ŻYJ AKTYWNIE I ZDROWO SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM W ŁABUNIACH Łabunie 2015 r. 1
WSTĘP W dzisiejszym świecie przemoc, alkohol, narkotyki, dopalacze niestety coraz częściej pojawiają się w środowisku m. Aby przeciwstawić się tym wyniszczającym zachowaniom i nałogom oraz, aby promować edukację zdrowotną opracowany został program oddziaływań profilaktycznych. Program będzie realizowany w trzyletnim cyklu edukacyjnym w Gimnazjum w Łabuniach; na godzinach wychowawczych, lekcjach: biologii, języka polskiego, języka nowożytnego, wiedzy o społeczeństwie, wychowania fizycznego, wychowania do życia w rodzinie. Nowym elementem edukacji zdrowotnej jest zwrócenie szczególnej uwagi na zdrowie psychospołeczne i rozwijanie umiejętności życiowych. Jest to związane z gwałtownymi zmianami społecznymi, gospodarczymi, ekonomicznymi we współczesnym świecie. Szkolny Program Profilaktyki został opracowany w oparciu o Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 roku w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. z 2003 r. Nr 24, poz. 198) oraz Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17). Zmiana rozporządzenia patrz (Dz. U. 2014 poz.803). 2
GŁÓWNE CELE PROGRAMU: 1. Rozpoznanie środowiska szkolnego i rodzinnego uczniów. 2. Profilaktyka agresji i przemocy w szkole. 3. Profilaktyka uzależnień. 4. Rozwijanie poczucia odpowiedzialności za zdrowie własne i innych ludzi oraz umiejętności tworzenia środowiska sprzyjającego zdrowiu. 5. Podstawy udzielania pierwszej pomocy. 6. Bezpieczne media jak bezpiecznie korzystać z Internetu, telewizji i telefonu. 7. Podnoszenie kultury osobistej uczniów - szczególnie kształtowanie właściwych relacji rówieśniczych. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW: Metody: aktywizujące konkursy projekt edukacyjny metody wykorzystywane w realizacji ogólnopolskich programów profilaktyki np. Trzymaj formę, Żyj smacznie i zdrowo turnieje sportowe Formy: 3
1. Praca wychowawcza z młodzieżą szkolną: praca indywidualna praca zespołowa 2. Praca z rodzicami młodzieży szkolnej: zapoznanie rodziców z programem profilaktyki realizowanym w gimnazjum prelekcje, referaty prowadzone przez zaproszonych specjalistów 3. Praca z nauczycielami: prelekcje, referaty, warsztaty prowadzone przez zaproszonych specjalistów TEMATY DO REALIZACJI W KLASACH NA GODZINACH WYCHOWAWCZYCH: Klasa I: Integracja zespołu klasowego Tworzenie kodeksu klasowego Obraz siebie Poczucie własnej wartości Co to jest grupa? Formy i konsekwencje przemocy Co to jest uzależnienie? Szkody zdrowotne i społeczne związane z paleniem tytoniu, piciem alkoholu, używaniem substancji odurzających Podstawy udzielania pierwszej pomocy Jak korzystać bezpiecznie z Internetu, telewizji i telefonu? Dbamy o zdrowie właściwe odżywiania Klasa II: 4
Integracja zespołu klasowego Hierarchia wartości Zrozumieć stres Komunikowanie emocji Poszukiwanie tożsamości Konflikty i sposoby ich rozwiązywania Szkody zdrowotne i społeczne związane z paleniem tytoniu, piciem alkoholu, używaniem substancji odurzających Uzależnienie i jego skutki realizacja programu Znajdź właściwe rozwiązanie Formy i konsekwencje przemocy Jak korzystać bezpiecznie z Internetu, telewizji i telefonu? Podstawy udzielania pierwszej pomocy Klasa III: Integracja zespołu klasowego Cel życia człowieka Hierarchia wartości Zachowania a normy prawne Konsekwencje zachowań ryzykownych Szkody zdrowotne i społeczne związane z paleniem tytoniu, piciem alkoholu, używaniem substancji odurzających Rozpoznajemy i nazywamy uczucia Radzimy sobie ze stresem Świat bez przemocy Jak korzystać bezpiecznie z Internetu, telewizji i telefonu? Podstawy udzielania pierwszej pomocy 5
Lp. Zadanie Sposób realizacji - diagnoza środowiska - indywidualne rozmowy, testy socjometryczne Termin realizacji Odpowiedzialni 1. Rozpoznanie środowiska szkolnego i rodzinnego uczniów - rozmowy z wychowawcami klas, rodzicami, uczniami - stała obserwacja uczniów IX - X - zajęcia integracyjne w klasach I - współpraca z GOPS - praca indywidualna z uczniem zarówno ofiarą przemocy jak i jej sprawcą 2. Profilaktyka agresji i przemocy w szkole - prowadzenie godzin wychowawczych, zajęć psychoedukacyjnych z zakresu poznania siebie i swoich emocji, komunikacji interpersonalnej, przeciwdziałania dyskryminacji - stałe monitorowanie sytuacji wychowawczej w szkole i szybka interwencja w razie pojawienia się niepokojących zachowań uczniów nauczyciele, dyrektor - opieka nad uczniami z rodzin niewydolnych wychowawczo dyrektor - współpraca z PP P w miarę 6
w Zamościu (terapia indywidualna, rodzinna, zajęcia warsztatowe, indywidualne konsultacje) potrzeb dyrektor - spotkania ze specjalistami: szkolenie dla rodziców i nauczycieli dyrektor zaproszeni specjaliści - stała obserwacja uczniów, badania diagnozujące problem uzależnień w szkole I semestr zespół ds. diagnozy i ewaluacji, - wywiad z rodzicami, rozmowy indywidualne - zajęcia dla uczniów 3. Profilaktyka uzależnień w ramach tematyki godzin wychowawczych zawartych w SPP -realizacja ogólnopolskiej kampanii Dopalacze kradną życie wg planu nauczyciel biologii,, - rozmowy indywidualne z uczniami (z grupy ryzyka) nauczyciele, dyrektor - współpraca z Poradnią Zdrowia Psychicznego, PP P, policją, sądem rodzinnym w miarę potrzeb dyrektor, zaproszeni specjaliści 4. Rozwijanie poczucia - dostarczenie uczniom wiedzy nt. właściwego nauczyciel biologii, nauczyciel wos, 7
odpowiedzialności za zdrowie własne i innych ludzi oraz umiejętności tworzenia środowiska sprzyjającego zdrowiu. funkcjonowania w społeczeństwie oraz radzenia sobie z problemami wieku dojrzewania - zajęcia sportowe - organizowanie konkursów, projektów edukacyjnych spotkanie z dietetykiem - organizowanie spotkań z pielęgniarką szkolną - spotkanie pracownikiem Sanepidu NT. substancji odurzających wdż, języka polskiego, języka nowożytnego, wychowania fizycznego, nauczyciele w - f nauczyciele biologii, zaproszeni specjaliści - organizowanie kół zainteresowań, wycieczek, rajdów nauczyciele, - rozmowy indywidualne z uczniami nauczyciele 5. Podstawy udzielania pierwszej pomocy - kształcenie zasad udzielania pierwszej pomocy w ramach przedmiotu edukacja dla bezpieczeństwa, - konkurs wiedzy i umiejętności udzielania pierwszej pomocy nauczyciel edukacji dla bezpieczeństwa, nauczyciel techniki 8
6. Bezpieczne media - zapoznawanie uczniów z zasadami bezpiecznego korzystania z Internetu, telewizji, telefonu komórkowego nauczyciel informatyki, 7. Podnoszenie kultury osobistej uczniów - korygowanie niewłaściwych zachowań uczniów ze szczególnym zwróceniem uwagi na kulturę języka i relacje rówieśnicze - pogadanki, godziny wychowawcze na tematy związane z aktualnymi problemami uczniów wszyscy nauczyciele, wszyscy nauczyciele, PRZEWIDYWANE EFEKTY: Uczeń: 1. Przestrzega zasad i norm przyjętych w klasie, szkole. 2. Zna swoje mocne i słabe strony. 3. Potrafi obronić się przed presja grupy. 4. Rozumie zagrożenia społeczno zdrowotne związane z uzależnieniem. 5. Potrafi rozwiązywać konflikty. 6. Wie do kogo udać się po pomoc w przypadku zagrożenia. 7. Wie co to jest stres i umie sobie z nim radzić. 8. Potrafi rozwiązywać problemy dnia codziennego. 9. Dba o właściwe wysławianie się (nie używa wulgaryzmów). 10. Aktywnie i zdrowo spędza czas wolny. 11. Wie jak się właściwie odżywiać. 12. Potrafi nawiązywać właściwe relacje rówieśnicze. 13. Wie jak bezpiecznie korzystać z Internetu. 14. Zna zasady udzielania pierwszej pomocy. 9
15. Zna siebie, śledzi przebieg swojego rozwoju, identyfikuje i rozwiązuje własne problemy zdrowotne. 16. Rozumie czym jest zdrowie, od czego zależy i jak należy o nie dbać. 17. Rozwija poczucie odpowiedzialności za zdrowie własne i innych ludzi. EWALUACJA: 1. Obserwacja uczniów i ich zachowań. 2. Analiza badań ankietowych. 3. Rozmowy z uczniami, rodzicami i nauczycielami. Efekty podejmowanych działań wychowawczych i zapobiegawczych będą podlegały ocenie i będą w razie potrzeby modyfikowane. 10