Układy równań liniowych Macierze rzadkie

Podobne dokumenty
Układy równań liniowych Macierze rzadkie

Algebra WYKŁAD 5 ALGEBRA 1

METODY NUMERYCZNE. Wykład 6. Rozwiązywanie układów równań liniowych. dr hab. inż. Katarzyna Zakrzewska, prof. AGH. Met.Numer.

WYKŁAD 7. UKŁADY RÓWNAŃ LINIOWYCH Macierzowa Metoda Rozwiązywania Układu Równań Cramera

Rachunek wektorowo-macierzowy w programie SciLab

- macierz o n wierszach i k kolumnach. Macierz jest diagonalna jeśli jest kwadratowa i po za główną przekątną (diagonala) są

Rozwiązywanie układów równań liniowych (1)

MATHCAD Obliczenia iteracyjne, macierze i wektory

Macierze w MS Excel 2007

I. DZIAŁANIA W ZBIORZE LICZB RZECZYWISTYCH ZBIORY LICZBOWE: liczby całkowite C : C..., 3, 2, 1,

1. Określ monotoniczność podanych funkcji, miejsce zerowe oraz punkt przecięcia się jej wykresu z osią OY

ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA ZESTAW NR 1 POZIOM ROZSZERZONY

Macierz. Wyznacznik macierzy. Układ równań liniowych

Programowanie z więzami (CLP) CLP CLP CLP. ECL i PS e CLP

MATEMATYKA Przed próbną maturą. Sprawdzian 2. (poziom rozszerzony) Rozwiązania zadań

ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA ZESTAW NR 1 POZIOM ROZSZERZONY

Wybrane zagadnienia. Wykład 2a. Metoda simpleks rozwiązywania zadań programowania liniowego.

MATLAB PODSTAWY. [ ] tworzenie tablic, argumenty wyjściowe funkcji, łączenie tablic

Wyznacznikiem macierzy kwadratowej A stopnia n nazywamy liczbę det A określoną następująco:

[ ] I UKŁAD RÓWNAŃ Definicja 1 Układ m równań liniowych z n niewiadomymi x 1, x 2,., x n : II ROZW. UKŁADU RÓWNAŃ PRZY POMOCY MACIERZY ODWROTNEJ

6. Układy równań liniowych

KONKURS MATEMATYCZNY dla uczniów gimnazjów w roku szkolnym 2012/13 III etap zawodów (wojewódzki) 12 stycznia 2013 r.

Macierz. Wyznacznik macierzy. Układ równań liniowych

Metody numeryczne. Wykład nr 3. dr hab. Piotr Fronczak

ALGEBRA MACIERZY. UKŁADY RÓWNAŃ LINIOWYCH.

Niech dany będzie układ równań postaci. Powyższy układ równań liniowych z n niewiadomymi można zapisać w postaci macierzowej

i interpretowanie reprezentacji wykorzystanie i tworzenie reprezentacji wykorzystanie wykorzystanie i tworzenie reprezentacji

Wykład 1 Pojęcie funkcji, nieskończone ciągi liczbowe, dziedzina funkcji, wykres funkcji, funkcje elementarne, funkcje złożone, funkcje odwrotne.

GENEZA WYZNACZNIKA. Układ równań liniowych z dwiema niewiadomymi. Rozwiązania układu metodą eliminacji Gaussa

PODSTAWY ALGEBRY MACIERZY. Operacje na macierzach

3, leŝącym poniŝej punktu P. Wartości funkcji f są

WYKŁAD 5. Typy macierzy, działania na macierzach, macierz układu równań. Podstawowe wiadomości o macierzach

I. DZIAŁANIA W ZBIORZE LICZB RZECZYWISTYCH

Analiza matematyczna i algebra liniowa

ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA ZESTAW NR 1 POZIOM ROZSZERZONY

Pojęcia Działania na macierzach Wyznacznik macierzy

Wyk lad 1 Podstawowe wiadomości o macierzach

Wektor kolumnowy m wymiarowy macierz prostokątna o wymiarze n=1 Wektor wierszowy n wymiarowy macierz prostokątna o wymiarze m=1

Scenariusz lekcji matematyki w klasie II LO

A A A A11 A12 A1. m m mn

Metoda szeregów potęgowych dla równań różniczkowych zwyczajnych liniowych. Równanie różniczkowe zwyczajne liniowe drugiego rzędu ma postać

Wprowadzenie: Do czego służą wektory?

Algebra macierzowa. Akademia Morska w Gdyni Katedra Automatyki Okrętowej Teoria sterowania. Mirosław Tomera 1. ELEMENTARNA TEORIA MACIERZOWA

Główka pracuje - zadania wymagające myślenia... czyli TOP TRENDY nowej matury.

UKŁADY RÓWNAŃ LINOWYCH

1 Kryterium stabilności. 2 Stabilność liniowych układów sterowania

Wyrównanie sieci niwelacyjnej

3. Rozkład macierzy według wartości szczególnych

RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE WYKŁAD 7

3.1. Ciągi liczbowe - ograniczoność, monotoniczność, zbieżność ciągu. Liczba e. Twierdzenie o trzech ciągach.

Dowolną niezerową macierz A o wymiarach m na n za pomocą ciągu przekształceń elementarnych można sprowadzić do postaci C 01

Równania i nierówności kwadratowe z jedną niewiadomą

Zasada indukcji matematycznej. Dowody indukcyjne.

Wspomaganie obliczeń za pomocą programu MathCad

Analiza obwodów elektrycznych z przebiegami stochastycznymi. Dariusz Grabowski

Podstawy programowania obiektowego

4. Rekurencja. Zależności rekurencyjne, algorytmy rekurencyjne, szczególne funkcje tworzące.

PODSTAWY ALGEBRY LINIOWEJ ALGEBRA MACIERZY

Wykªad 1. Macierze i wyznaczniki Macierze podstawowe okre±lenia

Metoda sił jest sposobem rozwiązywania układów statycznie niewyznaczalnych, czyli układów o nadliczbowych więzach (zewnętrznych i wewnętrznych).

Wymagania edukacyjne z matematyki w klasie III A i III B Liceum Plastycznego 2019/2020

Algebra macierzowa. Akademia Morska w Gdyni Katedra Automatyki Okrętowej Teoria sterowania. Mirosław Tomera 1. ELEMENTARNA TEORIA MACIERZOWA

Liczby zespolone i wielomiany

Realizacje zmiennych są niezależne, co sprawia, że ciąg jest ciągiem niezależnych zmiennych losowych,

5. CIĄGI. 5.1 Definicja ciągu. Ciągiem liczbowym nazywamy funkcję przyporządkowującą każdej liczbie naturalnej n liczbę rzeczywistej.

WYMAGANIA I KRYTERIA OCENIANIA Z MATEMATYKI W 3 LETNIM LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCYM

Rozwiązania maj 2017r. Zadania zamknięte

REPREZENTACJA SYGNAŁÓW

Zadania i rozwiązania prac domowych z Analizy Matematycznej 1.2 z grupy pana Ryszarda Kopieckiego, semestr letni 2011/2012.

I. CIĄGI I SZEREGI FUNKCYJNE. odwzorowań zbioru X w zbiór R [lub C] nazywamy ciągiem funkcyjnym.

Wykład 12: Sumowanie niezależnych zmiennych losowych i jego związek ze splotem gęstości i transformatami Laplace a i Fouriera. Prawo wielkich liczb.

Temat: Do czego służą wyrażenia algebraiczne?

Wyznacznik macierzy. - wyznacznik macierzy A

n 3 dla n = 1,2,3,... Podać oszacowania

SYNTEZA STRUKTURALNA PŁASKICH MANIPULATORÓW

CIĄGI LICZBOWE N = zbiór liczb naturalnych. R zbiór liczb rzeczywistych (zbiór reprezentowany przez punkty osi liczbowej).

A A -1 A D A A D. ad bc A -1 A -1 A

WYMAGANIA I KRYTERIA OCENIANIA Z MATEMATYKI W 3 LETNIM LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCYM klasa 2F 1. FUNKCJA LINIOWA

MACIERZE I WYZNACZNIKI

a a = 2 S n = 2 = r - constans > 0 - ciąg jest malejący q = b1, dla q 1 S n 1 CIĄGI jest rosnący (niemalejący), jeżeli dla każdego n a n

Parametryzacja rozwiązań układu równań

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z INFORMATYKI

Pierwiastek z liczby zespolonej

4. RACHUNEK WEKTOROWY

Sprawdzian całoroczny kl. III

( ) WŁASNOŚCI MACIERZY

Maciej Grzesiak. Iloczyn skalarny. 1. Iloczyn skalarny wektorów na płaszczyźnie i w przestrzeni. a b = a b cos ϕ. j) (b x. i + b y

Zadania. I. Podzielność liczb całkowitych

Powtórka dotychczasowego materiału.

O RELACJACH MIĘDZY GRUPĄ OBROTÓW, A GRUPĄ PERMUTACJI

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z matematyki w klasie II poziom rozszerzony

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI W KLASIE IIc ZAKRES PODSTAWOWY I ROZSZERZONY

3. Regresja liniowa Założenia dotyczące modelu regresji liniowej

KOMPENDIUM MATURZYSTY Matematyka poziom podstawowy

Matematyka II dla Wydziału Zarządzania

Technikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu

Klucz odpowiedzi do zadań zamkniętych oraz schemat oceniania

2. Ciągi liczbowe. Definicja 2.1 Funkcję a : N R nazywamy ciągiem liczbowym. Wartość funkcji a(n) oznaczamy symbolem a

1.5. Iloczyn wektorowy. Definicja oraz k. Niech i

WEKTORY skalary wektory W ogólnym przypadku, aby określić wektor, należy znać:

Transkrypt:

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd Ukłdy rówń liiowych Mcierze rzdkie

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd Pl zjęć. Zdie rozwiązi ukłdu rówń liiowych.. Ćwiczeie - rozwiązie ukłdu rówń liiowych postci A = b. 3. Ćwiczeie - opercje We-Wy, porówie metod rozwiązi ukłdu rówń liiowych. oszcowie błędu (wektor reszt) przy pomocy ormy. 4. Przykłd 3, Ćwiczeie 4 - wykorzystie fukcji związych z mcierzmi rzdkimi. 5. Ćwiczeie 5 - rozwiązywie ukłdów rówń poprzez zlezieie rozkłdu trójkątego mcierzy, wykorzystie plików biblioteczych. 6. Ćwiczeie 6 - rozwiązywie ukłdu rówń liiowych z mcierzą rzdką, symetryczą, dodtio określoą. Porówie rozwiązi metodą Guss-Crout i metodą rozkłdu Cholesky'ego.

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd 3 Ukłd rówń liiowych Zpis w postci mcierzowej = + + + = + + + = + + + b b b 0 det, ] [ = = A b A b b b

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd 4 Ćwiczeie Rozwiązć, ukłd rówń, zpisy w postci mcierzowej A = b przy użyciu fukcji SciLb lisolve(): UWAGA: fukcj lisolve() rozwiązuje rówie mcierzowe postci A*+b=0. = 7 9 0 3 4 3

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd 5 Ćwiczeie Rozwiązć, ukłd rówń, zpisy w postci mcierzowej A = b przy użyciu fukcji SciLb lisolve(): UWAGA: fukcj lisolve() rozwiązuje rówie mcierzowe postci A*+b=0. = 7 9 0 3 4 3 A = [,,, -;, -, -, ;,, -, ; 3,,, -] b = [, 0, 9, 7]' =lisolve(a, -b) // = [,, 3, 4]

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd 6 Ćwiczeie W owym skrypcie (djąc mu zwę mo-.sce) zpisz polecei wykoujące: wczytie dych z pliku /pub/progrmy/mcierz_.tt do SciLb i podstwieie pod zmiee,a. W pliku mcierz_.tt (sformtowym pliku tekstowym) de zpise są w jedej kolumie: w pierwszym wierszu wymir mcierzy (podstwić pod zmieą ) w kolejych wierszch współczyiki mcierzy kwdrtowej A, czyte wierszmi.

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd 7 Ćwiczeie W owym skrypcie (djąc mu zwę mo-.sce) zpisz polecei wykoujące: wczytie dych z pliku /pub/progrmy/mcierz_.tt do SciLb i podstwieie pod zmiee,a. W pliku mcierz_.tt (sformtowym pliku tekstowym) de zpise są w jedej kolumie: w pierwszym wierszu wymir mcierzy (podstwić pod zmieą ) w kolejych wierszch współczyiki mcierzy kwdrtowej A, czyte wierszmi. // wczytie elemetów mcierzy z pliku u = file('ope','/pub/progrmy/mcierz_.tt','old') = red(u,,) A = zeros(, ) for i = : for j = : A(i,j) = red(u,,) ed ed file('close',u)

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd 8 Ćwiczeie - cd sformowie wektor kolumowego b (= rozmir wektor = wymir mcierzy A) ustljąc: Aij b = m i =,..., i j =,..., 4

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd 9 Ćwiczeie - cd sformowie wektor kolumowego b (= rozmir wektor = wymir mcierzy A) ustljąc: Aij b = m i =,..., i j =,..., 4 // sformowie wektor b, wczytie mcierzy A wg schemtu opisego w ćwiczeiu for i=: ed b(i) = m(a(i,:))/4

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd 0 Ćwiczeie - cd rozwiązie ukłdu rówń A = b przy użyciu fukcji SciLb lisolve() (rozwiązie zpisć jko ) mcierzy odwrotej do mcierzy A (rozwiązie zpisć jko ) oszcowie (i wyświetleie wrtości ekrie) przy użyciu ormy. dl kżdego z otrzymych rozwiązń p (p=,) błędu (wektor reszt) dl uzyskego rozwiązi (r = A*p - b).

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd Ćwiczeie - cd rozwiązie ukłdu rówń A = b przy użyciu fukcji SciLb lisolve() (rozwiązie zpisć jko ) mcierzy odwrotej do mcierzy A (rozwiązie zpisć jko ) oszcowie (i wyświetleie wrtości ekrie) przy użyciu ormy. dl kżdego z otrzymych rozwiązń p (p=,) błędu (wektor reszt) dl uzyskego rozwiązi (r = A*p - b). // rozwiązie ukłdów rówń, oszcowie błędów = lisolve(a,-b) = iv(a)* b p = orm(a * - b); p = orm(a * - b) disp(p); disp(p)

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd Ćwiczeie - cd rozwiązie ukłdu rówń A = b przy użyciu fukcji SciLb lisolve() (rozwiązie zpisć jko ) mcierzy odwrotej do mcierzy A (rozwiązie zpisć jko ) oszcowie (i wyświetleie wrtości ekrie) przy użyciu ormy. dl kżdego z otrzymych rozwiązń p (p=,) błędu (wektor reszt) dl uzyskego rozwiązi (r = A*p - b). // rozwiązie ukłdów rówń, oszcowie błędów = lisolve(a,-b) = iv(a)* b p = orm(a * - b); p = orm(a * - b) disp(p); disp(p) // p = 88.0344 // p =.556D-4

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd 3 Ćwiczeie 3 Mcierz rzdk - mcierz w której zczą część elemetów stowią zer profil mcierzy - zpis elemetów iezerowych mcierzy rzdkich Zlicz jki procet elemetów mcierzy A to zer

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd 4 Ćwiczeie 3 Mcierz rzdk - mcierz w której zczą część elemetów stowią zer profil mcierzy - zpis elemetów iezerowych mcierzy rzdkich Zlicz jki procet elemetów mcierzy A to zer zer=0 for i=: for j=: if A(i,j)==0 the zer = zer+ ed ed ed procet = zer/(*)*00 disp(procet)

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd 5 Przykłd 4 Mcierz rzdk - mcierz w której zczą część elemetów stowią zer profil mcierzy - zpis elemetów iezerowych mcierzy rzdkich Uzupełij skrypt, stworzoy w poprzedim zdiu: Wykorzystując fukcję SciLb sprse() przeksztłć mcierz A do profilu geerowego przez tą fukcję. A_s = sprse(a)

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd 6 Przykłd 4 Mcierz rzdk - mcierz w której zczą część elemetów stowią zer profil mcierzy - zpis elemetów iezerowych mcierzy rzdkich Uzupełij skrypt, stworzoy w poprzedim zdiu: Wykorzystując fukcję SciLb sprse() przeksztłć mcierz A do profilu geerowego przez tą fukcję. A_s = sprse(a) Rozwiąż ukłd rówń A = b z pomocą fukcji lusolve() służącej do rozwiązywi ukłdów rówń liiowych z mcierzą rzdką. Wyik podstwić pod zmieą 3. 3 = lusolve (A_s, b)

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd 7 Przykłd 4 Mcierz rzdk - mcierz w której zczą część elemetów stowią zer profil mcierzy - zpis elemetów iezerowych mcierzy rzdkich Uzupełij skrypt, stworzoy w poprzedim zdiu: Wykorzystując fukcję SciLb sprse() przeksztłć mcierz A do profilu geerowego przez tą fukcję. A_s = sprse(a) Rozwiąż ukłd rówń A = b z pomocą fukcji lusolve() służącej do rozwiązywi ukłdów rówń liiowych z mcierzą rzdką. Wyik podstwić pod zmieą 3. 3 = lusolve (A_s, b) oszcuj z pomocą ormy błąd rozwiązi, porówj go z wcześiej otrzymymi rozwiązimi. p3 = orm (A_s * 3 - b)

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd 8 Struktur progrmu w SciLbie Progrm główy plik.sce Plik procedur - fukcji fukcje.sci fuctio =fu_() = + edfuctio... getf( fukcje.sci ) getf( fukcje.sci ) d = z = fu_(d) w = fu_(z)... Plik procedur - fukcji fukcje.sci fuctio =fu_() = * edfuctio...

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd 9 Ćwiczeie 5 Uzupełić skrypt, poprzez dopisie poleceń, które: wykorzystując fukcję lu()zjdą rozkłd trójkąty mcierzy A = L U wykorzystując procedury zpise w pliku /pub/progrmy/utrojkte.sci, orz otrzymy rozkłd trójkąty, zjdą rozwiązie ukłdu A = b (podstwijąc rozwiązie jko s), wykorzystując podstwieie, A = LU, LU = b Ly = b, U = y oszcują błąd rozwiązi:

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd 0 Ćwiczeie 5 Uzupełić skrypt, poprzez dopisie poleceń, które: wykorzystując fukcję lu()zjdą rozkłd trójkąty mcierzy A = L U wykorzystując procedury zpise w pliku /pub/progrmy/utrojkte.sci, orz otrzymy rozkłd trójkąty, zjdą rozwiązie ukłdu A = b (podstwijąc rozwiązie jko s), wykorzystując podstwieie, A = LU, LU = b Ly = b, U = y oszcują błąd rozwiązi: // otrzymie rozkłdu trójkątego [L, U] = lu(a)

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd Ćwiczeie 5 Uzupełić skrypt, poprzez dopisie poleceń, które: wykorzystując fukcję lu()zjdą rozkłd trójkąty mcierzy A = L U wykorzystując procedury zpise w pliku /pub/progrmy/utrojkte.sci, orz otrzymy rozkłd trójkąty, zjdą rozwiązie ukłdu A = b (podstwijąc rozwiązie jko s), wykorzystując podstwieie, A = LU, LU = b Ly = b, U = y oszcują błąd rozwiązi: // otrzymie rozkłdu trójkątego [L, U] = lu(a) // wczytie pliku biblioteczego getf('/pub/progrmy/utrojkte.sci') y = uk_trojkty_doly(l,b) t = uk_trojkty_gory(u,y) pt = orm (A * t - b)

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd Ćwiczeie 6 Rozwiązć pody ukłd rówń: 0 3 [0] W owym skrypcie (djąc mu zwę ~/uk_sym.sce) zpisz polecei przy pomocy których moż sformowć mcierz T, orz wektor z, stępie przeksztłcić mcierz T do postci rzdkiej, wykorzystując sposób zpisu mcierzy rzdkiej w SciLbie (ptrz fukcje sprse(), full()) rozwiązć ukłd rówń Ty = z wykorzystując fukcję lusolve() 3 3 3 3... [0] y =...... 0 0 fktoryzcję Cholesky'ego - fukcje chfct(), chsolve() oszcowć z pomocą ormy błąd rozwiązi w kżdej z metod

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd 3 Ćwiczeie 6 - cd // sformowie mcierzy T T = zeros(0,0) for i = :00 T(i,i) = 9 + i T(i,i+) = 3; T(i+,i) = 3 z(i) = i ed T(0,0) = 0; z(0) = 0

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd 4 Ćwiczeie 6 - cd // sformowie mcierzy T T = zeros(0,0) for i = :00 T(i,i) = 9 + i T(i,i+) = 3; T(i+,i) = 3 z(i) = i ed T(0,0) = 0; z(0) = 0 T_sp = sprse(t) // budow profilu mcierzy rzdkiej y = lusolve (T_sp, z) // rozwiązie fukcją lusolve T_ch = chfct(t_sp) // rozkłd Cholesky'ego y_ch = chsolve(t_ch, z) //rozwiązie metodą Cholesky'ego p_ch = orm (T_sp * y_ch - z) // oszcowie błędu p = orm (T_sp * y - z) disp(p_ch), disp(p)

5 mrzec 009 SciLb w obliczeich umeryczych - część Sljd 5 Wykorzystywe fukcje: Fukcje SciLb orm() obliczeie ormy wektor lub mcierzy lisolve() rozwiązie ukłdu rówń liiowych dowolej postci lu() rozkłd LU - metod Guss-Crout iv() obliczeie mcierzy odwrotej sprse() formowie mcierzy rzdkich full() formowie mcierzy kwdrtowej z profilu otrzymego fukcją sprse() lusolve() rozwiązie ukłdu rówń liiowych z mcierzą rzdką lufct() utworzeie rozkłdu trójkątego chfct() rozkłd Cholesky'ego chsolve() rozwiązie ukłdu rówń liiowych z mcierzą rzdką z pomocą metody Cholesky'ego