Program profilaktyki dla uczniów Szkoły Podstawowej im. Janusza Korczaka w Przysieku
Dobry to taki, który ma wyobraźnię i rozumie, jak jest drugiemu, co drugi czuje. Janusz Korczak
Charakterystyka programu Program profilaktyczny został tak opracowany, by jego realizacja umożliwiła omówienie zagadnień oraz wykształcenie umiejętności i kompetencji zawartych w Programie Wychowawczym Szkoły. Obejmuje oba etapy edukacji w szkole podstawowej. Powstanie tego programu wiąże się ściśle z analizą pracy szkoły. Poszczególne zadania będą realizowane w planach dydaktyczno-wychowawczych. Program jest dostosowany do rozwoju psychicznego i intelektualnego uczniów naszej szkoły. Założenia programu: Wysiłki podejmowane w ramach szkolnej edukacji profilaktycznej przyniosą efekty, jeżeli: a. treści, zakres i metody edukacji profilaktycznej uwzględniać będą oczekiwania uczniów klas I - VI oraz będą dostosowane do ich potrzeb i problemów; b. działania realizowane w programie profilaktycznym dotyczyć będą także osób odpowiedzialnych za dzieci, to jest wychowawców, nauczycieli, rodziców lub prawnych opiekunów; c. program ten będzie realizowany w ramach prowadzonych zajęć szkolnych oraz planowanych imprez szkolnych, regionalnych, zajęć sportowych. d. współpraca szkoły z Poradnią Pedagogiczno-Psychologiczną, Gminnym ośrodkiem pomocy społecznej, Caritas Diecezji Toruńskiej.
Cel główny: Przygotowanie uczniów do radzenia sobie z trudnymi sytuacjami życiowymi, ułatwiającymi kontakt z innymi ludźmi i radzenie sobie z samym sobą. Cele szczegółowe 1. Troska o zaspokojenie potrzeb akceptacji dziecka i przyjaźni. 2. Kształtowanie pozytywnych postaw dziecka. 3. Dostarczenie informacji o pozytywnych wymiarach zdrowego życia - zdrowie to życie bez stresów, to dobry stan ciała i ducha. 4. Rozbudzenie zainteresowania własnym rozwojem i zdrowiem, ułatwienie nabywania podstawowych umiejętności z zakresu profilaktyki. 5. Rozbudzanie zainteresowań uczniów różnymi dziedzinami życia bez przemocy i agresji dobrze zorganizowany czas wolny. 6. Profilaktyka bezpieczeństwa w szkole i w drodze do szkoły. Metody Aktywności kreatywnej, burza mózgów, pogadanka, odegranie scenek sytuacyjnych, środki audiowizualne, rysunki piosenki, wywiady. Formy pracy Zbiorowa, grupowa, indywidualna.
Program działań Zadania Osiągnięcia uczniów Sposoby realizacji Odpowiedzialni 1. Poszerzenie wiadomości i umiejętności związanych z poszukiwaniem szczęścia poprzez: kształtowanie nawyków prawidłowego integrowania się z całym zespołem; poszerzenie wiadomości, które uczą odróżniać złe drogi od dobrych dróg; budowanie więzi międzyludzkich. uczeń potrafi się integrować z zespołem; uczeń wie, że istnieją sprawy dla których warto żyć: przyjaźń, radość; uczeń potrafi się integrować wokół nietypowych zadań; uczeń wie, że można się uczyć sztuki znajdowania dobrych dróg, sztuki pokonywania przeszkód, sztuki omijania pułapek, zajęcia rozwijające relacje interpersonalne realizowane w każdej klasie: a. tworzenie mapy skojarzeń; b. tworzenie kodeksu zachowań w grupie rówieśniczej; c. organizacja imprez integrujących zespół klasowy; wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny 2. Tworzenie warunków do działalności związanej z umiejętnością obrony przed naciskiem otoczenia poprzez: podejmowanie świadomych decyzji; uczenie się jak odmawiać bez obawy przed odrzuceniem; kształtowanie u uczniów uczeń ma poczucie własnej wartości; uczeń zna sposoby odmawiania; uczeń umie obronić się przed naciskiem otoczenia; uczeń wie, że asertywne zachowanie jest przydatne ćwiczenia w umiejętności odmawiania i wyrażania swego zdania, zdiagnozowanie każdego ucznia pod kątem jego możliwości, podkreślanie mocnych stron każdego dziecka. ukazanie perspektyw rozwoju. pogadanki na temat roli mediów w wychowawcy, pedagog, rodzice,
umiejętności formułowania celu swego działania; krytyczne odnoszenie się do treści na w/w temat przekazywanych w mass mediach, Internecie człowiekowi w różnych sytuacjach, także wtedy, gdy ktoś namawia go do zrobienia rzeczy, której nie chce zrobić, bo jest ona zła lub szkodzi jego zdrowiu; uczeń potrafi dyskutować na temat dlaczego należy odmawiać; kształtowaniu negatywnych wzorców zachowań; uczeń potrafi porozumiewać się i komunikować z otoczeniem 3. Zdolność samodzielnego dokonywania wyboru zachowań właściwych dla własnego zdrowia i zdrowia innych ludzi poprzez: pokazanie uczniom wartości zdrowia; zapoznanie ich ze zdrowym stylem życia; zwrócenie uwagi na zagrożenia wynikające z niewłaściwego korzystania z komputera, Internetu, wdrażanie dzieci do aktywnych form spędzania czasu wolnego jako alternatywy do sięgania po środki zmieniające tożsamość, niszczące zdrowie, umacnianie poczucia własnej wartości, uczenie radzenia sobie uczeń wie, że zdrowie i dobre życie to robienie dobrego użytku ze swoich możliwości; rozumie, że dobre traktowanie siebie i innych to także pozytywne myślenie o sobie i innych; uczeń potrafi radzić sobie z własnymi uczuciami i emocjami; uczeń wie, że ma być przyjacielem dla siebie i otoczenia, samoakceptacja własnej osoby i tolerancja; uczeń umie życzliwie traktować innych ludzi; zna listę umiejętności ważnych w kontaktach z innymi ludźmi pogadanki w klasach na temat zdrowego trybu życia, wpływu aktywności fizycznej na zdrowie, przygotowanie plakatów, gazetek, konkursów szkolnych promujących zdrowy tryb życia, pogadanki o higienie osobistej, uczestnictwo w gminnym konkursie o uzależnieniach, zajęcia na świeżym powietrzu, zaakcentowanie negatywnego wpływu na organizm i tożsamość człowieka środków uzależniających (nikotyna, alkohol, narkotyki), pogadanka na temat cyberprzemocy, wychowawcy, nauczyciele, pedagog, pielęgniarka
ze stresem i z przykrymi emocjami informowanie o osobach i instytucjach niosących pomoc, omówienie czynników wywołujących stres i agresje; realizowanie tematyki dotyczącej uczuć, asertywności, emocji, empatii, stresem. 4. Zapewnienie bezpiecznych warunków do nauki. Bezpieczeństwo ucznia w drodze do szkoły. zapoznanie uczniów z zasadami bezpiecznego używania sprzętu szkolnego, zapoznanie z podstawowymi przepisami o ruchu drogowym, kształtowania odruchu udzielania pierwszej pomocy, uczeń zna zasady bezpiecznego posługiwania się sprzętem elektrycznym, sportowym, uczeń wie jak zachować się w przypadku zagrożeń, uczeń zna podstawowe znaki drogowe i zasady bezpiecznego poruszania się po drogach, uczeń zna zasady udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej. zapoznanie uczniów z regulaminami pracowni przedmiotowych, sali gimnastycznej itp., spotkanie ze strażakiem, policjantem, kurs na kartę rowerową, przeprowadzenie zajęć praktycznych z udzielania pierwszej pomocy, wychowawcy, pedagog, nauczyciele, rodzice, zaproszeni goście (policjant, strażak)
Ewaluacja Ocenie poddawane są następujące elementy: - realizacja zaleceń zawartych w opiniach Poradni Pedagogiczno-Psychologicznej, - realizacja tematyki profilaktyki zawartych w planach pracy wychowawców klas, - pedagogizacja rodziców uczniów na spotkaniach z wychowawcami klas, - występowanie czynników, rodzajów i przyczyn zachowań ryzykownych, - występowanie czynników chroniących: więź z rodzicami, opieka dorosłych, zainteresowanie nauką i własnym rozwojem, aktywność, ciekawość poznawcza, praktyki religijne, zakorzenienie w tradycji społeczności i szacunek dla jej norm, konstruktywna grupa rówieśnicza, autorytety. Oceny efektów realizacji zadań Programu Profilaktyki, obok bieżącego monitorowania oraz samooceny przeprowadzanej przez zainteresowane podmioty, dokonuje się w trakcie posiedzeń RP podsumowujących pracę w pierwszym i drugim semestrze roku szkolnego. Podstawa do formułowania ocen będą narzędzia stosowane w ramach wewnątrzszkolnego mierzenia jakości pracy szkoły, czyli sprawozdania, analizy, dane statystyczne, obserwacje, hospitacje, zapisy w dokumentacji, badania ankietowe, opinie, wnioski, zgłoszone innowacje i projekty działań, programy, scenariusze. Program ten będzie ulegał modyfikacjom i udoskonaleniom tak, aby go dostosować do warunków występujących w szkole i możliwości uczniów klas I - VI.
Literatura a. Gordon T. Wychowanie bez porażek, PAX, Warszawa 1991 r., b. Program profilaktyczny dla młodzieży Jak żyć z ludźmi, (umiejętności interpersonalne) MEN - Warszawa 1989, c. Środowiskowy program wychowania zdrowotnego w szkole pod redakcją M. Charzyńskiej-Gula, Lublin 1997 r., d. Merril H. Jak radzić sobie z emocjami, które przyprawiają o ból głowy.