SZKOLNY PROGRAM PROMOCJI ZDROWIA W SPECJALNYM OSRODKU SZKOLNO- WYCHOWAWCZYM IM. MARII GRZEGORZEWSKIEJ W JEDRZEJOWIE

Transkrypt

1 SZKOLNY PROGRAM PROMOCJI ZDROWIA W SPECJALNYM OSRODKU SZKOLNO- WYCHOWAWCZYM IM. MARII GRZEGORZEWSKIEJ W JEDRZEJOWIE ZDROWIE NIKOMU NIE SPADA Z NIEBA, O ZDROWIE TRZEBA STALE ZABIEGAC Program dla placówek: Mnichów Jędrzejów Węgleniec Autorzy programu: Joanna Adamczyk Marzena Chodakowska Jędrzejów 2010

2 Spis treści: I. Deklaracja przystąpienia do Świętokrzyskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie II. Koordynatorzy III. Skład Zespołu ds. promocji zdrowia IV. Dotychczasowe działania szkoły w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki V. Informacje o programie: 1. Cel ogólny i cele szczegółowe programu 2. Diagnoza stanu wyjściowego- rozpoznanie i opis problemów 3. Zadania planowane do realizacji i sposoby ich realizacji 4. Narzędzia pomiaru służące ocenie stopnia osiągnięcia celów

3 II. Koordynatorzy Koordynatorami programu są Joanna Adamczyk nauczyciel wychowania fizycznego w szkołach w Jędrzejowie i Mnichowie oraz Marzena Chodakowska nauczyciel szkoły w Mnichowie.

4 III. Skład Zespołu ds. promocji zdrowia Szkolny zespół promocji zdrowia: W skład zespołu wchodzą dobrowolnie zgłaszający się przedstawiciele wszystkich grup społeczności szkolnej: nauczyciele, inni pracownicy szkoły (w tym opiekun samorządu uczniowskiego, opiekun koła PCK), uczniowie, pielęgniarka szkolna, rodzice, osoby z samorządu lokalnego. Jeden z "ojców" Szkolnej Promocji Zdrowia Trefor Wiliams twierdzi: W sercu szkoły promującej zdrowie znajduje się nowoczesny, pełen zrozumienia stosunek nauczycieli do tej koncepcji. Bez tego szkoła promująca zdrowie zostanie marzeniem." W Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Jędrzejowie powołano Zespół ds. promocji zdrowia, w skład którego wchodzą przedstawiciele całej społeczności szkolnej z poszczególnych placówek tj. szkół w Jędrzejowie, szkół w Węgleńcu, szkoły w Mnichowie. Zespół składa się z 14 członków: Wicedyrektor Ośrodka Szkolno- Wychowawczego- Agnieszka Zaczkowska Anita Maludzińska- opiekun koła PCK,nauczyciel przedmiotów zawodowych Jerzy Putowski- nauczyciel wychowania fizycznego w szkołach w Jędrzejowie Agnieszka Sułek- nauczyciel internatu w Jędrzejowie Anna Klamka- opiekun koła PCK w internacie w Jędrzejowie Aleksandra Januszewska- n-l szkół w Węgleńcu Edyta Szostakiewicz- nauczyciel szkół w Węgleńcu Bożena Kojtek- nauczyciel zespołów rewalidacyjno-wychowawczych w Mnichowie Belita Rabenda - nauczyciel zespołów rewalidacyjno-wychowawczych w Mnichowie Pedagog- Beata Maluch Przedstawiciel samorządu uczniowskiego- uczennica Agnieszka Ziółkowska

5 Opiekun Samorządu Szkolnego- Stawska Anna Pielęgniarka szkolna- Agnieszka Bętkowska Przedstawiciel rodziców- Anna Tekiel

6 IV. Dotychczasowe działania szkoły w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki Ośrodek Szkolno- Wychowawczy im. Marii Grzegorzewskiej w Jędrzejowie składa się ze szkół w Jędrzejowie, w Węgleńcu i Mnichowie. Do szkół w Jędrzejowie tj szkoły podstawowej, gimnazjum oraz Zasadniczej Szkoły Zawodowej uczęszczają uczniowie z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim. Przy szkole w Jędrzejowie działają grupy wychowawcze. W Węgleńcu do szkół tj. szkoły podstawowej, gimnazjum, szkoły przysposabiającej do pracy uczęszczają uczniowie z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym. Szkoły w Węgleńcu dysponują internatem dla naszych wychowanków. Zaś w Mnichowie do Szkoły Przysposabiającej do Pracy dzieci upośledzone umysłowo w stopniu umiarkowanym lub znacznym- pensjonariuszki Domu Pomocy Społecznej w Mnichowie. Każdy jest kowalem swojego losu. Te słowa możemy odnieść również do naszego zdrowia. Zdrowie jest środkiem do osiągnięcia lepszej jakości życia. Według Światowej Organizacji Zdrowia: Zdrowie to nie brak choroby: to stan dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego organizmu. W ostatnich latach poszukuje się na świecie wspólnej płaszczyzny dla różnorodnych działań w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia dzieci i młodzieży oraz sposobów integrowania rozproszonych działań, podejmowanych przez różne organizacje i instytucje. W naszej placówce tj. szkołach i grupach wychowawczych od wielu lat podejmuje się działania związane z promocją zdrowia. Edukacja zdrowotna stanowi ważny element programu nauczania i wychowania szkoły. Uczestniczmy w wielu programach, projektach i akcjach promujących zdrowy styl życia.

7 Nasze dotychczasowe działania edukacyjne koncentrowały się wokół następujących problemów: -Profilaktyka nałogów (nikotynizm, alkoholizm, narkotyki- dopalacze), -Dni Walki AIDS, - Bezpieczeństwo w szkole i poza szkołą( apele, konkursy o ruchu drogowym, bezpieczne ferie zimowe, wakacje), - Akcja Sprzątanie świata, - Higiena osobista i higiena otoczenia( warsztaty dla dziewcząt i chłopców, akcja mycia zębów), - Od trzech lat realizacja programu Trzymaj formę, - promowanie aktywnego stylu życia- konkursy: najzdrowszy posiłek, wiosenne kanapki itp. - udział uczniów z lekkim upośledzeniem umysłowym w zawodach sportowych w ramach Stowarzyszenia Sportowego Sprawni Razem, - udział uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz głębokim w zawodach sportowych w ramach sekcji Olimpiad Specjalnych Polska Świętokrzyskie, - organizacja od 17 lat Mistrzostw Województwa Świętokrzyskiego w piłce nożnej dziewcząt i chłopców -organizacja od trzech lat Dnia Aktywności Motorycznej dla dzieci mniej sprawnych ruchowo, - Współpraca z Sanepidem, Sekcją Olimpiad Specjalnych Strzała, org. Sprawni Razem, Pogotowiem Ratunkowym, Poradnią Psychologiczną - Organizacja od 8 lat Przeglądu Twórczości Artystycznej Dzieci i Młodzieży z innymi potrzebami edukacyjnymi W krainie uśmiechu,

8 Działania te łączą nas z siecią szkół promujących zdrowie, dlatego projekt ten wydał nam się idealny dla kontynuacji naszej pracy. Po zapoznaniu się z zasadami organizacji i strategii Projektu Szkoła Promująca zdrowie zauważyliśmy wiele wspólnych zasad, sposobów działania łączących nas z siecią szkół promujących zdrowie. Stad nasza chęć udziału w programie.

9 V. Informacje o programie: Dlaczego chcemy przystąpić do Świętokrzyskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie? Chcemy być szkoła przyjazną dziecku i środowisku oraz stworzyć w szkole jak najbardziej przyjazne warunki pracy, nauki i zabawy. Chcemy w sposób świadomy i wszechstronny wyposażyć uczniów w wiedzę i umiejętności niezbędne do podejmowania wyborów dla poprawy własnego zdrowia oraz tworzenia zdrowego i bezpiecznego środowiska. Chcemy wychować ucznia świadomego, który stanie się w przyszłości obywatelem dbającym o potrzeby innych, aktywnie włączającym się w działania na rzecz poprawy jakości i stylu życia. Chcemy aktywnie, w formie stałych i długofalowych działań, włączyć edukację zdrowotną uczniów do programu nauczania szkoły w celu wyrobienia prawidłowych nawyków całej społeczności szkolnej.

10 1. Cel ogólny i cele szczegółowe programu Poprawę stanu zdrowia, a tym samym podwyższenie jakości życia Polaków zakłada Narodowy Program Zdrowia. Głównym źródłem tej poprawy jest zjednoczenie wysiłków społeczeństwa i administracji publicznej. Działania priorytetowe, które wskazane są w programie realizowane są także w naszej społeczności szkolnej. Cele operacyjne wybrane z Narodowego Programu Zdrowia na lata : Zmniejszenie częstości urazów powstałych w wyniku wypadków i ograniczenie ich skutków. Zmniejszenie rozpowszechniania palenia tytoniu. Poprawa sposobu żywienia ludności i jakości zdrowotnej żywności oraz zmniejszenie występowania otyłości. Zwiększenie aktywności fizycznej ludności. Wspieranie rozwoju i zdrowia fizycznego i psychospołecznego oraz zapobieganie najczęstszym problemom zdrowotnym i społecznym dzieci i młodzieży. Tworzenie warunków dla aktywnego życia osób niepełnosprawnych. Ograniczenie używania substancji psychoaktywnych i związanych z tym szkód zdrowotnych. Narodowy Program Zdrowia przedstawia szeroki zakres działań. Spośród nich każda jednostka wybiera obszar, który wymaga intensyfikacji działań naprawczych. Wyeliminowanie ze środowiska pewnych czynników szkodliwych jest niemożliwe, należy jednak dążyć do ich ograniczenia. Przystępując do projektu Szkoła Promująca Zdrowie pragniemy zintensyfikować działania w ramach edukacji zdrowotnej, aby ograniczyć do minimum trudności, jakie pojawiają się w życiu naszej społeczności szkolnej.

11 Cele szczegółowe: Uświadamianie konieczności troski o zdrowie własne i innych. Rozumienie zgubnych dla zdrowia skutków nałogów i umiejętność ich odmawiania. Poznawanie zasad i reguł obowiązujących w relacjach międzyludzkich (poznawanie swoich mocnych i słabych stron). Ukazanie sposobów prawidłowego odżywiania się. Poznanie zasad bezpieczeństwa. Kształtowanie zdrowego stylu życia i nawyku dbania o właściwą postawę ciała. Rozbudzanie zainteresowań rożnymi formami aktywności ruchowej. Ukazywanie sposobów spędzania wolnego czasu.

12 2. Diagnoza stanu wyjściowego- rozpoznanie i opis problemów Diagnozie zostały poddane różne obszary związane z działalnością placówki. Przedmiotem diagnozy jest uzyskanie informacji na temat funkcjonowania tematyki związanej z edukacją zdrowotną w placówce. Diagnoza ma na celu ukazanie obszarów, które wymagają zwiększenia intensyfikacji działań. Dane do badań uzyskaliśmy na podstawie przeprowadzonego wśród społeczności szkolnej: nauczycieli, uczniów, rodziców, pracowników administracyjnych badania ankietowego. Zadania do realizacji w ramach projektu Szkoła Promująca Zdrowie będą wybierane na każdy rok szkolny. Wyniki przedstawiają się następująco: Badany obszar Nauczyciele Rodzice Uczniowie Pracownicy szkoły Bezpieczeństwo Tak 98% Tak -95% Tak - 98% Tak - 98% w szkole czy szkoła zapewnia bezpieczeństwo? Atmosfera w szkole, relacje nauczyciel - uczeń Bardzo dobra 74% Bardzo dobra 82% Bardzo dobra 93% Bardzo dobra 98% Czystość w szkole, wystrój szkoły, internatu 95% właściwe 86% właściwe 98% ocenia właściwie bazę lokalową. Szkoła w Jędrzejowie: 97% twierdzi, iż naprawy wymagają toalety, 57% boisko szkolne, 50% ciepła woda, 52% opieka lekarska 98% właściwe

13 Higiena uczniów Wychowanie 50% twierdzi, że sfera ta wymaga intensyfikacji 42% agresja słowna, 26% sięganie po papierosy, 24%naśladowani e negatywnych wzorców, 16% brak dyscypliny, 10% wagary. Zdrowy styl życia 59% twierdzi, że należy zmienić styl życia uczniów. 70% opowiada się za zmiana asortymentu w sklepiku szkolnym 64% twierdzi, że uczniowie właściwie dbają o higienę Przejawy agresji: 36% twierdzi, że w szkole występuje problem palenia papierosów.29% przezwiska, wyśmiewanie, 16% zaczepianie 39% twierdzi, że wolny czas młodzież spędza przed telewizorem, 34% przed komputerem. Uczniowie za tzw. zdrową żywnością w 31% codziennie je słodycze. 80% pamięta o codziennej higienie, w szkole w Mnichowie sfera wymaga intensyfikacji. 67% widziało na terenie szkoły uczniów palących papierosy, 18% przyznaje, iż zdarzyło się im palic papierosy i pic alkohol. 57% pali papierosy, 30% pije alkohol. Przejawy agresji w szkole: 62% zaczepki, 60% przezwiska i wulgaryzmy, 55% bicie kolegów 59% twierdzi, że prowadzi zdrowy tryb życia. 59% najchętniej wolny czas spędza przed komputerem. 78% codziennie je chipsy, 74% słodycze.67% nie zgadza się na zmianę asortymentu w sklepiku. 57% twierdzi, że uczniowie właściwie dbają o higienę. 42% agresja słowna, 26% sięganie po papierosy, 24%naśladow anie negatywnych wzorców, 16% brak dyscypliny, 10% wagary. 56% twierdzi, że należy zmienic styl życia uczniów. 70% opowiada się za zmianą asortymentu w sklepiku szkolnym

14 3. Zadania planowane do realizacji i sposoby ich realizacji. Na podstawie ankiet przeprowadzonych wśród nauczycieli, uczniów, rodziców i innych pracowników szkoły, ułożyliśmy plan działania na następne lata: Rok szkolny 2010/2011 Bezpieczeństwo w szkole i poza nią- w tym zapoznanie z prawem dla nieletnich Profilaktyka uzależnień ( nikotyna, alkohol, narkotyki, dopalacze, używki) Agresja słowna i fizyczna- rozwijanie asertywności wśród uczniów Rok szkolny 2011/2012 Aktywny tryb życia Właściwe planowanie czasu wolnego Rok szkolny 2012/2013 Współpraca z rodzicami Poprawa stanu warunków sanitarnych

15 Sposoby realizacji programu: Promowanie zdrowego stylu życia psychicznego i fizycznego w ramach lekcji np. wychowania fizycznego, biologii, wychowania do życia w rodzinie, godzin wychowawczych, wycieczek szkolnych i pracy kół zainteresowań. Organizowanie warsztatów dla nauczycieli i uczniów. Organizowanie spotkań z przedstawicielami policji, Prowadzenie zajęć dla młodzieży dotyczących problematyki prozdrowotnej. Przeprowadzanie pogadanek na godzinach wychowawczych. Organizowanie w szkole imprez tematycznych (happeningi, konkursy, przedstawienia, debaty wewnątrzszkolne). Organizowanie spotkań młodzieży z psychologiem, pielęgniarką szkolną itp. Organizacja zajęć dotyczących planowania i organizacji czasu wolnego. Udzielanie młodzieży i ich rodzicom informacji o dostępnych formach porad i konsultacji przez specjalistów psychologów, lekarzy oraz form tej pomocy przez pedagoga szkolnego, wychowawców i nauczycieli. Organizowanie spotkań wychowawczych z rodzicami (problemowych, tematycznych). Rozwiązywanie zagadnień związanych z seksualnością człowieka w ramach wychowania do życia w rodzinie. Prowadzenie zajęć dotyczących chorób przenoszonych drogą płciową i antykoncepcji w ramach biologii i wychowania do życia w rodzinie. Nauczyciele stanowiący pozytywne wzorce (niepijący, niepalący i nie tolerujący podobnych zachowań u uczniów). Nabywanie przez uczniów umiejętności społecznych. Tworzenie warunków do wchodzenia w sytuacje społeczne.

16 Budowanie dobrej współpracy z rodzicami i pozyskiwanie ich jako sojuszników działań wychowawczych oraz profilaktycznych prowadzonych przez nauczycieli. Pomoc uczniom mającym problemy w nauce. Wczesne rozpoznawanie uczniów z grup ryzyka i kierowanie ich do psychologa, pedagoga szkolnego. Szkolenie kadry pedagogicznej w zakresie profilaktyki zagrożeń oraz umiejętności wychowawczych.

17 4. Narzędzia pomiaru służące ocenie stopnia osiągnięcia celów Ewaluacja podjętych działań poprzez: - ankiety skierowane do uczniów, pracowników szkoły, rodziców - rozmowy, wywiady w środowisku lokalnym - udział dzieci w konkursach szkolnych i międzyszkolnych - udział społeczności szkolnej w uroczystościach i imprezach szkolnych i lokalnych Podstawa prawna edukacji prozdrowotnej i promocji zdrowia: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. Porozumienie o współpracy między Ministrem Edukacji Narodowej, Ministrem Zdrowia i Ministrem Sportu i Turystyki w sprawie promocji zdrowia i profilaktyki dzieci i młodzieży z dnia 23 listopada 2009r. Narodowy Program Zdrowia na lata przyjęty Uchwałą Nr 90/2007 Rady Ministrów z dnia 15 maja 2007 r. w sprawie Narodowego Programu Zdrowia na lata

18 REALIZACJA ZADAŃ WYNIKAJĄCA Z PRIORYTETÓW PLACÓWKI W RAMACH PROJEKTU SZKOŁA PROMUJACA ZDROWIE Rok szkolny 2010/2011

19 Bezpieczeństwo w szkole i poza nią Zagadnienia Bezpieczna droga do szkoły Bezpieczne poruszanie się na terenie szkoły Termin realizacji wrzesień listopad Wrzesień październik Sposób realizacji Spotkanie z policjantem bezpieczny uczeń w drodze do szkoły - szkoły w Jędrzejowie Spotkanie z policjantem Jestem bezpieczny w szkole i poza nią dla uczniów szkół z Mnichowa i Węgleńca w placówce w Węgleńcu Apel o bezpieczeństwie w drodze do szkoły- wychowankowie grup wychowawczych Gazetki szkolne, pogadanki w klasach. Zapoznanie uczniów szkół w Jędrzejowie z regulaminem dyżurów na korytarzach szkolnych Bezpieczne ferie zimowe Styczeń Pogadanka i warsztaty w szkołach w Mnichowie, Węgleńcu, Bezpieczne ferie - spotkanie z policjantem, prezentacja multimedialna Bezpieczeństwo na drodze Maj Egzamin na kartę rowerowąuczniowie kl. VI; konkursy, zabawy ruchowe na temat przepisów ruchu drogowego- uczniowie szkół w Jędrzejowie, w Mnichowie i Węgleńcu Bezpieczne wakacje czerwiec Zajęcia z pierwszej pomocy przeprowadzone z uczniami szkół z Jędrzejowa.

20 Apel, konkursy, scenki itp. na temat zasad bezpiecznego wypoczynku letniego- uczniowie szkół w Mnichowie, Węgleńcu

21 Profilaktyka uzależnień Zagadnienia Termin realizacji Sposób realizacji Zmniejszenie rozpowszechniania palenia październik Udział uczniów Szkoły Podstawowej w Jędrzejowie w Przeglądzie Grup tytoniu, spożywania teatralnych-przedstawienie Jestem alkoholu. zdrowy-odrzucam dym papierosowy. listopad Apel nt. szkodliwości palenia papierosów i innych nałogów. Rozstrzygnięcie konkursu plastycznego Alkohol kradnie wolność.- uczniowie szkół w Jędrzejowie Narkotyki,dopalaczesubstancje uzależniające październik Stop dopalaczom spotkanie uczniów szkół w Jędrzejowie z policjantem, przedstawicielkami sanepidu, teatrzyk profilaktyczny z Krakowa. Apel, prezentacja multimedialna pt Narkotykom mówimy nie spotkanie wychowanków grup wychowawczych w Jędrzejowie Profilaktyka uzależnień kwiecień Warsztaty z uczniami szkół w Jędrzejowie przeprowadzone przez pracowników Poradni Pedagogicznopsychologicznej w Jędrzejowie Zapobieganie chorobom zakaźnym takim jak AIDS, WZW styczeń Światowy Dzień AIDS udział w konkursie plastycznym Miłość, wierność, zaufanie. Nie daj szansy AIDS organizowanym przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego i Zarząd Rejonowy PCK.

22 Agresja słowna i fizyczna- rozwijanie asertywności Zagadnienia Termin realizacji Sposób realizacji Potrafię powiedzieć nie styczeń Warsztaty pod hasłem Agresji mówimy nie przeprowadzone z uczniami Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Jędrzejowie. Przeciwdziałanie zachowaniom agresywnym marzec Zabawy i gry rozwijające asertywność uczniowie szkół w Mnichowie i Węgleńcu maj Inscenizacja przygotowana przez uczniów szkół w Jędrzejowie