SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI. Gimnazjum nr 2 im. Batalionów Chłopskich w Ratajach Słupskich na rok szkolny 2015/2016, 2016/2017

Transkrypt

1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Gimnazjum nr 2 im. Batalionów Chłopskich w Ratajach Słupskich na rok szkolny 2015/2016, 2016/2017 1

2 Wstęp Profilaktyka to wieloaspektowa interwencja korygująca niedostatki wychowania, chronienie człowieka przed zachowaniami destrukcyjnymi i reagowanie na pojawiające się zagrożenia. Jej celem jest ochrona wychowanka przed zakłóceniami rozwoju, czyli przed podejmowaniem zachowań hamujących lub niszczących rozwój, określonych w literaturze przedmiotu jako zachowania ryzykowne. Szkoła realizuje przede wszystkim profilaktykę pierwszorzędową (zmniejszenia prawdopodobieństwa wystąpienia dysfunkcji) oraz współpracuje ze specjalistycznymi poradniami i instytucjami w zakresie realizacji działań profilaktyki drugo- (wykrycia wczesnych sygnałów negatywnych zjawisk i powstrzymania rozwoju dysfunkcji) oraz trzeciorzędowej (zapobieganie skutkom i minimalizowanie wtórnych uszkodzeń związanych z dysfunkcją oraz przeciwdziałanie nawrotom zaburzeń). Podstawy prawne 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem (Dz.U. z 2003 r Nr 26 poz. 226 ). 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2013 r poz. 532 ). 3. Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie udzielania pomocy psychologiczno pedagogicznej. 4.Ustawa z dnia 26 października 1982 r o postepowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2002 r Nr 11 poz.209 z późn. zm ). 5.Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2005 r Nr 179 poz.1485). 6. Ustawa z dnia 26 października 1982 r o wychowaniu w trzeźwości, w przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( Dz. U. z 2002 r Nr 147 poz z późn, zm ). 7.Ustawa z 9 listopada 1995 r o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz.U. z 1996 r Nr 10 poz 55 z późn. zm 8. Ustawa 12 marca 2004 r o pomocy społecznej (Dz.U. z 2009 r Nr 175 poz 1362 ). 9. Ustawa oz 2011 r o ochronie zdrowia psychicznego ( Dz.U. z 2011 r Nr 6, poz 19 ). 10. Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r o Policji (Dz.U. z 2007 r Nr 57 poz. 390 z późn. zm ) 2

3 11. Konwencja o prawach Dziecka (Dz. U. z 1991r nr 120 poz 526, 527 z późn. zm ). 12. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78 poz 483). Diagnoza sytuacji szkolnej. Okres gimnazjum to czas dojrzewania młodych ludzi, charakteryzujący się zmiennością nastrojów i postaw, podatnością na wpływy otoczenia i częstym brakiem odporności na stres. Młodzi ludzie poszukują swojego miejsca w świecie i kształtują swoją osobowość. Największą rolę w tworzeniu postaw i szukaniu właściwych priorytetów odgrywają rodzice, funkcje wspomagającą ma szkoła. Program profilaktyki powstał w oparciu o: - wewnętrzne ankiety, - wnioski z realizacji Szkolnego Programu Profilaktyki na rok szkolny 2013/2014, - spostrzeżenia i rozmowy ze społecznością szkolną. Cele programu Cel główny: Wychowanie i kształcenie w atmosferze tolerancji i bezpieczeństwa. Cele szczegółowe: 1. Kształtowanie pozytywnych postaw moralnych, społecznych i obywatelskich oraz pomoc w budowaniu właściwych relacji interpersonalnych. 2. Zapobieganie patologiom (agresja i przemoc) oraz promocja właściwych sposobów reagowania w chwili zetknięcia się z nimi na terenie szkoły jak również w środowisku lokalnym. 3. Przeciwdziałanie uzależnieniom. 4. Profilaktyka zagrożeń związanych z używaniem nowoczesnej technologii (telefonów komórkowych, komputera oraz Internetu). 5. Edukacja zdrowotna oraz promocja zdrowego stylu życia. 6. Kontrola realizacji obowiązku szkolnego. 7. Zapobieganie niepowodzeniom dydaktycznym. 8. Przygotowanie uczniów do wyboru szkoły ponadgimnazjalnej. 3

4 9. Zapewnienie pomocy uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji rodzinnej. Program profilaktyki w szkole jest kierowany do uczniów, nauczycieli i rodziców. Realizacja programu profilaktyki odbywa się: - w toku zajęć dydaktyczno wychowawczych i opiekuńczych, - poprzez funkcjonowanie programów edukacyjnych i profilaktycznych. Szkolny Program Profilaktyki realizowany jest przez nauczycieli, Dyrekcję, pedagoga szkolnego ściśle ze sobą współpracującymi w celach: - wymiany informacji o niepokojących zachowaniach uczniów w szkole i poza nią - wspólnego planowania działań zapobiegawczych, - wdrażania ustalonych umiejętności, - interwencyjnych, - edukacyjnych. Realizacja Szkolnego Programu Profilaktyki przebiega w ścisłej współpracy: z rodzicami: - zebrania klasowe rodziców, - rozmowy indywidualne w sprawach uczniów, - spotkania grupowe dotyczące zagrożeń (uzależnienia, agresja, przemoc), z Samorządem Uczniowskim - mobilizowanie uczniów do aktywności, - organizacja imprez klasowych i szkolnych, apeli, zabaw, konkursów, wyjazdów do kina, teatrów i wycieczek, 4

5 z instytucjami wspierającymi rozwój i wychowanie: - Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Busku Zdroju, - Ośrodek Zdrowia w Pacanowie (pielęgniarka szkolna), - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Pacanowie, - Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Pacanowie, - Sąd Rodzinny i Nieletnich w Busku Zdroju, - Komisariat Policji w Stopnicy, - Państwowy Powiatowy Inspektorat Sanitarny w Busku Zdroju. Metody pracy: rozmowy, spotkania, pogadanki, dyskusje, prelekcje, konkursy, filmy i multimedialne programy edukacyjne, wycieczki, warsztaty, ankiety, metody aktywizujące(drama, gazetka, plakat, prezentacje, konkursy, gry dydaktyczne itp.), gazetki ścienne, apele. Formy pracy : zbiorowa, grupowa, indywidualna. Strategie oddziaływań na uczniów: Działanie informacyjno edukacyjne skierowane na: - kształtowanie postaw, wartości i umiejętności prozdrowotnych; - skuteczne wykorzystywanie programów profilaktycznych. Działania alternatywne polegające na: - organizowaniu zajęć: sportowych, artystycznych, pozalekcyjnych, społecznych wdrażających uczniów do aktywnego i twórczego trybu życia. Działania interwencyjne: - praca indywidualna z uczniem i rodziną; - organizowanie zajęć wspierających rozwój; - wsparcie pedagogiczno psychologiczne; - interwencje wychowawcze; 5

6 - korzystanie z pomocy specjalistów. Ewaluacja. 1. Program Profilaktyki będzie podlegał ewaluacji po okresie jego zakończeni tj. w czerwcu 2017 r. 2. Ewaluacja będzie obejmowała realizację zakładanych celów profilaktyki i ich zakres (co ułatwiało, co utrudniało realizację). 3. Ewaluacja będzie skierowana w postaci ankiet do uczniów, nauczycieli i rodziców. Metody i formy ewaluacji: Ankiety ewaluacyjne po programach profilaktycznych, przeprowadzone wśród uczniów, nauczycieli, rodziców przez realizatorów programów. Sprawozdania od realizatorów programów. monitorowanie efektów pracy profilaktycznej; dyskusje i refleksje, wymiana informacji, spostrzeżeń i propozycji zmian; kontrola wewnętrzna realizacji zadań ocena realizacji zadań z harmonogramu do Programu Profilaktyki; ankiety, wywiady, kwestionariusze. VIII. Oczekiwania Jak w każdym roku szkolnym niezbędna jest kontynuacja i aktualizacja działań w zakresie profilaktyki - Lepsze komunikowanie się, łatwiejsze wyrażanie swoich opinii i przedstawianie swoich racji przez młodzież - Nabycie przez uczniów umiejętności rozwiązywania swoich problemów bez stosowania agresji i przemocy - Ograniczenie używania wulgaryzmów przez uczniów 6

7 - Nabycie przez młodzież umiejętności radzenia sobie w rozwiązywaniu trudnych dla niej problemów życiowych Pedagog szkolny przy współpracy z wychowawcami i psychologiem szkolnym dokonuje ewaluacji całego programu. Zostanie dokonana analiza porównawcza pomiędzy sytuacją na początku roku szkolnego i sytuacją na końcu roku szkolnego, co umożliwi podjęcie prawidłowych działań w przyszłym roku szkolnym. Terminy spektakli profilaktycznych i spotkao z ciekawymi ludźmi zostaną ustalone adekwatnie do możliwości czasowych i finansowych. Plan działań profilaktycznych realizowanych w Gimnazjum nr 2 im. Batalionów Chłopskich w Ratajach Słupskich 1.Kształtowanie pozytywnych postaw moralnych, społecznych i obywatelskich oraz pomoc w budowaniu właściwych relacji interpersonalnych. Zadania Sposoby realizacji zadań Osoby odpowiedzialne 4. Poznanie uczniów, ich sytuacji rodzinnej i warunków życia. 2. Zdiagnozowanie stopnia integracji klasy i trudności wychowawczych. 5. Kształtowanie u uczniów umiejętności dotyczących prawidłowego współżycia w grupie rówieśniczej, związanych z kulturą -analiza dokumentów. - rozmowa, - wywiad środowiskowy - rozmowy, - ankiety, - zajęcia integracyjne - pogadanki, -rozmowy, - zajęcia warsztatowe, - projekcje filmów edukacyjnych wychowawcy, poszczególnych klas na godzinach wychowawczych, pedagog szkolny. 7

8 bycia, szacunku dla dorosłych i tolerancji. 6. Kształtowanie postaw obowiązkowość, szacunek, tolerancja, patriotyzm, poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, poszanowania dla innych kultur i tradycji, uczciwość, wiarygodność, odpowiedzialność, wytrwałość, poczucie własnej wartości, ciekawość poznawcza, kreatywność, przedsiębiorczość, kultura osobista, gotowość do uczestnictwa w kulturze, podejmowania - pogadanki, - wycieczki, - rozmowy indywidualne i grupowe, - prelekcje, - imprezy klasowe i szkolne, - spotkania z zapraszanymi gośćmi, - projekcje filmów edukacyjnych wychowawcy, poszczególnych klas na godzinach wychowawczych, pedagog szkolny, w miarę potrzeb przedstawiciel Policji oraz Sądu Rodzinnego i Nieletnich 8

9 inicjatyw oraz do 2.Zapobieganie patologiom (agresja i przemoc) oraz promocja właściwych sposobów reagowania w chwili zetknięcia się z nimi na terenie szkoły jak również w środowisku lokalnym. Zadania Sposoby realizacji zadań Osoby odpowiedzialne 7. Zapobieganie agresji słownej, psychicznej, fizycznej. - lekcje wychowawcze - zajęcia warsztatowe w ramach realizacji programu profilaktycznego Przemoc boli wychowawcy klas, pedagog szkolny 2. Wspieranie w rozwiązywaniu bieżących problemów wychowawczych -spotkania, -porady indywidualne - utworzenie tzw. grup wsparcia dla nauczycieli wychowawców wszyscy nauczyciele, pedagog szkolny, w miarę potrzeb przedstawiciel Policji oraz Sądu Rodzinnego i Nieletnich 8. Zdiagnozowanie poczucia bezpieczeństwa przez uczniów na terenie szkoły. 9. Kształtowanie asertywnych postaw uczniów. 10. Wdrażanie uczniów do samokontroli i autorefleksji. - ankieta diagnozująca - zajęcia na lekcjach wychowawczych - warsztaty profilaktyczne - zajęcia na lekcjach wychowawczych, - warsztaty profilaktyczne na temat relacji interpersonalnych, komunikacji, kontroli emocji 9. pedagog szkolny wychowawcy klas,nauczyciele, pedagog szkolny wychowawcy klas, pedagog szkolny

10 6. Zgłaszanie na policję występujących przypadków agresji na terenie szkoły. 8. Prowadzenie interwencji i mediacji Dyrektor szkoły, pedagog szkolny wychowawcy klas, pedagog szkolny, Dyrektor szkoły 3.Przeciwdziałanie uzależnieniom. Zadania Sposoby realizacji zadań Osoby odpowiedzialne 11. Profilaktyka uzależnień od alkohol, narkotyków, dopalaczy, papierosów. - zajęcia warsztatowe w ramach realizowanych programów Alkohol niszczy, Narkotyki? To mnie nie kręci, Dopalacz? To mnie nie kręci, Znajdź właściwe rozwiązanie. - konkursy profilaktyczne, - spektakle profilaktyczne, - projekcje filmów edukacyjnych pedagog szkolny, wychowawcy klas nauczyciel biologii, zaproszone osoby 2. Propagowanie wśród młodzieży życia bez używek 3. Konsekwentne zwalczanie na terenie szkoły palenia papierosów czy kontaktu z alkoholem, narkotykami, dopalaczami. - aktywne formy spędzania wolnego czasu (zajęcia pozalekcyjne, koła zainteresowań) - imprezy klasowe i szkolne - systematyczne informowanie rodziców, - stosowanie kar statutowych, wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog szkolny Dyrekcja szkoły, nauczyciele, wychowawcy klas, pedagog szkolny 10

11 4. Zgłaszanie na policję powtarzających się przypadków palenia papierosów przez uczniów na terenie szkoły czy kontaktu z alkoholem, narkotykami, dopalaczami. 5.Wywiadwóka profilaktyczna dla rodziców. Dyrektor szkoły, pedagog szkolny Specjalista ds. nieletnich KPP Busko Zdrój, pedagog szkolny, Dyrektor szkoły 4.Profilaktyka zagrożeń związanych z używaniem nowoczesnej technologii (telefonów komórkowych, komputera oraz Internetu). 12. Uświadomienie uczniom zagrożeń wynikających z niewłaściwego korzystania z telefonii komórkowej oraz komputera i Internetu. 2. Zapoznanie uczniów z możliwościami ograniczania lub eliminowania zagrożeń w sieci. 13. Uświadomienie uczniom pozytywnego wpływu nowoczesnych technologii komunikacyjno informacyjnych. - Zajęcia profilaktyczne dotyczące cyberprzemocy. Wychowawcy klas, pedagog szkolny, nauczyciele informatyki 14. Współpraca z policją w ramach Dyrektor szkoły, pedagog szkolny 11

12 działań profilaktycznych oraz eliminowaniu zagrożeń związanych z cyberprzemocą. 15. Przeprowadzenie badania dotyczącego nasilenia zjawiska cyberprzemocy wśród uczniów. Przeprowadzenie ankiety diagnozującej nasilenie zjawiska cyberprzemocy w klasach I- III. 5.Edukacja zdrowotna oraz promocja zdrowego stylu życia. Pedagog szkolny 1. Proponowanie przyjęcia aktywnego stylu życia, rozwijanie aktywności i sprawności fizycznej: preferowanie form aktywnego wypoczynku. - udział w zajęciach w-f, - organizowanie imprez sportowych np. Dzień sportu. 2. Radzenie sobie ze stresem. - Realizacja tematów godzin wychowawczych metodami aktywnymi. - warsztaty profilaktyczne, - 3.Przybliżenie młodzieży problematyki związanej z zaburzeniami łaknienia anoreksja, bulimia, wewnętrzny przymus nadmiernego jedzenia. 4.Rozwijanie i utrwalanie prozdrowotnych przyzwyczajeń. 5. Zapobieganie wypadkom i urazom w środowisku nauki, pracy i domowym, zasady udzielania pierwszej pomocy. Nauczyciel w-f, wychowawcy klas Wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog szkolny, pielęgniarka szkolna 6.Kontrola realizacji obowiązku szkolnego Zadania Sposoby realizacji zadań Osoby odpowiedzialne 12

13 1.Propagowanie systematycznej realizacji obowiązku szkolnego. 2. Rozpoznawanie i rozwiązywanie problemów z nierealizowaniem obowiązku szkolnego. 3. Podnoszenie świadomości uczniów w zakresie zagrożeń na jakie narażony jest uczeń wagarujący. 4.Wspieranie rodziny w rozwiązywaniu problemów związanych z nierealizowaniem przez młodzież obowiązku szkolnego. 16. Kształtowanie pozytywnych wzorców etycznych i społecznych uczniów. - praca motywacyjna na lekcjach wychowawczych wychowawcy klas - konsekwentne przestrzeganie norm prawa wewnątrzszkolnego dotyczącego m.in. punktualności uczniów, - systematyczna kontrolę realizacji obowiązki szkolnego, - bieżące informowanie rodziców o nieobecnościach, ucieczkach, wagarach, - egzekwowanie usprawiedliwień za nieobecności w wyznaczonym terminie, - niezwłoczne reagowanie na symptomy zapowiadające stany zagrożenia w obszarze realizacji obowiązku szkolnego zgodnie z opracowanymi procedurami, - poradnictwo indywidualne dla rodziców i uczniów. - poruszanie z młodzieżą tematyki uwzględniającej problem nierealizowaniem obowiązku szkolnego. - bieżące pisemne lub telefoniczne informowanie rodziców o nieobecnościach dziecka na zajęciach lekcyjnych. - tworzenie życzliwej i przyjaznej atmosfery do nauki i pobytu młodzieży w szkole. 7. Zapobieganie niepowodzeniom dydaktycznym. -dyrekcja, wychowawcy klas wszyscy nauczyciele, pedagog szkolny. Wychowawcy klas, pedagog szkolny Wychowawcy klas, pedagog szkolny Wszyscy nauczyciele, pedagog szkolny 13

14 8. Zapewnienie pomocy uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji rodzinnej. Zadania Sposoby realizacji zadań Osoby odpowiedzialne 1.Rozpoznawanie środowiska uczniów oraz problemów rodziny. 2.Udzielanie pomocy w zakresie wsparcia materialnego. - sporządzenie szkolnego wykazu uczniów wymagających pomocy wychowawczej, edukacyjnej i materialnej, - systematyczne wywiady z uczniami, rodzicami, wywiady środowiskowe w celu bieżącego monitoringu sytuacji uczniów. -indywidualne rozmowy z uczniami oraz rodzicami, -zorganizowanie wypoczynku zimowego i letniego, Wychowawcy klas, pedagog szkolny Szkolny Program Profilaktyki opracował powołany przez dyrektora zespół nauczycieli pod kierunkiem pedagoga szkolnego... Dyrektor Szkoły Przewodniczący Rady Rodziców Przewodniczący Samorządu Uczniowskiego 14