PROGRAM WYCHOWAWCZY Szkoły Podstawowej im. Kornela Makuszyńskiego w Leśnej Program zatwierdzony do realizacji na rok szkolny: 2013/2014 0
Cele ogólne, szczegółowe, zadania i formy realizacji programu wychowawczego: 1. Wspieranie rozwoju intelektualnego uczniów Uczeń w klasie: I-III: o poznaje pojęcia: pracowitość, rzetelność, wytrwałość o uczy się wytrwałości i pracowitości o uczy się samodzielnej pracy o kończy rozpoczęte zadanie o uczy się stawiania celów i dobierania do nich sposobów realizacji o rozwija swoje umiejętności o odkrywa i rozwija swoje zainteresowania o uczy się organizacji nauki o wie, że warto się uczyć o chętnie bierze udział w konkursach Uczeń w klasie IV-VI: o samodzielnie wybiera cele o systematycznie dba o własny rozwój o przy pomocy dobiera do nich środki realizacji o dokonuje samodzielnych rozwiązań i samodzielnie dobiera do nich środki realizacji o odczuwa potrzebę autokreacji o świadomie wybiera formy rozwoju własnych zainteresowań o uświadamia sobie własną indywidualność i odmienność o samodoskonali się w wybranych przez siebie kierunkach o wykonuje pierwsze doświadczenia, poszukuje samodzielnych rozwiązań o uczy się rozwiązywania złożonych problemów poznawczych o potrafi dociekać, zgłębiać, poszukiwać o ma świadomość, że wiedza jest wartością o bierze udział w konkursach konkursy szkolne, międzyszkolne, koła zainteresowań, zajęcia korekcyjno-kompensacyjne, terapia pedagogiczna, współpraca z PPP, spotkania z ciekawymi ludźmi, aktywne metody pracy na zajęciach lekcyjnych, realizacja określonych projektów, przygotowywanie inscenizacji, uroczystości szkolnych, promowanie uczniów z bardzo dobrymi wynikami w nauce, promowanie osiągnięć. nauczyciele, dyrektor 1
2. Wspieranie rozwoju fizycznego i zdrowotnego uczniów Uczeń w klasie I-III: o rozwija dbałość o własny wygląd i zdrowie o rozumie potrzebę aktywnego spędzania czasu wolnego na powietrzu o stosuje na co dzień zasady prawidłowego odżywiania się o rozwija swoją sprawność fizyczną o poznaje zasady bezpieczeństwa w szkole i poza nią o zna i stosuje podstawowe przepisy bezpieczeństwa w szkole i poza nią o uczy się organizować własną pracę, wypoczynek i czas wolny przez planowanie Uczeń w klasie IV-VI: o rozumie potrzebę podnoszenia swojej sprawności fizycznej o świadomie podnosi swoją sprawność fizyczną o aktywnie uczestniczy w wybranych przez siebie formach aktywności sportowej o nabywa nowe umiejętności w zakresie edukacji komunikacyjnej o podnosi swoją wiedzę na temat przepisów zawartych w kodeksie o stosuje nabyte umiejętności w praktyce o troszczy się o bezpieczeństwo swoje i innych o reaguje na zagrożenie bezpieczeństwa najmłodszych uczniów w szkole o podejmuje działania podnoszące bezpieczeństwo w szkole o podnoszenie sprawności fizycznej na zajęciach wychowania fizycznego o przygotowanie uczniów do egzaminu na kartę rowerową o reprezentowanie szkoły na zawodach sportowych o udział w pokazach pierwszej pomocy o realizacja tematyki godz. wychowawczych według harmonogramu o współpraca z organizacjami sportowymi (np. UKS) o udział w ćwiczeniach ewakuacyjnych o realizacja Szkolnego Programu Profilaktycznego o szkolny konkurs czystości, o zajęcia gimnastyki korekcyjnej, o współpraca z policjantem o konkurs wiedzy o ruchu drogowym o realizacja programów: Bezpieczny Kubuś, Kubusiowi przyjaciele z natury o dyżury uczniowskie w czasie przerw dyrektor, nauczyciel techniki i wychowania fizycznego, wychowawcy klas, policja, higienistka, straż pożarna, instruktor BHP, koordynatorzy Szkolnego Programu Profilaktycznego, opiekun Samorządu Uczniowskiego 2
3. Budowanie systemu i hierarchii wartości. Uczeń w klasie I-III: o uczy się dokonywania wyborów o poznaje pojęcia: wartość i godność człowieka o rozróżnia i nazywa potrzeby swoje i innych o uczy się wyrażać własne zdanie o zauważa problemy innych Uczeń w klasie IV-VI: o rozumie pojęcia wartość i godność o bierze odpowiedzialność za swoje wybory, ponosi konsekwencje, o świadomie dokonuje wyborów, liczy się z konsekwencjami, o rozumie pojęcie autonomia, o odczuwa potrzebę własnej niezależności, o umie bronić własnego zdania, szanuje zdanie innych o niesie pomoc innym organizowanie samooceny ucznia, udział w dyskusjach, burzy mózgów, negocjacje, tematyka godzin wychowawczych, analiza pozytywnych wzorców (np., w literaturze), zajęcia z pedagogiem szkolnym, ustalanie wspólnych zadań wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny 4. Wspieranie rozwoju emocjonalnego ucznia: Uczeń w klasie I-III: o rozwija sprawność i samodzielność życiową o potrafi słuchać innych o rozwija umiejętność komunikacji o okazuje własne emocje i uczucia o uczy się opanowywania własnych emocji o radzi sobie z porażką o szuka pomocy w sytuacjach zagrożenia Uczeń w klasie IV-VI: o rozumie pojęcia: uczucia negatywne, uczucia pozytywne, emocje o zna i ocenia reakcje własne i innych o okazuje uczucia i emocje stosownie do sytuacji o tworzy właściwe relacje z otoczeniem o dostrzega i rozumie związki z innymi ludźmi, zna granice własnych możliwości 3
o wycisza emocje, umie sobie radzić ze stresem o rozróżnia zachowanie uległe, agresywne i asertywne o godnie znosi porażki i wyciąga z nich właściwe wnioski o dąży do pokonywania własnych słabości i ograniczeń o wie, gdzie szukać pomocy w trudnych sytuacjach Stosowanie dramy na lekcjach, nawiązywanie kontaktów interpersonalnych na zajęciach lekcyjnych, organizowanie gier i zabaw klasowych, przygotowanie ankiet i ich analiza, odgrywanie scenek, zajęcia z pedagogiem szkolnym, świetlica socjoterapeutyczna wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny 5. Promowanie kultury osobistej i postaw prospołecznych w kontaktach interpersonalnych, ze szczególnym uwzględnieniem rodziny i zespołu klasowego Uczeń w klasie I-III o rozwija poczucie przynależności do klasy i szkoły o integruje się z zespołem klasowym o stosuje zwroty i formy grzecznościowe o nabywa umiejętności współpracy koleżeńskiej o zna i stosuje zasady współżycia w szkole o dokonuje oceny własnych zachowań, podejmuje próby wyciągania wniosków o uświadamia konieczność dokonywania samokontroli o szanuje pracę własną i innych o dba o porządek w klasie o słucha poleceń kolegów dyżurujących w czasie przerw o pomaga kolegom i koleżankom z klasy I Uczeń w klasie IV-VI o zachowuje się stosownie do sytuacji, stosując odpowiednie zwroty i formy grzecznościowe o z szacunkiem odnosi się do starszych o rozumie pojęcia: koleżeństwo, tolerancja, przyjaźń, współpraca, pomoc o nabywa umiejętność bycia dobrym kolegą, przyjacielem o rozróżnia dobre i złe o zachowuje się tolerancyjnie, dostrzega potrzeby innych o jest odpowiedzialny za powierzone zadania o potrafi komunikować się z rówieśnikami i dorosłymi o współpracuje w grupie o docenia pracę własną i innych 4
o otacza koleżeńską opieką najmłodszych uczniów w szkole o właściwie zachowuje się podczas uroczystości szkolnych o dba o wystrój i dekorację klasy o chętnie bierze udział w dyżurach uczniów w czasie przerw o pomaga młodszym kolegom i koleżankom projekty, konkursy, imprezy kulturalne, gry i zabawy rekreacyjne, wycieczki, tematyka godz. wychowawczych według harmonogramu, wypracowanie wewnątrzklasowego kodeksu postępowania, stosowanie aktywizujących metod i form pracy, stosowanie się do zasad i regulaminów obowiązujących w szkole, Dzień Matki, Dzień Ojca, Dzień Babci, Dzień Dziadka, Dzień Dziecka, dyżury uczniowskie dyrektor, nauczyciele, pedagog szkolny, środowisko lokalne 6. Wpajanie zasad samorządności, demokracji, sprawiedliwości, wolności, poszanowania dla praw obywatelskich. Uczeń w klasie I-III o zna prawa i obowiązki ucznia o poznaje prawa, obowiązki i zasady działania samorządu klasowego o wypracowuje zasady działania samorządu klasowego o poznaje rolę i zadania Samorządu Uczniowskiego o aktywnie uczestniczy w realizacji zadań na rzecz klasy i szkoły o zna najważniejsze prawa obywatelskie o dostrzega i akceptuje potrzeby innych Uczeń w klasie IV-VI o rozumie pojęcia: samorządność, odpowiedzialność, współpraca o jest współodpowiedzialny za podjęte działania, analizuje je o potrafi ocenić i wybrać właściwą dla siebie postawę o poznaje struktury samorządu lokalnego o uczy się zasad demokracji o wykazuje się znajomością praw obywatelskich i dostrzega sposoby ich realizacji o umie rozpoznawać potrzeby innych-szanuje ich godność i indywidualność o angażuje się w prace samorządu uczniowskiego o stosowanie metod aktywizujących w procesie dydaktycznym o organizacja spotkań integracyjnych zespołu klasowego, społeczności szkolnej, środowiska lokalnego, 5
o udział w imprezach organizowanych przez parafię, OSP itp. o udział w akcjach charytatywnych o wybory do samorządów klasowych i szkolnego o praca szkolnych organizacji SU, PCK dyrektor, nauczyciele, opiekunowie szkolnych organizacji, pedagog, organizacje środowiskowe 7. Propagowanie ekologicznych postaw i zachowań Uczeń w klasie I-III o dba o estetykę wokół siebie o opiekuje się roślinami w klasie o przesadza rośliny na wiosnę, rozmnaża rośliny o segreguje śmieci na terenie szkoły Uczeń w klasie IV-VI o dba o rośliny w szkole o troszczy się o środowisko przyrodnicze wokół szkoły o segreguje śmieci na terenie szkoły, bierze udział w akcji zbierania baterii, nakrętek itp. o poczuwa się do odpowiedzialności za środowisko naturalne o zna mechanizmy i skutki niepożądanych zmian zachodzących w środowisku o bierze udział w rajdach ekologicznych o udział w konkursach ekologicznych o udział w akcjach sprzątania świata o zbiórki surowców wtórnych o przygotowywanie apeli z okazji święta ziemi o szkolne projekty ekologiczne o projektowanie plakatów o tematyce ekologicznej o udział w rajdach ekologicznych o dbanie o rośliny w klasach, o udział w akcji Sprzątanie świata nauczyciel przyrody, wychowawcy klas, opiekunowie SKKT 6
8. Szacunek dla polskiego dziedzictwa kulturowego przy jednoczesnym otwarciu się na wartości europejskie Uczeń w klasie I-III: o poznaje tradycje rodzinne, religijne, szkolne o poznaje tradycje narodowe (także innych narodów) o rozróżnia poznane tradycje i ich symbolikę o uwrażliwia się na piękno o poznaje sztukę użytkową o uczestniczy w różnorodnych formach działalności artystycznej o poznaje korzyści bycia członkiem Unii Europejskiej Uczeń w klasie IV-VI o aktywnie uczestniczy w uroczystościach rodzinnych, szkolnych i środowiskowych o rozwija szacunek do tradycji (także innych narodów) o świadomie uczestniczy we wszystkich uroczystościach o przygotowuje się do świadomego odbioru sztuki o uzewnętrznia emocje w kontakcie ze sztuką o odczuwa potrzebę stałego kontaktu ze sztuką o podaje przykłady korzyści wynikające z bycia członkiem Unii Europejskiej o poznaje zadania Polski w czasie prezydencji Unii Europejskiej o organizacja święta patrona szkoły o udział w apelach z okazji świąt narodowych o przybliżanie sylwetek wielkich Polaków poprzez udział w konkursach i realizację tematyki godzin wychowawczych o organizacja szkolnych dni europejskich o organizację imprez z udziałem społeczności lokalnej o wycieczki z uwzględnieniem najważniejszych zabytków historii i kultury Polski o działalność Szkolnego Klubu Europejskiego o organizacja konkursu historycznego o działalność zespołu regionalnego, kółka historycznego dyrektor, nauczyciele, Rada Rodziców 9. Korzystanie ze zdobyczy techniki i nauki Uczeń w klasie I-III: o poznaje edukacyjne multimedialne programy komputerowe o poznaje zasady posługiwania się komputerem i technologią informacyjną o zna regulamin szkolnej pracowni komputerowej o poznaje zasady bezpiecznego korzystania z internetu 7
Uczeń w klasie IV-VI: o jest przygotowany do życia w społeczeństwie informatycznym i informacyjnym o wykorzystuje programy komputerowe do własnego rozwoju o potrafi świadomie i odpowiedzialnie korzystać ze środków komunikacji masowej o zna i wykorzystuje w praktyce podstawowe zasady posługiwania się komputerem i technologią informacyjną o unika gier, w których pojawia się przemoc o jest odpowiedzialny a swoje wpisy na portalach internetowych o szanuje prawa autorskie Formy realizacji o wykorzystanie technologii informacyjnej i informatycznej w procesie dydaktycznym o prowadzenie koła informatycznego o realizacja programu 1,2,3 internet nauczyciel informatyki, osoba prowadząca Centrum Informatyczne, nauczyciele Metody ewaluacji o analiza porównawcza zewnętrznych i wewnętrznych sprawdzianów i umiejętności uczniów o analiza wyników konkursów przedmiotowych o analiza dokumentacji szkolnej (dzienników zajęć korekcyjno-kompensacyjnych, dydaktyczno - wyrównawczych, dokumentacji oddziałów klas integracyjnych, kół zainteresowań) o analiza jakościowo-ilościowa osiągnięć uczniów w zawodach sportowych o analiza wyników egzaminu na kartę rowerową o analiza dokumentacji nadzoru pedagogicznego (kart hospitacji) o analiza z posiedzeń organizacji uczniowskich o ankiety ewaluacyjne 8
PLAN DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH W KLASACH I-III Lp. Cele ogólne Tematyka 1. Wspieranie rozwoju intelektualnego uczniów Rozwijam swoje zainteresowania. Uczestniczę w konkursach szkolnych i pozaszkolnych. Podejmuję dodatkowa pracę. 2. Wspieranie rozwoju fizycznego i zdrowotnego ucznia 3. Budowanie systemu i hierarchii wartości. 4. Wspieranie rozwoju emocjonalnego ucznia 5. Promowanie kultury osobistej i postaw prospołecznych w kontaktach interpersonalnych ze szczególnym uwzględnieniem rodziny i zespołu klasowego. 6. Wpajanie zasad samorządności, sprawiedliwości, demokracji, wolności, poszanowania praw obywatelskich. 7. Promowanie proekologicznych postaw i zachowań uczniów 8. Szacunek dla polskiego dziedzictwa kulturowego przy jednoczesnym otwarciu się na inne wartości europejskie Biorę udział w przedstawieniach. Bezpieczna droga do szkoły. Dbam o higienę osobistą, zdrowo się odżywiam i chronię swoje zdrowie. Jestem bezpieczny na terenie szkoły i poza nią. Poszukuje pozytywnych wartości i promuje właściwe zachowania. Pokonuję stres. Potrafię się zrelaksować. Wyrażam własne ja w stosunku do rówieśników i dorosłych. Komunikuję się z rówieśnikami i dorosłymi. Używam zwrotów grzecznościowych. Przestrzegam reguł życia klasowego. Kto się uczy w mojej klasie? Efektywnie współdziałam w grupie, klasie, szkole Moja klasa organizuje Jasełka, Mikołajki, andrzejki, dyskotekę. Doskonalę umiejętność współżycia w społeczności klasowej i szkolnej. W klasie czuje się jak w rodzinie. Podejmuję dodatkową pracę na rzecz klasy. Rozwijam samorządność w swojej klasie. Prawidłowo rozumiem pojęcie sprawiedliwości. Mam prawo do Szanuję przyrodę i cieszę się jej pięknem. Walczę z hałasem. Uczestniczę w życiu kulturalnym przez kontakt ze sztuką i filmem. Jestem wrażliwy na piękno naszej ojczyzny. Interesuję się przeszłością kraju i najbliższego środowiska. Poznaję karty historii Polski. 9
TEMATYKA I HARMONOGRAM GODZIN WYCHOWAWCZYCH KLAS IV- VI Lp. Cele ogólne Tematyka 1. Wspieranie rozwoju intelektualnego uczniów Jak się uczyć? Poznaję mój styl uczenia się. Techniki dobrego zapamiętywania. Potrafię sam zadbać o własny rozwój. Jak czytać to czytać. 2. Wspieranie rozwoju fizycznego i zdrowotnego ucznia 3. Budowanie systemu i hierarchii wartości. 4. Wspieranie rozwoju emocjonalnego ucznia 5. Promowanie kultury osobistej i postaw prospołecznych w kontaktach interpersonalnych ze szczególnym uwzględnieniem rodziny i zespołu klasowego. A co po lekcjach? Bezpieczna droga do szkoły. Bezpieczna wycieczka szkolna. Bezpieczne uprawianie sportów zimowych. Bezpieczne uprawianie sportów letnich. Higiena pracy umysłowej w domu i szkole. Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach. Uzależnienia: papierosy, narkotyki i alkohol Czas wolny, nasze zainteresowania Jak się odżywiam? Czas wolny na co dzień i od święta. Nasze hobby, czyli co zbieramy i dlaczego? Moja piramida wartości,. Mam zdanie dyskutuję. Dokonuje wyborów, ponoszę konsekwencje. Autonomia, niezależność co to znaczy? Sztuka kompromisu. Potrzeby moje a potrzeby innych. Moja samoocena. Uczucia moje i innych. Jak wyrazić gniew? Przyczyny przemocy wśród uczniów Jak radzić sobie w sytuacjach przemocy Świadomość własnych uczuć. Jak znaleźć przyjaciół co to jest tolerancja. Rozwiąż konflikt. Dziękuję, proszę, przepraszam słowa, o których nie można zapomnieć. Dzień dobry i do widzenia ważne słowa no co dzień. Kto się uczy w mojej klasie? Uwaga pierwszoklasiści w szkole! Jesteśmy razem tu i teraz. Jaka jest kultura mojego zachowania? Andrzejki zabawa klasowa Zajęcia integrujące klasę. Organizujemy dyskotekę klasowa. Klasowy dzień sportu. Mikołajki w klasie Praca zawodowa naszych rodziców 10
6. Wpajanie zasad samorządności, sprawiedliwości, demokracji, wolności, poszanowania praw obywatelskich. 7. Promowanie proekologicznych postaw i zachowań uczniów 8. Szacunek dla polskiego dziedzictwa kulturowego przy jednoczesnym otwarciu się na inne wartości europejskie 9. Korzystanie ze zdobyczy techniki i nauki Właściwe zachowanie i ubiór w różnych miejscach i sytuacjach. Wigilia klasowa Tradycje świąteczne. Moje obowiązki domowe i przeżywanie wspólnych radości i smutków Bierzemy udział w uroczystościach szkolnych. Tradycje Bożego Narodzenia w moim domu. Jak znaleźć przyjaciół co to jest tolerancja. Moje miejsce w rodzinie. Przygotowujemy gazetkę klasową. Wybór Samorządu Klasowego. Przypomnienie praw i obowiązków ucznia. Prawa obywatelskie co to takiego? Znam swoje prawa obywatelskie. Dlaczego należy dbać o swoje środowisko naturalne? Promuję ekologię. Wzór dobrego nauczyciela. Symbole i święta narodowe. Kalendarium świąt narodowych i ich znaczenie. Co powinniśmy wiedzieć o patronie naszej szkoły? Wykonanie bibliografii do albumu o patronie szkoły oraz gazetki ściennej. Dzień Edukacji Narodowej wywiad z nauczycielami Wpływ mediów na nasze życie. Programy, które uczą, bawią, informują. Jestem bezpieczny (bezpieczna) w sieci. Co to są prawa autorskie? Moje słowa w internecie. 11