1 PROGRAM PROFILAKTYCZNY GIMNAZJUM NR 7 IM. STANISŁAWA MONIUSZKI W KIELCACH
2 SPIS TREŚCI PODSTAWA PRAWNA..3 ZAŁOŻENIA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI.4 CEL GŁÓWNY..5 CELE SZCZEGÓŁOWE. 5 WSPÓŁPRACA.6 PLAN REALIZACJI SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI 7 EWALUACJA.27
3 PODSTAWA PRAWNA 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. 2. Konwencja o Prawach dziecka uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 20 listopada 1989r., ratyfikowana przez Polskę 30 kwietnia 1991r. 3. Rządowy Program na lata 2008-2013 "Bezpieczna i przyjazna szkoła". 4. Krajowy Program Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci i Młodzieży przyjęty przez Radę Ministrów 13 stycznia 2004r. 5. Program Ochrony Zdrowia Psychicznego. 6. Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 7. Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii. 8. Krajowy Program Zapobiegania Zakażeniom HIV. 9. Ustawa z dnia 26 października 1982r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. Z 2002r. Nr 11,poz.109). 10. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111,poz. 535). 11. Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. Nr 35, poz. 230 z późn. zm.). 12. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997r o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2003r. Nr 24,poz. 198). 13. Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996r. Nr 10,poz.55). 14. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnianiem. (Dz. U. z 2003r. Nr 26, poz. 226). 15. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół z późniejszymi zmianami. 16. Rozporządzenie MENiS z dnia 12 sierpnia 2002r. w sprawie nauczania treści wiedzy o życiu seksualnym, określonych w podstawie programowej jako zajęcia edukacyjne: wychowanie do życia w rodzinie. 17. Statut Gimnazjum nr 7 im. Stanisława Moniuszki w Kielcach.
4 ZAŁOŻENIA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI 1. Szkolny Program Profilaktyki został opracowany na potrzeby Gimnazjum Nr 7 im. Stanisława Moniuszki w Kielcach zgodnie z podstawą programową Programem Wychowawczym Szkoły oraz statutem w oparciu o Priorytety MEN i Kuratora Oświaty. Głównym założeniem profilaktycznym naszej szkoły jest dążenie do wielopoziomowego rozwoju osobistego ucznia poprzez kształtowanie pozytywnych wzorców postaw i zachowań przygotowujących go do uczestnictwa w życiu rodzinnym, zawodowym oraz kulturalnym. Celem wyposażenia uczniów w mechanizmy radzenia sobie z zagrożeniami współczesnego świata, w SPP przedstawiono także działania mające na celu zapobieganie takim zachowaniom jak: brak tolerancji, agresja, zażywanie środków psychoaktywnych, brak kultury osobistej oraz cyberprzemoc. 2. Działania realizowane w ramach SPP dotyczą osób odpowiedzialnych za młodzież tj. rodziców, opiekunów, nauczycieli oraz pracowników administracyjnych szkoły. 3. Szkolny program profilaktyki będzie systematycznie ewaluowany. 4. Poszczególne elementy Szkolnego Programu Profilaktyki mogą ulegać modyfikacji.
CEL GŁÓWNY Wychowanie i kształcenie w atmosferze tolerancji i bezpieczeństwa CELE SZCZEGÓŁOWE 1. Kształtowanie pozytywnych postaw moralnych, społecznych i obywatelskich oraz pomoc w budowaniu właściwych relacji interpersonalnych. 2. Zapobieganie patologiom (agresja i przemoc) oraz promocja właściwych sposobów reagowania w chwili zetknięcia się z nimi na terenie szkoły jak również w środowisku lokalnym. 3. Przeciwdziałanie uzależnieniom. 4. Profilaktyka zagrożeń związanych z używaniem nowoczesnej technologii (telefonów komórkowych, komputera oraz Internetu). 5. Edukacja zdrowotna oraz promocja zdrowego stylu życia. 6. Kontrola realizacji obowiązku szkolnego. 7. Zapobieganie niepowodzeniom dydaktycznym. 8. Przygotowanie uczniów do wyboru szkoły ponadgimnazjalnej. 9. Zapewnienie pomocy materialnej uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji finansowej. 5
6 WSPÓŁPRACA W ramach realizacji działań w zakresie profilaktyki szkoła współpracuje z: Komendą Miejską Policji, Sądem Rejonowym III Wydział Rodzinny i Nieletnich Miejskim Zespołem Poradni Psychologiczno Pedagogicznych, Miejskim Ośrodkiem Pomocy Rodzinie, Świętokrzyskim Centrum Profilaktyki i Edukacji, Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Caritas Diecezji Kieleckiej, Inne, w zależności od potrzeb
7 PLAN REALIZACJI SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI
1. Cel szczegółowy: Kształtowanie pozytywnych postaw moralnych, społecznych i obywatelskich oraz pomoc w budowaniu właściwych relacji interpersonalnych. ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ Poznanie uczniów ich sytuacji rodzinnej i warunków życia. 2. Zdiagnozowanie stopnia rozmowy, ankiety, zajęcia integracji klasy i trudności integracyjne, wycieczki szkolne wychowawczych. 3. Kształtowanie u uczniów umiejętności dotyczących prawidłowego współżycia w grupie rówieśniczej, związanych z kulturą bycia, szacunku dla dorosłych i tolerancji wobec inności. Kształtowanie postaw obowiązkowość, szacunek, tolerancja, patriotyzm, itp. 4. analiza dokumentów, rozmowa, wywiad środowiskowy pogadanki, rozmowy, debaty, program Bliżej Siebie realizowany w klasach pierwszych pogadanki, wycieczki, rozmowy prelekcje, imprezy klasowe i szkolne IX-XI CAŁY ROK 1. TERMIN REALIZACJI DZIAŁAŃ IX- XII OSOBY ODPOWIEDZIALNE EWALUACJA Dzienniki pedagoga Wychowawcy, szkolnego oraz poszczególnych klas wychowawców na godzinach z potwierdzonymi: wychowawczych, - wpisami tematów godzin profilaktycy (w miarę wychowawczych, potrzeb sąd, policja, - wpisami do zeszytów MOPR) uwag, oraz pedagog - notatki szkolny. z przeprowadzonych rozmów z rodzicami. 8
2. Cel szczegółowy: Zapobieganie patologiom (agresja i przemoc) oraz promocja właściwych sposobów reagowania w chwili zetknięcia się z nimi na terenie szkoły jak również w środowisku lokalnym. ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ 2. Wspieranie w rozwiązywaniu bieżących problemów wychowawczych spotkania, porady indywidualne oraz utworzenie tzw. grup wsparcia dla nauczycieli wychowawców 3. Zdiagnozowanie poczucia lekcje wychowawcze (Ankieta) bezpieczeństwa przez uczniów na terenie szkoły. 4. Kształtowanie asertywnych uczniów. zajęcia na postaw wychowawczych lekcjach OSOBY ODPOWIEDZIALNE EWALUACJA wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog CAŁY ROK 1. Zapobieganie agresji lekcje wychowawcze, prelekcje słownej, psychicznej, zajęcia warsztatowe fizycznej i seksualnej TERMIN REALIZACJI DZIAŁAŃ wszyscy nauczyciele, pedagog, psycholog, policjant, kurator, punkt konsultacyjny psychologa IX- X wychowawcy, p. Tomasz Grzyb Cały rok wychowawcy, nauczyciele Dokumentacja pedagoga szkolnego oraz wychowawców z potwierdzonymi: - wpisami tematów godzin wychowawczych, - sprawozdaniami - notatkami z przeprowadzonych wywiadów i rozmów. - analiza wyników ankiety na temat bezpieczeństwa w szkole 9
CAŁY ROK 10 5. Wdrażanie uczniów do samokontroli i autorefleksji. zajęcia na lekcjach wychowawczych, ćwiczenie prawidłowych reakcji w sytuacjach konfliktowych typu: zła ocena, niesprawiedliwa uwaga, itp. wychowawcy, nauczyciele 6. Przeprowadzenie pogadanek w klasach. Realizowanie programów profilaktycznych.: Odpowiedzialność prawna młodzieży 7. Zgłaszanie na policję występujących przypadków agresji na terenie szkoły. 8. Prowadzenie interwencji i mediacji lekcje wychowawcze wychowawcy, pedagog pedagog, dyrektor wychowawcy klas, pedagog, dyrekcja Dokumentacja pedagoga szkolnego oraz wychowawców z potwierdzonymi: - wpisami tematów godzin wychowawczych, - sprawozdaniami - notatkami z przeprowadzonych wywiadów i rozmów. - analiza wyników ankiety na temat bezpieczeństwa w szkole
3. Cel szczegółowy: Przeciwdziałanie uzależnieniom. ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ TERMIN REALIZACJI DZIAŁAŃ OSOBY ODPOWIEDZIALNE zajęcia z profilaktyki uzależnień Razem Bezpieczniej wychowawca, pedagog omawianie problemów związanych z AIDS na lekcjach biologii, godzinach wychowawczych, organizowanie wystaw szkolnych lekcje wychowawcze, prelekcje, projekcje filmów nauczyciele biologii, wychowawcy AIDS przyczyny i sposoby zapobiegania Przedstawienie wpływu środków uzależniających na: a. organizm (procesy biochemiczne) b. osobowość (hierarchia wartości, obraz siebie) 2. Propagowanie wśród młodzieży życia bez używek konkursy, aktywne formy spędzania wolnego czasu (zajęcia pozalekcyjne, koła zainteresowań) CAŁY ROK 1. Prowadzenie zajęć profilaktycznych wśród uczniów wychowawcy klas, nauczyciele, zaproszone osoby np. lekarz, psycholog nauczyciele, pedagog, katecheta EWALUACJA Dokumentacja pedagoga szkolnego nauczycieli oraz nauczycieli wychowawców: - wpisy do dzienników lekcyjnych - sprawozdania - prace uczniów 11
CAŁY ROK 12 3. Konsekwentne zwalczanie nałogu palenia papierosów przez uczniów. 4. Zgłaszanie na policję powtarzających się przypadków palenia papierosów przez uczniów na terenie szkoły. systematyczne informowanie rodziców, stosowanie kar statutowych dyrekcja, nauczyciele, pedagog pedagog, dyrektor Dokumentacja pedagoga szkolnego nauczycieli oraz nauczycieli wychowawców: - wpisy do dzienników lekcyjnych - sprawozdania - prace uczniów
4. Cel szczegółowy: Profilaktyka zagrożeń związanych z używaniem nowoczesnej technologii (telefonów komórkowych, komputera oraz Internetu). ZADANIA Zajęcia profilaktyczne prowadzone na godzinach wychowawczych w oparciu o materiały dostarczone w ramach poradnika Stop Cyberprzemocy. Przeprowadzenie konkursu na plakat dotyczący zjawiska Cyberprzemocy. TERMIN REALIZACJI DZIAŁAŃ CAŁY ROK 1. Uświadomienie uczniom zagrożeń wynikających z niewłaściwego korzystania z telefonii komórkowej oraz komputera i Internetu. 2. Zapoznanie uczniów z możliwościami ograniczania lub eliminowania zagrożeń w sieci. 3. Uświadomienie uczniom pozytywnego wpływu nowoczesnych technologii komunikacyjnoinformacyjnych. 4. Udział w akcjach i programach edukacyjnych traktujących o bezpieczeństwie w Internecie. SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ III- IV OSOBY ODPOWIEDZIALNE Wychowawcy, poszczególnych klas na godzinach wychowawczych, profilaktycy oraz pedagog szkolny. Nauczyciele techniki i plastyki EWALUACJA Dzienniki pedagoga szkolnego oraz wychowawców z potwierdzonymi: - wpisami tematów godzin wychowawczych, Prace uczniów 13
CAŁY ROK Tomasz Grzyb 14 5. Współpraca z policją w ramach działań profilaktycznych oraz eliminowaniu zagrożeń związanych z cyberprzemocą. 6. Przeprowadzenie badania dotyczącego nasilenia zjawiska cyberprzemocy wśród uczniów. Przeprowadzenie ankiety diagnozującej nasilenie zjawiska cyberprzemocy w klasach I- III. I- II Pedagog, dyrektor Dzienniki pedagoga szkolnego: Notatki służbowe z przeprowadzonych rozmów z rodzicami, uczniami oraz policją. Opracowanie wyników ankiety 7. Opracowanie procedur postępowania w przypadku zaistnienia cyberprzemocy. Ustalenie prawnych możliwości reakcji w przypadku zaistnienia faktu cyberprzemocy w kontekście szkolnym, oraz stworzenie procedur postępowania. XI- XII Procedura postepowania w przypadku zaistnienia cyberprzemocy
5. Cel szczegółowy: Edukacja zdrowotna oraz promocja zdrowego stylu życia. ZADANIA zajęcia gimnastyczne, ruchowe, korekcyjne, organizowanie masowych imprez sportowych np. Dzień sportu, wyjazdy na basen, wycieczki rowerowe, itp. udział w akcji Sprzątanie świata, Dni Ziemi, Zielony Patrol, opracowanie i realizacja planów zagospodarowania terenów zielonych wokół szkoły. Realizacja tematów godzin wychowawczych metodami 4. Przedstawienie motywów i aktywnymi skutków sięgania po używki. Nauka postaw asertywnych OSOBY ODPOWIEDZIALNE nauczyciele wychowania fizycznego, wychowawcy wg dyrekcja, nauczyciele, harmonogramu wychowawcy CAŁY ROK 3. Radzenie sobie ze stresem oraz trudnymi sytuacjami życiowymi TERMIN REALIZACJI DZIAŁAŃ CAŁY ROK 1. Proponowanie przyjęcia aktywnego stylu życia, rozwijanie aktywności i sprawności fizycznej: preferowanie form aktywnego wypoczynku, propagowanie i rozwój sportu szkolnego 2. Dbanie o środowisko lokalne. SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ nauczyciele wychowawcy EWALUACJA nauczyciele wf oceny z wychowania fizycznego sprawozdania, zapisy w dziennikach lekcyjnych zapisy w dziennikach lekcyjnych 15
zapisy w dziennikach lekcyjnych nauczyciele wychowawcy/ wszyscy nauczyciele CAŁY ROK Realizacja tematów godzin wychowawczych Reakcja na zachowania uczniów 16 5. Przybliżenie młodzieży i rodzicom problematyki związanej z zaburzeniami łaknienia - anoreksja, bulimia, wewnętrzny przymus nadmiernego jedzenia 6. Rozwijanie i utrwalanie prozdrowotnych przyzwyczajeń, kształtowanie nawyków w zakresie higieny osobistej 7. Zapobieganie wypadkom i urazom w środowisku nauki, pracy i domowym, zasady udzielania pierwszej pomocy
6. Cel szczegółowy: Kontrola realizacji obowiązku szkolnego ZADANIA TERMIN REALIZACJI DZIAŁAŃ lekcje wychowawcze - Konsekwentne przestrzeganie norm prawa wewnątrzszkolnego dotyczącego m.in. punktualności uczniów, systematyczna kontrolę realizacji obowiązki szkolnego, bieżące informowanie rodziców o nieobecnościach, ucieczkach, wagarach, egzekwowanie usprawiedliwień za nieobecności w wyznaczonym terminie. - Niezwłoczne reagowanie na symptomy zapowiadające stany zagrożenia w obszarze realizacji obowiązku szkolnego zgodnie z opracowanymi procedurami - Poradnictwo indywidualne dla rodziców i uczniów. OSOBY ODPOWIEDZIALNE EWALUACJA wszyscy nauczyciele CAŁY ROK 1. Propagowanie systematycznej realizacji obowiązku szkolnego. 2. Rozpoznawanie i rozwiązywanie problemów z nierealizowaniem obowiązku szkolnego SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ -dyrekcja, wychowawcy, poszczególnych klas na godzinach wychowawczych, wszyscy nauczyciele oraz pedagog szkolny. Dzienniki pedagoga szkolnego oraz wychowawców z potwierdzonymi: - wpisami tematów godzin wychowawczych, -zestawieniami frekwencji uczniów - wpisami do zeszytów - wszyscy pracownicy uwag, - notatki szkoły z przeprowadzonych rozmów z rodzicami. - pedagog, psycholog 17
CAŁY ROK 18 3. Podnoszenie świadomości uczniów w zakresie zagrożeń na jakie narażony jest uczeń wagarujący. 4. Wspieranie rodziny w rozwiązywaniu problemów związanych z nierealizowaniem przez dzieci obowiązku szkolnego 5. Kształtowanie pozytywnych wzorców etycznych i społecznych uczniów Opracowanie przez wychowawców klas tematyki godzin wychowawczych z uwzględnieniem problemów związanych z nierealizowaniem przez uczniów obowiązku szkolnego. Bieżące pisemne lub telefoniczne informowanie rodziców o nieobecnościach dziecka na zajęciach lekcyjnych. Stała wymiana informacji przez zeszyty obecności. Tworzenie życzliwej i przyjaznej atmosfery do nauki i pobytu młodzieży w szkole. nauczyciele wychowawcy, pedagog, psycholog wszyscy nauczyciele, pedagog, psycholog Dzienniki pedagoga szkolnego oraz wychowawców z potwierdzonymi: - wpisami tematów godzin wychowawczych, -zestawieniami frekwencji uczniów - wpisami do zeszytów uwag, - notatki z przeprowadzonych rozmów z rodzicami. 5. Ograniczenie spóźnień i nieusprawiedliwionej absencji uczniów. kontrola frekwencji, informowanie rodziców wszyscy nauczyciele, pedagog, dyrekcja
7. Cel szczegółowy: Zapobieganie niepowodzeniom dydaktycznym. ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ 1. Diagnozowanie sytuacji dydaktycznej uczniów. wywiad, ankiety wychowawcy zajęcia dodatkowe pomocy 5. Otoczenie szczególną opieką uczniów z rodzin dysfunkcyjnych. rozmowy indywidualne 3. Motywowanie uczniów do wzmożonego wysiłku intelektualnego poprzez pozytywne wzmacnianie. 4. Organizowanie koleżeńskiej. OSOBY ODPOWIEDZIALNE EWALUACJA wychowawcy, pedagog WEDŁUG POTRZEB KLASY 2. Zakwalifikowanie do odpowiedniej formy pomocy w wyrównywaniu zaległości. TERMIN REALIZACJI DZIAŁAŃ nauczyciele, wychowawcy, pedagog nauczyciele, wychowawcy, pedagog wychowawcy, pedagog Dzienniki pedagoga szkolnego oraz wychowawców z potwierdzonymi: - wpisami tematów godzin wychowawczych, - notatkami z przeprowadzonych rozmów z rodzicami. 19
CAŁY ROK 20 6. Wzbogacanie wiedzy nauczyciela, rodziców na temat niepowodzeń szkolnych. literatura, prelekcje, warsztaty, WDN wychowawcy pedagog, zaproszone klas, osoby sprawozdania, służbowe, uczestnictwa notatki certyfikaty 7. Indywidualne podejście i ocena ucznia z zaburzeniami w nauce dostosowanie programów nauczania oraz wymagań edukacyjnych wszyscy nauczyciele, wychowawcy klas, pedagog, dyrekcja dostosowane programy nauczania, notatki własne, dzienniki zajęć lekcyjnych
8. Cel szczegółowy: Przygotowanie uczniów do wyboru szkoły ponadgimnazjalnej. ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ TERMIN OSOBY REALIZACJI ODPOWIEDZIALNE DZIAŁAŃ 1. Przeprowadzenie w klasach II i III gimnazjum pogadanek na temat dróg do zdobycia wykształcenia oraz nauczyciele lekcje wychowawcze wyboru zawodu. wychowawcy, pedagog 3. Przeprowadzenie ankiet predyspozycji zawodowych i ich indywidualna analiza z uczniami. CAŁY ROK 2. Przedstawienie aktualnej i pełnej oferty edukacyjnej szkolnictwa. ankieta, indywidualna rozmowa pedagog, poradnia psychologicznopedagogiczna EWALUACJA Dzienniki pedagoga szkolnego oraz wychowawców z potwierdzonymi: - wpisami tematów godzin wychowawczych, - notatki z przeprowadzonych rozmów z uczniami. notatki z rozmów z uczniami, ankiety, dokumenty wewnętrzne 21
CAŁY ROK 22 4. Porady indywidualne dotyczące wyboru dalszej drogi kształcenia dla uczniów i rodziców, ze szczególnym uwzględnieniem problemów zdrowotnych, rodzinnych oraz emocjonalnych. 5. Gromadzenie, systematyczna aktualizacja i udostępnianie informacji i materiałów o zawodach, szkołach ponadgimnazjalych. indywidualna rozmowa praca indywidualna poradnia psychologicznopedagogiczna notatki z rozmów z uczniami, ankiety, dokumenty wewnętrzne 6. Zorganizowanie prezentacji szkół ponadgimnajalnych na terenie szkoły. prezentacje szkół ponadgimnazjalnych pedagog, dyrektor zapisy w dziennikach lekcyjnych, broszury reklamowe
CAŁY ROK 23 7. Przeprowadzenie spotkań dla chętnych uczniów na temat autodiagnozy preferencji i zainteresowań zawodowych. zajęcia indywidualne oraz grupowe poradnia psychologicznopedagogiczna notatki z rozmów z uczniami, ankiety, dokumenty wewnętrzne 8. Udzielanie bieżących informacji dotyczących zasad rekrutacji ogłoszenia, rozmowa indywidualna nauczyciel informatyki, wychowawcy klas
9. Cel szczegółowy: Zapewnienie pomocy materialnej uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji finansowej. ZADANIA 1. Zdiagnozowanie sytuacji materialnej uczniów. TERMIN REALIZACJI DZIAŁAŃ wywiad, ankieta rozmowy indywidualne rozmowy indywidualne 4. Wyposażenie w podręczniki szkolne. Zorganizowanie zbiórki używanych podręczników. zbiórka OSOBY ODPOWIEDZIALNE EWALUACJA wychowawcy, pedagog CAŁY ROK 2. Udzielanie informacji na temat możliwości uzyskania pomocy na terenie miasta. 3. Zapewnienie bezpłatnego dożywiania na terenie szkoły. SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ pedagog wychowawcy, pedagog, dyrektor VI pedagog, opiekunowie SU, SU sprawozdania, informacje zwrotne 24
CAŁY ROK 25 5. Pomoc rodzicom w zorganizowaniu i otrzymaniu dotacji lub refundacji wypoczynku dla dzieci, podręczników, stypendiów i zasiłków socjalnych. Pomoc charytatywna osób prywatnych. rozmowy indywidualne pedagog sprawozdania, informacje zwrotne
26 EWALUACJA Uzyskane efekty pracy wychowawczo profilaktycznej są systematycznie monitorowanie poprzez analizę sytuacji i problemów występujących w szkole różnorodnymi narzędziami diagnostycznymi( wywiady, obserwacje, ankiety, analiza dokumentacji) a wyniki i wnioski stanowią podstawę do diagnozy sytuacji wychowawczej w szkole.