S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu BIOCHEMIA Obowiązkowy Lekarsko-Stomatologiczny (WLS) Lekarsko-dentystyczny (KLD) Nie dotyczy II stopień/jednolite magisterskie (S2J) Stacjonarne (s) 2 Semestr studiów 03/04 Liczba przypisanych punktów ECTS 9 Formy prowadzenia zajęć 102 godziny: wykłady (12), ćwiczenia (90) Osoba odpowiedzialna za Prof. dr hab. n. med. Dariusz Chlubek moduł dchlubek@pum.edu.pl Prof. dr hab. Dariusz Chlubek (anglojęzyczne) Dr n. biol. Irena Baranowska-Bosiacka Osoby prowadzące zajęcia Dr n. med. Anna Lubkowska Dr n. med. Piotr Wieczorek Dr n. med. Janina Zawierta Strona internetowa www.pum.edu.pl Język prowadzenia zajęć polski, angielski Strona 1 z 5
Informacje szczegółowe Cele modułu Wymagania wstępne w zakresie Wiedzy Umiejętności Kompetencji społecznych Celem nauczania biochemii jest poznanie procesów życiowych na poziomie molekularnym i wyjaśnienie związków pomiędzy strukturą i funkcją biocząsteczek w żywym organizmie. Wiedza ta jest podstawą zrozumienia działania poszczególnych tkanek i narządów, a w konsekwencji funkcjonowania całego organizmu w zdrowiu i chorobie. Pozwala także świadomie reagować na pojawienie się procesów patologicznych poprzez wdrożenie skutecznego leczenia. Umożliwia podejmowanie działań profilaktycznych w odniesieniu do chorób cywilizacyjnych np. próchnicy. Celem nauczania biochemii jest także przygotowanie studentów do studiowania przedmiotów klinicznych. Zna wzory podstawowych związków chemicznych. Wyjaśnia pojęcia: atomu, cząsteczki, związku chemicznego, reakcji chemicznej, grupy funkcyjnej. Rozpoznaje i definiuje związki organiczne: węglowodory, alkohole, aldehydy, ketony, kwasy, estry, etery, amidy, aminy. Zna pojęcie wiązania chemicznego, klasyfikuje rodzaje wiązań chemicznych. Definiuje pojęcia: rozpuszczalności, dyfuzji, osmozy, ciśnienia osmotycznego, molarności, molalności. Zna pojęcia: roztworu, stężenia molowego, stężenia procentowego, stężenia normalnego, dysocjacji elektrolitycznej, jonu, anionu, kationu. Potrafi posługiwać się właściwie podstawowym sprzętem laboratoryjnym (umie korzystać z pipety automatycznej, odmierza właściwe objętości roztworów, przygotowuje roztwory zgodnie z zaleconym stężeniem, potrafi miareczkować). Wykonuje obliczenia chemiczne w oparciu o znajomość chemii i matematyki. Stosuje właściwie zasady funkcjonowania w laboratorium chemicznym. Potrafi reagować właściwie w sytuacjach awaryjnych w laboratorium chemicznym (działanie związków żrących, łatwopalnych, trujących, działanie wysokiej temperatury itp.). Potrafi pracować w zespole i właściwie realizować zadania wymagające precyzji, postępując według ściśle ustalonej procedury. Potrafi zachowywać się odpowiedzialnie w sytuacjach awaryjnych. Posiada nawyk samo. Opis efektów dla modułu (przedmiotu) numer efektu W01 Student, który zaliczył moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: zna znaczenie pierwiastków głównych i śladowych w procesach zachodzących w SYMBOL (odniesienie do) EKK K_B.W01 Sposób weryfikacji efektów (forma zaliczeń) Strona 2 z 5
Wykład Zajęcia seminaryjne Ćw. laborat. Ćw. projektowe Ćwiczenia kliniczne Ćwiczenia Zajęcia praktyczne inne... W02 W03 W04 W05 W06 U01 K01 K02 K03 organizmie z uwzględnieniem podaży, wchłaniania i transportu zna znaczenie elektrolitów, układów buforowych, reakcje chemiczne w układach biologicznych zna biochemiczne podstawy integralności organizmu ludzkiego zna budowę i funkcje ważnych związków chemicznych występujących w organizmie ludzkim, a w szczególności właściwości, funkcje, metabolizm i energetykę reakcji: białek, kwasów nukleinowych, węglowodanów, lipidów, enzymów i hormonów zna zasady gospodarki wapniowej i fosforanowej zna rolę i znaczenie płynów ustrojowych z uwzględnieniem śliny potrafi odnieść zjawiska chemiczne do procesów zachodzących w jamie ustnej wykazuje nawyk samo akceptuje potrzebę standardów etycznych współpracuje z członkami zespołu K_B.W02 K_B.W03 K_B.W04 K_B.W05 K_B.W06 K_B.U01 K_K01 K_K02 K_K03 Macierz efektów dla modułu (przedmiotu) w odniesieniu do form zajęć numer efektu Symbol modułu lub Student, który zaliczył moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: Forma zajęć dydaktycznych W01 W02 W03 zna znaczenie pierwiastków głównych i śladowych w procesach zachodzących w organizmie z uwzględnieniem podaży, wchłaniania i transportu zna znaczenie elektrolitów, układów buforowych, reakcje chemiczne w układach biologicznych zna biochemiczne podstawy integralności organizmu ludzkiego Strona 3 z 5
W04 zna budowę i funkcje ważnych związków chemicznych występujących w organizmie ludzkim, a w szczególności właściwości, funkcje, metabolizm i energetykę reakcji: białek, kwasów nukleinowych, węglowodanów, lipidów, enzymów i hormonów zna zasady gospodarki wapniowej i fosforanowej zna rolę i znaczenie płynów ustrojowych W05 W06 z uwzględnieniem śliny potrafi odnieść zjawiska chemiczne do U01 procesów zachodzących w jamie ustnej wykazuje nawyk samo K01 akceptuje potrzebę standardów etycznych K02 współpracuje z członkami zespołu K03 Treść modułu (przedmiotu) Symbol treści TK 01 TK 02 TK 03 TK 04 TK 05 TK 06 TK 07 TK 08 TK 09 TK 10 TK 11 TK 12 TK 13 Opis treści Aminokwasy i peptydy klasyfikacja, właściwości, funkcje. Białka: struktura molekularna, właściwości, funkcje. Nukleotydy. Kwasy nukleinowe. Biosynteza białka. Enzymy właściwości ogólne, kinetyka reakcji enzymatycznych, mechanizmy działania, regulacja aktywności. Białka pokarmowe. Wartość biologiczna białka. Bilans azotowy. Trawienie białka, wchłanianie aminokwasów. Katabolizm grup aminowych aminokwasów. Cykl mocznikowy. Uzyskiwanie energii w komórce. Cykl Krebsa. Mitochondrialny łańcuch oddechowy. Cukry pokarmowe. Trawienie i wchłanianie cukrów. Metabolizm glikogenu. Metabolizm glukozy. Glikoliza. Glukoneogeneza. Cykl pentozowy. Metabolizm fruktozy i galaktozy. Szlak kwasu uronowego. Lipidy pokarmowe. Trawienie i wchłanianie lipidów. Transport i magazynowanie lipidów. Lipoproteiny. Metabolizm kwasów tłuszczowych: lipogeneza, β-oksydacja, ketogeneza. Metabolizm triacylogliceroli: synteza triacylogliceroli, lipoliza. Metabolizm cholesterolu i kwasów żółciowych. Odniesienie do efektów dla modułu W02,03,04, K01,02,03 W02,03,04, K01,02,03 W02,03,04, K01,02,03 W02,04, K01,02,03 W02,04, K01,02,03 W02,03,04, K01,02,03 W02,04, K01,02,03 W02,04, K01,02,03 W02,04, K01,02,03 W02,04, K01,02,03 W02,04, K01,02,03 W02,04, K01,02,03 W02,04, K01,02,03 Strona 4 z 5
TK 14 TK 15 TK 16 Metabolizm żelaza i porfiryn. Synteza i katabolizm hemu. Metabolizm bilirubiny. Makro i mikroelementy. Gospodarka wapniowofosforanowa. Biochemia jamy ustnej. Ślina. Skład chemiczny tkanek zęba. Procesy demineralizacji i remineralizacji. Biochemiczne aspekty próchnicy i chorób przyzębia. Piśmiennictwo i pomoce naukowe W01,02,04, K01,02,03 W01,05, K01,02,03 W06, U01, K01,02,03 1. Biochemia dla studentów stomatologii. Red. Z. Machoy, D. Chlubek i E. Dąbkowska 2. Biochemia Harpera ilustrowana. Red. R.K. Muray, D.K. Granner, P.A. Mayes i V.W. Rodwell Studenci anglojęzyczni: 1. R. Harvey, D. Ferrier. Lippincott s Illustrated Reviews: Biochemistry. Ed. Lipincott Williams & Wilkins. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma nakładu pracy studenta (udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawozdania, itp.) Obciążenie studenta [h] N S Średnia Godziny kontaktowe z nauczycielem 102 102 Przygotowanie do ćwiczeń 68 Czytanie wskazanej literatury 10 Napisanie raportu z laboratorium/przygotowanie projektu Przygotowanie do egzaminu 55 Inne Uwagi Sumaryczne obciążenie pracą studenta 235 Punkty ECTS za moduł 9 Strona 5 z 5