PROGRAM PROFILKATYCZNY SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. J. ROGERA W SOŚNICOWICACH ROK SZKOLNY 2015/2016 W stronę tęczy ku doskonałości!
Spis treści: I. WSTĘP... 3 II. PODSTAWY PRAWNE... 5 III. CELE GŁÓWNE PROGRAMU... 6 IV. ORGANIZACJA ŻYCIA SZKOŁY... 6 V. DZIAŁY PROGRAMU... 7 VI. DZIAŁANIA SKIEROWANE DO RODZICÓW... 8 2
I. WSTĘP Profilaktyka, to działania stwarzające człowiekowi okazję aktywnego gromadzenia różnych doświadczeń, które powodują wzrost jego zdolności do radzenia sobie w trudnych sytuacjach życiowych. 1 Programy adresowane do dzieci i młodzieży powinny zawierać działania skierowane na zakwestionowanie niekorzystnych norm, oczekiwań i przekonań, oraz umożliwiające zbudowanie w ich miejsce norm, przekonań i oczekiwań prawdziwych i pozytywnych. 2 Celem działań profilaktycznych jest uzupełnianie braków, poruszanie tematów związanych z rozwojem młodego człowieka, ze świadomością własnych potrzeb i uczuć, z problemami w grupie rówieśniczej i z presją. 3 Dobry program profilaktyczny to taki, który: pomaga uczniom rozpoznawać sytuacje presji; naucza umiejętności społecznych; pokazuje, że zażywanie narkotyków nie jest normą wśród młodzieży; zawiera informacje dotyczące narkotyków i uzależnienia; jest ciekawy, różnorodny, prowadzony technikami aktywizującymi; angażuje nauczycieli i rodziców; oferuje informacji dla rodziców i nauczycieli. Działania wspomagające program profilaktyczny w szkole: jasne zasady dotyczące używania narkotyków, alkoholu i papierosów przez uczniów; jasne konsekwencje w przypadku stosowania tych środków; stworzenie środowiska w szkol dającego poczucie bezpieczeństwa; jasne zasady i konsekwencje dotyczące agresji, prześladowania czy wymuszania stosowanego przez uczniów silniejszych wobec słabszych; przyjazne nastawienie nauczycieli do uczniów; współ praca z rodzicami i środowiskiem lokalnym; 1 M. Pasek, Narkotyki przy tablicy, Warszawa 2000, s. 3. 2 J. Szymańska, Programy profilaktyczne. Podstawy profesjonalnej psychoprofilaktyki, Warszawa 2002, s. 30. 3 M. Pasek, Narkotyki przy tablicy, Warszawa 2000, s. 5. 3
współpraca z lekarzami, psychologami, policją, pracownikami socjalnymi; częste monitorowanie metod nauczania i profilaktyki stosowanych w szkole, sprawdzanie ich skuteczności. Umiejętności, które przydadzą się w profilaktyce: dobry kontakt z ludźmi; umiejętność przyznawania się do własnych błędów czy niewiedzy; umiejętność jasnego wyrażania swoich poglądów; wyobraźnia; empatia; świadomość; świadomość własnych wartości; nieocenianie innych ludzi; umiejętność słuchania; zachęcanie; nagradzanie aktywności uwagą i odpowiednimi słowami; chęć zrozumienia; chęć pomocy. Przed rozpoczęciem profilaktyki: poznaj dobrze świat, potrzeby ludzi, z którymi będziesz pracować; postaw sobie realistyczne cele; zaangażuj w swoje działania jak największą liczbę osób, z którymi styka się młody człowiek; poznaj fakty dotyczące wszystkich problemów dotyczących dzieci i młodzieży; jeśli jesteś nauczycielem zaproś do współpracy psychologów, terapeutę, policjanta. 4
II. PODSTAWY PRAWNE 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r.; 2. Konwencja o Prawach Dziecka z dnia 20 listopada 1989r.; 3. Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty; 4. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego; 5. Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych; 6. Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi; 7. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii; 8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół; 9. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół; 10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 maja 2014r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół; 11. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach; 12. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych; 5
III. CELE GŁÓWNE PROGRAMU Program profilaktyki w szkole podstawowej kierowany jest do uczniów, nauczycieli oraz rodziców i opiekunów. 1. Wspieranie rodziców w procesie wychowania. 2. Przekazywanie rzetelnych informacji na temat poruszanych problemów. 3. Poprawa kontaktów: uczeń - nauczyciel, nauczyciel - rodzic, rodzic - uczeń, uczeń - uczeń. 4. Zapewnienie pomocy wychowawczej, terapeutycznej i psychologicznej. 5. Zapobieganie problemom i patologiom. 6. Promowanie zdrowego stylu życia. 7. Rozwijanie tolerancji i autonomii. 8. Dbałość o rozwój kultury osobistej. 9. Wyposażenie uczniów w umiejętności oraz wiedzę potrzebną w przyszłości. 10. Tworzenie i rozbudowywanie kontaktów interpersonalnych. IV. ORGANIZACJA ŻYCIA SZKOŁY 1. Wzmożona kontrola podczas przerw (dyżury nauczycielskie - tygodniowy plan dyżurów nauczycielskich), bieżące interwencje. 2. Rozmowy dyscyplinujące z uczniami - sprawcami oraz w razie potrzeby z ich rodzicami (notatki służbowe). 3. Pomoc pedagoga szkolnego dla rodziców i uczniów szykanowanych (także szykanujących) - notatki służbowe. 4. Fachowa pomoc kadry Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Knurowie: a. spotkania dla uczniów; b. spotkania profilaktyczne i edukacyjne dla rodziców. 5. Zapoznanie, częste wracanie i przestrzeganie Praw Dziecka. Eksponowanie Konwencji Praw Dziecka w miejscu widocznym dla uczniów i osób odwiedzających szkołę. 6. Propagowanie zdrowego trybu życia. 6
7. Kształtowanie postaw asertywnych, uczenie radzenia sobie z presją rówieśniczą. 8. Uświadamianie zagrożeń z powodu niewłaściwego korzystania z komputera, Internetu, telewizji i odbioru reklam. 9. Włączenie rodziców do działań prozdrowotnych. 10. Zapobieganie drugoroczności poprzez wszelką pomoc dziecku - pomoc koleżeńska,. zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze, zajęcia korekcyjno-kompensacyjne, kółka przedmiotowe, świetlica szkolna. 11. Systematyczna kontrola realizacji obowiązku szkolnego. 12. Zwracanie uwagi na potrzeby innych - udział w akcjach charytatywnych. 13. Wspomaganie uczniów znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej - dożywianie, szklanka mleka, owoc dla każdego, Stypendium socjalne, Wyprawka szkolna. 14. Otoczenie szczególną opieką dzieci z rodzin dysfunkcyjnych - współpraca z kuratorem sądowym, opiekunami rodzin, ośrodkiem pomocy społecznej. 15. Integracja zespołów klasowych. 16. Proponowanie ciekawych zajęć pozalekcyjnych - nauka gry na instrumencie, nauka języków obcych, koło teatralne, koło informatyczne, zajęcia sportowa, zajęcia plastyczne. V. DZIAŁY PROGRAMU 1. Poszanowanie prawa i wartości społecznych. a. Edukacja prawna uczniów i rodziców. b. Kształtowanie odpowiedzialności uczniów za podejmowane decyzje. 2. Modelowanie zachować prospołecznych w środowisku. a. Doskonalenie umiejętności społecznych w celu kształcenia zachowań nieagresywnych. b. Otwarcie na potrzebujących - empatia. 3. Wzmacnianie więzi emocjonalnych w rodzinach. a. Nawiązywanie przyjaznych kontaktów z rodzicami. 4. Propagowanie zdrowego stylu życia. Czerpanie radości z własnego rozwoju. a. Ukazywanie przyczyn i skutków palenia papierosów, picia alkoholu, brania narkotyków i dopalaczy. b. Kształtowanie postaw prozdrowotnych u uczniów i rodziców. c. Działania zmierzające do wzmocnienia poczucia własnej wartości. 7
5. Pozytywny stosunek do obowiązków szkolnych. a. Tworzenie bezpiecznego i przyjaznego klimatu w szkole. b. Wspomaganie uczniów znajdujących się w trudnej sytuacji. c. Wyrównywanie wiedzy uczniów, zaburzeń rozwojowych oraz eliminowanie napięć psychicznych spowodowanych niepowodzeniami szkolnymi. VI. DZIAŁANIA SKIEROWANE DO RODZICÓW ZADANIA Informowanie o działaniach szkoły Informowanie o funkcjonowaniu i osiągnięciach dziecka w szkole Współpraca z rodzicami Pedagogizacja rodziców FORMY REALIZACJI Zapoznanie ze Statutem Szkoły, Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania, Programem Wychowawczym, Programem Profilaktycznym; Organizacja Dni Otwartych Szkoły; Spotkania w ramach działań profilaktycznych - poruszanie aktualnych tematów; Informowanie o wynikach w nauce i zachowaniu na zebraniach rodzicielskich; Indywidualne spotkania rodziców z wychowawcą - konsultacje; Indywidualne spotkania rodziców z pedagogiem szkolnym; Informacja pisemna - korespondencja z rodzicami; Pomoc rodziców w organizowaniu uroczystości i imprez klasowych, szkolnych; Współpraca z Radą Rodziców; Spotkania ze specjalistami zajmującymi się profilaktyką poszczególnych problemów; Spotkania z pedagogiem szkolnym; Rozmowy na zebraniach rodziców; Rozdawanie broszur, lektur; 8