Interpolacja Lagrange'a, bazy wielomianów

Podobne dokumenty
Rozdziaª 13. Przykªadowe projekty zaliczeniowe

Zadania i scenariusze zaj z laboratorium komputerowego do wykªadu z Matematyki Obliczeniowej. Leszek Marcinkowski

Interpolacja wielomianowa i splajnowa

Numeryczne zadanie wªasne

LZNK. Rozkªad QR. Metoda Householdera

Ukªady równa«liniowych - rozkªady typu LU i LL'

1 Bª dy i arytmetyka zmiennopozycyjna

Arytmetyka zmiennopozycyjna

Interpolacja funkcji

Liniowe zadania najmniejszych kwadratów

Zadania z PM II A. Strojnowski str. 1. Zadania przygotowawcze z Podstaw Matematyki seria 2

Metody numeryczne i statystyka dla in»ynierów

Rozdziaª 7. Rozwi zywanie równa«nieliniowych. 7.1 Funkcja octave'a fzero()

1. Przedstaw w postaci algebraicznej liczby zespolone: 2. Narysuj zbiory punktów na pªaszczy¹nie:

Metody numeryczne i statystyka dla in»ynierów

a) f : R R R: f(x, y) = x 2 y 2 ; f(x, y) = 3xy; f(x, y) = max(xy, xy); b) g : R 2 R 2 R: g((x 1, y 1 ), (x 2, y 2 )) = 2x 1 y 1 x 2 y 2 ;

Funkcje, wielomiany. Informacje pomocnicze

1 Przypomnienie wiadomo±ci ze szkoªy ±redniej. Rozwi zywanie prostych równa«i nierówno±ci

Interpolacja funkcjami sklejanymi

1 Metody iteracyjne rozwi zywania równania f(x)=0

Aproksymacja funkcji metod najmniejszych kwadratów

Metody Numeryczne Wykład 4 Wykład 5. Interpolacja wielomianowa

1 Granice funkcji wielu zmiennych.

wiczenie nr 3 z przedmiotu Metody prognozowania kwiecie«2015 r. Metodyka bada«do±wiadczalnych dr hab. in». Sebastian Skoczypiec Cel wiczenia Zaªo»enia

Zagadnienia na wej±ciówki z matematyki Technologia Chemiczna

Elementy projektowania inzynierskiego Przypomnienie systemu Mathcad

Analiza numeryczna Kurs INP002009W. Wykład 8 Interpolacja wielomianowa. Karol Tarnowski A-1 p.223

f(x) f(x 0 ) i f +(x 0 ) := lim = f(x 0 + x) f(x 0 ) wynika ci gªo± funkcji w punkcie x 0. W ka»dym przypadku zachodzi:

Informacje pomocnicze

Funkcje wielu zmiennych

Wykªad 7. Ekstrema lokalne funkcji dwóch zmiennych.

Równania ró»niczkowe I rz du (RRIR) Twierdzenie Picarda. Anna D browska. WFTiMS. 23 marca 2010

3. Interpolacja. Interpolacja w sensie Lagrange'a (3.1) Dana jest funkcja y= f x określona i ciągła w przedziale [a ;b], która

gdzie wektory α i tworz baz ortonormaln przestrzeni E n

Zadania. 4 grudnia k=1

ARYTMETYKA MODULARNA. Grzegorz Szkibiel. Wiosna 2014/15

1 Poj cia pomocnicze. Przykªad 1. A A d

Kurs wyrównawczy dla kandydatów i studentów UTP

1 0 Je»eli wybierzemy baz A = ((1, 1), (2, 1)) to M(f) A A =. 0 2 Daje to znacznie lepszy opis endomorzmu f.

Funkcje jednej zmiennej. Granica, ci gªo±. (szkic wykªadu)

punkcie. Jej granica lewostronna i prawostronna w punkcie x = 2 wynosz odpowiednio:

Obliczanie całek. Instytut Fizyki Akademia Pomorska w Słupsku

Funkcje wielu zmiennych

x y x y x y x + y x y

ANALIZA NUMERYCZNA. Grzegorz Szkibiel. Wiosna 2014/15

dr inż. Damian Słota Gliwice r. Instytut Matematyki Politechnika Śląska

Analiza numeryczna kolokwium2a-15grudnia2005

Bardzo łatwa lista powtórkowa

Egzamin z Metod Numerycznych ZSI, Grupa: A

Interpolacja. Marcin Orchel. Drugi przypadek szczególny to interpolacja trygonometryczna

ZADANIA. Maciej Zakarczemny

Lab. 02: Algorytm Schrage

1 Pochodne wyższych rzędów

Pakiety Matematyczne MAP1351W,P

Metody numeryczne. Sformułowanie zagadnienia interpolacji

Matematyka stosowana i metody numeryczne

Ekonometria. wiczenia 2 Werykacja modelu liniowego. Andrzej Torój. Instytut Ekonometrii Zakªad Ekonometrii Stosowanej

ELEMENTY ANALIZY NUMERYCZNEJ ELEMENTY ANALIZY NUMERYCZNEJ. Egzamin pisemny zestaw 1 24 czerwca 2019 roku

Kolokwium Zadanie 1. Dla jakich warto±ci parametrów a i b funkcja sklejona

WBiA Architektura i Urbanistyka. 1. Wykonaj dziaªania na macierzach: Które z iloczynów: A 2 B, AB 2, BA 2, B 2 3, B = 1 2 0

Arkusz maturalny. Šukasz Dawidowski. 25 kwietnia 2016r. Powtórki maturalne

Materiaªy do Repetytorium z matematyki

Równania nieliniowe. LABORKA Piotr Ciskowski

Rozwi zanie równania ró»niczkowego metod operatorow (zastosowanie transformaty Laplace'a).

Egzamin z Metod Numerycznych ZSI, Egzamin, Gr. A

Analiza Matematyczna MAT1317

Mathematica - podstawy

Metody Obliczeniowe w Nauce i Technice

ELEMENTY ANALIZY NUMERYCZNEJ ELEMENTY ANALIZY NUMERYCZNEJ. Egzamin pisemny zestaw 1 26 czerwca 2017 roku

Caªkowanie numeryczne - porównanie skuteczno±ci metody prostokatów, metody trapezów oraz metody Simpsona

Funkcje Andrzej Musielak 1. Funkcje

Informacje pomocnicze:

Laboratorium z Matematyki Obliczeniowej z wykorzystaniem pakietu octave. Leszek Marcinkowski

Zał nr 4 do ZW. Dla grupy kursów zaznaczyć kurs końcowy. Liczba punktów ECTS charakterze praktycznym (P)

Bash i algorytmy. Elwira Wachowicz. 20 lutego

Paweł Kłosowski Andrzej Ambroziak METODY NUMERYCZNE W MECHANICE KONSTRUKCJI Z PRZYKŁADAMI W PROGRAMIE

Wielomiany. El»bieta Sadowska-Owczorz. 19 listopada 2018

Funkcje. Część pierwsza. Zbigniew Koza. Wydział Fizyki i Astronomii

Rachunek ró»niczkowy funkcji jednej zmiennej

Oba zbiory s uporz dkowane liniowo. Badamy funkcj w pobli»u kresów dziedziny. Pewne punkty szczególne (np. zmiana denicji funkcji).

sin x 1+cos 2x. 3. Znajd¹ okres podstawowy funkcji: 6) f(x) = cos(4πx + 2), 8) f(x) = cos 2 x, 9) f(x) = tg πx 4) f 1 ([1, 9]), 5) f ([ 1, 1]),

INTERPOLACJA I APROKSYMACJA FUNKCJI

Wektory w przestrzeni

INFORMATYKA ELEMENTY METOD NUMERYCZNYCH.

Zbiory ograniczone i kresy zbiorów

Szeregowanie zada« Wykªad nr 5. dr Hanna Furma«czyk. 4 kwietnia 2013

ELEKTROTECHNIKA Semestr 1 Rok akad / ZADANIA Z MATEMATYKI Zestaw Przedstaw w postaci algebraicznej liczby zespolone: (3 + 2j)(5 2j),

Algorytmy zwiazane z gramatykami bezkontekstowymi

Janusz Adamowski METODY OBLICZENIOWE FIZYKI Zastosowanie eliptycznych równa«ró»niczkowych

Zajęcia nr 1: Zagadnienia do opanowania:

ARYTMETYKA MODULARNA. Grzegorz Szkibiel. Wiosna 2014/15

Semestr letni 2014/15

Test dla klasy drugiej pierwsze półrocze

Metody numeryczne. materiały do wykładu dla studentów. 7. Całkowanie numeryczne

Obliczenia Naukowe i Metody Numeryczne. Laboratorium Komputerowe lista 4 5 października 2012

METODY NUMERYCZNE. Wykład 3. Plan. Aproksymacja Interpolacja wielomianowa Przykłady. dr hab.inż. Katarzyna Zakrzewska, prof.agh. Met.Numer.

x y

A = n. 2. Ka»dy podzbiór zbioru sko«czonego jest zbiorem sko«czonym. Dowody tych twierdze«(elementarne, lecz nieco nu» ce) pominiemy.

Obliczenia naukowe Wykład nr 6

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania. Technologie informatyczne

Transkrypt:

Rozdziaª 4 Interpolacja Lagrange'a, bazy wielomianów W tym rozdziale zajmiemy si interpolacj wielomianow. Zadanie interpolacji wielomianowej polega na znalezieniu wielomianu stopnia nie wi kszego od n, speªniaj cego n + 1 warunków interpolacyjnych. W octave'ie istnieje funkcja znajduj ca wspóªczynniki wielomianu interpolacyjnego Lagrange'a. Jest to funkcja polyt(), czyli funkcja obliczaj ca wspóªczynniki wielomianu interpolacyjnego w bazie pot gowej dla zadanych warto±ci i w zªów. Z kolei funkcja polyval() jest funkcj obliczaj c warto± wielomianu zadanego poprzez wspóªczynniki w bazie pot gowej w jednym lub równocze±nie wielu punktach - czyli wektorowo. Co wa»ne, obie funkcje s ze sob zgodne. Trzeba uwa»a na kolejno± wspóªczynników; octave numeruje wspóªczynniki w bazie pot gowej (x j ) n j=0 przestrzeni wielomianów stopnia nie wi kszego od n w odwrotnej kolejno±ci tzn. (x n, x n 1,..., 1) czyli np. wektor wspóªczynników (3, 2, 1) odpowiada wielomianowi 3x 2 +2x+ 1. Oczywi±cie stopnie«wielomianu, a dokªadniej: dla jakiego n rozpatrujemy baz pot gow dla tego wektora, jest dªugo±ci wektora wspóªczynników pomniejszon o jeden. Zadanie 1 Zapoznaj si z pomoc octave'a do funkcji octave'a polyval(). Oblicz warto± wielomianu x 50 1 dla x = 1, 0, 1. Zadanie 2 Korzystaj c z funkcji polyval() narysuj wykres wielomianu x 3 + x 2 bez wykorzystania p tli - czyli wektorowo. 13

Zadanie 3 Zadanie 4 Test funkcji polyt(). Zapoznaj si z pomoc octave'a do funkcji octave'a polyt(). Wykorzystuj c funkcj polyt() znajd¹ wielomian interpolacyjny L n F dla funkcji F (x) = sin(x) dla w zªów 1, 0, 1. Policz warto- ±ci ró»nicy F L n F w w zªach oraz korzystaj c z funkcji plot() narysuj wykresy F i L n F na jednym rysunku. Wykonaj powtórnie to zadanie ale dla w zªów 1, 0, 1, 10. Oblicz warto±ci wielomianu bez u»ycia p tli z wykorzystaniem funkcji polyval(). Interpolacja Lagrange'a - zbie»no± ci gu wielomianów interpolacyjnych dla w zªów równoodlegªych i w zªów Czebyszewa: Wykorzystuj c funkcj polyt() znajd¹ wielomiany interpolacyjne L N f dla funkcji f = sin() dla N w zªów równoodlegªych na [0, 2 π] dla N = 4, 8, 16, 32, 64. Oblicz dyskretn norm maksimum ró»nicy f L N f na siatce tysi ca równoodlegªych punktów na tym odcinku, tzn. e N = max f(x k ) L N f(x k ), gdzie x k to punkty siatki. Policz stosunek e N /e 2N dla N < 64. Czy bª dy malej do zera? Jak zachowuje si e N /e 2N? Siatk tysi ca równoodlegªych punktów na odcinku [a, b] najpro±ciej utworzy z wykorzystaniem funkcji octave'a: linspace(a,b,1000). Narysuj na ekranie wykresy sin(x) i tych wielomianów dla ró»nych N - u»ywaj c funkcji polyval() i plot(). Zadanie 5 Zadanie 6 Powtórz zadanie 4 dla tej samej funkcji i tego samego odcinka dla w zªów Czebyszewa. W zªy Czebyszewa to pierwiastki wielomianu: T n+1 (t) = cos((n + 1)arccos(t)) na [ 1, 1] odpowiednio przesuni te i przeskalowane. Przetestuj, czy bª dy e N dla w zªów Czebyszewa s mniejsze ni» dla w zªów równoodlegªych. Napisz funkcj znajduj c wspóªczynniki w bazie pot gowej wielomianu interpolacyjnego zadanego stopnia dla w zªów równoodlegªych oraz w zªów Czebyszewa dla danej funkcji, odcinka [a, b], tzn. napisz funkcj octave'a (w m-pliku): 14

function [LN, en]= LagrInterp (FCN, a, b,n, type=0) która dla parametrów: zadanego wska¹nika funkcyjnego FCN (ang. function handle) do funkcji jednego argumentu: function y=f(x), a, b - ko«ców odcinka [a, b], N - stopnia wielomianu interpolacyjnego type - typu w zªów 0 - równoodlegªych, 1 - Czebyszewa zwróci wektor LN - wspóªczynniki L N f wielomianu interpoluj cego funkcj w tych w zªach oraz en przybli»enie dyskretnej normy maksimum ró»nicy L N f f na tym odcinku. Przybli»enie normy maksimum liczymy na dyskretnej siatce zawieraj cej tysi c punktów. Zadanie 7 Powtórz zadanie 4 dla obu typów w zªów, tzn. powtórz znajdowanie wielomianów interpolacyjnych na w zªach równoodlegªych i w zªach Czebyszewa dla funkcji f(x) = log(1 + x) na odcinkach [0, 1], [0, 10]. Czy dla tej funkcji i obu odcinków bª dy w normach maksimum malej wraz ze wzrostem N? Porównaj wyniki otrzymane w tym zadaniu w obliczeniach z oszacowaniami teoretycznymi bª du interpolacji Lagrange'a. Zadanie 8 Interpolacja Lagrange'a - przykªad Rungego. Powtórz zadanie 4 dla obu typów w zªów, tzn. znajdowanie wielomianów interpolacyjnych na w zªach równoodlegªych i w zªach Czebyszewa, ale dla funkcji: f(x) = 1/(1 + x x) na [ 5, 5]. Czy obliczone wyniki wskazuj na to,»e obliczone ci gi wielomianów interpolacyjnych zbiegaj do f jednostajnie dla obu typów w zªów? 15

Zadanie 9 Napisz funkcj octave'a obliczaj c warto± wielomianu zadanego w bazie pot gowej tzn. w(x) = a k x k algorytmem Hornera. Parametrami funkcji b d wektor wspóªczynników a macierz warto±ci x. N - stopnie«wielomianu (to mo»e by parametr opcjonalny, domy±lnie przyjmuj cy warto± równ dªugo±ci wektora a minus jeden) Funkcja ma zwróci warto±ci wielomianu dla warto±ci w x. Przetestuj funkcj dla wielomianów 1 + x 2 oraz 1 2x + x 2 dla w zªów równoodlegªych na [ 1, 2], tzn. policz warto±ci wielomianów dla kilku warto±ci oraz narysuj wykresy tych wielomianów z wykorzystaniem tej funkcji. Zadanie 10 Napisz funkcj octave'a znajduj c dla danego wielomianu stopnia n: w(x) = a k x k oraz danej liczby q wspóªczynniki (b k ) n wielomianu oraz warto± r takie,»e n 1 p(x) = b k x k w(x) = (x q) p(x) + r, obliczone z wykorzystaniem algorytmu Hornera. Zadanie 11 Napisz funkcj octave'a znajduj c dla danego wielomianu stopnia n: w(x) = a k x k oraz liczby q warto± w(q) i pochodnej w (q), obliczone z wykorzystaniem algorytmu Hornera. 16

Zadanie 12 Algorytm Hornera w bazie Newtona. Ró»nice dzielone. Zaprogramuj w octavie funkcj ze zmodykowanym algorytmem Hornera zwracaj c warto± wielomianu zadanego w bazie Newtona dla danych w zªów. Parametrami b d x punkt, w którym obliczamy wielomian (ewentualnie tablica punktów, ale wtedy funkcja te» musi zwróci wektor z warto±ciami wielomianu w tych punktach), N - stopnie«wielomianu, wektor dªugo±ci N + 1 ze wspóªczynnikami wielomianu w bazie Newtona. Przetestuj na kilku prostych przykªadach: dla w zªów 1, 0, 1 i wielomian w(x) = x 2, który w bazie Newtona zwi zanej z tymi w zªami ma nast puj c posta : x 2 = (x + 1)x (x + 1) + 1. Zadanie 13 Napisz funkcj octave'a, która dla danego wielomianu w(x), którego wspóªczynniki w bazie pot gowej znamy, oblicza wspóªczynniki tego wielomianu w bazie Newtona dla zadanych w zªów podanych w wektorze y. Tzn. parametrami funkcji b d : wektor a = (a k ) k taki,»e w(x) = a k x k y = (y k ) k wektor wspóªczynników bazy Newtona. Zadanie 14 Funkcja powinna zwróci wektor wspóªczynników b k takich,»e w(x) = b k w k, gdzie w k (x) = Π k 1 j=0 (x y j). Napisz funkcj, która dla danego wielomianu w(x), którego wspóªczynniki w bazie Newtona (w k ) n znamy, oblicza wspóªczynniki tego wielomianu w bazie pot gowej (1, x, x 2,..., x n ). Tzn. parametrami funkcji jest wektor wspóªczynników b = (b k ) k takich,»e w(x) = b k w k 17

i wektor y = (y k ) k w zªów bazy Newtona (w k ) n dla w k (x) = Π k 1 j=0 (x y j). Funkcja ma zwróci wektor wspóªczynników a = (a k ) k takich,»e w(x) = a k x k. Zadanie 15 Sprawd¹ eksperymentalnie ile wynosi dla ró»nych warto±ci N = 4, 8, 16, 32, 64,... przybli»enie: A r,n = N l k,[ 1,1] dla {l k } N bazy Lagrange'a dla w zªów równoodlegªych na [ 1, 1], tzn. dla x k = 1 + k h dla h = 2/N. Norm maksimum funkcji f,[a,b] liczymy w sposób przybli»ony obliczaj c dyskretn norm maksimum na max{1000, 100 N} równoodlegªych punktach z odcinka [a, b]. Zadanie 16 Sprawd¹ eksperymentalnie ile wynosi dla ró»nych N np. przybli»enie: N = 4, 8, 16, 32, 64,... A c,n = N l k,[ 1,1] dla {l k } N bazy Lagrange'a dla w zªów Czebyszewa na [ 1, 1], tzn. dla x k zer wielomianu T N+1 (x) = cos((n + 1)arccos(x)). Norm maksimum funkcji f,[a,b] liczymy w sposób przybli»ony obliczaj c dyskretn norm maksimum na max{1000, 100 N} równoodlegªych punktach z odcinka [a, b]. Zadanie 17 Powtórz dwa poprzednie zadania dla w zªów równoodlegªych i w zªów Czebyszewa na odcinku [0, 10] i dla odpowiedniej normy maksimum na tym odcinku. Zadanie 18 Policz iloraz L N f,[ 5,5] N l k,[ 5,5] 18

dla f = 1/(1+x 2 ) i L N f wielomianu interpoluj cego f w w zªach równoodlegªych na [ 5, 5] dla N = 10, 20, 40, 80. Tutaj {l k } N baza Lagrange'a dla tych w zªów. Norm maksimum funkcji f,[a,b] liczymy w sposób przybli»ony obliczaj c dyskretn norm maksimum na max{1000, 100 N} równoodlegªych punktach z odcinka [a, b]. Zadanie 19 Powtórz poprzednie zadanie dla tych samych funkcji i odcinka dla w zªów Czebyszewa zamiast w zªów równoodlegªych. 19