PROGRAM SZKOLNEJ PROFILAKTYKI rok szkolny 2015/2016 harmonogram działań
PODSTAWY PRAWNE DLA DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH: 1. Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997 roku 2. Kodeks rodzinny i opiekuńczy 3. Konwencja o prawach dziecka, przyjęta przez zgromadzenie ogólne NZ dnia 20 XI 1989 r. (Dz. U. 1991/120/526, 527, 2000/2/11), 4. Ustawa o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329 z późniejszymi zmianami), 5. Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich, 6. Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami nadużywania tytoniu i wyrobów tytoniowych z dnia 9 listopada 1995r 7. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 r. 8. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomani z 24 kwietnia 1997 r. 9. Podstawa programowa kształcenia ogólnego. 10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. (Dz. U. z 2003r. Nr 26, poz. 226). 11. Rozporządzenie MENiS z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2001 r. Nr 61, poz. 624). 12. Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2005r. Nr 52, poz. 466). 13. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. (Dz. U. z 2003r. Nr 11, poz. 114). 14. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 24 lipca 2015r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U, poz1113).
WSTĘP Zaproponowany program stanowi rozwinięcie programu wychowawczego realizowanego w szkole, który ma na celu kształtowanie osobowości uczniów i wspieranie ich rozwoju. Realizacja zadań zawartych w Programie Profilaktyki powinna wpłynąć na uczniów tak, aby potrafili poradzić sobie z rozwiązaniem problemów, by umieli współżyć z ludźmi i potrafili wybrać to, co służy ich zdrowiu fizycznemu i psychicznemu. Ma na celu zmianę niezadowalających zachowań uczniów. Program przewiduje działania na rzecz dzieci, podejmowane przez grono pedagogiczne mające przeciwdziałać marginalizacji lub wykluczeniu społecznemu uczniów. Program ma być rozwinięciem potencjału dziecka wyniesionego z domu rodzinnego. Warunkiem osiągnięcia założonych celów jest zaangażowanie wszystkich nauczycieli, wychowawców i rodziców. Może być dobrze zrealizowany przy współpracy z pracownikami różnych instytucji działającymi na rzecz dziecka: Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Policja, Sąd Rodzinny, Parafia. Profilaktyka Szkolna realizowana na poziomie naszej szkoły długo terminowo zajmuje się następującymi obszarami: Promowanie zdrowego stylu życia zarówno w sferze fizycznej jak i psychicznej. Promowanie odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje. i innych w różnych sferach naszego życia. Zapobieganie przemocy i agresywnym zachowaniom. Psychoedukacja dzieci i rodziców dotycząca zagrożeń płynących z nadmiernego korzystania z mediów (telewizja, komputer, Internet). Włączanie uczniów niepełnosprawnych w życie szkoły. Promowanie tolerancji wobec inności wyglądu i poglądów. Psychoedukacja dotycząca szkodliwości dopalaczy, nikotyny i alkoholu dla zdrowia fizycznego i wpływu środków uzależniających na relacje z innymi. Wzmacnianie pozytywnych wzorców kultury osobistej. Wzmacnianie i zachęcanie do rozwijania swoich talentów, zdolności i pasji w edukacji przyrodniczej i matematycznej. Rozwijanie kompetencji czytelniczych oraz upowszechnianie czytelnictwa wśród dzieci. Promowanie zdrowego odżywiania w wieku przedszkolnym i szkolnym- zdrowa żywność na co dzień. Promowanie współpracy z instytucjami wspierającymi rozwój dziecka o specjalnych potrzebach edukacyjnych.
Wspieranie dziecka młodszego u progu edukacji. CELE PROFILAKTYKI W SZKOLE Diagnoza zagrożeń w szkole. Wczesna interwencja w sytuacji zaistniałego problemu. Zapobieganie niebezpieczeństwom w szkole, w tym przemocy fizycznej i psychicznej. Wspieranie uczniów w rozwoju emocjonalnym, społecznym i fizycznym. Zwiększenie samoświadomości uczniów co do niebezpieczeństw i współczesnych zagrożeń. Przeciwdziałanie i zapobieganie uzależnieniom, osłabianie czynników ryzyka, wzmacnianie czynników chroniących. Kształtowanie i wzmacnianie pozytywnych postaw i zachowań, w tym postaw obywatelskich oraz rozwijanie umiejętności respektowania norm społecznych. Dbanie o zdrowie i bezpieczeństwo uczniów w szkole i w środowisku Kształtowanie postaw pro-zdrowotnych. Wyrabianie nawyku zdrowego odżywiania. Wspieranie rozwoju dzieci 4, 5 i 6 letnich w związku z obniżeniem wieku realizacji obowiązku szkolnego Rozwijanie talentów i zdolności w kształceniu przyrodniczo-matematycznym. Kształcenie w różnych formach kompetencji czytelniczych Kształtowanie w uczniach umiejętności współpracy i odpowiedzialności za siebie i innych Wspieranie rozwoju uczniów niepełnosprawnych w szkole ZADANIA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Diagnoza problemów, których przyczyną są trudności wychowawcze, szkolne, emocjonalne i zdrowotne uczniów oraz eliminowanie tych problemów Wzmacnianie bezpieczeństwa w szkole Przeciwdziałanie niepowodzeniom w nauce Motywowanie do nauki i realizacji obowiązku szkolnego przez uczniów Wspieranie uczniów zdolnych oraz rozwijanie zainteresowań uczniów Wspieranie rozwoju uczniów, 5i 6 letnich rozpoczynających naukę w szkole oraz dzieci 4-5 letnich w oddziałach przedszkolnych Diagnoza problemów występujących w środowisku szkolnym i rodzinnym prowadzących do zachowań agresywnych wśród uczniów oraz wzmacniających te zachowania Wspieranie uczniów niepełnosprawnych Promowanie zdrowego trybu życia i zdrowego odżywiana Zapobieganie uzależnieniom uczniów- uświadamianie dzieci i rodziców na temat szkodliwości dopalaczy Realizacja programów autorskich Zachęcanie i wymaganie od uczniów zachowań prospołecznych i respektowania norm społecznych
PRZEWIDZIANE EFEKTY Uczniowie coraz lepiej radzą sobie z problemami, sprawiają w szkole coraz mniej trudności wychowawczych Uczniowie postrzegają, rozumieją i respektują normy społeczne Uczniowie potrafią lepiej radzić sobie z negatywnymi emocjami, przez co poziom agresji i przemocy w szkole ulega zmniejszeniu Uczniowie są świadomi niebezpieczeństw i zagrożeń oraz potrafią im zapobiegać Zmniejszenie drugoroczności oraz poprawa wyników w nauce dzięki uczestnictwu uczniów w zajęciach korekcyjno kompensacyjnych oraz zajęciach dydaktyczno wyrównawczych Poprawa wyników w nauce poprzez uczestnictwo uczniów w kółkach zainteresowań, konkursach przedmiotowych oraz zawodach sportowych Rozwijanie swoich zdolności i talentów zwłaszcza w edukacji przyrodniczomatematycznej Zwiększenie frekwencji uczniów w szkole Przestrzeganie kultury słowa Konstruktywne rozwiązywanie konfliktów Wprowadzenie wśród uczniów mody na niepicie i niepalenie, nie biorę dopalaczy Aktywny udział uczniów w imprezach prozdrowotnych, wykształcenie postaw prozdrowotnych Korzystanie przez uczniów i ich rodziców ze wsparcia profesjonalnych instytucji Prowadzenie monitoringu działań w wyodrębnionych obszarach zagrożeń przez zespół ds. profilaktyki Korzystanie przez uczniów z różnych form pomocy w szkole Dobra adaptacja uczniów rozpoczynających naukę w szkole oraz uczniów niepełnosprawnych Bezpieczeństwo i dobra adaptacja dziecka młodszego w szkole METODY PRACY Ankiety Burza mózgów Sesje dyskusyjne w grupie Prelekcje, pogadanki Rozmowa, imprezy i uroczystości szkolne Rysunki, plakaty Ulotki, kącik profilaktyczny Przedstawienia, teatrzyki Konkursy, quizy, krzyżówki Rozgrywki sportowe Gry dydaktyczne i zabawy integracyjne Drama i odgrywanie ról
FORMA PRACY Praca indywidualna Praca w grupach Praca w zespołach zadaniowych Poradnictwo i konsultacje Terapia IDENTYFIKACJA PROBLEMU Problemy zdiagnozowane do realizacji w roku szkolnym 2015/2016 Potrzeba objęcia szczególnym wsparciem dziecka młodszego 4-5 i 6 letniego z uwagi na obniżenie wieku szkolnego. Nierespektowanie przez uczniów norm społecznych, w tym zachowania niekulturalne i agresywnych. Integracja z dzieckiem niepełnosprawnym w szkole- szacunek i tolerancja wobec inności. Włączanie dziecka niepełnosprawnego w życie szkoły. Nieumiejętność przewidywania i zapobiegania zagrożeniom i niebezpieczeństwom w sytuacjach społecznych. Niedostateczna wiedza uczniów na temat do zasad zdrowego trybu życia i zdrowego odżywiania. Słaba znajomość u uczniów i rodziców wpływy współczesnych zagrożeń na życie i zdrowie dziecka ( Internet, dopalacze)
HARMONOGRAM DZIAŁANIA SZKOŁY W WYBRANYCH OBSZARACH 1. Potrzeba objęcia szczególnym wsparciem dziecka młodszego 4-5 i 6 letniego z uwagi na obniżenie wieku szkolnego. Lp. Działania Osoba odpowiedzialna 1. Wstępna diagnoza występujących problemów wychowawcy wśród dzieci 5 i 6 letnich (emocjonalne, klas, zwłaszcza wychowawcze, zdrowotne)- przeprowadzenie oddziału ankiety diagnozującej problemy uczniów przedszkolnego i 2. Pogłębiona diagnoza, kierowanie na badania specjalistyczne uczniów, którzy w jakiejkolwiek sferze funkcjonowania przejawiają problemy 3. Rozmowy z rodzicami, opiekunami prawnymi uczniów, objęcie ich wsparciem 4. Udostępnianie wykazu instytucji, gdzie można uzyskać pomoc, jeśli wsparcie szkoły jest niewystarczające 5. Prowadzenie zajęć dydaktyczno wyrównawczych oraz korekcyjno kompensacyjnych, logopedycznych, rewalidacyjnych 6. 7. 8. Systematyczna edukacja uczniów w zakresie uczenia radzenia sobie z problemami, ze stresem, uczenie radzenia sobie w różnych sytuacjach Stworzenie możliwości rozwijania zainteresowań uczniom zdolnym poprzez ich udział w kółkach zainteresowań, konkursach, wycieczkach, dostosowanie wymagań edukacyjnych do wyższych możliwości intelektualnych Rozbudzanie ciekawości, zachęcanie i motywowanie uczniów do nauki poprzez stosowanie nowoczesnych technik i metod pracy z uczniem, rozwija nie kompetencji czytelniczych po przez udział w kampanii Ja czytam, Mam Talent. kl. I-II, specjaliści, lekarz inni termin Wrzesień 2015 Cały rok szkolny
2.Nierespektowanie przez uczniów norm społecznych, w tym zachowania niekulturalne i agresywne. Lp. Działania Osoba odpowiedzialna 1. Pogadanki i rozmowy na zajęciach i wychowawcy klas lekcjach wych. na temat dobrych manier i kulturalnego zachowania się w różnych sytuacjach, wybory -najkulturalniejszy uczeń w szkole. 2. Sporządzanie plakatów, gazetek i wychowawcy klas organizacja konkursów szkolnych dotyczących konieczności przestrzegania norm i zasad współżycia społecznego 3. Systematyczna edukacja uczniów w wychowawcy klas zakresie radzenia sobie z własnymi trudnymi uczuciami oraz w zakresie obrony przed czyjąś agresją 4. Stała kontrola zachowań pozytywnych i wychowawcy negatywnych (analiza wpisów w zeszytach wychowawców) 5. Udostępnianie wykazu różnych instytucji przeciwdziałających agresji, kierowanie na badania psychologiczne do PPP. 6. Oferta zajęć pozalekcyjnych (koła zainteresowań, udział uczniów w różnych formach rozwoju) ze zwróceniem szczególnej uwagi na kółka przyrodniczo-matematycznelaboratoria nauki 7. Organizowanie wycieczek, dyskotek, imprez w ramach czasu wolnego od zajęć dydaktycznych, poznajemy miejsca historyczne na naszym terenie. 8. Realizacja systemu nagród i kar zawartego w Statucie Szkoły, natychmiastowa i konsekwentna reakcja na negatywne zachowania uczniów, stosowanie procedury kolejnych kroków w interwencji wychowawczej, 9. Przeprowadzanie lekcji wychowawczych poruszających temat konstruktywnego rozwiązywania konfliktów, radzenia sobie ze stresem i identyfikacji problemów, także tych prowadzących do agresji, słownej i czynnej. wychowawcy we współpracy z terapeutą m prowadzący naucz. przyrody i matematyki Wychowawcy Nauczyciel historii wychowawcy klas Termin Rok szkolny wg harmonogramu Rok szkolny Rok szkolny Rok szkolny Rok szkolny Zgodnie z potrzebami Rok szkolny
10. Przeprowadzanie zajęć integracyjnych dla uczniów w klasach, w których występują konflikty. 11. Interwencje w klasach, rozwiązywanie na bieżąco problemów, których przyczyną jest brak respektowania zasad i norm społecznych 12. Rozmowy indywidualne z uczniami i ich rodzicami mające na celu eliminację zachowań agresywnych 13. Zapoznanie uczniów ze zbiorem norm i zasad, pogadanki i warsztaty w klasach dotyczące norm społecznych, ich postrzegania przez uczniów i ich respektowania tworzenie kontraktów klasowych. 14. Organizacja teatrzyków i przedstawień na temat podstawowych norm społecznych obowiązujących w szkole i poza nią. wychowawcy klas 3. Integracja uczniów niepełnosprawnych w szkole. Włączanie uczniów niepełnosprawnych w życie szkoły. Lp. Działania Osoba odpowiedzialna 1. Dogłębne zapoznanie się z wychowawcy problemami dzieci klas, niepełnosprawnych(emocjonalne, wychowawcze, intelektualne, zdrowotne)- przeprowadzenie ankiety diagnozującej problemy uczniów 2. Kierowanie uczniów na dodatkowe badania specjalistyczne jeśli zaistnieje taka potrzeba, ew. monitorowanie terminów badań kontrolnych 3. Rozmowy z rodzicami, opiekunami prawnymi uczniów niepełnosprawnych, objęcie ich wsparciem 4. Udostępnianie wykazu instytucji, gdzie można uzyskać pomoc, jeśli wsparcie szkoły jest niewystarczające specjaliści, lekarze wychowawcy termin Wrzesień 2015
5. Prowadzenie zajęć dydaktyczno wyrównawczych oraz korekcyjno kompensacyjnych, rewalidacyjnych 6. Prowadzenie terapii uczniów w celu eliminacji problemów emocjonalnych, uczenie radzenia sobie ze stresem 7. Pedagogizacja rodziców na temat obecności osób niepełnosprawnych w życiu społecznym. Przełamywanie barier mentalnych na temat osób niepełnosprawnych u uczniów i rodziców poprzez rozmowy, filmy, prezentowanie osób niepełnosprawnych i ich sukcesów, czytanie literatury. Wycieczka do pobliskiego Ośrodka Rehabilitacyjno-Edukacyjngo w Juszczynie w celu integracji z dzieckiem niepełnosprawny., wszyscy nauczyciel Dostosowanie wymagań edukacyjnych do 8. możliwości psychofizycznych uczniów niepełnosprawnych. Zapewnienie uczniom dodatkowej pomocy w 9. różnej formie, jeśli stan psychofizyczny ucznia będzie tego wymagał z uwzględnieniem rodzaju niepełnosprawności (zajęcia świetlicowe, pomoc w nauce, umożliwienie wykorzystania przez uczniów odpowiednich pomocy podczas zajęć lekcyjnych i inne) 10. Pozyskanie szczegółowej wiedzy na temat chorób i ich objawów, które są przyczyną niepełnosprawności uczniów przez czytanie fachowej literatury i organizację szkoleń kadry pedagogicznej inni, wszyscy, Cały rok szkolny
4. Nieumiejętność przewidywania i zapobiegania zagrożeniom i niebezpieczeństwom w sytuacjach społecznych. L.p Działania Osoba odpowiedzialna 1. Pogadanki, sesje dyskusyjne, warsztaty w wychowawcy klasach dotyczące rozpoznawania zagrożeń w klas, szkole i poza nią oraz zachowań mających na celu przewidywanie niebezpieczeństw i zapobieganie. 2. Prelekcje z udziałem Policji, Straży dla policja,straż wszystkich klas. Tematy: Bezpieczne wakacje, Bezpieczna zima, Bezpieczne ferie, Bezpieczna droga do i ze szkoły, 3. Prelekcje z udziałem Policji dla klas policja pierwszych. Temat: Odblaskowy pierwszak 4. Pogadanki i inscenizowane scenki we wszystkich klasach. Temat: Wystrzegaj się obcych uczący termin Wg harmonogramu Wg harmonogramu 5. Realizacja w klasach O 6. Przystąpienie do programu Bezpieczna + 6. Zapoznawanie na bieżąco wszystkich uczniów z różnymi niebezpieczeństwami tj. pożar i ewakuacja z budynków, właściwe korzystanie z różnych sprzętów i urządzeń elektrycznych, właściwe poruszanie się w terenie, na boiskach szkolnych, placach zabaw, zachowanie się na wycieczkach, w sytuacjach urazów ciała, wypadków, skutki palenia papierosów i picia alkoholu, brania dopalaczy inne uzależnienia 7. Konkursy plastyczne, ulotki i gazetki dotyczące tematyki niebezpieczeństw i sposobów zapobiegania im oraz zachowania w sytuacji realnego zagrożenia 8. Filmy, programy, rozmowy i konkursy na temat bezpieczeństwa dziecka w sieci Internetowej Programy : Owce w sieci Przygody Plika i Foldera Dla rodziców : Zakup kontrolowanyzanim kupisz dziecku komputer Zostań znajomym swojego dziecka wychowawcy klas O-III i I-VI wychowawcy Wychowawcy Wg harmonogramu
5. Niedostateczna wiedza uczniów na temat do zasad zdrowego trybu życia i zdrowego odżywiania. L.p Działania 1. Diagnoza uczniów pod kątem problemów zdrowotnych (wada wzroku, słuchu, otyłość, niedowaga, anomalie wzrostu, niskie lub za wysokie ciśnienie tętnicze) badania profilaktyczne dla uczniów w wieku 6, 10, 12 lat w ramach programu profilaktycznego z NFZ Osoba odpowiedzialna pielęgniarka szkolna Termin Wg terminarzu badań 2. Badania przesiewowe wśród wszystkich uczniów badanie wad postawy, słuchu i wzroku 3. Fluoryzacja zębów program profilaktyczny z NFZ 4. Kształtowanie postaw prozdrowotnych, pogadanki, sesje dyskusyjne i warsztaty w klasach IV VI o tematyce: Higiena mojego ciała i umysłu, Stres i sytuacje stresowe, Zdrowy tryb życia, Walka z hałasem 5. Organizacja Dnia Witaminki promowanie ruchu fizycznego, zawody sportowe między klasowe. 6. Pogadanki, prelekcje w klasach I III na temat zdrowego trybu życia Dzień zdrowego śniadania - przygotowanie w klasach zdrowego posiłku kultura spożywania przy stole. Udział w kampanii zdrowotnej Tydzień dobrego, zdrowego chleba propagowanie zdrowego stylu życia. Kierowanie uczniów z problemami 7. zdrowotnymi do specjalistów pielęgniarka szkolna specjaliści badań przesiewowych zaproszeni do szkoły na życzenie rodziców. pielęgniarka szkolna wychowawcy klas nauczyciel przyrody nauczyciel wych, do życia w rodzinie wszyscy wychowawcy i w-fu wychowawcy klas wychowawcy wychowawcy klas, Wg terminarzu badań Wg terminarzu Kwiecień 17 listopada 16-23 października
8. Przekazywanie uczniom i rodzicom ulotek informacyjnych, sporządzanie gazetek tematycznych na temat zdrowego trybu życia wychowawcy klas, 9. Realizowanie programów promujących zdrowe odżywianie: Śniadanie Daje Moc Mleko z klasą Owoce w szkole Sklepik wzorowy, smaczny i zdrowy Realizacja projektu o charakterze ekologicznym Odpakowani.pl wychowawcy klas, opiekun SU Cały rok szkolny 10. 11. Organizacja Dnia Sportu dla wszystkich klas Realizacja programu Trzymaj formę klasa V-VI Udział w programie Już pływam klasa III Przekazywanie rodzicom, uczniom i wychowawcom ulotek informacyjno edukacyjnych dotyczących używek, dopalaczy, narkotyków, udzielanie porad, wskazówek, wsparcia, kierowanie do odpowiednich placówek wychowawcy klas, wychowania fizycznego wychowawcy klas, Czerwiec 2016 Wrzesieńgrudzień Cały rok 12. Organizacja imprez antynikotynowych, antyalkoholowych, antynarkotykowych: - konkursy plastyczne, pielęgniarka szkolna, Cały rok zgodnie z planem 13. Realizacja programu antynikotynowego organizowanego przez i Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w klasach I III: Nie pal przy mnie, proszę, w klasach IV VI: Znajdź właściwe rozwiązanie 5,6-latki Czyste powietrze wokół nas, wychowawcy klas Cały rok
EWALUACJA PROGRAMU PROFILAKTYKI Pod koniec roku szkolnego 2015/2016 przeprowadzona będzie ewaluacja programu za pomocą ankiet. Osobami ankietowanymi będą rodzice, oraz uczniowie naszej szkoły. Uzyskane wyniki posłużą do analizy przeprowadzonych działań, ich skuteczności oraz potrzeby wprowadzenia ewentualnych zmian. Za działania związane z ewaluacją odpowiedzialny jest zespół do spraw wychowawczych.