -
4. Kształtowanie pozytywnego nastawienia do siebie i swojego życia, rozwijanie samoświadomości oraz stwarzanie możliwości do wyrażania siebie. 5. Kształtowanie wrażliwości estetycznej ucznia 6. Rozwijanie umiejętności funkcjonowania społecznego poprzez rozwój zdolności komunikacyjnych, życzliwość, poszanowanie dla odmienności, otwartość i empatia. - zajęcia warsztatowe - godziny wychowawcze - imprezy i uroczystości - zajęcia pozalekcyjne i konkursy - konkursy plastyczne, muzyczne - koła zainteresowań, - działalność chóru szkolnego - wyjścia do muzeum, teatru, opery itp. - spotkania z ludźmi sztuki - zajęcia warsztatowe m.in. z zakresu savoir - vivre - godziny wychowawcze - uroczystości szkolne - wycieczki - działania dodatkowe np. wolontariat - rady szkoleniowe w dziennikach, plany imprez i uroczystości, dzienniki zajęć dodatkowych w dziennikach, sprawozdanie z działalności chóru, zaświadczenia o udziale w konkursach w dziennikach, plany imprez i uroczystości, karty wycieczek, księga protokołów, sprawozdanie z działalności WDN - 7 -
7. Kształtowanie uczuć i postaw patriotycznych uczniów 8. Tworzenie i kultywowanie tradycji i zwyczajów szkolnych. 9. Promowanie pozytywnych zachowań uczniów. - poznawanie historii, a także tradycji, dorobku kultury i sztuki własnego narodu oraz regionu poprzez wycieczki, lekcje przedmiotowe i wychowawcze, konkursy - poznanie symboli narodowych oraz sylwetek i postaw wielkich Polaków poprzez utworzenie Sali Pamięci, a także poprzez apele, obchody świąt i uroczystości, lekcje przedmiotowe i wychowawcze, udział w konkursach, wyjścia do kina, muzeum itp. - pasowanie na ucznia - organizacja apeli oraz cyklicznych uroczystości szkolnych i klasowych np. Wigilia, Dzień Dziecka - organizacja imprez cyklicznych np. forum ekologiczne - poszukiwanie i eksponowanie lokalnych autorytetów np. wybór patrona gimnazjum - zachęcanie uczniów do prezentowania pozytywnych postaw, np. giełda idoli, udział w konkursach itp. - nagradzanie Karty wycieczek, plany imprez i uroczystości, wpisy w dziennikach, regulaminy konkursów, Sala Pamięci Plany uroczystości, strona internetowa szkoły Wybór patrona szkoły, plany imprez i uroczystości, tablica sukcesów, ekspozycja dyplomów i pucharów - 8 -
10. Popularyzowanie wśród uczniów zachowań proekologicznych oraz zachęcanie do aktywnego działania na rzecz ochrony środowiska - włączanie się do działalności proekologicznych kół i organizacji szkolnych - organizacja i udział w Forum Ekologicznym Młodzieży - udział w programach i akcjach proekologicznych i prozdrowotnych, - współpraca z instytucjami i organizacjami proekologicznymi - wycieczki, - podejmowanie powyższej tematyki na lekcjach przedmiotowych i wychowawczych Sprawozdania z działalności kół, plany imprez i szkolnych akcji, karty wycieczek, wpisy w dziennikach - 9 -
11. Współpraca z rodzicami w tworzeniu pozytywnego klimatu szkoły. 12. Ocenianie kształtujące. 13. Wychowanie do wartości, poprzez dialog i działanie 14. Rozwijanie kompetencji czytelniczych. Szkolny program wychowawczy Zespołu Szkół nr 15 w Toruniu. - udział rodziców w tworzeniu wybranych dokumentów szkolnych - realizacja warsztatów, szkoleń lub pogadanek dla rady rodziców - współorganizowanie imprez szkolnych, klasowych, wycieczek - wyróżnianie rodziców zaangażowanych w życie szkoły - szkolenia dla nauczycieli z zakresu podnoszenia efektywności komunikacji z rodzicami podnoszenie osiągnięć uczniów, motywowanie do nauki, informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć wzbudzanie u uczniów motywacji do urzeczywistniania wartości, ukazywanie hierarchii wartości, rozwijanie wrażliwości moralnej poprzez kształtowanie umiejętności odróżniania zachowań pozytywnych od tych, które krzywdzą siebie i innych. upowszechnianie czytelnictwa, konkursy sprawozdanie z realizacji pedagogizacji rodziców, karty wycieczek, plany imprez i uroczystości, sprawozdanie z działalności Rady Rodziców, regulaminy konkursów, protokolarz rad pedagogicznych, zaświadczenia o ukończonych przez nauczycieli kursach i szkoleniach wpisy w dziennikach lekcyjnych, pedagoga godziny wychowawcze, zajęcia z pedagogiem, pedagoga nauczycieli bibliotekarzy 2. Wzmocnienie wychowawczoopiekuńczej funkcji szkoły 1. Poznanie Konwencji Praw Człowieka oraz Praw i Obowiązków Ucznia. - godziny wychowawcze - lekcje WOS, historii, religii w dziennikach - 10 -
2. Znajomość przepisów i dokumentów wyznaczających działania i obowiązki wychowawców oraz nauczycieli w zakresie realizacji funkcji wychowawczoopiekuńczej szkoły. 3. Przeciwdziałanie absencji szkolnej uczniów i egzekwowanie realizacji obowiązku szkolnego. 4 Profilaktyka uzależnień i zagrożeń okresu dojrzewania. 5 Kontynuacja działań propedeutycznych w zakresie używania dopalaczy. - zapoznanie się z aktualnymi dokumentami - śledzenie i wdrażanie aktualizacji i zmian w przepisach (przez nauczycieli) - wprowadzenie kryteriów oceny z zachowania promujących pozytywną postawę ucznia - stosowanie procedur wobec uczniów wagarujących - lekcje wychowawcze - zebrania z rodzicami - rozmowy z pedagogiem - realizacja treści zgodnie z wykazem dla wychowawców klas (aneks) na godzinach wychowawczych - udział w akcjach i konkursach profilaktycznych i prozdrowotnych - współpraca z instytucjami, m.in. Strażą Miejską, Policją, Towarzystwem Powrót z U itp. - rozmowy z pedagogiem Stosowanie aktualnych przepisów w pracy wychowawczoopiekuńczej opracowane kryteria ocen oraz procedury szkolne, wychowawców dotycząca kontaktów z rodzicami, dziennik pedagoga, teczki wychowawcze Programy wychowawcze klas, regulaminy konkursów, zaświadczenia, pedagoga - 11 -
6. Przeciwdziałanie cyberprzemocy 7. Opiekuńczowychowawcza działalność świetlicy szkolnej. - egzekwowanie procedury korzystania z telefonów komórkowych na terenie szkoły - szkolenia dla rodziców dot. Bezpiecznego korzystania z Internetu i komputera - zajęcia dla uczniów nt. bezpiecznego korzystania z Internetu i komputera w ramach godzin wychowawczych lub lekcji informatyki - sprawowanie opieki nad dziećmi - realizacja zajęć świetlicowych - organizacja świąt i uroczystości szkolnych z udziałem dzieci przebywających pod opieką świetlicy szkolnej Opracowane procedury korzystania z telefonów komórkowych na terenie szkoły, protokolarz RR, wpisy w dziennikach Dzienniki wychowawców świetlicy, listy obecności, plany imprez i uroczystości - 12 -
3. Dostosowanie procesu edukacyjnowychowawczego do specyficznych potrzeb ucznia 1. Poznanie sposobów uczenia się i czynników powodujących własne sukcesy i porażki. - prezentacja sposobów uczenia się na godzinach wychowawczych - analiza klasowych wyników nauczania - konsultacje z pedagogiem w dziennikach, opracowane wyniki nauczania 2. Przygotowanie do pracy samokształceniowej z wykorzystaniem różnych źródeł informacji. - zajęcia biblioteczne - lekcje informatyki - godziny wychowawcze - lekcje przedmiotowe Sprawozdania z działalności biblioteki, wpisy w dziennikach 3. Pomoc uczniom mającym trudności w nauce. - indywidualizacja procesu nauczania poprzez realizację zaleceń PPP - zajęcia wyrównawcze - terapia pedagogiczna dla uczniów o specyficznych problemach w nauce - realizacja kształcenia specjalnego oraz nauczania indywidualnego - współpraca z pedagogiem szkolnym Dokumentacja pedagoga szkolnego, teczki wychowawcze, dzienniki zajęć wyrównawczych, rewalidacyjnych i nauczania indywidualnego, wniosek o etat psychologa szkolnego - wnioskowanie o etat psychologa szkolnego 4. Praca z uczniem zdolnym. - indywidualizacja procesu nauczania poprzez realizację zaleceń PPP - wspomaganie uczniów w rozwijaniu ich uzdolnień i zainteresowań poprzez organizowanie różnych form zajęć dodatkowych w dziennikach i teczkach wychowawczych, pedagoga, dzienniki zajęć dodatkowych - przygotowywanie uczniów do udziału w olimpiadach i konkursach - 13 -
5. Motywowanie uczniów do nauki. - realizacja wewnątrzszkolnego systemu oceniania - samoocena pracy ucznia - nagradzanie uczniów za osiągnięcia w nauce Punktowy system oceniania zachowania, Księga Zasłużonych, Primus Interpares, Listy gratulacyjne 6. Samopomoc uczniowska - wdrażanie i monitorowanie systemu pomocy koleżeńskiej Dokumentacja wychowawcy 4. Redukowanie agresywnych zachowań młodzieży poprzez interaktywne działania wychowawcze 1. Redukowanie sytuacji sprzyjających powstawaniu agresji oraz kształtowanie postaw życzliwości i poszanowania innych. Wyrabianie poczucia własnej wartości. - realizacja programów profilaktycznych mających na celu ograniczenie zjawisk agresji i przemocy w szkole - pedagogizacja uczniów i rodziców poprzez realizację lekcji wychowawczych i spotkania z rodzicami w dziennikach, wychowawcy, pedagoga, opracowane wyniki ewaluacji - egzekwowanie systemu kar i nagród - motywująca funkcja oceny zachowania - ewaluacja i analiza ilościowa i jakościowa wyników realizacji programu wychowawczego 2. Praca z uczniem sprawiającym problemy wychowawcze (ADHD, zaburzenia emocjonalne, skłonności do zachowań agresywnych). - objęcie uczniów pomocą psychologicznopedagogiczną np. zajęcia socjoterapeutyczne - godziny wychowawcze - diagnozowanie pozytywnych zainteresowań uczniów ze skłonnością do agresji jako oparcia dla działań terapeutycznych Dokumentacja wychowawcy, pedagoga, dzienniki zajęć dodatkowych 3. Uczenie sposobów radzenia sobie ze stresem. - trening antystresowy w dzienniku - 14 -
Upowszechnienie wiedzy oraz doskonalenie umiejętności wychowawczych nauczycieli i rodziców, a także innych pracowników szkoły 1. Zwiększanie umiejętności wychowawczych nauczycieli i innych pracowników szkoły. 1. Szkolenie dla nauczycieli i wychowawców z zakresu bezpieczeństwa, postępowania w sytuacjach konfliktowych i kryzysowych. - szkoleniowe rady pedagogiczne - szkolenia dla pracowników niepedagogicznych - wdrażanie i udoskonalanie procedur szkolnych Tematyka szkoleń Rady Pedagogicznej, Plan pracy WDN, Plan doskonalenia zawodowego nauczycieli. 2. Tworzenie warunków dla rozwoju zawodowego, osobistego i społecznego, zwłaszcza wychowawców klas. - realizacja planu doskonalenia zawodowego nauczycieli Plan doskonalenia zawodowego nauczycieli, zaświadczenia o ukończonych formach doskonalenia zawodowego 2 Edukacja wychowawców, rodziców i uczniów. Upowszechnianie programów zwiększających kompetencje wychowawcze i profilaktyczne nauczycieli oraz rodziców. 1. Zwiększanie kompetencji wychowawczych rodziców. 2. Zwiększanie kompetencji wychowawczych nauczycieli. - pedagogizacja rodziców poprzez: realizację szkoleń podczas spotkań z rodzicami, szkolenia Rady Rodziców, dodatkowe warsztaty dla rodziców np. Szkoła dla rodziców i wychowawców - szkoleniowe rady pedagogiczne z zakresu komunikacji, rozwiązywania konfliktów, przeciwdziałania agresji, profilaktyki Sprawozdanie z działalności Rady Rodziców, plan pedagogizacji rodziców Tematyka rad szkoleniowych, plan WDN, zaświadczenia o ukończonych formach doskonalenia zawodowego (kursy, szkolenia, studia) - 15 -
3. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych w szkole przez, uczniów, rodziców i nauczycieli. - opracowywanie i wdrażanie procedur postępowania w sytuacjach kryzysowych dla uczniów, rodziców i nauczycieli Procedury bezpieczeństwa w szkole, sprawozdanie z pracy samorządu uczniowskiego. 3. Tworzenie warunków do budowania pozytywnych relacji interpersonalnych oraz wspierającego środowiska w szkołach. 1. Stworzenie rodzicom możliwości uczestnictwa w procesach podejmowania decyzji na poziomie klasy i szkoły. - spotkania z rodzicami - spotkania Rady Rodziców - Skrzynka dobrych pomysłów w szkole oraz w formie e-mail - zapoznawanie rodziców z dokumentami szkolnymi takimi jak: Statut Szkoły, WSO, PSO w dziennikach, protokolarz spotkań Rady Rodziców 2. Angażowanie rodziców i środowiska lokalnego w życie szkoły. - udział rodziców, nauczycieli i uczniów w organizacji imprez, uroczystości oraz innych wydarzeń klasowych i szkolnych - nawiązanie współpracy z organizacjami i instytucjami środowiska lokalnego Plany imprez i uroczystości szkolnych, wpisy w dokumentacji wychowawcy i pedagoga szkolnego - kontakty i współpraca z samorządem lokalnym i innymi organizacjami - tworzenie zwyczajów i obyczajów szkolnych - 16 -
Uspołecznienie szkoły oraz wzmocnienie specjalistycznej pomocy psychologiczno pedagogicznej 1. Wsparcie dla uczniów zdolnych, indywidualizacja kształcenia 1. Rozwijanie uczniów poczucia odpowiedzialności za własne uczenie się. - opracowanie narzędzi do diagnozowania uczniów zdolnych - prowadzenie dokumentacji uczniów zdolnych w teczkach wychowawczych - praca pedagoga lub specjalisty z poradni pedagogicznopedagogicznej Opracowane narzędzia diagnozujące uczniów zdolnych, wychowawców i pedagoga szkolnego 2. Stwarzanie uczniom możliwości rozwijania zdolności i zainteresowań. - koła zainteresowań - działalność biblioteki - promowanie dodatkowej aktywności uczniów (szkolnej i pozaszkolnej) - prezentacja różnych form spędzania wolnego czasu Dzienniki zajęć pozalekcyjnych, sprawozdanie z działalności biblioteki, wpisy w dziennikach, tablica informacyjna, strona internetowa szkoły 3. Przygotowanie do pracy samokształceniowej z wykorzystaniem różnych źródeł informacji. - lekcje biblioteczne - lekcje przedmiotowe w dziennikach - 17 -
2. Wsparcie dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych i wychowawczych 1. Diagnoza uczniów rozpoczynających naukę na kolejnych etapach edukacyjnych w szkole podstawowej - badanie SGS w klasach 0 - badanie przesiewowe uczniów klas pierwszych SP w ramach propedeutyki dysleksji - test kompetencji w klasach III SP - badanie uczniów klas czwartych SP ciche czytanie ze zrozumieniem - bieżąca diagnoza dokonywana przez nauczycieli Archiwizacja CD, pedagoga terapeuty, teczki wychowawcze, wyniki testów 2. Indywidualizacja procesu nauczania 3. Funkcjonowanie punktu konsultacyjnego dla rodziców. - prowadzenie zajęć dydaktycznowyrównawczych - prowadzenie zajęć terapii pedagogicznej - zajęcia socjoterapeutyczne - nauczanie indywidualne - kształcenie specjalne (rewalidacja) - konsultacje z pedagogiem szkolnym - wskazywanie instytucji i specjalistów mogących udzielić pomoc uczniom i rodzicom - pedagogizacja rodziców - kontynuowanie starań o utworzenie punktu konsultacyjnego Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej Dzienniki zajęć dodatkowych, rewalidacyjnych i nauczania indywidualnego, pedagoga terapeuty, pedagoga szkolnego Wniosek o utworzenie punktu konsultacyjnego - 18 -
3 Uspołecznienie szkoły poprzez współpracę z rodzicami i środowiskiem lokalnym oraz aktywizację uczniów 1. Angażowanie rodziców i uczniów w organizowanie życia szkoły. - aktywna działalność Samorządu Uczniowskiego i Rady Rodziców - współpraca przy tworzeniu i aktualizowaniu statutu i programu wychowawczego szkoły - organizowanie akcji, imprez kulturalno- rozrywkowych, wycieczek Sprawozdanie z działalności rady Rodziców i Samorządu Uczniowskiego, plan imprez i uroczystości, karty wycieczek 2. Kontakty i współpraca z samorządem lokalnym oraz instytucjami i organizacjami. - udział w akcjach i konkursach organizowanych przez Urząd Miejski, PCK, LOP, CARITAS itp. Zaświadczenia o udziale w akcjach i konkursach - współpraca z Towarzystwem Miłośników Torunia Koło Podgórz, Domem Muz, Młodzieżowym Domem Kultury, parafią itp. - 19 -
Rozwój działalności pozalekcyjnej i pozaszkolnej oraz zwiększenie znaczenia organizacji i stowarzyszeń młodzieżowych w życiu szkoły 1. Zajęcia pozalekcyjne rozwijające zainteresowania stanowiące uzupełnienie oferty edukacyjnej szkoły. 1. Wspomaganie uczniów w rozwijaniu uzdolnień i zainteresowań. - poszerzanie oferty zajęć pozalekcyjnych - zwiększanie dostępności do zajęć - szerzenie informacji o ofercie zajęć dodatkowych - popularyzowanie zachowań proekologicznych i kształtowanie postaw humanitarnych wobec zwierząt organizowanie imprez promujących zachowania proekologiczne, dzienniki zajęć pozalekcyjnych, tablica informacyjna, strona internetowa szkoły 2. Propagowanie aktywnych form spędzania czasu wolnego, jako sposobu radzenia sobie ze stresem - promowanie pozaszkolnych form edukacji kulturalnej i sportowej - organizowanie wycieczek, wyjść, imprez sportowych, konkursów tematycznych - prowadzenie zajęć z zakresu komunikacji, przeciwdziałania agresji, sposobów radzenia sobie ze stresem (techniki relaksacyjne) Dokumentacja wychowawcy, karty wycieczek, plany imprez i uroczystości szkolnych, wpisy w dziennikach, pedagoga szkolnego 2. Szkoła przyjazna i otwarta. Zwiększenie znaczenia stowarzyszeń i organizacji młodzieżowych w życiu szkoły. 1. Tworzenie warunków sprzyjających funkcjonowaniu stowarzyszeń i organizacji młodzieżowych - udostępnienie pomieszczeń dla drużyny harcerskiej - umożliwianie uczestnictwa w działalności różnorodnych organizacji i stowarzyszeń młodzieżowych, np. Caritas, Szkolnego Koła Młodych Ekologów i Ligi Ochrony Przyrody, działalności wolontariackiej Listy uczestników, - 20 -