SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI NR 22 im. Janusza Korczaka w Płocku Szkolny Program Profilaktyki uchwalony 6 października 2015r. przez Radę Rodziców w porozumieniu z Radą Pedagogiczną 1
Wstęp Profilaktyka to ogół działań zapobiegających niepożądanym zjawiskom w rozwoju i zachowaniu ludzi. W pedagogice oznacza zapobieganie powstawaniu u dzieci niepożądanych przyzwyczajeń i postaw, błędów w uczeniu się lub postawie ciała. W tym znaczeniu profilaktyka oznacza wszelkie pożądane oddziaływanie pedagogiczne, wytwarzając bowiem jakieś wartościowe cechy, jednocześnie zapobiega powstawaniu cech niepożądanych lub ich utrwaleniu się. (W. Okoń Nowy słownik pedagogiczny ) Głównym założeniem Szkolnego Programu Profilaktyki jest wspomaganie wychowawczej roli rodziny z uwzględnieniem prawa do przekonań religijnych, światopoglądowych oraz wolności sumienia. Szkolny Program Profilaktyki, szkolny zestaw programów nauczania oraz program wychowawczy szkoły tworzą spójną całość i uwzględniają wszystkie wymagania opisane w podstawie programowej. Program jest adresowany do uczniów naszej szkoły. Jego realizatorami są wszyscy pracownicy pedagogiczni i niepedagogiczni. Cel ogólny Celem ogólnym programu jest ochrona ucznia przed zagrożeniami rozwoju, zaspokajanie potrzeb psychicznych dziecka, pomoc w realizowaniu celów rozwojowych i uczenie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Cele szczegółowe stworzenie warunków do tego, aby uczniowie byli odpowiedzialnymi organizatorami życia szkolnego oraz zostali włączeni do realizacji zadań wynikających z programu wychowawczego szkoły, poznanie i przestrzeganie norm społecznych, tworzenie bezpiecznej, przyjaznej atmosfery w szkole, zmniejszenie liczby zachowań agresywnych i przemocy w szkole, doskonalenie umiejętności komunikacyjnych, wyrażania własnych uczuć i emocji, propagowanie zdrowego stylu życia poprzez organizację czasu wolnego, współpraca z instytucjami wspierającymi rozwój i wychowanie, wzmacnianie harmonijnego rozwoju fizycznego i psychicznego oraz zachowań prozdrowotnych, edukacja dzieci i rodziców dotycząca zagrożeń płynących z niewłaściwego korzystania z mediów (telewizja, komputer, internet), wyposażenie uczniów, rodziców i nauczycieli w wiedzę o uzależnieniach i możliwościach uzyskania pomocy, nauczenie zachowań asertywnych oraz radzenia sobie w sytuacjach stresowych, wdrażanie do przestrzegania przepisów ruchu drogowego, przygotowanie do życia w rodzinie, w społeczności lokalnej i w państwie. Sposoby realizacji Treści Szkolnego Programu Profilaktyki realizuje się na godzinach wychowawczych, poszczególnych przedmiotach oraz w czasie wszystkich uroczystości i wydarzeń szkolnych. Należy je realizować również na zajęciach pozalekcyjnych, wycieczkach, zajęciach plenerowych i w świetlicy szkolnej. Nauczyciel wybiera stosowne metody pracy do osiągnięcia wyżej wymienionych celów. Zazwyczaj są to: pogadanki, dyskusje, burze mózgów, prezentacja filmów, zapraszanie gości, a także gazetki informacyjne, plakaty, ulotki informacyjne, wystawy lub występy. 2
PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Lp. Zadania Sposób realizacji Klasa Odpowiedzialni Termin 1. Podnoszenie umiejętności nauczycieli w obszarze profilaktyki 2. Organizowanie poradnictwa rodzinnego i indywidualnego na terenie szkoły 3. Edukacja uczniów w zakresie bezpieczeństwa Okresowe szkolenia BHP dla Rady Pedagogicznej, przypomnienie instrukcji stanowiskowych - Dyrektor Szkoły Zgodnie z Planem Pracy Szkoły Korzystanie z publikacji na temat zapewnienia uczniom - Dyrektor Szkoły, Wychowawcy, bezpieczeństwa w czasie pobytu w szkole Nauczyciele,, Pedagog Współpraca z organizacjami i instytucjami w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa - Dyrektor Szkoły, Wychowawcy, Nauczyciele,, Pedagog Informowanie o instytucjach pozaszkolnych działających na Nauczyciele, Wychowawcy, Pedagog, według potrzeb rzecz dziecka i rodziny nauczycieli i rodziców Pedagogizacja rodziców, wsparcie dla rodziców uczniów Nauczyciele, Wychowawcy,, niepełnosprawnych Pedagog, Przewodniczący Zespołu ds. Integracji, Pedagog specjalny Konsultacje z rodzicami Nauczyciele, Wychowawcy, Pedagog, Zgodnie z Planem Pracy Szkoły Lekcje wychowawcze na temat bezpiecznego zachowania w Nauczyciele, Wychowawcy, Pedagog, szkole i poza nią Apele szkolne Nauczyciele, Wychowawcy, Pedagog, Zgodnie z Planem Pracy Szkoły, wg potrzeb Zawieranie kontraktów klasowych Wychowawcy, Nauczyciele wg potrzeb i konsekwentne odwoływanie się do obowiązujących zasad Konsekwentne stosowanie obowiązujących procedur i sankcji Wszyscy pracownicy szkoły w stosunku do uczniów przejawiających zachowania niepożądane Gazetki informacyjne, ulotki Nauczyciele, Wychowawcy, Pedagog Programy Profilaktyczne prowadzone przez Poradnię I - III Pedagog i z PP- P Nr 2 Październik Maj iczno Pedagogiczną nr 2 w Płocku i inne działania w Płocku, Koordynator programu organizowane przez instytucje miejskie, krajowe Włączenie się w obchody Międzynarodowego Dnia Nauczyciele, Wychowawcy, Pedagog, Maj Przeciwdziałania Agresji i Przemocy Zapoznanie (przypomnienie) uczniów z obowiązującym Wychowawcy Wrzesień systemem nagród i kar 3
4. Procedury reagowania w sytuacjach kryzysowych, kradzieże, niszczenie mienia, pobicia, pożar, stwierdzenie spożycia przez uczniów alkoholu lub używania środków odurzających. System przeciwdziałania przemocy w rodzinie 5. Zapoznanie rodziców i uczniów z dokumentacją regulującą życie szkoły oraz systematyczne przypominanie o wyżej wymienionych zagadnieniach 6. Praca nad ograniczeniem czynników wpływających negatywnie na kulturę osobistą 7. Przeciwdziałanie niepowodzeniom szkolnym Spotkania/ pogadanki z policjantem, strażnikiem miejskim, pielęgniarką, psychologiem i pedagogiem Przypomnienie Radzie Pedagogicznej procedur zawartych w Statucie Szkoły Przeprowadzenie próbnego alarmu Doskonalenie zawodowe nauczycieli i wychowawców w zakresie realizacji szkolnej interwencji profilaktycznej w przypadku podejmowania przez uczniów zachowań ryzykownych przypomnienie procedur szkolnych oraz Strategii Działań Wychowawczych i Interwencyjnych wobec Młodzieży Zagrożonej Uzależnieniem Analiza Wewnątrzszkolnego Sytemu oceniania, Statutu Szkoły, regulaminów obowiązujących na terenie szkoły, programu profilaktyki, programu wychowawczego szkoły na spotkaniach z rodzicami i godzinach wychowawczych Nauczyciele, Wychowawcy, Pedagog, zgodnie Planem Pracy Szkoły i w zależności od potrzeb Dyrektor Szkoły, Pedagog, Wrzesień/Październik, pracownicy szkoły Pracownicy szkoły Dyrektor szkoły Dyrektor szkoły W czasie roku szkolnego Wrzesień/październik Nauczyciele, Wychowawcy Wrzesień, w zależności od potrzeb Reagowanie na niewłaściwe zachowania uczniów w szkole Wszyscy pracownicy szkoły Zajęcia wychowawcze Nauczyciele, Wychowawcy,, Pedagog Omawianie na lekcjach przypadków niewłaściwego zachowania Nauczyciele, Wychowawcy,, Pedagog Uświadomienie skutków niewłaściwego zachowania w świetle Nauczyciele, Wychowawcy,, prawa szkolnego i karnego Pedagog Objęcie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi Wychowawca, Nauczyciele specjaliści, pomocą psychologiczno - pedagogiczną Pedagog, Zespoły Wychowawcze Dyrektor Szkoły, Wychowawca, Pedagog, Włączanie uczniów do pracy w kołach zainteresowań Wychowawca, Nauczyciel, Pedagog Programy prowadzone przez Poradnię iczno II i Pedagog z PPP nr 2 Pedagogiczną nr 2 w Płocku nastawione na uświadamianie w Płocku rodzicom potrzeby wczesnego rozpoznawania przyczyn trudności edukacyjnych dzieci Raz w semestrze Semestr I 4
8. Praca z uczniem zdolnym 9. Propagowanie sposobów bezpiecznego i zdrowego spędzania czasu wolnego, zdrowego odżywiania i wiedzy dotyczącej uzależnień Zachęcanie do rozwijania uzdolnień i zainteresowań poprzez udział w zajęciach zwiększających szanse edukacyjne uczniów Udział w ogólnopolskiej akcji Cała Polska Czyta Dzieciom Udział uczniów w konkursach wewnątrzszkolnych i międzyszkolnych Apele Sukcesu System nagród Opracowanie metod i form pracy z uczniem zdolnym w ramach pomocy psychologiczno pedagogicznej w szkole Przygotowanie uczniów do reprezentowania szkoły w zewnętrznych konkursach interdyscyplinarnych Współpraca z rodzicami Zachęcanie do rozwijania uzdolnień poprzez wskazywanie dodatkowych źródeł informacji Programy profilaktyczne realizowane przez lokalne instytucje działające na rzecz ochrony zdrowia IV - VI II Dyrektor Szkoły, Wychowawcy, Nauczyciele, Pedagog,, Rodzice, Bibliotekarz Wychowawcy klas II, Koordynator programu Zgodnie z Planem Wychowawczym Szkoły i w zależności od potrzeb II semestr Udział w przedsięwzięciach zgodnych z planem pracy szkoły Wychowawcy klas I-III, Nauczyciele II semestr przyrody, Koordynator programu Koła zainteresowań, zajęcia lekcyjne i pozaszkolne; Nauczyciele, Wychowawcy Udział w Turniejach Sportowych Organizowanie zabaw na świeżym powietrzu, wycieczek Nauczyciele, Wychowawcy, krajoznawczych, czynnego wypoczynku Opiekunowie kół zainteresowań Prowadzenie pogadanek dotyczących zdrowego stylu życia na zajęciach wychowawczych i przyrodzie Nauczyciele przyrody, Wychowawcy, Pielęgniarka szkolna Zgodnie z Wychowawczym Planem Pracy i w zależności od potrzeb przez cały rok Przeprowadzenie konkursów o tematyce zdrowotnej Nauczyciele, Wychowawcy, Pielęgniarka szkolna Zgodnie z Wychowawczym Planem Pracy i w zależności od potrzeb przez cały rok 5
10. Prowadzenie działań z zakresu promocji zdrowia i zdrowego stylu życia 11. Działania obejmujące poszerzanie wiedzy z zakresu zagrożenia uzależnieniem od środków odurzających i psychotropowych oraz kształtowanie umiejętności prospołecznych Spotkania szkoleniowe dla nauczycieli, warsztaty dla rodziców oraz pogadanki, lekcje wychowawcze i konkursy dla uczniów, ukierunkowane na zdobycie wiedzy i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia i podejmowania działań, zachowań prozdrowotnych Wzmacnianie wśród uczniów i rodziców więzi ze szkołą i społecznością lokalną przez udział w projektach, debatach, kampaniach społecznych, happeningów, pikników edukacyjnych, turniejach nauczyciele, Dyrektor, Specjaliści, Nauczyciele Nauczyciele, Wychowawcy, Instytucje lokalne Wg Planu Pracy Szkoły Docenienie znaczenia zdrowia przez udział uczniów Wychowawcy, Sanepid, Organizacje w prozdrowotnych programach profilaktycznych rządowe i pozarządowe Przygotowywanie przez rodziców II śniadań dla swoich dzieci Wychowawcy, Codziennie Diagnoza (badanie ankietowe wśród uczniów, rodziców i pracowników szkoły) wczesnych objawów używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, suplementów diet i leków Upowszechnianie materiałów informacyjnych: plakatów, broszur, ulotek, numerów telefonów instytucji pomocowych, adresów stron internetowych Kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole przez udział uczniów w programach profilaktycznych z zakresu wzmacniania więzi i budowania prawidłowych relacji rówieśniczych i z osobami dorosłymi Wzmacnianie kompetencji wychowawczych nauczycieli i rodziców przez udział w warsztatach prospołecznych Udział nauczycieli i rodziców w wewnątrzszkolnych szkoleniach w zakresie rozpoznawania wczesnych objawów używania środków i substancji psychotropowych i innych Przekazanie informacji uczniom, rodzicom i nauczycielom nt. konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii Edukacja rówieśnicza (fragmenty zajęć, scenki, przedstawienia teatralne) w celu modelowania postaw prospołecznych,, pracownicy szkoły, Pedagog, Wychowawcy, Nauczyciele j. w. Co rok nauczyciele, j. w. Pedagog, pracownicy Poradni P- P, Wg harmonogramu Wychowawcy Nauczyciele, Dyrektor, Specjaliści Wg Planu Pracy Szkoły j. w. Dyrektor, Specjaliści j. w. nauczyciele,, Pedagog Okazjonalnie IV - VI Okazjonalnie Udział uczniów w programach z zakresu profilaktyki uzależnień, pedagog, specjaliści Wg harmonogramu Przygotowanie bogatej oferty zajęć rozwijających Dyrektor Wrzesień zainteresowania i uzdolnienia 6
12. Edukacja w zakresie bezpieczeństwa w sieci 13. Kształtowanie odpowiednich postaw związanych z ochroną środowiska Współpraca z pracownikami państwowej Inspekcji Sanitarnej, Policji, organizacji oraz fundacji zajmujących się przeciwdziałaniem rozpowszechnianiu substancji uzależniających Budowanie równowagi i harmonii psychicznej przez udział indywidualnych uczniów w zajęciach socjoterapeutycznych z psychologiem szkolnym Kształtowanie u wychowanków postawy otwartości w życiu społecznym i poczucia sensu istnienia przez przydzielenie im ról klasowych, zachęcanie do udziału w kołach zainteresowań, spotkaniach integracyjnych, wycieczkach szkolnych Kształtowanie umiejętności samodzielnej analizy wzorów i norm społecznych podczas kampanii społecznych, happeningów, pikników edukacyjnych, wychowawczych i działalności charytatywnej Rozwijanie i wzmacnianie umiejętności psychologicznych i społecznych uczniów w trakcie bieżącej pracy z uczniem Pogadanki wychowawcze nt. bezpiecznego i zdrowego spędzania czasu wolnego oraz bezpiecznego korzystania z Internetu nauczyciele,, Pedagog szkolny Wychowawcy, Rodzice Wychowawcy, Nauczyciele j. w. I VI I VI, Pedagog, Wychowawcy, Nauczyciele Wychowawcy, Pracownicy biblioteki szkolnej Udział w akcji Sprzątanie Świata Dyrektor Szkoły, Nauczyciele, Wychowawcy Włączenie się do obchodów Dnia Ziemi Nauczyciele, Wychowawcy Kwiecień Udział w zajęciach i konkursach o tematyce ekologicznej Nauczyciele przyrody, Wychowawcy Segregacja śmieci, zbiórka zużytych baterii i zakrętek na terenie Wychowawcy szkoły. j. w. Okazjonalnie - udział w obchodach Dnia Bezpiecznego Internetu I poł. lutego Wrzesień 7
14. Utrzymywanie stałych kontaktów z policją, kuratorami sądowymi, pracownikami p - p oraz MOPS. Współpraca z Kościołem, instytucjami pracującymi na rzecz dziecka i rodziny Udział w zajęciach terapeutycznych organizowanych przez poradnie p p Analiza i ocena sytuacji wychowawczej uczniów dla kuratorów sądowych Pracownicy poradni,wychowawcy Rodzice, Pedagog, Pedagog,, Wychowawca Rodzic Spotkania uczniów z dzielnicowym (zajęcia, apele) Pedagog,, Wychowawca Rozpoznawanie warunków życia ucznia i rodziny - korzystanie z wywiadu przeprowadzonego z uczniem, rodzicami, wychowawcą i dzielnicowym Organizowanie indywidualnych pogadanek wychowawczych dla uczniów z dzielnicowym Pedagog, Wychowawca Pedagog,, Wychowawca Konsultacje z dzielnicowym Pedagog,, Wychowawca Egzamin na Kartę Rowerową IV - VI Nauczyciel techniki II semestr Udział w rekolekcjach; Nauczyciele religii Grudzień Konkurs Szopek Bożonarodzeniowych Udział w Kampaniach Społecznych i innych przedsięwzięciach w celu przeciwdziałania rozpowszechnianiu substancji uzależniających Nauczyciele, koordynator akcji W zależności od potrzeb 8