PROGRAM ROZWIJANIA KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH I PROFILAKTYKA ZACHOWAŃ AGRESYWNYCH.
I. Wstęp Rozwój kompetencji społecznych jest niezbędnym czynnikiem warunkującym prawidłowe i dobre funkcjonowanie jednostki. Komunikacja interpersonalna szeroko rozumiana odgrywa niebagatelną rolę w kształtowaniu właściwych postaw na różnych szczeblach pracy w szkole i poza nią. Podstawą właściwych postaw społecznych jest empatia, asertywność, autentyczność oraz otwartość. Celem tego programu jest zbudowanie takiej płaszczyzny relacji między ludźmi skupionymi wokół szkoły, by nauczyli się mówić o sobie otwarcie i szczerze, by okazywali innym sympatię, zrozumienie, by szanowali uczucia Innych i abyśmy potrafili także krytycznie spojrzeć na siebie. To z pewnością doprowadzi do zadowolenia z kontaktów interpersonalnych. Zaniedbania w tym zakresie wpłyną hamująco nie tylko na brak satysfakcji w kontaktach międzyludzkich, ale również na wewnętrzną izolację, a więc na zahamowanie integracji osobowości. II. Cele 1. Rozwijanie najważniejszych umiejętności interpersonalnych, potrzebnych do świadomego i samodzielnego radzenia sobie z problemami: komunikowania się z ludźmi podejmowania decyzji, kształcenie samodzielności w myśleniu i działaniu, chronienia siebie w sytuacji nacisku grupowego, umiejętności odmawiania, radzenia sobie ze stresem, budowania właściwego wizerunku własnej osoby, wiary we własne siły i możliwości, otwartości i empatii. 2. Zapobieganie problemom i sytuacjom problemowym młodzieży, m.in. przez: profilaktykę agresji i przemocy, w tym cyberprzemocy, profilaktykę uzależnień od gier komputerowych, Internetu, hazardu, kształtowanie umiejętności uczniów w zakresie prawidłowego funkcjonowania w środowisku cyfrowym, w szczególności tzw. nowych mediów 3. Kształtowanie dobrych relacji między nauczycielami i uczniami, samymi uczniami, szkołą.
III. Zadania szkoły Kształtowanie umiejętności interpersonalnych, a w szczególności umiejętności empatycznych, współpracy, komunikowania się oraz rozwiązywania konfliktów; Kształtowanie umiejętności intrapersonalnych, a w szczególności samoświadomości, samooceny i samodyscypliny; Rozwijanie umiejętności podejmowania decyzji oraz rozwiązywania problemów, obejmujących m. in. zdolność do wybierania pozytywnych a nie negatywnych stylów życia; Budowanie właściwego wizerunku własnej osoby, wiary we własne siły i możliwości; Rozwijanie związków z grupą społeczną i poczucia odpowiedzialności za grupę, do której jednostka przynależy (rodzina, klasa, lokalna społeczność, ogół społeczeństwa); Kształtowanie u uczniów postawy mądrej akceptacji i wyrozumiałości dla odmiennych zachowań innych ludzi; Ukierunkowanie uwagi młodzieży na pozytywne i negatywne skutki stresu oraz ich wpływ na zdrowie, samopoczucie i sprawność psychospołeczną; Kształtowanie umiejętności zapobiegania negatywnym skutkom stresu i redukowania napięcia emocjonalnego; Mobilizowanie do rozwijania swoich zdolności i talentów; Rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych; Kształtowanie systemu wartości; Zapoznanie uczniów z problematyką uzależnień behawioralnych; Uświadamianie młodzieży zjawiska i konsekwencji cyberprzemocy. Zapewnienie wsparcia i pomocy uczniom, którzy: mają trudności w komunikowaniu się z innymi, wykazują zaburzenia emocjonalne i psychiczne, nie potrafią radzić sobie ze stresem, są w trudnej sytuacji rodzinnej. IV. Podstawa prawna Ustawa w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach z dn 30.04.2013 r. (Dz. U. z dnia 7 maja 2013 r.)
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dn. 19.08.1994 r. (Dz. U. nr 111, poz.535) Ostatnia zmiana - Ustawa z dn. 1.07.2012 Dz. U. z 2011 r. Nr 122, poz. 696 r. Tekst ujednolicony ustawy, z uwzględnionymi późniejszymi zmianami, znajduje się na stronie : www.sejm.gov.pl Zadania Formy działania Wykonawcy Punkt 3 Programu 1. Systematyczne diagnozowanie sytuacji Wychowawcy, rozwijania kompetencji wychowawczej klas. Dokonywanie nauczyciele, społecznych i profilaktyki systematycznej oceny skuteczności pedagog zachowań agresywnych. prowadzonych działań wychowawczych i szkolny. wdrażanie odpowiednich działań wychowawczo- profilaktycznych. 2. Scenariusze godzin wychowawczych omawiające: Wychowawcy, Zasady prawidłowej komunikacji interpersonalnej; Współpraca w grupie; Rozwiązywanie konfliktów Radzenie sobie ze stresem Postawy asertywne i radzenie sobie z agresją; Praca nad samoświadomością i samooceną; Motywowanie do nauki i samodyscyplina; Umiejętność podejmowania decyzji; Agresja fizyczna, psychiczna i cyberprzemoc; Czynniki warunkujące trafność decyzji zawodowych. (Poznaj siebie, poznaj zawody) Jak dostrzegać własne zainteresowania i
zdolności? Scenariusze te znajdują się w teczce Lekcje wychowawcze w pokoju nauczycielskim. 3. Organizowanie konkursów na: Pracę plastyczną (ukazującą negatywne konsekwencje cyberprzemocy); Ulotkę przestrzegającą przed uzależnieniem od komputera. 4. Prelekcje specjalistów zapraszanych do szkoły w celu przeprowadzenia zajęć, dotyczących uzależnień behawioralnych. Organizowanie treningów psychologicznych pozwalających na rozwijanie umiejętności psychologicznych, społecznych i życiowych. 5. Gazetki dotyczące tematyki prawidłowego funkcjonowania w grupie społecznej, zachowań agresywnych, cyberprzemocy, zdrowia psychicznego. 6. Udział w Regionalnej Olimpiadzie Wiedzy o Zdrowiu Psychicznym. 7. Pedagogizacja rodziców prawidłowa komunikacja w rodzinie, problemy wieku dorastania. 8. Działania skierowane do nauczycieli: WDN - systematyczne podnoszenie wiedzy z zakresu prawidłowości rozwoju i zaburzeń zdrowia psychicznego młodzieży; psychoedukacja. Samorząd szkolny, uczniowie, wychowawcy, nauczyciele, zapraszani specjaliści Samorząd szkolny, uczniowie, wychowawcy, nauczyciele, Uczniowie, wychowawcy, pedagog szkolny, nauczyciele prowadzący szkolenie w ramach WDN
V. Wykonawcy programu VI. Narzędzia Wychowawcy Pedagog szkolny Psycholog lub pedagog z Poradni Psychologiczno Pedagogicznej Inne osoby (zapraszani goście, np.: trenerzy kompetencji interpersonalnych, specjaliści terapii uzależnień behawioralnych) Do realizacji programu będą potrzebne: Broszury, ulotki Czasopisma, Filmy Plakaty Scenariusze zajęć Sprzęt i pomoce dydaktyczne VII. Ewaluacja programu Program profilaktyczny nie jest dokumentem zamkniętym. Zgodnie z założeniami może ulegać zmianom wraz ze zmieniającą się sytuacją wychowawczą szkoły. Analiza jego skuteczności będzie polegać na bieżącym monitorowaniu oraz cyklicznie dokonywanej ewaluacji. Monitorowanie to systematyczna i rozciągnięta w czasie obserwacja sposobów realizacji przyjętych w programie celów i zadań wychowawczych. Ewaluacją programu będzie analiza i interpretacja zebranych danych oraz ocena wartości programu. Pozwoli podjąć decyzję, czy ma być dalej realizowany, a jeżeli tak, to czy należy go zmodyfikować. Ewaluacja Programu rozwijania kompetencji społecznych i profilaktyki zachowań agresywnych: realizacji zamierzonych celów, efektów jego wdrożenia, warunków (środowiskowych, organizacyjnych, materialnych), w jakich jest realizowany, stopnia jego realizacji wobec założonych celów.
Narzędzia ewaluacji: obserwacja kwestionariusze ankiet i wywiadów, arkusze obserwacyjne, karty zachowania ucznia. Wyniki ewaluacji są jawne i przedstawiane Radzie Pedagogicznej, Radzie Rodziców oraz przedstawicielom Samorządu Uczniowskiego. VIII. Opracowanie programu: Pedagog szkolny: mgr Edyta Wajdziak