Metody numeryczne. Wykład nr 2. dr hab. Piotr Fronczak

Podobne dokumenty
Projekt Era inżyniera pewna lokata na przyszłość jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Projekt Era inżyniera pewna lokata na przyszłość jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Programowanie nieliniowe optymalizacja funkcji wielu zmiennych

1 Równania nieliniowe

1 Metody rozwiązywania równań nieliniowych. Postawienie problemu

Metody numeryczne I Równania nieliniowe

ALGEBRA Z GEOMETRIĄ ANALITYCZNĄ

Wybrane metody przybliżonego. wyznaczania rozwiązań (pierwiastków) równań nieliniowych

Wprowadzenie Metoda bisekcji Metoda regula falsi Metoda siecznych Metoda stycznych RÓWNANIA NIELINIOWE

METODY NUMERYCZNE. Wykład 4. Numeryczne rozwiązywanie równań nieliniowych z jedną niewiadomą. prof. dr hab.inż. Katarzyna Zakrzewska

Metody rozwiązywania równań nieliniowych

Pochodna funkcji wykład 5

Wstęp do metod numerycznych Rozwiazywanie równań algebraicznych. P. F. Góra

Zmienna losowa. M. Przybycień Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka

Zagadnienia - równania nieliniowe

Równania różniczkowe cząstkowe

Elementy metod numerycznych

Matematyka stosowana i metody numeryczne

Wykład 21: Studnie i bariery cz.1.

Metody numeryczne Wykład 7

METODY NUMERYCZNE. Wykład 4. Numeryczne rozwiązywanie równań nieliniowych z jedną niewiadomą. Rozwiązywanie równań nieliniowych z jedną niewiadomą

Ekstrema funkcji dwóch zmiennych

ROZWIĄZYWANIE RÓWNAŃ NIELINIOWYCH

FUNKCJA LINIOWA. A) B) C) D) Wskaż, dla którego funkcja liniowa określona wzorem jest stała. A) B) C) D)

12. FUNKCJE WIELU ZMIENNYCH. z = x + y jest R 2, natomiast jej

MATURA PRÓBNA 2 KLASA I LO

Równania różniczkowe cząstkowe

Rozwiązywanie równań nieliniowych

RÓWNANIA NIELINIOWE Maciej Patan

Rozwiązywanie równań nieliniowych i ich układów. Wyznaczanie zer wielomianów.

Laboratorium 5 Przybliżone metody rozwiązywania równań nieliniowych

Macierze normalne. D : Dowolną macierz kwadratową można zapisać w postaci A = B + ic gdzie ( ) B = A + A B = A + A = ( A + A)

Metody Obliczeniowe w Nauce i Technice

ZADANIE 1 Poniżej znajduje się fragment wykresu funkcji y = f (x). ZADANIE 2 Na podstawie podanego wykresu funkcji f

METODY ROZWIĄZYWANIA RÓWNAŃ NIELINIOWYCH

Metody numeryczne. materiały do wykładu dla studentów

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY

25. RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE PIERWSZEGO RZĘDU. y +y tgx=sinx

WYMAGANIA Z WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE SZKOLNE DLA KLASY 3g. zakres rozszerzony

Matematyka. rok akademicki 2008/2009, semestr zimowy. Konwersatorium 1. Własności funkcji

Rozwiązywanie układu równań metodą przeciwnych współczynników

1 Szeregi potęgowe. 1.1 Promień zbieżności szeregu potęgowego. Wydział Informatyki, KONWERSATORIUM Z MATEMATYKI, 2008/2009.

Rachunek różniczkowy funkcji jednej zmiennej

Wykład VIII Rozwiązywanie równań i układów równań nieliniowych

RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE WYKŁAD 5

W. Guzicki Próbna matura, grudzień 2014 r. poziom rozszerzony 1

1 Funkcja wykładnicza i logarytm

Układy równań i równania wyższych rzędów

WAHADŁO SPRĘŻYNOWE. POMIAR POLA ELIPSY ENERGII.

S n = a 1 1 qn,gdyq 1

1 Funkcja wykładnicza i logarytm

SZEREGI LICZBOWE I FUNKCYJNE

Funkcja kwadratowa. f(x) = ax 2 + bx + c = a

(rachunek różniczkowy dot. funkcji ciągłych)

Zajęcia nr 1 (1h) Dwumian Newtona. Indukcja. Zajęcia nr 2 i 3 (4h) Trygonometria

Matematyka II. Bezpieczeństwo jądrowe i ochrona radiologiczna Semestr letni 2018/2019 wykład 13 (27 maja)

Metody numeryczne. dr Artur Woike. Ćwiczenia nr 2. Rozwiązywanie równań nieliniowych metody połowienia, regula falsi i siecznych.

PRZYBLI ONE METODY ROZWI ZYWANIA RÓWNA

XVI Warmińsko-Mazurskie Zawody Matematyczne Eliminacje cykl grudniowy Poziom: szkoły ponadgimnazjalne

ZADANIA ZAMKNIETE W zadaniach 1-25 wybierz i zaznacz na karcie odpowiedzi poprawna

Funkcje liniowe i wieloliniowe w praktyce szkolnej. Opracowanie : mgr inż. Renata Rzepińska

Rozwiązywanie równań nieliniowych i ich układów. Wyznaczanie zer wielomianów.

y f x 0 f x 0 x x 0 x 0 lim 0 h f x 0 lim x x0 - o ile ta granica właściwa istnieje. f x x2 Definicja pochodnych jednostronnych

Równanie Fresnela. napisał Michał Wierzbicki

FINAŁ 10 marca 2007 r. KLASA PIERWSZA - POZIOM PODSTAWOWY Czas pisania 90 minut. x +

Funkcja kwadratowa. f(x) = ax 2 + bx + c,

Równania nieliniowe. LABORKA Piotr Ciskowski

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY

Agata Boratyńska ZADANIA Z MATEMATYKI, I ROK SGH GRANICA CIĄGU

( ) Arkusz I Zadanie 1. Wartość bezwzględna Rozwiąż równanie. Naszkicujmy wykresy funkcji f ( x) = x + 3 oraz g ( x) 2x

ZADANIA ZAMKNIETE W zadaniach 1-25 wybierz i zaznacz na karcie odpowiedzi poprawna

RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE WYKŁAD 3

22 Pochodna funkcji definicja

5. Rozwiązywanie układów równań liniowych

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY

ALGEBRA z GEOMETRIA, ANALITYCZNA,

a 11 a a 1n a 21 a a 2n... a m1 a m2... a mn x 1 x 2... x m ...

x y

Optymalizacja ciągła

Wykład Analiza jakościowa równań różniczkowych

Teoria. a, jeśli a < 0.

Metody numeryczne. Równania nieliniowe. Janusz Szwabiński.

Projekt Era inżyniera pewna lokata na przyszłość jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Matematyka licea ogólnokształcące, technika

( ) + ( ) T ( ) + E IE E E. Obliczanie gradientu błędu metodą układu dołączonego

Iteracyjne rozwiązywanie równań

Wykład 3 Równania rózniczkowe cd

Dystrybucje, wiadomości wstępne (I)

Zasada indukcji matematycznej

1 Wersja testu A 18 września 2014 r.

ALGEBRA Z GEOMETRIĄ ANALITYCZNĄ

ROZWIĄZANIA I ODPOWIEDZI

Logarytmy. Funkcje logarytmiczna i wykładnicza. Równania i nierówności wykładnicze i logarytmiczne.

Szeregi funkcyjne. Szeregi potęgowe i trygonometryczne. Katedra Matematyki Wydział Informatyki Politechnika Białostocka

Całkowanie przez podstawianie i dwa zadania

Metody numeryczne. Sformułowanie zagadnienia interpolacji

10 zadań związanych z granicą i pochodną funkcji.

1. Liczby zespolone Stwierdzić kiedy kwadrat liczby zespolonej jest liczbą. (i) rzeczywistą, (ii) ujemną, (iii) tylko urojoną?

Metody iteracyjne rozwiązywania układów równań liniowych (5.3) Normy wektorów i macierzy (5.3.1) Niech. x i. i =1

Równania i nierówności wykładnicze i logarytmiczne

Transkrypt:

Metod numerczne Wład nr dr hab. Piotr Froncza

Przbliżone rozwiązwanie równań nieliniowch Jedno równanie z jedną niewiadomą Szuam pierwiastów rzeczwistch równania =. zwle jest uncją nieliniową zatem orzstam z metod iteracjnch poprawianie olejnch przbliżeń pierwiastów

Władni zbieżności Oreśla szbość zbieżności metod iteracjnch Metoda jest rzędu p jeżeli istnieje stała c taa że dla dwóch olejnch przbliżeń i + zachodzi lim p c gdzie = + -. Przpadi specjalne p= metoda liniowa p> & p< metoda superliniowa p= metoda wadratowa p=3 metoda ubiczna linowa z C = - linowa z C = - superliniowa wadratowa

Kroi podstawowe. Przeanalizuj problem pod ątem = cos - złożoności badanej uncji doładności rozwiązań szbości obliczeń. Jeśli to możliwe narsuj uncję 3. Oceń problem np. rozbieżność uncji 4. Wbierz rozwiązanie początowe

Metoda bisecji połowienia Wbieram przedział domnięt <a; b> wewnątrz tórego znajduje się pierwiaste i na tórego ońcach wartości uncji mają przeciwne znai a b UWAGA!

Metoda bisecji połowienia. Wbieram przedział <a b> ta b a b<. Dzielim przedział na połow: 3. Mam trz przpadi: a b a znaleziono pierwiaste ma ten sam zna co a zatem jest w b ma ten sam zna co b zatem jest w przedziale przedziale a pierwiaste pierwiaste 4. Wbieram przedział zawierając pierwiaste jao now przedział <ab> i wracam do rou.

Metoda bisecji: przład 5-5.5.5.5 3 3.5 4 -

Metoda bisecji połowienia: uwagi Metoda zawsze zbieżna jeśli tlo dobrze wbrano przedział początow. Metoda zawiedzie gd stczne z osią dla =. Wolna zbieżność p= metoda liniowa Po iteracjach rozmiar przedziału zmalał do: b a Zatem liczba iteracji onieczna do uzsania tolerancji błędu : b log a

Metoda Regula Falsi Opisana w hindusim teście Vaishali Ganit III w. p.n.e. Dziewięć rozdziałów sztui matematcznej 九章算術 p.n.e. n.e. worzstuje algortm do rozwiązwania równań liniowch regula linia alsus - ałszw

Metoda Regula Falsi. Wbierz przedział a b ta b a b<. Przbliżenie pierwiasta: punt w tórm prosta łącząca punt a i b przecina oś. równanie prostej: Stąd gd = mam: 3. Mam trz przpadi: b b app a b a a b b a b a b app app app znaleziono pierwiaste ma ten sam zna co a zatem jest w przedziale app ma ten sam zna co b zatem jest w przedziale a b app pierwiaste pierwiaste 4. Wbierz przedział zawierając pierwiaste jao now przedział a b i wróć do rou.

Metoda Regula Falsi: przład 5.5.5.5 3 3.5 4-5 -

Metoda Regula Falsi: uwagi b a a a 3 a a prawidłowe rozwiązanie b Metoda zawsze zbieżna jeśli tlo dobrze wbrano przedział początow. Metoda zawiedzie gd stczne z osią dla =. Wolna zbieżność p= metoda liniowa

Metoda Newtona = rozwiązanie 3 Wbierzm pewien punt początow i rozwińm uncję w szereg Talora 4 3 3 Podstawm i weźm tlo dwa wraz rozwinięcia: Niech. Wted

Metoda Newtona: przład 5-5 stczna.5.5.5 3 3.5 4 -

Metoda Newtona: przład c.d. Szuam pierwiastów Liczm pochodną Równanie iteracjne

Metoda Newtona: uwagi Szba zbieżność p= metoda wadratowa Wmaga analitcznej znajomości Metoda zbieżna gd ciągłe <> w pobliżu rozwiązania początowa wartość leż bliso rozwiązania

Fratale ma nietrwialną struturę w ażdej sali strutura ta nie daje się łatwo opisać w jęzu tradcjnej geometrii eulidesowej jest samo-podobn ma wmiar wmiern ractional a nie całowit obraz Lichtenberga: władowanie eletrczne w dieletru.

Brouł romanesco Drzewo

Liście Linia brzegowa

Fratale Netwona Weźm równanie z = z C np. z 3 = Równanie zespolone stopnia n ma n pierwiastów. W zależności od wboru puntu warunu początowego + i metoda Newtona doprowadzi nas do jednego z n pierwiastów. Punt te następnie oznacza się różnm olorem w zależności od: rozwiązania do tórego dąż dan punt: prędości znalezienia rozwiązania:

lub oba waruni naraz:

Metoda siecznch Do wznaczenia + przbliżenia orzstam z puntów - i. Korzstając z podobieństwa trójątów: 3 Stąd 3 Ogólnie

Metoda siecznch: przład 5-5.5.5.5 3 3.5 4 -

Metoda międz Regula alsi a Newtona Zbieżność szbsza niż liniowa 68. 5 Metoda siecznch: uwagi Przbliżenie pochodnej Newton Nie musim znać analitcznej postaci! Ale te same problem ze zbieżnością co w metodzie Newtona. Najpierw wolna ale pewna bisecja potem szba metoda siecznch.

Metoda szuania puntu stałego Równanie = zastępujem równaniem - g = czli = g Rozwiązania szuam iteracjnie: g

Metoda szuania puntu stałego

Metoda szuania puntu stałego: przład /3 3 g /3 /3 3 3 6 g /3 g Trz sposob zapisu: Cz jest jaaś różnica? zbieżność rozbieżność szba zbieżność

Metoda szuania puntu stałego: zbieżność Twierdzenie: Jeśli uncja g jest ciągła w i ograniczona dla ażdego to uncja posiada prznajmniej jeden punt stał Jeśli ponadto jest ciągła na i spełniona jest nierówność: to ciąg iteracji jest zbieżn do puntu stałego. Dla opornch: jeśli g jest głada i ograniczona i niezbt stroma to proces iteracjn jest zbieżn.

Metoda szuania puntu stałego: zbieżność

Metoda szuania puntu stałego: przład Trz sposob zapisu: /3 g /3 3 g g 6 /3 3 /3 3 Cz jest jaaś różnica? g g g ' 3 /3 ' 3 ' 3..8.6 /3 /3 /3 3.5 3. 3.5 4. zbieżność rozbieżność szba zbieżność 8 6 4.5 3. 3.5 4...4.6.8...4.5 3. 3.5 4.

Równania z wieloma pierwiastami ro = ; //<------ szeroość przedziału a = ; //<--------- lewa granica pierwszego przedziału b = a + ro; //<------ prawa granica pierwszego przedziału whileb < bma { ia*b < //<-- sprawdź cz uncja zmienia zna { root[i] = FindRootsab; //<-- np. bisecja i = i + ; } a = b; //<------- lewa granica nowego przedziału b = a + ro; //<---- prawa granica nowego przedziału };

Uład równań nieliniowch Metoda Newtona Dla uładu dwóch równań: Wbieram rozwiązania początowe i. Jeśli są one bliso rozwiązań prawdziwch i to rozwinięcie Talora uncji i woół i :......

J J Czli uład dwóch równań liniowch. Korzstając z reguł Cramera: gdzie J jaobian: J det Zatem nowe przbliżenie rozwiązań:

Uład równań nieliniowch: przład -6-4 - 4 6-4 - 4 6 5 5 9 / / e e e e e e J 8 5 5 8 det det / / 4 / / 4

F = unction { -.5*ep/+ep-/ } F = unction { 9*^+5*^-5 } F = unction { -ep/+ep-//4 } F = unction { } F = unction { 8* } F = unction { 5* } Jacob = unction { -ep/ + ep-//4*5*-8* } i =.5; i = ; Err =.; Waruni początowe i dopuszczaln błąd ori=;i<=5;i++ { Del = -Fii*Fii+Fii*Fii / Jacobii; Del = -Fii*Fii+Fii*Fii / Jacobii; ip = i + Del; ip = i + Del; Err = absip - i/i; + i + Err = absip - i/i; i ierr<err && Err<Err brea; i = ip; i = ip; Błąd względn rozwiązania }; i Err Err 3.73.496.96.479 3.345.3849.58.84 3 3.34.3858..37 4 3.3.3859.7.4

Uład równań nieliniowch: uwagi n n n n n n n n W ogólności:. Zbieżność nie jest gwarantowana.. Funcje n i ich pochodne muszą bć ciągłe i ograniczone w pobliżu rozwiązania 3. J n <> w pobliżu rozwiązania 4. Waruni początowe wstarczająco bliso prawdziwego rozwiązania 5. Dla uładu n>3 równań powższe równanie trzeba rozwiązać numercznie.