SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM W OTOCZNEJ Cele Szkolnego Programu Profilaktyki dla uczniów gimnazjum w Otocznej: - wzmocnienie czynników chroniących przed pojawieniem się zdarzeń patologicznych - wspomaganie prawidłowego rozwoju fizycznego i psycho - społecznego - rozwijanie umiejętności radzenia sobie z wymogami życia i zagrożeniami. - stworzenie warunków do zahamowania pojawiających się trudności - powrót do optymalnego funkcjonowania poprzez stosowanie odpowiednich interwencji - przeciwdziałanie pogłębieniu się dysfunkcji - pomoc w powrocie do społecznie akceptowanych form zachowań poprzez objęcie osoby leczeniem ambulatoryjnym, terapią, rehabilitacją. 2
CELE GŁÓWNE I OPERACYJNE OBSZARÓW: ZDROWIE, ŻYCIE SPOŁECZNE, PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ, WPŁYW MEDIÓW OBSZAR CEL GŁÓWNY CELE OPERACYJNE ZDROWIE Promocja wśród uczniów zdrowego stylu życia - uczeń zna i stosuje zasady zdrowego odżywiania - uczeń dba o higienę ciała i umysłu - uczeń rozwija sprawność fizyczną - uczeń zna zagrożenia dla zdrowia - uczeń dba o bezpieczeństwo swoje i innych - rodzice i uczniowie mają dostarczaną wiedzę na temat różnych aspektów zdrowia - uczeń aktywnie spędza czas wolny - nauczyciel wspomaga ucznia przejawiającego trudności dydaktyczno wychowawcze - nauczyciel wspomaga rozwój ucznia niepełnosprawnego ŻYCIE SPOŁECZNE Kształtowanie wśród uczniów umiejętności społecznych oraz przeciwdziałanie przestępczości nieletnich - uczeń rozwija swoje zainteresowania - uczeń postrzega siebie i rozumie swoje uczucia - uczeń potrafi dokonać samooceny i samokrytyki - uczeń uczestniczy i współdziała w grupie - uczeń potrafi nazwać swoje emocje, prawidłowo je interpretować i wyrażać - uczeń potrafi rozwiązywać problemy - uczeń potrafi aktywnie spędzać czas wolny - uczeń zna postawę asertywną i próbuje ją stosować - uczeń rozpoznaje pozytywne wzorce zachowań, naśladuje je 3
- uczeń obserwuje zmiany zachodzące w najbliższym środowisku i otaczającym świecie - ograniczenie zjawiska wagarowania wśród uczniów - poznawanie środowisk rodzinnych uczniów - pomoc rodzinom dysfunkcyjnym i niewydolnym wychowawczo PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ Ochrona przed negatywnymi wpływami zagrożeń cywilizacyjnych - uczeń zna rodzaje uzależnień - uczeń poznaje skutki uzależnień - uczeń podejmuje decyzje i potrafi dokonać wyboru (powiedzieć NIE) - uczeń wie u kogo na terenie szkoły szukać pomocy w sytuacji zagrożenia - uczeń przyjmuje postawę asertywną i próbuje ją stosować w kontaktach z innymi - uczeń aktywnie i bezpiecznie spędza czas wolny - rodzice i nauczyciele mają podstawowe wiadomości dotyczące uzależnień - zwrócenie rodzicom i nauczycielom uwagi na pierwsze sygnały wpływu środków uzależniających u dziecka - współpraca z instytucjami i miejscami pomocy dla dzieci zagrożonych i ich rodzin - uczeń posiada niezbędną wiedzę nt. środków zmieniających świadomość - uczeń jest świadomy zagrożeń płynących ze stosowania środków psychoaktywnych tzw. dopalaczy - uczeń uczestniczy w zajęciach wychowawczych i psychoedukacyjnych nt. zagrożenia środkami zmieniającymi świadomość - nauczyciele posiadają niezbędną wiedzę nt. środków zmieniających świadomość - nauczyciele znają zasady postępowania i reagowania 4
w sytuacjach kryzysowych - rodzic jest świadomy zagrożeń płynących ze stosowania dopalaczy - rodzic wie jak pomóc dziecku, zna miejsca wsparcia poza szkołą (telefony zaufania, punkty konsultacyjne, poradnie uzależnień) WPŁYW MEDIÓW Ochrona przed negatywnym wpływem mediów - uczeń poznaje system powszechnie uznawanych ogólnoludzkich wartości - uczeń podejmuje decyzje i dokonuje wyboru - uczeń potrafi dobierać, segregować i krytycznie odbierać informacje oraz wytwory kultury masowej - uczeń potrafi oddzielać własne poglądy, postawy oraz potrzeby od presji, sugestii i wpływów zewnętrznych - nauczyciele i rodzice przeciwdziałają ujemnym wpływom masowego przekazu audiowizualnego (bierny odbiór, telegapiostwo, narzucanie poglądów i gustów estetycznych, deprywacją moralna) - uczeń ma podstawową wiedzę na temat subkultur i sekt - rodzice i nauczyciele rozpoznają pierwsze oznaki wpływu subkultur i sekt na młodego człowieka - współpraca z instytucjami i miejscami pomocy dla dzieci zagrożonych i ich rodzin 5
OBSZAR: ZDROWIE REALIZOWANE ZADANIA ZADANIA DZIAŁANIA REALIZATORZY ADRESACI - wyposażenie ucznia w wiedzę dotyczącą zasad zdrowego odżywiania, stosowanie ich w życiu codziennym - informowanie rodziców o konieczności prawidłowego odżywiania dziecka - pozyskanie środków na dofinansowanie - wyposażenie ucznia w wiedzę dotyczącą zasad higieny osobistej, higieny nauki i pracy - informowanie nauczycieli i rodziców o stosowaniu wobec dziecka zasad BHP - uświadomienie rodzicom konieczności harmonijnego rozwoju dziecka (umysłowego, fizycznego i psychicznego) - informowanie ucznia o zmianach w jego rozwoju fizycznym i psychicznym - stwarzanie warunków do prawidłowego rozwoju psychofizycznego ucznia - organizowanie pomocy psychologiczno pedagogicznej - zapoznanie rodziców z głównymi problemami zdrowotnymi dzieci - wyposażenie ucznia w wiedzę dotyczącą zagrożeń typu: alkoholizm, narkomania, nikotynizm, lekomania, przemoc, zanieczyszczenie środowiska - lekcje wychowawcze - lekcje przedmiotowe - kształcenie zintegrowane - wychowanie do życia w rodzinie - prelekcje higienistki - uczestnictwo w ogólnopolskich oraz ogólnoświatowych akcjach - turnieje, konkursy, zawody szkolne oraz międzyszkolne - zajęcia pedagoga - szkolne koło PCK - SKS - kółka zainteresowań - Wiejska Świetlica Środowiskowa - wycieczki, rajdy itp. - zalecanie uczniom i ich rodzicom przeprowadzenia badań psychologiczno - pedagogicznych w PPP - Festyn Rodzinny - spotkania z rodzicami - spotkania z przedstawicielami Komendy Policji, Straży Miejskiej, Straży Pożarnej, Sanepidu, Sądu Wydziału Rodzinnego i Nieletnich - nauczyciele - pedagog szkolny - nauczyciel wychowania do życia w rodzinie - uczniowie klas - rodzice - nauczyciele 6
- wyposażenie uczniów w wiedzę dotyczącą ochrony przyrody - uczeń potrafi dokonać segregacji i zbiórki surowców wtórnych - uczestnictwo w akcjach ekologicznych - informujemy ucznia o sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu i sposobach radzenia sobie w sytuacjach zagrożenia - uwrażliwienie dzieci na możliwość pojawienia się zagrożeń w drodze do i ze szkoły, w czasie zabawy i przebywania w domu - przedstawienie uczniom zakresu ich odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje i innych - wykształcenie umiejętności zwracania się o pomoc w przypadkach wystąpienia zagrożeń - wyposażenie ucznia w wiedzę dotyczącą zdrowego stylu życia - wskazywanie i stwarzanie uczniom możliwości aktywnego spędzania czasu wolnego 7
OBSZAR: ŻYCIE SPOŁECZNE REALIZOWANE ZADANIA ZADANIA DZIAŁANIA REALIZATORZY ADRESACI - stwarzanie możliwości rozwijania oraz prezentowania swoich zainteresowań i mocnych stron - uczenie sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych - wyposażenie w wiedzę dotyczącą rozpoznawania, nazywania, interpretowania i wyrażania swoich emocji - uczenie sposobów radzenia sobie z wszelkimi niepokojami - wyrabianie u ucznia samooceny i samokrytycyzmu - uczenie zasad współdziałania w grupie - zapoznanie uczniów z zasadami właściwego zachowania w miejscach publicznych oraz w szkole - zwracanie uwagi na wulgaryzmy i poprawność wypowiedzi - organizowanie przez uczniów imprez szkolnych - przygotowanie do życia w rodzinie i społeczeństwie - wskazywanie i stwarzanie możliwości aktywnego spędzania czasu wolnego - zapoznawanie z pojęciem asertywność - stwarzanie możliwości zachowania asertywnego ucznia - przedstawianie pozytywnych wzorców zachowań i zachęcanie do naśladowania - lekcje wychowawcze - lekcje przedmiotowe - kształcenie zintegrowane - zajęcia wyrównawcze - zajęcia rewalidacyjne - organizowanie imprez szkolnych - wychowanie do życia w rodzinie - zajęcia profilaktyczno wychowawcze - kółka i organizacje szkolne - turnieje, konkursy, zawody szkolne oraz międzyszkolne - Wiejska Świetlica - wycieczki, rajdy itp. - kontakt i współpraca z instytucjami i placówkami (KPP, OPS, PCPR, Straż Pożarna, Straż Miejska, Pełnomocnik ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych UMiG we Wrześni, Sanepid, Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna itd.) - dyrektor - pedagog szkolny - nauczyciel wychowania do życia w rodzinie - higienistka szkolna - przedstawiciele instytucji - uczniowie klas - rodzice - nauczyciele 8
- stwarzanie możliwości obserwowania oraz interpretowania zmian zachodzących w najbliższym środowisku i otaczającym świecie - kontrolowanie obecności uczniów na zajęciach - rozpoznanie środowiska rodzinnego ucznia - współpraca i kontakt z rodzicami, szczególnie z rodzin dysfunkcyjnych i niewydolnych wychowawczo - organizowanie pomocy materialnej w ramach współpracy z instytucjami - przekazywanie informacji o instytucjach, miejscach pomocy dla rodziców borykających się z problemami i trudnościami - współpraca z instytucjami i organizacjami współdziałającymi na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa i pomocy dzieciom - dostarczenie uczniowi informacji o właściwym postępowaniu i zachowaniu, które pozwoli uchronić się przed staniem się ofiarą przestępstwa ze strony dorosłych lub nieletnich sprawców - wprowadzenie jednolitego algorytmu postępowania rodziców i nauczycieli w przypadku ujawnienia ucznia ofiary przestępstwa lub ucznia sprawcy czynu zabronionego - przekazanie wiedzy dotyczącej praw dzieci ofiar przestępstw i odpowiedzialności prawnej ucznia sprawcy czynu zabronionego 9
OBSZAR: PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ - REALIZOWANE ZADANIA ZADANIA DZIAŁANIA REALIZATORZY ADRESACI - dostarczenie uczniom, rodzicom oraz nauczycielom wiedzy dotyczącej rodzajów uzależnień - dostarczenie uczniom, rodzicom oraz nauczycielom informacji o skutkach uzależnień - kształtowanie umiejętności stosowania zachowań asertywnych w sytuacjach trudnych - kształtowanie umiejętności oddzielania własnych poglądów, postaw i potrzeb od presji, sugestii i wpływów zewnętrznych - dostarczenie rodzicom i nauczycielom informacji na temat pierwszych sygnałów i objawów wpływu środków uzależniających - dostarczenie rodzicom, nauczycielom informacji o instytucjach, miejscach pomocy w sytuacji zagrożenia - otoczenie opieką uczniów u których występują zachowania ryzykowne - wyrabianie właściwych nawyków spędzania czasu wolnego - organizowanie różnych form spędzania przez uczniów czasu wolnego - dostarczenie uczniom, rodzicom oraz nauczycielom niezbędnej wiedzy NT. srodków zmieniających świadomość - lekcje wychowawcze - zajęcia pedagoga - prelekcje higienistki - spotkania z policją - szkoleniowe rady pedagogiczne - spotkania z rodzicami - Wiejska Świetlica Środowiskowa - szkolne koło PCK - turnieje, konkursy, zawody szkolne oraz międzyszkolne - wychowanie do życia w rodzinie - Festyn Rodzinny - kontakt i współpraca z instytucjami i placówkami (KPP, OPS, PCPR, Straż Pożarna, Straż Miejska, Pełnomocnik ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych UMiG we Wrześni, Sanepid, Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna itd.) - dyrektor - pedagog szkolny - nauczyciel wychowania do życia w rodzinie - higienistka szkolna - przedstawiciele instytucji - uczniowie klas - rodzice - nauczyciele 10
- uświadamianie uczniów w zakresie zagrożen płynących ze stosowania srodków psychoaktywnych tzw. Dopalaczy - właściwe postępowanie i reagowanie nauczycieli w sytuacjach kryzysowych - dostarczanie rodzicom informacji NT. miejsc wsparcia poza szkołą (telefony zaufania, punkty konsultacyjne, poradnie uzależnień) OBSZAR: WPŁYW MEDIÓW- REALIZOWANE ZADANIA ZADANIA DZIAŁANIA REALIZATORZY ADRESACI - prezentowanie dorobku polskiej i światowej literatury i kultury - popularyzacja filmów, programów telewizyjnych, przedstawień teatralnych, programów radiowych prezentujących pozytywne wartości - zapoznanie ucznia z powszechnie uznawanymi wartościami moralnymi i estetycznymi - wspomaganie w budowaniu własnego systemu wartości - kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji i dokonywania świadomego wyboru programów telewizyjnych, radiowych, komputerowych, filmów i czasopism - stosowanie na zajęciach lekcyjnych - lekcje wychowawcze - lekcje przedmiotowe - kształcenie zintegrowane - zajęcia wyrównawcze - zajęcia rewalidacyjne - wychowanie do życia w rodzinie - zajęcia profilaktyczno wychowawcze - turnieje, konkursy, zawody szkolne oraz międzyszkolne - kółka i organizacje szkolne - Wiejska Świetlica Środowiskowa - wycieczki, rajdy itp. - kontakt i współpraca z instytucjami i placówkami (KPP, OPS, PCPR, - dyrektor - pedagog szkolny - nauczyciel wychowania do życia w rodzinie - higienistka szkolna - przedstawiciele instytucji - uczniowie klas - rodzice - nauczyciele 11
aktywizujących metod i form realizacji celów kształcenia, rozwijających u uczniów twórcze postawy (przeżywanie, samodzielne myślenie, motywację działania, kreatywność) - informowanie rodziców, nauczycieli i uczniów o zagrożeniach ze strony subkultur i sekt - uczenie rodziców oraz nauczycieli rozpoznawania symptomów wpływu subkultur i sekt na młodego człowieka - przekazywanie informacji o instytucjach i organizacjach niosących pomoc dzieciom zagrożonym i ich rodzicom Straż Pożarna, Straż Miejska, Pełnomocnik ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych UMiG we Wrześni, Sanepid, Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna itd.) 12