Sylabus A. INFORMACJE OGÓLNE przedmiotu Dydaktyka medyczna Kierunek studiów Zdrowie publiczne II rok I 0 Jednostka prowadząca ZAKŁAD ZDROWIA PUBLICZNEGO Kierownik jednostki dr hab. n. med. prof. nadzw. Beata Karakiewicz Osoba/y prowadzące dr n. hum. Bożena Mroczek Cykl dydaktyczny, w którym rok akademicki 2010/2011, semestr letni przedmiot jest realizowany Przyporządkowanie do grupy Grupa przedmiotów podstawowych wynikające ze standardu przedmiotów Skrócony opis przedmiotu Dydaktyka jako metodyka kształcenia. Zasady i metody nauczania oraz kryteria ich doboru. Ocena i jej funkcje. Kształcenie integracyjne, zjawisko włączania i wykluczania osób niepełnosprawnych. Kinezyterapia jako edukacja i reedukacja umiejętności ruchowych. Elementy procesu nauczania warunkujące skuteczne usprawnianie cele, zasady, metody, formy organizacyjne, kontrola i ocena, przyczyny niepowodzeń, postawa pedagogiczna fizjoterapeuty. Forma zajęć dydaktycznych - wykłady - 10 godz. - seminaria 20 godz. Metody dydaktyczne wykład konwersatoryjny, wykład informacyjny, warsztaty, burza mózgów, plakat, dyskusja za i przeciw, dyskusja okrągłego stołu, debata, inscenizacja, drama, metoda przypadku, metoda sytuacyjna, seminarium, projekt, praca z podręcznikiem. Pełny opis przedmiotu /cele Cele i zadania dydaktyczno wychowawcze przedmiotu dydaktyczne wynikające z poznanie i posługiwanie się podstawowymi pojęciami dydaktyki realizacji przedmiotu poznanie i stosowanie się do zasad procesu dydaktycznego i ich stosowania w praktyce pedagogicznej poznanie i stosowanie w praktyce pedagogicznej metod kształcenia i środków dydaktycznych poznanie roli i zadań nauczyciela-pielęgniarki w pielęgniarstwie przygotowanie studentów do planowania dydaktycznego Wymagania wstępne Treści kształcenia z podstaw psychologii: Relacje pracownik medyczny pacjent. Psychologiczna relacja przełożony podwładny. Treści kształcenia z podstaw promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej : edukacja zdrowotna. Zasady opracowywania, wdrażania i ewaluacji programów promocji zdrowia. Etapy działania i środki dydaktyczne w edukacji zdrowotnej. Kształtowanie postaw prozdrowotnych w różnych okresach rozwoju człowieka. Wykaz uzyskanych umiejętności / Efekty uczenia się W wyniku realizacji przedmiotu student potrafi: WIEDZA: definiować podstawowe pojęcia pedagogiki, charakteryzować metody wychowania i kształcenia, omawiać elementy procesu dydaktycznego (interakcja nauczyciel-uczeń; cele, zasady, metody, środki dydaktyczne, formy dydaktyczne, ewaluacja, baza); wskazuje konieczność badań w zakresie jakości kształcenia w szkole wyższej, wymienia kryteria doboru metod dydaktycznych, środków i form organizacyjnych;. UMIEJĘTNOŚCI: wskazać znaczenie motywacji w uczeniu się, uzasadnić przestrzeganie zasad w dydaktyce, różnicować zasady uczenia się dorosłych; rozumieć psychopedagogiczne aspekty pracy specjalisty zdrowia publicznego jako osoby wychowującej i nauczającej; oceniać potrzeby edukacyjne, motywować do zmiany stylu życia i współdziałania w działaniach na rzecz 1
2 Punkty ECTS Metody i kryteria oceniania Sposób i forma zaliczenia Rodzaj przedmiotu Sposób realizacji przedmiotu Język wykładowy Praktyki w ramach przedmiotu zdrowia. POSTAWA: poszanowanie godności ludzkiej i tolerancja osobistych przekonań innych ludzi oraz umiejętność dostrzegania ich potrzeb i problemów, dostosowania swoich działań wychowawczych i dydaktycznych do nadrzędnych celów zdrowia publicznego; wyrobienie nawyku aktywizacji społeczności lokalnych, wspierania w działaniach na rzecz własnego zdrowia i zdrowia innych oraz w ochronie środowiska; gotowość do stałego podnoszenia kwalifikacji. 2 punkty ECTS Ewaluacja bieżąca: aktywność na zajęciach, prezentowanie wyników pracy grupy, udział w badaniach, prace pisemne oddane w terminie. Zaliczenie testu odpowiedź poprawna na 30 zadań testowych Zaliczenie na ocenę. Forma: pisemna test 60 pytań. - Grupa przedmiotów podstawowych - II rok I 0 - studia stacjonarne przedmiot jest realizowany w sali dydaktycznej, polski podstawowa do 3 pozycji: 1. Guilbert J.- J.: Zarys pedagogiki medycznej. PZWL, Warszawa 1983 2. Kupisiewicz Cz.: Podstawy dydaktyki ogólnej. PWN, Warszawa 1994 3. Niemierko B.(red.): Pomiar wyników kształcenia, WSiP, Warszawa 1999 uzupełniająca do 5 pozycji: 1. Kupisiewicz Cz.: Podstawy dydaktyki ogólnej. Warszawa: PWN; 1994 2. Niemierko B.(red.): Między oceną szkolną a dydaktyką. Bliżej dydaktyki. WSiP, Warszawa 1998 3. Kruszewski K.(red.): Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004 4. Okoń W.: Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. PWN, Warszawa 1987 5. Wasyluk J.: Podręcznik dydaktyki medycznej. Fundacja Rozwoju Kształcenia Medycznego DOCEO, Warszawa 1998 Nie dotyczy B1. INFORMACJE SZCZEGÓŁOWE Nazwisko i imię wykładowcy Bożena Mroczek Stopień naukowy dr n. hum. Forma zajęć dydaktycznych Wykłady Dydaktyka medyczna Cele dydaktyczne wynikające z poznanie i stosowanie się do zasad skutecznego wychowania i uczenia się realizacji wykładów poznanie i stosowanie się do zasad procesu dydaktycznego poznanie strategii nauczania-uczenia się poznanie roli i zadań nauczyciela-specjalisty zdrowia publicznego rozumienie zjawiska wychowania i roli środowisk w procesie kształtowania postaw prozdrowotnych; rozpoznawanie przydatność teorii, metod i strategii pedagogicznych w procesie dydaktycznym;
3 Efekty uczenia się zdefiniowane dla danej formy dydaktycznej zajęć w ramach przedmiotu Metody i kryteria oceniania dla danej formy dydaktycznej zajęć Zakres tematów Metody dydaktyczne W wyniku realizacji wykładów student potrafi: WIEDZA: wskazywać związki pedagogiki z innymi dziedzinami wiedzy; określać współczesną rolę i zadania pedagogiki w kontekście zmian społecznych; definiować wychowanie, cele kształcenia, cele edukacji w zdrowiu publicznym; rozróżniać zasady i metody nauczania-uczenia się i wychowania; charakteryzować metody kształcenia; definiować nagrodę w wychowaniu; określać warunki skuteczności nagradzania; określać samowychowanie i samorealizację. UMIEJETNOŚCI: wyjaśniać złożoność interakcji wychowania, prowadzić zajęcia dydaktyczne z różnymi grupami studentów; planować zajęcia edukacyjne z osobami w różnym wieku i z różnym stopniem niepełnosprawności; wykorzystywać istniejące i opracowywać własne pomoce dydaktyczne wspomagające proces dydaktyczny; dobierać odpowiednie treści i formy przekazu wiedzy w zależności od wieku odbiorców; wykorzystywać wiedzę dydaktyczną w procesie własnego podnoszenia kwalifikacji. POSTAWA: poszanowanie godności ludzkiej i tolerancja osobistych przekonań innych ludzi; dostrzeganie potrzeb i problemów innych ludzi, dostosowanie swoich działań wychowawczych i dydaktycznych do celów zdrowia publicznego oraz możliwości psychofizycznych odbiorców; rozpoznawania i reagowania na problemy i potrzeby osób, pojawiające się w trakcie realizacji programu edukacji; gotowość do stałego podnoszenia kwalifikacji, Wejściówka: z zakresu zasad i metod dydaktycznych. Zaliczenie na ocenę po udzieleniu odpowiedzi na dwa pytania problemowe. Semestr letni: 1. Dydaktyka jako nauka rys historyczny, wprowadzenie pojęć, rozwój teorii dydaktycznych, przedmiot i zadania współczesnej dydaktyki. Dydaktyka szkoły wyższej. 2. Elementy procesu dydaktycznego. Cele kształcenia pojęcie celu, rodzaje celów kształcenia, taksonomia, dziedziny taksonomiczne. 3. Elementy procesu dydaktycznego. Treści kształcenia. Koncepcja Taylora. Dynamiczne ujęcie treści kształcenia. Trójwymiarowy model. 4. Elementy procesu dydaktycznego Zasady dydaktyczne pojęcie zasad nauczania, rodzaje zasad dydaktycznych. Metody i środki dydaktyczne - optymalizacja doboru metod w zależności od odbiorcy. 5. Elementy procesu dydaktycznego. Formy organizacyjne zajęć. Różnica: forma organizacyjna metoda kształcenia. Konsultacje jako forma zajęć indywidualnych w kształceniu na poziomie wyższym.planowanie dydaktyczne rodzaje planów, cechy dobrego planu, podział i budowa celów kształcenia, operacjonalizacja celów kształcenia, konspekt zajęć. 6. Kontrola, ocena, ewaluacja funkcje kontroli i oceny, metody, techniki i narzędzia pomiaru dydaktycznego, zalety i wady różnych metod kontroli i oceny. wykład konwersatoryjny, wykład informacyjny, dyskusja dydaktyczna Można rozszerzyć literaturę uzupełniającą o 2 pozycje inne niż w części A 1. Edukacja dorosłych. Podręcznik akademicki. Pod red. M.S. Knowles, E.F. Holton III, R.A. Swanson. Warszawa: PWN; 2009. 2. Meer K, Neijenhof J.: Rozwiązywanie sytuacji problemowych. Warszawa; 1993.
B2. INFORMACJE SZCZEGÓŁOWE Nazwisko i imię wykładowcy Bożena Mroczek Stopień naukowy dr n. hum. Forma zajęć dydaktycznych seminaria Dydaktyka medyczna Cele dydaktyczne wynikające z stosowanie zasad procesu dydaktycznego w pracy zawodowej realizacji seminariów stosowanie w praktyce pedagogicznej metod kształcenia i środków dydaktycznych poznanie roli i zadań nauczyciela-specjalisty zdrowia publicznego Efekty uczenia się zdefiniowane dla danej formy dydaktycznej zajęć w ramach przedmiotu Metody i kryteria oceniania dla danej formy dydaktycznej zajęć Zakres tematów Metody dydaktyczne przygotowanie studentów do planowania dydaktycznego W wyniku realizacji seminariów student potrafi: WIEDZA: rozróżniać zasady i metody nauczania-uczenia się; klasyfikować metody kształcenia i środki dydaktyczne; omawiać zmianę ról współczesnego nauczyciela charakteryzować style nauczania. UMIEJETNOŚCI: organizować i prowadzić szkolenia w zakresie zdrowia, udzielania pierwszej pomocy; prowadzić zajęcia dydaktyczne z różnymi grupami; planować i popularyzować wiedzę o zdrowiu w środowiskach uczelni i pozauczelnianych; wykorzystywać istniejące i opracowywać własne pomoce dydaktyczne wspomagające proces dydaktyczny. POSTAWA: uświadamiać społeczeństwo o konieczności powszechnej przedmedycznej wiedzy ratowniczej; wykorzystywać wiedzę dydaktyczną w procesie własnego podnoszenia kwalifikacji. Aktywność; 100% obecności na seminariach, zaliczenie nieobecności zgodnie z Regulaminem ZZP, konspekt, prowadzenie seminarium metodami aktywizującymi. Semestr letni: 1. Wprowadzenie do seminariów. Relacje nauczyciel akademicki student. Motywy wyboru kierunku kształcenia. Cechy dobrego nauczyciela i studenta. 2. Psychologiczne prawidłowości uczenia się. Krzywa uczenia się. Motywacja. Uczenie się i nauczanie jako ogniwo procesu nauczaniauczenia się. Specyfika uczenia się dorosłych. 3. Metody nauczania praktycznego. Sytuacje dydaktyczne. Ćwiczenia. 4. Metoda biograficzna i burza mózgów. Metoda sytuacyjna w kształtowaniu postaw prozdrowotnych. Możliwość zastosowania. 5. Cele kształcenia umiejętności dydaktycznych operacjonalizacja celów i ich taksonomia w promocji zdrowia. 6. Organizacja procesu dydaktycznego w ramach promocji zdrowia. 7. Dobieranie metod i środków optymalizujących zdobywanie wiedzy, umiejętności i nawyków. 8. Projektowanie toku zajęć z zastosowaniem odpowiednich metod kształcenia w zależności od wieku, grupy zawodowej i płci słuchaczy. Przeprowadzenie zajęć wybraną metodą i ocena jej skuteczności. 9. Planowanie zajęć w promocji zdrowia. Projektowanie narzędzi ewaluacji. Konstruowanie narzędzi ewaluacji. Metody i techniki badania efektywności edukacji zdrowotnej. 10. Wykorzystanie wiedzy dydaktycznej w procesie kształtowania nawyków prozdrowotnych. Tworzenie katalogu umiejętności. warsztaty, burza mózgów, plakat, dyskusja za i przeciw, dyskusja okrągłego stołu, debata, inscenizacja, drama, metoda przypadku, metoda 4
5 sytuacyjna, seminarium, projekt, praca z podręcznikiem. 1. Łuszczyńska A.: Zmiana zachowań zdrowotnych. Dlaczego dobre chęci nie wystarczą. Gdańsk: GWP; 2001 2. Puślecki W.: Upodmiotowiające zajęcia dydaktyczne. Centrum Edukacji Medycznej, Warszawa 1996