SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI NA ROK SZKOLNY 2012/2013 ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH nr 2 w RYDUŁTOWACH
PODSTAWA PRAWNA Ustawa z dn. 07.09.1991 r. o systemie oświaty z późniejszymi zmianami. Ustawa z dn. 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich. Ustawa z dn. 24.04.1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 75, poz. 468). Ustawa z dn. 23.02.1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. Nr 127, poz. 593). Ustawa z dn. 09.11.1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu tytoniowych wyrobów tytoniowych (Dz. U. Nr 10, poz. 55 z późniejszymi zmianami z 1996 r.). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 12.08.1999 r. w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartej w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. Nr 78 z późniejszymi zmianami z dnia 19 sierpnia 2002 r.). Rozporządzenie MEN z dn. 15.01.2001 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach i placówkach (Dz. U. Nr 13 z dn. 23.02.2001 r., poz. 110), Ustawa z dn. 19.08.1984 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111, poz. 535 z późniejszymi zmianami opublikowanymi w Dz. U. Nr 113, poz. 732). Statut Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Rydułtowach. Program Wychowawczy ZSP nr 2 w Rydułtowach. Dokumenty regulujące pracę szkoły. Konwencja Praw Dziecka. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka.
Założenia Szkolnego Programu Profilaktycznego A. Szkolny Program Profilaktyczny został opracowany na potrzeby Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Rydułtowach na podstawie wnikliwej diagnozy środowiska szkolnego oraz szerokiej wiedzy, umiejętności i praktyki RP. B. Diagnoza środowiska szkolnego (m. in. ankiety, zainteresowanie prelekcjami i pogadankami o charakterze profilaktyki uzależnień, agresji i przemocy, tematyka proponowana przez uczniów do omówienia na lekcjach wychowawczych) wskazała, że Szkolny Program Profilaktyczny powinien obejmować w szczególności działania i środki stosowane w celu zapobiegania agresji, przemocy, uzależnieniom (alkohol, narkotyki, tytoń) oraz takim zachowaniom problemowym jak: brak kultury osobistej, wagary, brak zainteresowania nauką, zjawisko fali szkolnej oraz wczesna inicjacja seksualna. C. Realizacja Szkolnego Programu Profilaktycznego pozwoli na wyposażenie ucznia w wiedzę i umiejętności niezbędne do budowania dojrzałej osobowości, przyswojenie postaw asertywnych w sytuacjach zagrożeń, rozumienie i umiejętne stosowanie norm społecznych i systemu wartości. D. Działania realizowane w ramach Szkolnego Programu Profilaktycznego dotyczą także osób odpowiedzialnych za młodzież tj. rodziców, opiekunów i nauczycieli. E. Poszczególne elementy programu ( np. proponowany sposób realizacji) mogą ulegać modyfikacji. Cele Szkolnego Programu Profilaktycznego 1. Stworzenie warunków bezpiecznego funkcjonowania szkoły. 2. Kształtowanie właściwego zachowania uczniów. 3. Promocja zdrowego stylu życia. 4. Monitorowanie i bieżące opracowanie działania dopasowanego do określonych przypadków występowania zdarzeń niepożądanych na terenie szkoły. 5. Zapobieganie poprzez odpowiednią działalność profilaktyczną takim uzależnieniom jak: alkoholizm, narkomania, nikotynizm, lekomania, stosowanie dopalaczy. 6. Informowanie uczniów o zagrożeniach m.in. HIV i AIDS, sekty, skutki uzależnień itp. 7. Zmiana obiegowych przekonań na temat stosowania środków psychoaktywnych. 8. Utrwalenie postaw i zachowań społecznych warunkujących prawidłowy rozwój uczniów.
Realizacja programu Główne założenia Programu Diagnoza potrzeb środowiska szkolnego pod kątem istniejących zagrożeń uzależnieniami. Zadania szczegółowe 1. Ankieta dla rodziców dotycząca ich oczekiwań wobec szkoły oraz preferowanych stylów wychowania. 2. Ankieta dla uczniów dotycząca postaw młodzieży wobec wartości uniwersalnych oraz norm obyczajowych akceptowanych przez społeczeństwo, a egzekwowanych przez szkołę. 3. Ankiety diagnozujące ryzyko uzależnień wśród uczniów naszej szkoły (alkohol, narkotyki, tytoń). 4. Ankieta dla nauczycieli dotycząca zapotrzebowania na szkolenia, warsztaty itp. dotyczące profilaktyki uzależnień w pracy z młodzieżą. Termin realizacji I semestr na bieżąco Osoby realizujące i współpracujące wychowawcy klas, pedagog szkolny, RP Ewaluacja i monitoring wypełnione i opracowane ankiety dokumentacja pedagogiczna dzienniki lekcyjne Formy profilaktyki podejmowane przez szkołę. Profilaktyka uzależnień: 1. Prezentacja tematyki uzależnień w ramach lekcji wychowawczych. 2. Organizowanie spotkań o charakterze profilaktycznym: spotkanie z przedstawicielem Policji (społeczno-prawne skutki używania, posiadania, sprzedaży środków odurzających). Spotkanie z przedstawicielami poradni na bieżąco wychowawczy klas, pedagog szkolny przedstawiciel Policji psycholog, terapeuta dokumentacja zajęć, dokumentacja wyjazdu, dziennik pedagoga szkolnego, dokumentacja wychowawcy,
uzależnień, PPP (psycholog, terapeuta uzależnień zdrowotne i psychologiczne skutki zażywania środków odurzających narkotyki, dopalacze, papierosy, leki itp.). 3. Zajęcia dla młodzieży z wykorzystaniem programów terapeutycznych zalecanych przez CMPPP. 4. Zajęcia z profilaktyki uzależnień dla klas I z przedstawicielami Stowarzyszenia Stacja. 5. Indywidualna pomoc psychologicznopedagogiczna dla uczniów, rodziców, nauczycieli. 6. Poruszanie tematyki uzależnień na lekcjach przedmiotowych. 7. Włączenie tematyki uzależnień w treści zajęć pozalekcyjnych (koła zainteresowań). 8. Wykorzystanie filmów, prezentacji multimedialnych i alternatywnych form prowadzenia zajęć dla zaznajomienia młodzieży z profilaktyką uzależnień. 9. Organizowanie różnych konkursów związanych z tematyką uzależnień. 10. Organizowanie ogólnoszkolnych akcji profilaktycznych typu Dzień Promocji Zdrowia, Światowy Dzień Bez Papierosa, Szkolny Dzień Profilaktyki. 11. Udział w akcjach organizowanych przez społeczność lokalną m.in. akcje profilaktyczne organizowane przez Miejską Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 12. Udział młodzieży w zajęciach o charakterze sportowo rekreacyjnym z elementami IX/X 2012 terapeuta, psycholog, pedagog szkolny itp., przedstawiciel Stowarzyszenia Stacja opiekunowie kół RP pedagog szkolny pedagog szkolny, zespół wychowawczy szkolnego, dziennik terapeuty / psychologa, dzienniki lekcyjne dziennik biblioteki
profilaktyki uzależnień mających na celu upowszechnianie alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu, radzenia sobie ze stresem, propagowania aktywnego i zdrowego stylu życia. 13. Współpraca z organizacjami wspierającymi pracę szkoły: MKRPA, PPP, MOPS, Sąd Rejonowy, instytucje lokalne itp. Pomoc materialna: X, XII 2012 III, IV 2013 cała społeczność szkolna nauczyciele WF szkolnego, higienistki szkolnej szkolnego 1. Udzielanie uczniom pomocy materialnej (współpraca z radą rodziców, pomoc w staraniach o stypendia, współpraca z MOPS, akcje charytatywne itp.). 2. Pomoc dla uczniów i rodziców w staraniach o stypendium Nauka drogą do sukcesu na Śląsku. 3. Stypendium socjalne lub naukowe z budżetu gminy. Dyrektor, pedagog szkolny, nauczyciele dzienniki zajęć pozalekcyjnych Działania prozdrowotne: 1. Podejmowanie działań profilaktycznych związanych z wczesną inicjacją seksualną oraz wczesnym macierzyństwem i ojcostwem: Prelekcje z psychologiem oraz seksuologiem na temat prawnych i psychologicznych skutków w/w zjawisk. Pogadanki z lekarzem ginekologiem oraz higienistką szkolną na temat skutków zdrowotnych w/w zjawisk oraz profilaktyki Dyrektor, wychowawcy, pedagog szkolny, Rada Rodziców, Samorząd Uczniowski dokumentacja ogólnoszkolna, pedagoga szkolnego
AIDS i chorób wenerycznych przenoszonych drogą płciową. Spotkania z położną dotyczące płodności, ciąży i porodu. Podejmowanie przez wychowawców tematyki związanej z wczesną inicjacją seksualną oraz wczesnym macierzyństwem i ojcostwem na lekcjach wychowawczych, Wykorzystanie pomocy dydaktycznych (filmy, ulotki, rzutnik i przeźrocza, plansze edukacyjne itp.) w profilaktyce w/w zjawisk, Indywidualna pomoc psychologiczno pedagogiczna dla uczniów. Poradnictwo psychologiczno pedagogiczne dla rodziców i nauczycieli. 2. Zapobieganie i niwelowanie stresu szkolnego: 3. Zajęcia z pedagogiem szkolnym dla klas maturalnych: Stres, a matura, 4. Realizacja elementów zapobiegania i radzenia sobie ze stresem na lekcjach wychowawczych i przedmiotowych. 5. Poradnictwo indywidualne dla uczniów. 6. Promowanie zdrowego trybu życia: Zdrowe odżywianie Profilaktyka anoreksji i bulimii Zdrowy tryb życia bez używek i środków psychoaktywnych Obchody Światowego Dnia Żywności. Zapobieganie przemocy i agresji oraz innym negatywnym zjawiskom społecznych: wychowawcy, pedagog szkolny psycholog, seksuolog lekarz, higienistka Położna Wychowawcy RP, pedagog, nauczyciel biblioteki pedagog, PPP dokumentacja ogólnoszkolna, pedagoga szkolnego dziennik pedagoga
1. Zajęcia integracyjne dla uczniów klas pierwszych. 2. Organizacja tzw. otrzęsin, uroczystości, która ma na celu wprowadzenie uczniów do społeczności szkolnej. 3. Przemoc, prześladowania i molestowanie seksualne wśród młodzieży i w środowisku rodzinnym: Budowanie zaufania uczniów i rodziców do grona pedagogicznego. Reagowanie i sprawdzanie sygnałów dotyczących w/w zjawisk. Omówienie w/w tematyki na lekcjach wychowawczych. Współpraca z instytucjami wspierającymi pracę szkoły typu PPP, Policja, Sąd Rodzinny, kuratorzy itp. Udzielanie pomocy psychologiczno pedagogicznej uczniom. Poradnictwo psychologiczno pedagogiczne dla rodziców i nauczycieli. 4. Pogadanki z dzielnicowym K. Wielgusem dotyczące wykroczeń i czynów przestępczych wśród młodzieży (prawne i społeczne skutki). 5. Informowanie o działalności i szkodliwości sekt i subkultur młodzieżowych (ankiety, zajęcia tematyczne w klasach, gazetki, wystawy, porady indywidualne). IV 2013 pedagog wychowawcy, nauczyciele pedagog szkolny, PPP nauczyciele, dziennik biblioteki, higienistki szkolnej Zapobieganie niedostosowaniu społecznemu: na bieżąco 1. Zapobieganie zjawisku niskiej frekwencji pedagog szkolny
uczniów (wagary): Zajęcia w ramach lekcji wychowawczych zapobiegające wagarom. Stały i systematyczny monitoring frekwencji uczniów. Stały kontakt z rodzicami uczniów i informowanie ich o nieobecności dziecka w szkole. Indywidualna praca z uczniem wagarującym. Indywidualna pomoc dla rodziców i nauczycieli. 2. Monitorowanie uczniów ze słabymi wynikami w nauce: Stałe monitorowanie osiągnięć dydaktycznych uczniów. Organizowanie samopomocy uczniowskiej dla uczniów potrzebujących wsparcia w nauce. Stały i systematyczny kontakt z rodzicami uczniów z w/w problemami. Indywidualna praca z uczniem. W razie potrzeby kierowanie uczniów do PPP. 3. Praca z uczniem trudnym oraz uczniem ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi - dostosowanie zaleceń opinii i orzeczeń PPP do wymagań programowych szkoły, indywidualna pomoc psychologiczno pedagogiczna: ADHD, dysleksja, IX/X 2012 X 2012 na bieżąco na bieżąco wychowawcy, Samorząd Uczniowski RP, pedagog wychowawcy przedstawiciele poszczególnych instytucji pedagog szkolny, PPP dzielnicowy K.Wielgus wychowawcy, pedagog, nauczyciel biblioteki
zaburzenia zachowania, zaburzenia emocjonalne, zburzenia i choroby psychiczne, problemy zdrowotne, uczeń zdolny, upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim, autyzm, uczeń niedosłyszący uczeń niedowidzący zaburzenia i odchylenia rozwojowe. wychowawcy, pedagog pedagoga szkolnego Poradnictwo zawodowe: Zajęcia tematyczne w ramach lekcji wychowawczych. Spotkania z pracownikiem PPP dotyczące poradnictwa zawodowego. Warsztaty dotyczące wyboru zawodu dla uczniów w PPP. Spotkanie pracownikiem Urzędu Pracy. Zajęcia z pedagogiem szkolnym o tematyce pro zawodowej (informator, test wielorakich inteligencji). Motywowanie uczniów do podejmowania działań zapewniających sukces zawodowy (nauka szkolna, orientacja na rynku pracy, kursy i szkolenia dodatkowe itp.). Indywidualne poradnictwo zawodowe. na bieżąco wychowawcy, pedagog, PPP wychowawcy, pedagog pedagoga szkolnego
wychowawcy, pedagog, PPP W miarę potrzeb doradcy zawodowi PPP, pedagog szkolny dokumentacja i dziennik pedagoga, dziennik zajęć korekcyjnokompensacyjnych
XI 2012 II 2013 Opracowanie i realizowanie procedur związanych z bezpieczeństwem w szkole. 1. Opracowanie i wdrożenie systemu zapobiegającemu przebywaniu na terenie szkoły osób spoza społeczności szkolnej(identyfikatory, dyżury nauczycieli i uczniów, inni pracownicy szkoły - woźny szkolny). 2. Zabezpieczenie szkoły w czasie imprez i uroczystości we współpracy z rodzicami uczniów (przed wnikaniem w środowisko uczniowskie dealerów, chuliganów itp.) na bieżąco Dyrektor, RP, pedagog, obsługa, Samorząd Uczniowski, rodzice pedagoga harmonogram dyżurów nauczycielskich, scenariusze, karty wycieczki, ankiety,, dokumentacja ogólnoszkolna
3. Podejmowanie działań zapobiegających zjawisku tzw. fali szkolnej : budowanie zaufania uczniów w stosunku do nauczycieli, a w szczególności wychowawców oraz pozostałych pracowników szkoły, dbałość o właściwy przepływ informacji o zjawiskach noszących znamiona przemocy w szkole, pogadanki na temat przemocy i agresji (lekcje wychowawcze, lekcje przedmiotowe), dyżury nauczycieli i uczniów podczas przerw, egzekwowanie przez grono pedagogiczne i pozostałych pracowników szkoły przestrzegania zasad BHP i obowiązków zawartych w Regulaminie Szkoły. 4. Organizowanie spotkań z przedstawicielami instytucji wspierających pracę szkoły (Policja, Straż Miejska, Straż Pożarna itp.) dotyczącymi bezpieczeństwa w szkole oraz zjawiska przemocy i agresji wśród młodzieży. 5. Konsekwentne reagowanie na zachowania aspołeczne zgodnie z procedurami wynikającymi ze statutu szkoły. przez cały rok szkolny Podejmowanie działań związanych 1. Pogadanki dla rodziców na temat uzależnień w ramach wywiadówek oraz zebrań ogólnych. 2. Spotkania dla rodziców o tematyce związanej z IX 2012 IV 2013 pedagog szkolny, protokolarz RP, dzienniki lekcyjne, dokumentacja pedagoga szkolnego,
z pedagogizacją rodziców w zakresie problematyki uzależnień. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych członków RP w zakresie problematyki uzależnień. uzależnieniami prowadzone przez przedstawiciela Policji, kuratora sądowego, terapeutę pracującego w Poradni Uzależnień itp. 3. Stała współpraca RP w sytuacji pojawiających się zagrożeń związanych substancjami odurzającymi i psychoaktywnymi. 1. Udział nauczycieli w szkoleniach prowadzonych przez pedagoga szkolnego, metodyka pomocy psychologiczno pedagogicznej, przedstawiciela Policji, kuratora sądowego, przedstawicieli organizacji pozarządowych zajmujących się uzależnieniem oraz pracowników punktu konsultacyjnego Stacja itp.. 2. Udział w szkoleniach dotyczących stosowania konkretnych programów profilaktycznych i pracy z młodzieżą metodami aktywnymi. 3. Pogadanki propagujące zdrowy i aktywny styl życia oraz uaktualniające wiedzę dotyczącą uzależnień. 4. Szkolenia dotyczące zagadnień wychowania, opieki i profilaktyki w pracy z młodzieżą. 5. Systematyczne kontakty z pedagogiem szkolnym, a w szczególności w sytuacjach zagrożenia uzależnieniem. 6. Dbałość o wyposażenie i aktualizowanie pozycji bibliotecznych dotyczących uzależnień. 7. Zachęcanie RP i uczniów szkoły do korzystania ze zbiorów biblioteki szkolnej. przedstawiciel Policji, kurator, pedagog szkolny, wychowawcy, dyrekcja szkoły, pedagog szkolny, nauczyciele, pedagog szkolny, metodyk, przedstawiciel Policji, kurator i inni, terapeuta, trener, psycholog Dyrektor, RP, pedagog protokolarz RP, szkolnego, szkolnego, Protokolarz RP,
katalog rzeczowy, arkusz ewaluacyjny, szkolnego, Protokolarz RP, Opracowała: mgr Anna Gaszka pedagog szkolny