Metody Badań w eografii Społeczo - Eoomicze Metody podziału lasowego ospet ćwiczeń. mgr Marci Semczu a podstawie materiałów mgr iż. Staisława Szombary oraz dr iż. Krystiaa Kozioła. W ćwiczeiu polami podstawowymi dla artogramu będą powiaty woewództwa podarpaciego. 2. Obliczeia związae z wyzaczaiem graic poszczególych przedziałów lasowych wyoywae będą w programie MS Ecel. 3. Dae obrazowae za pomocą metody artogramu pochodzą z Bau Daych Regioalych US, http://stat.gov.pl/bdl. 4. W ćwiczeiu dae statystycze dla powiatów dzielić ależy a 5 las (z wyątiem ede metody). 5. Schematy olorów dla las przepisuemy ze schematów wygeerowaych a stroie http://colorbrewer2.org. Wybieramy ilość las, metodę sequetial i ede ze schematów typu sigle hue, a astępie przepisuemy wartości RB dla poszczególych olorów wygeerowaych przez stroę. W programie Ecel olory, aie chcemy zastosować dla las możemy zdefiiować w meu Narzędzie/Opce załada olor. Po zazaczeiu edego z olorów iestadardowych wpisuemy dla iego wartości RB odczytae wcześie. 6. Przyładowe obliczeia przedziałów lasowych, wyorzystaych w tym ospecie, zostały wyoae dla powiatów woewództwa podarpaciego, dla tórych ao cechę statystyczą podao liczbę osób w wieu ieproducyym przypadaącą a 00 w wieu producyym. Dae te przedstawioo a ryciie obo. Do własych obliczeń ależy wyorzystać cechę statystyczą a podstawie liczby porządowe z listy obecości (rówież załączi). Dae do ćwiczeia dostępe są w aruszu 'DANE' soroszytu WSK_TAI, a tórym to proszę dooywać wszystich obliczeń. We wszystich metodach opisaych poiże graice las ależy obliczać z taą samą doładością, z aą zapisae są dae statystycze. Jeżeli obliczoa graica będzie rówa ede z wartości cechy statystycze powiatu to ależy przyąć, że powiat te będzie ależeć do wyższe lasy. Obliczoe wartości zaorąglamy zgodie z ogólymi zasadami matematyczymi. Przed przystąpieiem do obliczeń, ależy pamiętać o posortowaiu daych od wartości amiesze do awięsze (sortowaie ależy wyoać wraz z azwami powiatów i umerami TERYT). - / - ver..3
7. We wzorach użytych w ospecie przyęto astępuące ozaczeia Metody Badań w eografii Społeczo - Eoomicze i i ; ; i Wartość cechy dla pola podstawowego Liczebość pól podstawowych Pierwszy (amieszy) i ostati (awięszy) wyraz cechy dla pola podstawowego Klasa podziału Ilość las Pierwsza (o amieszych wartościach) i ostatia lasa Liczebość lasy Wartość cechy w lasie 2 Wartość amiesze cechy w drugie lasie R R Rozstęp cech Rozstęp cech w lasie D TAI Dola graica lasy óra graica lasy Tabular Accuracy Ide 8. Podstawowe własości, aie przedstawiać będzie podział lasowy z wyorzystaiem wszystich metod przestawiaą się astępuąco a) Jedo pole podstawowe moża zalasyfiować tylo do ede lasy. b) óra graica dowole lasy est rówa, co do wartości dole graicy asy astępe. () D c) Dola graica pierwsze lasy est rówa pierwsze cesze w szeregu, czyli cesze amiesze. D (2) d) óra graica ostatie lasy est rówa ostatie cesze w szeregu, czyli cesze awięsze. e) raice las są prawostroie otwarte. (3) D (4) i Za wyątiem lasy ostatie gdzie: D (5) i - 2 / - ver..3
f) Wartość średią cechy liczymy ze wzoru: g) Wartość średią dla lasy liczymy ze wzoru: Metody Badań w eografii Społeczo - Eoomicze i i (6) i i (7) h) Rozstęp cech to różica ostatie pierwsze wartości w szeregu. R (8) i) Rozstęp lasy to różica e góre i dole graicy. R D (9) ) Suma rozstępów las musi być rówa, co do wartości rozstępowi cech. R R (0) ) Wsaźi TAI przymue wartości w przedziale <0,> i służy do porówaia podziałów lasowych między sobą. Im wsaźi bliższy edości to podział lepie oddae charater daych. Obliczamy go wzorem: i i TAI () 9. Wyzaczeie graic las metodą rówe rozpiętości a) W te metodzie wszystie lasy posiadaą rówą rozpiętość, czyli ich graice góre (a co za tym idzie dole) są odległe o pewą stałą wartość C. Wyliczamy ą ze wzoru: I ta w rozpatrywaym przyładzie: C i i (2) C 63 49,6 5 b) Może zaistieć potrzeba wyrówaia wyiów w związu ze stosowaymi zaorągleiami, wtedy ależy zmieszyć rozpiętość aliczieszego przedziału lasowego lub zwięszyć amie liczego. Dla daych przyładowych. 2,7-3 / - ver..3
Metody Badań w eografii Społeczo - Eoomicze c) Obliczeia ależy przeprowadzić w tabeli w aruszu obliczeia.ls, tóra powia przyąć formę zbliżoą do poiższe: d) Wartości wyrówae las alepie est wszystie ręczie przepisać ta, aby w omórach ie zadowały się formuły tylo wartości. e) Po obliczeiu i wyrówaiu wartości graic las zliczamy liczebość wystąpień powiatów w dae lasie i zapisuemy w olumie liczebość. f) W astępym rou obliczamy wsaźi TAI. g) Obliczeia wsaźia TAI doouemy, ao otyuacę tabeli z wartościami cechy statystycze dla powiatów. Tabela powia przyąć formę zbliżoą do poiższe: - 4 / - ver..3
Metody Badań w eografii Społeczo - Eoomicze 0. Wyzaczeie graic las metodą rówe liczby obserwaci a) W te metodzie wartości, aie odoszą się go poszczególych pól podstawowych grupowae są w lasy o rówe liczbie obserwaci. dyby zdarzyło się ta, że ilość obserwaci ie est podziela przez zaplaowaa liczbę las to ależy ta wyzaczyć graice las, aby zawierały wartości możliwie podobe. b) W sytuaci, gdy wszystie wartości cech są róże, graice las staowią odpowiedie wartości ta, aby zachować rówą liczebość ażde z las i ierówości opisae wzorami 4 i 5. Przyładowo górą graica pierwsze lasy będzie wartość szósta w szeregu itd. c) W sytuaci, gdy cechy dla ilu pól podstawowych są rówe to ależy przestrzegać astępuące zasady: wartości rówe zawsze muszą trafić do ede lasy. Jeśli spowodue to oieczość zwięszeia liczebości ede z las o to ależy to zrobić osztem lasy astępe; eśli atomiast o więce iż ede to ależy to zrobić osztem lasy astępe i oleych wszystie e zwięszaąc o. Od zasady zmieszaia liczebości las astępych w podae wyże oleości moża odeść, eśli sugerue to rozład daych. d) W rozpatrywaym przyładzie tabela obliczeń dla las przymie astępuącą formę e) Liczebość las i wsaźi TAI obliczamy aalogiczie a w pierwsze metodzie - 5 / - ver..3
Metody Badań w eografii Społeczo - Eoomicze. Wyzaczeie graic las metodą ciągu arytmetyczego a) Aby obliczyć graice przedziałów lasowych, tórych wartości rozpiętości zmieiaą się wg postępu arytmetyczego w pierwszym rzędzie obliczamy stałą C C b) raice poszczególych las obliczymy ze wzoru: (3) D C (4) c) W rozpatrywaym przyładzie stała C oraz góra graica pierwszych dwóch las będą wyosiły: 63 49,6 C 0,9 oraz 49,6 0,9 50, 5i 2 50,5 2 0,9 52, 3 2 3 4 5 d) Cała tabela obliczeń dla las przymie astępuące wartości e) Liczebość las i wsaźi TAI obliczamy aalogiczie a w pierwsze metodzie. - 6 / - ver..3
Metody Badań w eografii Społeczo - Eoomicze 2. Wyzaczeie graic las metodą ciągu geometryczego a) Aby obliczyć graice przedziałów lasowych, tórych wartości rozpiętości zmieiaą się wg postępu geometryczego a początu obliczamy stałą C wg. wzoru: log log (5) C b) raice poszczególych przedziałów obliczymy ze wzoru: (log D C ) 0 (6) c) W rozpatrywaym przyładzie stała C oraz dola graica pierwsze lasy będą wyosić: log63 log49,6 (log 49,60,02) C 0,02oraz 0 52, 0 5 d) Cała tabela obliczeń dla las przymie astępuące wartości; e) Liczebość las i wsaźi TAI obliczamy aalogiczie a w pierwsze metodzie. - 7 / - ver..3
Metody Badań w eografii Społeczo - Eoomicze 3. Wyzaczeie graic las metodą ciągu harmoiczego a) Aby obliczyć graice przedziałów lasowych, tórych wartości rozpiętości zmieiaą się wg. postępu harmoiczego, początowo obliczamy stałą C wg. wzoru: C b) raice poszczególych las obliczamy ze wzoru (7) D C (8) c) Dla rozpatrywaego przyładu stała C i góra graica pierwsze lasy będą wyosić: 63 49,6 C 0,0009 oraz 5, 8 5 ( 0,0009) 49,6 d) Tabela obliczeń dla las przymie astępuąca formę e) Liczebość las i wsaźi TAI obliczamy aalogiczie a w pierwsze metodzie. - 8 / - ver..3
Metody Badań w eografii Społeczo - Eoomicze 4. Metoda średich zagieżdżoych. a) W metodzie te możliwe est tylo wyzaczeie 2, 4 lub 8 las, a to ze względu a przyęte założeia. Dla opracowywaych daych zastosuemy podział a 4 lasy. b) W pierwszym rzędzie obliczamy średią z wszystich wartości przedstawiaych a polach podstawowych. Będzie oa staowiła środową, czyli drugą oleą graicę i i (9) 2 c) W oleych roach obliczamy średią z wartości mieszych od obliczoe średie i średią z wartości więszych lub rówych od obliczoe średie. Średie te będą staowiły odpowiedio pierwszą i trzecią olea graicę. i (20) i 3 (2) d) W rozpatrywaym przyładzie tabela obliczeń dla las przymie poiższa formę: e) Liczebość las i wsaźi TAI obliczamy aalogiczie a w pierwsze metodzie. - 9 / - ver..3
Metody Badań w eografii Społeczo - Eoomicze 5. Tabela obliczeń współczyia TAI przymie ostateczie formę zbliżoą do poiższe: - 0 / - ver..3
Metody Badań w eografii Społeczo - Eoomicze Przydział daych a podstawie listy obecości Buchowicz abriela 2 Choma Piotr 3 Cieśli Marta 4 Cybul Piotr 5 orzowicz Sylwia 6 Jończy Oliwia 7 Kaleta Katarzya 8 Kliś Stefa 9 Kuźli Aa 0 Machada Aeta Mleczo Moia 2 Mleczo Urszula 3 Nawała Aeta 4 Staowczy Aeta 5 Szare Klaudia 6 Truty Kiga 7 Zaąc Aita 8 Ziołowsa Ewa 9 Ziółowsi Kamil 20 Zub Agelia - / - ver..3