KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Wychowanie fizyczne specjalne KOD WF/II/st/14

Transkrypt

1 KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Wychowanie fizyczne specjalne KOD WF/II/st/14 2. KIERUNEK: Wychowanie fizyczne 3. POZIOM STUDIÓW 1 : II stopień studia stacjonarne 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: II rok/iii semestr 5. LICZBA PUNKTÓW ECTS: 3 6. LICZBA GODZIN: 15/15 7. TYP PRZEDMIOTU 2 : obowiązkowy 8. JĘZYK WYKŁADOWY: polski 9. FORMA REALIZACJI PRZEDMIOTU 3 : / 10. WYMAGANIA WSTĘPNE I DODATKOWE (np. przedmioty poprzedzające): Metodyka wychowania fizycznego, pedagogika 1 Stacjonarny, niestacjonarny, e-learning 2 Obowiązkowy, fakultatywny. 3 Wykłady,, laboratoria, projekty, warsztaty, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta.

2 11. CEL PRZEDMIOTU: Przygotowanie studentów do pracy pedagogicznej z dziećmi specjalnej troski: Zapoznanie z problematyką kształcenia specjalnego i integracyjnego oraz opieką nad dzieckiem niepełnosprawnym; Zapoznanie z metodami nauczania stosowanymi w szkolnictwie specjalnym oraz specyfiką prowadzenia zajęć ruchowych w grupach dysfunkcyjnych i integracyjnych; Wyposażenie w umiejętność organizowania i przeprowadzania zajęć ruchowych oraz imprez sportowo rekreacyjnych w grupach dysfunkcyjnych i integracyjnych. 12. PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA 4. Zna podstawy pedagogiki specjalnej oraz zagadnienia współczesnej pedeutologii. P_W02. Zna etiologię, kryteria klasyfikacji grup dysfunkcyjnych oraz potrafi dokonać ich charakterystyki. P_W03. Zna specyfikę prowadzenia zajęć ruchowych w grupach dysfunkcyjnych i zespołach integracyjnych oraz podstawowe treści, formy, środki i metody prowadzenia zajęć w tych grupach. P_W04. Zna procedury przygotowania i prowadzenia imprez sportowych i rekreacyjnych w grupach dysfunkcyjnych i zespołach integracyjnych. P_U01. Potrafi organizować i przeprowadzić zajęcia ruchowe oraz imprezy sportowe i Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia (symbol) K_W03 K_W15 K_W15 K_W14 K_W14 K_U12 K_U05 Odniesienie do obszarowych efektów kształcenia i standardów kształcenia nauczycieli (symbol) M2_W03 M2_W07 M2_W09 M2_W03 M2_W10 M2_W03 M2_W06 M2_W07 M2_W08 M2_W10 M2_W06 M2_W07 M2_W08 M2_U02 M2_U04 M2_U05 4 Efekty kształcenia w zakresie wiedzy (P_W), umiejętności (P_U) i kompetencji społecznych (P_K).

3 rekreacyjne dla osób sprawnych i niepełnosprawnych w różnym wieku i w różnych grupach dysfunkcyjnych. P_U02. Posiada umiejętność prawidłowego doboru treści, metod, form i środków w zajęciach ruchowych w grupach dysfunkcyjnych i integracyjnych. Potrafi bezpiecznie organizować zajęcia ruchowe w tych grupach. P_U03. Potrafi dokonać diagnozy indywidualnej i grupowej oraz prognozować efekty pracy w grupach dysfunkcyjnych. P_K01. Angażuje się w pracę grup i zespołów działających na rzecz osób niepełnosprawnych. P_K02. Propaguje aktywność ruchową i zachowania prozdrowotne w środowisku osób sprawnych i niepełnosprawnych poprzez aktywne uczestnictwo w życiu społecznym i sportowym. K_U12 K_U13 K_U14 K_U14 K_U09 K_K10 K_K02 M2_U09 M2_U10 M2_U11 M2_U04 M2_U05 M2_U09 M2_U10 M2_U11 M2_U12 M2_U02 M2_U03 M2_U05 M2_U06 M2_U10 M2_U12 M2_K01 M2_K06 M2_K09 M2_K08 M2_K09

4 13. METODY OCENY EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Symbol przedmiotowego efektu kształcenia Metody (sposoby) oceny 5 Typ oceny 6 Forma dokumentacji ocenianie ciągłe formująca praca pisemna P_W02 zaliczenie pisemne formująca praca pisemna P_W03 ocenianie ciągłe oraz zaliczenie pisemne formująca praca pisemna P_W04 zaliczenie pisemne formująca praca pisemna P_U01 zaliczenie pisemne podsumowująca scenariusz imprezy sportowo - rekreacyjnej P_U02 ocenianie ciągłe formująca praca pisemna P_U03 zaliczenie pisemne podsumowująca praca pisemna P_K01 ocenianie ciągłe formująca praca pisemna P_K02 zaliczenie pisemne podsumowująca praca pisemna 14. TREŚCI PROGRAMOWE Treść zajęć Forma zajęć 7 1. Podstawy pedagogiki specjalnej, cele i zadania. Problematyka kształcenia specjalnego i opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym w Polsce i na świecie. 2. Podstawy pedagogiki resocjalizacyjnej. Systemy i instytucje wychowania resocjalizacyjnego. 3. Aktualny stan opieki wychowawczej i resocjalizacyjnej w Polsce. Praca dydaktyczna i wychowawcza w warunkach zakładu. Rozwój fizyczny i sprawność motoryczna wychowanków zakładów (liczba godz.) Symbol przedmiotowy ch efektów kształcenia, P_W02 5 Ocenianie ciągłe (bieżące przygotowanie do zajęć), śródsemestralne zaliczenie pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia pisemne, końcowe zaliczenia ustne, egzamin pisemny, egzamin ustny, praca semestralna, ocena umiejętności ruchowych, praca dyplomowa, projekt, kontrola obecności 6 Formująca, podsumowująca. 7 Wykłady,, laboratoria, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta.

5 wychowawczych i poprawczych. 4. Szkolnictwo i zakłady specjalne dla osób upośledzonych umysłowo. Orzecznictwo i kwalifikowanie dzieci upośledzonych umysłowo do szkół i placówek specjalnych. 5. Zasady dydaktyczne i metody pracy z dziećmi upośledzonymi umysłowo na lekcji wychowania fizycznego. 6. Olimpiady Specjalne historia, cele, program. 7. Wybrane zagadnienia z tyflopedagogiki. Etiologia i patogeneza narządu wzroku. 8. Poglądy pedagogiczne na nauczanie i wychowanie dzieci niesłyszących ze szczególnym zwróceniem uwagi na: cechy osobowości dziecka niesłyszącego, specyfikę procesów poznawczych i emocjonalnych. 9. Rola kultury fizycznej w rewalidacji osób niesłyszących i niedosłyszących ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju mowy artykułowanej oraz uczestnictwa w środowisku ludzi słyszących. 10. Postępowanie opiekuńczo wychowawcze z dziećmi przewlekle chorymi. Porady wychowawczo dydaktyczne i rodzaje pomocy specjalnej. 11. Porażenie mózgowo dziecięce. Etiologia, rodzaje i obraz kliniczny. 12. Sport osób niepełnosprawnych historia, podział na grupy startowe i dyscypliny sportowe. 13. Bariery ograniczające udział osób niepełnosprawnych w sporcie, rekreacji i turystyce oraz sposoby ich przezwyciężania. 14. Organizacja i prowadzenie imprez sportowo rekreacyjnych dla osób niepełnosprawnych w różnym wieku i w różnych grupach dysfunkcyjnych i integracyjnych. 15. Animal Assisted Therapy - zwierzęta jako terapeuci P_W03 P_W04 P_W02, P_W02 P_U02 P_W02 P_W04 P_W04 P_W04, P_U01

6 1. Zapoznanie studentów z celami, przedmiotowymi efektami kształcenia i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi, literaturą oraz sprawami organizacyjnymi. Maria Grzegorzewska twórca pedagogiki specjalnej. 2. Przyczyny i przejawy niedostosowania społecznego. 3. Praca dydaktyczna i wychowawcza w warunkach szkoły. Rola wychowania fizycznego, sportu i rekreacji w resocjalizacji dzieci i młodzieży niedostosowanej społecznie. 4. Etiologia i klasyfikacja upośledzeń umysłowych. Charakterystyka osób upośledzonych umysłowo wg stopni upośledzeń z uwzględnieniem rozwoju fizycznego i sprawności motorycznej. 5. Metoda ośrodków pracy. Metody stosowane w usprawnianiu i terapii dzieci niepełnosprawnych intelektualnie. 6. Znaczenie uczestnictwa w sporcie, rekreacji i turystyce osób upośledzonych umysłowo w procesie ich rewalidacji i integracji społecznej. Film dydaktyczny. 7. Ruch rozwijający W. Sherborne praktyczne na sali gimnastycznej. P_W03, P_U01 P_W02 P_W03, P_U02 P_K02 P_W03, P_U02 8. Definicje i klasyfikacja osób niewidomych i niedowidzących w zależności od stopnia upośledzenia ostrości wzroku. Orientacja przestrzenna niewidomych. Ludwik Braille i jego zasługi w rozwoju nauczania niewidomych. 9. Cele i funkcje kultury fizycznej w rewalidacji dzieci i młodzieży niewidomej i niedowidzącej. Metody i specyfika prowadzenia lekcji wychowania fizycznego z dziećmi niewidomymi. 10. Rozwój fizyczny i sprawność motoryczna dzieci i młodzieży niewidomej i niedowidzącej. Wskazania i przeciwwskazania do zajęć ruchowych na tle różnych wad i dysfunkcji narządu wzroku. Film dydaktyczny., P_W02 P_W03, P_U02 P_U03

7 11. Etiologia głuchoty. Kryteria klasyfikacji osób niesłyszących w zależności od stopnia ostrości słuchu. Sposoby porozumiewania się osób niesłyszących. Rozwój fizyczny i sprawność motoryczna dzieci i młodzieży niesłyszącej. 12. Główne cele, zasady oraz specyfika pracy z dzieckiem niesłyszącym i niedosłyszącym na lekcji wychowania fizycznego. Organizacja procesu lekcyjnego oraz różnych form zajęć pozalekcyjnych w szkole dla dzieci niesłyszących i niedosłyszących. 13. Założenia systemu integracyjnego. Modele nauczania integracyjnego w Polsce i na świecie. Wskazania i przeciwwskazania do zajęć ruchowych przy zaburzeniach rozwojowych oraz chorobach przewlekłych. 14. Hospitacja lekcji wychowania fizycznego w klasie integracyjnej. 15. Sprawdzian wiedzy z zakresu realizowanego materiału kolokwium pisemne P_W02 P_W03, P_U01, P_W03 P_W03, P_U01, _W02, P_W03, _W04, P_U NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE: projektor, ekran, laptop, kamera 16. WARUNKI ZALICZENIA: 1. Frekwencja, przygotowanie oraz aktywny udział w zajęciach. 2. Zaliczenie wszystkich prac i sprawdzianów teoretycznych. 3. Postawa studenta.

8 17. PRZYKŁADOWE ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE (ZALICZENIOWE): 1. Wymień i opisz przyczyny niedostosowania społecznego. 2. Dokonaj charakterystyki osób niepełnosprawnych intelektualnie w stopniu lekkim z uwzględnieniem rozwoju fizycznego i sprawności motorycznej. 3. Przedstaw specyfikę prowadzenia zajęć ruchowych z dziećmi niewidomymi. 4. Zaproponuj scenariusz imprezy sportowo rekreacyjnej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie. 5. Przedstaw specyfikę prowadzenia zajęć ruchowych z dziećmi niesłyszącymi. 18. LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA 8 : 1. Bilska M. (2003). Bariery ograniczające udział osób o specjalnych potrzebach w turystyce i sposoby ich przezwyciężania. W: Miejsce i rola turystyki w strategii społeczno gospodarczej województw wschodniej Polski (Red.) R. Cieśliński, K. Piech. ZWWF, Biała Podlaska. 2. Bogucka J., Kościelska M. (1996). Wychowanie i nauczanie integracyjne. Nowe doświadczenia. Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno Pedagogicznej MEN, Warszawa. 3. Dziedzic J., Dłużewska W., Wieczorek B. (1978). Kultura fizyczna w szkołach i zakładach dla upośledzonych umysłowo. WSiP, Warszawa. 4. Dziedzic J., Ritzke L. (1979). Kultura fizyczna w szkołach i zakładach dla głuchych i niedosłyszących. WSiP, Warszawa. 5. Dziedzic J. (1980). Kultura fizyczna w szkołach i zakładach dla niewidomych i niedowidzących. WSiP, Warszawa. 6. Doroszewska J. (1981). Pedagogika specjalna. Tom I i II. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław Warszawa Kraków Gdańsk. 7. Dykcik W. /red./ (1997). Pedagogika specjalna. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań. 8. Kirejczyk K. (1981). Upośledzenie umysłowe pedagogika. PWN, Warszawa. 9. Lipkowski O. (1997). Resocjalizacja. WSiP, Warszawa. 10. Maszczak T. (1990). Wychowanie fizyczne i sport dzieci specjalnej troski. AWF, Warszawa. 11. Pospiszyl K. (1998). Resocjalizacja. Teoretyczne podstawy oraz przykłady programów oddziaływań. Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa. 12. Sawicka K. /red./ (1998). Socjoterapia. CMPPP MEN, Warszawa. 13. Sękowska Z. (1998). Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej. WSPS, Warszawa. 14. Sherborne W. (1997). Ruch rozwijający dla dzieci. PWN, Warszawa. 15. Wyczesany J. (1998). Oligofrenopedagogika. Wydawnictwo Impuls, Kraków. 16. Zaorska M. /red./ (2008). Komunikacja alternatywna osób głuchoniewidomych. Wydawnictwo Akapit, Toruń. 8 Dostępna w czytelni, bibliotece, Internecie.

9 Zajęcia wymagające udziału prowadzącego Samokształcenie 19. OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności a) Realizacja przedmiotu: Liczba godzin na zrealizowanie aktywności w semestrze 15 b) Realizacja przedmiotu: 15 c) Realizacja przedmiotu: laboratoria 0 d) Egzamin 0 e) Inne godziny kontaktowe z nauczycielem 10 Łączna liczba godzin zajęć realizowanych z udziałem prowadzącego (pkt. a +b + c + d + e) f) Przygotowanie się do zajęć g) Przygotowanie się do zaliczeń/kolokwiów 6 h) Przygotowanie się do egzaminu/zaliczenia 4 końcowego i) Wykonanie zadań poza uczelnią 5 Łączna liczba godzin zajęć realizowanych we własnym zakresie (pkt. f + g +h + i) Razem godzin (zajęcia z udziałem prowadzącego + samokształcenie) Liczba punktów ECTS PROWADZĄCY PRZEDMIOT (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES , KATEDRA, ZAKŁAD, NR POKOJU) 1. dr Maria Bilska, mariabilska@wp.pl, Katedra Wychowania Fizycznego, Zakład Korektywy i Kompensacji, pokój 323.