SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY W KLASACH I- III Wychowanie to całokształt złożonych relacji między wychowawcą a wychowankiem, w których wychowanek jest podmiotem oddziaływań osoby dorosłej. 1
Wychowanie to świadomy proces, którego celem jest wywołanie zamierzonych zmian w osobowości człowieka. Jego istota polega na poznawaniu rzeczywistości, umiejętności oddziaływania na nią oraz na kształtowaniu wśród uczniów prawidłowych postaw w stosunku do świata i ludzi. Praca wychowawcza jest nieodłącznym elementem pracy nauczyciela i stanowi jedno z podstawowych zadań szkoły. Opracowany plan wychowawczy jest dostosowany do potrzeb i możliwości rozwojowych dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Cele wychowawcze zawarte w planie zostały opracowane i zintegrowane z treściami programowymi. Założone zadania wplecione w dzień aktywności ucznia wzbogacają pracę dydaktyczną, urozmaicają zajęcia i wpływają na kształtowanie właściwych postaw i zachowań u dzieci. Misja Wychowanie ucznia otwartego na świat, twórczo zaangażowanego w swój rozwój, odpowiedzialnego za siebie i innych. Wizja szkoły Nauczyciele, we współpracy z rodzicami, winni zmierzać do tego, by uczniowie w szczególności: znajdowali możliwość wszechstronnego rozwoju osobowości, rozwijali w sobie dociekliwość poznawczą, mieli świadomość użyteczności uczenia się, kształcili samodzielność i odpowiedzialność, umieli odnaleźć własne miejsce w świecie, przygotowali się do życia w rodzinie, społeczności lokalnej i w państwie, żyjąc kulturą i tradycją narodu polskiego, umieli dokonywać właściwych wyborów, mieli możliwość doskonalenia się, kształtowali w sobie umiejętność porozumiewania się, słuchania innych i rozumienia ich poglądów. 2
Cele szczegółowe: wdrażanie do współdziałania i współżycia w społeczności klasowej i szkolnej, rozwijanie umiejętności komunikowania się z rówieśnikami i dorosłymi, poszerzanie zainteresowań dziecka, kształtowanie u dzieci postaw patriotycznych, budzenie zainteresowań przeszłością kraju i najbliższej okolicy, rozwijanie wrażliwości społeczno-moralnej i estetycznej ucznia, rozwijanie właściwych zachowań i promowanie pozytywnych wartości, wdrażanie do samorządności i samodzielności, wzmacnianie więzi z rodziną, wdrażanie do przestrzegania zasad higieny osobistej i ochrony własnego zdrowia, wdrażanie do przestrzegania zasad bezpieczeństwa na terenie szkoły i poza nią, kształtowanie właściwej postawy wobec problemów ochrony środowiska; kształcenie postawy etycznej, poznawczej i twórczej, współpraca z rodzicami. Zadania szkoły jako środowiska wychowawczego: opieka wychowawców nad wszechstronnym rozwojem uczniów, propagowanie postaw zgodnych z normami zachowań społecznych obowiązującymi w szkole, przygotowanie wychowanka do pełnienia ról społecznych, skoordynowanie oddziaływań wychowawczych domu, szkoły i środowiska rówieśniczego. Procedury osiągania celów: Metody: dyskusje, scenki rodzajowe, twórczość plastyczna, techniczna i artystyczna, pogadanki, treningi umiejętności, warsztaty poznawczo doskonalące, wycieczki tematyczne. Formy: praca w grupach, praca indywidualna, praca zbiorowa. Środki dydaktyczne: słowne, wzrokowe, słuchowe, audiowizualne, automatyzujące. 3
Ewaluacja szkolnego programu wychowawczego: - Obserwacje, - Wywiad środowiskowy, - Rozmowy wychowawcze, - Analiza dokumentów szkoły, - Ankietowanie. Dokumentacja z przebiegu realizacji programu wychowawczego: 1. Plan pracy wychowawcy klasy. 2. Dziennik lekcyjny. 3. Comiesięczna ocena zachowania ucznia. 4. Zapisy w dokumentach pedagoga szkolnego. 5. Wytwory prac uczniów w różnej postaci. 6. Sprawozdanie roczne z realizacji szkolnego programu wychowawczego, dokumentacja szkolna, księga protokołów. 7. Ewaluacja programu wychowawczego i dokonanie zmian. 8. Dokumentacja ewaluacji. 9. Semestralna ocena programu wychowawczego przez dyrektora szkoły. 4
ORGANIZACJA ZESPOŁU KLASOWEGO ZADANIA FORMY REALIZACJI EFEKTY ZACHOWANIA TERMIN ODPOWIEDZIALNI EWALUACJA 1. Uczeń jako członek społeczności szkolnej. Zapoznanie się z prawami i obowiązkami ucznia, omówienie zadań samorządu klasowego i jego wybór, zapoznanie się z obowiązkami dyżurnego, ustalenie regulaminu klasowego i regulaminu, ustalenie zasad działania Kodeksu Klasowego, zapoznanie uczniów z z Tajemniczym zeszytem (zeszytem nagan i pochwał), wybory do samorządu klasowego poznanie Praw Dziecka Zna podstawowe prawa i obowiązki ucznia, potrafi wypełniać przydzielone mu zadania, dostosowuje się do ustalonych zasad, uczy się samorządności i umiejętności rozwiązywania konfliktów IX obserwacja Zapis w dzienniku Kontrakt PRACA DLA SIEBIE I INNYCH 1. Zagospodarowanie klasy i Aktualizacja wystroju klasy, opieka nad przyborami i przyrządami w klasie, dbanie o estetyczny wygląd klasy, dbanie o rośliny, zagospodarowanie Rozumie potrzebę troski o mienie szkoły, szanuje mienie szkolne, dba wraz z nauczycielem o estetyczny wygląd klasy, zna funkcje i przeznaczenie przyborów. cały rok Obserwacja Wystrój klasy Kalendarz klasowy Kronika klasy 5
kącików klasowych, wspólne prowadzenie kroniki przez całą klasę, comiesięczne uaktualnianie kalendarza klasowego 2. Pomagamy sobie i innym Ubieranie się, sznurowanie obuwia, wypożyczanie przyborów, wspólne zabawy podczas przerw, pomoc uczniom słabszym, udział w akcjach charytatywnych, radzenie sobie z własną i cudzą agresją, uczenie się tolerancji wobec siebie i innych. Rozumie, co daje wzajemna pomoc, Uczy się empatii oraz wrażliwości na potrzeby innych, Uczy się współdziałania w grupie rówieśniczej działa bezinteresownie, rozumie dobre i złe strony swojej osobowości, rozumie znaczenie słowa tolerancja wobec siebie i innych. JESTEM POLAKIEM 1. Symbole narodowe 2. Rocznica odzyskania niepodległości, uchwalenia Przypomnienie symboli narodowych: hymnu, godła, flagi, nauka hymnu narodowego. Zapoznanie się z kartami historii naszego kraju, wykonanie tematycznych plakatów, gazetek, Potrafi zaśpiewać hymn, rozpoznaje symbole narodowe. Rozumie powagę obchodzenia rocznic narodowych, aktywnie uczestniczy w IX XII V Dokumentacja wychowawcy klasy Obserwacja Prace plastyczne 6
Konstytucji 3- ego Maja udział w dniach tematycznych. dniach tematycznych. 3. Stolica Polski Poznanie zabytków Warszawy, Warszawa siedzibą władz RP, umie wymienić zabytki stolicy, potrafi posługiwać się mapą Polski, wie jak nazywają się osoby rządzące Polską. 4. Najstarsze miasta Polski Poznanie legend, prezentacja miast, tworzenie map, plakatów wycieczki tematyczne np.: Stary Rynek, makieta dawnego Poznania Kojarzy podstawowe legendy, potrafi wskazać dane miasta na mapie Polski. 5. Nasza miejscowość częścią Polski. Poznanie własnego regionu. Umie wskazać swoją miejscowość na mapie, Potrafi krótko streścić legendy związane ze swoją miejscowością, Wymienia podstawowe zabytki. WIĘZI RODZINNE 1. Ja i moja rodzina Opowiadanie o swojej rodzinie i panujących w niej zwyczajach, wypowiadanie się na temat członków rodziny, prezentacja albumów ze zdjęciami rodzinnymi. Wie, jak okazać uczucia szacunku i miłości, umie zgodnie współżyć z członkami rodziny, wie, jak rozwiązywać sytuacje konfliktowe, wie, dlaczego należy IX X XII I III VI Dokumentacja wychowawcy klasy Obserwacja, Fotografie 7
Wypowiadanie się o obowiązkach swoich oraz członków rodziny, pomagać starszym, potrafi złożyć życzenia i kulturalnie zachować się podczas spotkań, 2. Zwyczaje Świąt Bożego Narodzenia i Świąt Wielkanocnych wypowiadanie się na temat tradycji, obrzędów i zwyczajów świątecznych, uczestniczenie w spotkaniach świątecznych, nauka kolęd, wykonywanie ozdób świątecznych. zna zwyczaje i tradycje świąteczne, zna powiązania rodzinne, potrafi wyrazić swoje życzenia we wspólnym liście, potrafi działać w grupie. 3. Dzień Babci i Dzień Dziadka Przygotowanie uroczystości dla Babć i Dziadków, wykonanie tematycznych dekoracji, wykonanie drzewa genealogicznego. Składanie życzeń. 4. Dzień Chłopca, Dzień Kobiet Udział w zabawach, wykonywanie laurek/ prezentów 5. Andrzejki Zapoznanie się ze zwyczajami wieczoru andrzejkowego, współudział w organizacji zabawy (dekoracje). 6. Mikołaj w naszej szkole Pisanie listu do Świętego Mikołaja oraz wykonanie 8
7. Balik Karnawałowy rysunków, poznanie legend tematycznych. Wykonywanie ozdób mikołajkowych Współudział w organizacji (wystrój sali, wykonanie masek), wspólne zabawy i tańce. ZDROWIE I WYPOCZYNEK 1. Aktywny i bezpieczny wypoczynek na świeżym powietrzu 2. Dbanie o swoje zdrowie i higienę Organizowanie gier i zabaw na świeżym powietrzu, dostosowanie ubioru do pory roku, dobre organizowanie czasu wolnego, uczestnictwo w zajęciach pozalekcyjnych, udział w wycieczkach przedmiotowych. Rozmowy na temat higieny osobistej, spotkania z pielęgniarką oraz stomatologiem, zapoznanie z prawidłowymi warunkami do nauki w domu, Potrafi dobrze zorganizować sobie czas wolny, aktywnie i bezpiecznie organizuje sobie zajęcia po szkole, potrafi swój ubiór do panujących warunków, rozumie rolę właściwego odżywiania się, znaczenia snu dla prawidłowego rozwoju, działanie telewizji, komputera na organizm, wie, w jaki sposób używki zagrażają zdrowiu, dba o prawidłowa postawę ciała, zna pracę personelu cały rok, stomatolog pielegniarka Obserwacja Rozmowy Dziennik zajęć Broszury 9
zachowywanie prawidłowej postawy ciała, zapoznanie się ze zdrowym stylem życia, tworzenie broszur tematycznych, ćwiczenia z zakresu treningów werbalnych oraz umiejętnego posługiwania się słowem nie. Nauka prawidłowego mycia zębów medycznego, zna i rozumie znaczenie słowa asertywność, BIEZPIECZEŃSTWO 1. Bezpiecznie spędzamy czas w szkole i poza szkołą 2. Bezpiecznie poruszamy się po drogach Zapoznanie się z zasadami bezpieczeństwa w czasie lekcji i przerw, rozmowy na temat bezpieczeństwa w czasie ferii zimowych oraz wakacji, Budowanie w dzieciach świadomości różnych niebezpieczeństw oraz sposobów ich zapobiegania spotkania z przedstawicielami policji i straży pożarnej. Zna podstawowe zasady bezpiecznego poruszania się i rozumie konieczność stosowania ich, jest odpowiedzialny za własne postępowanie, umie zareagować w trudnych sytuacjach, potrafi informować dorosłych o zagrożeniach. Przestrzega zasad spisanych w Kodeksie Klasowym cały rok,, przedstawiciel policji, przedstawiciel straży pożarnej, ratownik medyczny Obserwacja Prace plastyczne Gazetki Zdjęcia Zapisy w dzienniku Poznanie zasad bezpiecznego poruszania się po drogach, 10
wycieczki na drogę w celu obserwacji ruchu i utrwaleniu zasad przechodzenia przez jezdnię, gry i zabawy z wykorzystaniem zabawek edukacyjnych, ćwiczenia w udzielaniu pierwszej pomocy, rozmowy poświęcone tematyce BHP, aktywne uczestniczenie w programach profilaktycznych, układanie haseł dotyczących bezpieczeństwa, korzystanie z kamizelki i światełek odblaskowych podczas wspólnych wyjść PRZYRODA WOKÓŁ NAS 1. Żyję w zgodzie przyrodą realizowanie założeń ujętych w dodatkowych zajęciach Przyroda i eksperymenty, spacery do Ogrodu Botanicznego, założenie własnego ogródka i dbanie o rośliny w salach lekcyjnych, regularne zabawy na świeżym powietrzu, spotkanie z harcerzami zabawy terenowe z mapą i kompasem - uczy się jak chronić środowisko - uczy się jak opiekować się roślinami - zdobywa wiedzę przyrodniczą - zdobywa praktyczne umiejętności przyrodnicze (np.: ocenianie odległości, posługiwanie się uproszczoną mapą) -poznaje zagrożenia płynące ze strony roślin i zwierząt jeden dzień w miesiącu Rozmowy Obserwacja Krąg pytań i odpowiedzi Ankieta Zdjęcia Zapis w dzienniku 11
ŻYCIE W EUROPIE 1. Jestem Europejczykie m Poznanie najbliższych sąsiadów Polski, uczenie się tolerancji wobec innych kultur i narodów, nauka tańców i piosenek pochodzących z krajów Europy, poznanie największych miast Europejskich, ich stolic i zabytków, poznanie zwyczajów i cech charakterystycznych dla różnych krajów. Przeciwdziałanie dyskryminacji Zna państwa sąsiadujące z Polską i umie je pokazać na mapie, rozumie znaczenie słowa tolerancja wobec innych kultur i narodów, potrafi wyszukać materiały na wybrany temat, zna największe miasta europejskie, ich stolice i zabytki zna zwyczaje i cechy charakterystyczne różnych krajów. Zajęcia antydyskryminacyjne w cyklu Taniec, kraj i obyczaj cały rok Obserwacja Zapisy w dzienniku Zdjęcia Przedstawienia 1. Zapoznanie z planem pracy wychowawczej Konsultacje rodziców z nauczycielami, zajęcia otwarte dla rodziców z dziećmi, wspólne rozwiązywanie problemów dydaktyczno wychowawczych, wspólne organizowanie imprez i uroczystości, WSPÓŁPRACA Z RODZICAMI szkoła pozyskuje opinie rodziców na temat swojej pracy (Skrzynka Otwartości) szkoła współpracuje z rodzicami na rzecz rozwoju uczniów cały rok, rodzice Rozmowy Obserwacja, Zapis w dzienniku 12
1. Zwiększenie efektów pracy dydaktycznowychowawczej udział rodziców w wycieczkach, Skrzynka Otwartości do której rodzice mogą wrzucać swoje propozycje, sugestie, zapytania, współtworzenie gazetki przez rodziców zajęcia organizowane dla uczniów przez rodziców (spotkanie z ratownikiem medycznym, opiekunem zwierząt, instruktorem sztuk walki) Stała kontrola i ocena pracy uczniów, prowadzenie zapisów w zeszycie obserwacji stosowanie interesujących form pracy z dziećmi, problemowe formułowanie tematów zagospodarowanie wolnego czasu organizując zajęcia pozalekcyjne, zachęcanie uczniów do podejmowania dodatkowej pracy, spotkania z rodzicami, organizowanie różnorakich konkursów, imprez wspólnie z rodzicami, cały rok Obserwacja Zapis w dzienniku Zdjęcia Dyplomy 13
Program wychowawczy został skonstruowany na podstawie: statutu szkoły oraz programów nauczania. Podstawa prawna 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. nr 78, poz. 483). 2. Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 roku, ratyfikowana przez Polskę 30 września 1991 r. (Dz. U. nr 120, poz. 526 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012 r. nr 165, poz.977). 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. 2003 r. nr 13, poz. 226), 5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 stycznia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych i innych publicznych poradni specjalistycznych oraz ramowego statutu tych poradni (Dz. U. Nr 13 poz. 109) 14