SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI NA ROK SZKOLNY 2007/2008 ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH nr 2 w RYDUŁTOWACH
PODSTAWA PRAWNA Ustawa z dn. 07.09.1991 r. o systemie oświaty z późniejszymi zmianami. Ustawa z dn. 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich. Ustawa z dn. 24.04.1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 75, poz. 468). Ustawa z dn. 23.02.1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. Nr 127, poz. 593). Ustawa z dn. 09.11.1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu tytoniowych wyrobów tytoniowych (Dz. U. Nr 10, poz. 55 z późniejszymi zmianami z 1996 r.). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 12.08.1999 r. w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartej w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. Nr 78 z późniejszymi zmianami z dnia 19 sierpnia 2002 r.). Rozporządzenie MEN z dn. 15.01.2001 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach i placówkach (Dz. U. Nr 13 z dn. 23.02.2001 r., poz. 110), Ustawa z dn. 19.08.1984 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111, poz. 535 z późniejszymi zmianami opublikowanymi w Dz. U. Nr 113, poz. 732). Statut Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Rydułtowach. Program Wychowawczy ZSP nr 2 w Rydułtowach. Dokumenty regulujące pracę szkoły.
Założenia Szkolnego Programu Profilaktycznego A. Szkolny Program Profilaktyczny został opracowany na potrzeby Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Rydułtowach na podstawie wnikliwej diagnozy środowiska szkolnego oraz szerokiej wiedzy, umiejętności i praktyki RP. B. Diagnoza środowiska szkolnego (m. in. ankiety, zainteresowanie prelekcjami i pogadankami o charakterze profilaktyki uzależnień, agresji i przemocy itp., tematyka proponowana przez uczniów do omówienia na lekcjach wychowawczych itd.) wskazała, że Szkolny Program Profilaktyczny powinien obejmować w szczególności działania i środki stosowane w celu zapobiegania agresji, przemocy, uzależnieniom (alkohol, narkotyki, tytoń) oraz takim zachowaniom problemowym jak: brak kultury osobistej, wagary, brak zainteresowania nauką, zjawisko fali szkolnej oraz wczesna inicjacja seksualna. C. Realizacja Szkolnego Programu Profilaktycznego pozwoli na wyposażenie ucznia w wiedzę i umiejętności niezbędne do budowania dojrzałej osobowości, przyswojenie postaw asertywnych w sytuacjach zagrożeń, rozumienie i umiejętne stosowanie norm społecznych i systemu wartości. D. Działania realizowane w ramach Szkolnego Programu Profilaktycznego dotyczą także osób odpowiedzialnych za młodzież tj. rodziców, opiekunów i nauczycieli. E. Poszczególne elementy programu ( np. proponowany sposób realizacji) mogą ulegać modyfikacji. Cele Szkolnego Programu Profilaktycznego 1. Stworzenie warunków bezpiecznego funkcjonowania szkoły, 2. Kształtowanie właściwego zachowania uczniów, 3. Promocja zdrowego stylu życia, 4. Monitorowanie i bieżące opracowanie działania dopasowanego do określonych przypadków występowania zdarzeń niepożądanych na terenie szkoły, 5. Zapobieganie poprzez odpowiednią działalność profilaktyczną takim uzależnieniom jak: alkoholizm, narkomania, nikotynizm, lekomania; 6. Informowanie uczniów o zagrożeniach m.in. HIV i AIDS, sekty, skutki uzależnień itp., 7. Zmiana obiegowych przekonań na temat stosowania środków psychoaktywnych, 8. Utrwalenie postaw i zachowań społecznych warunkujących prawidłowy rozwój uczniów.
Główne założenia Programu Diagnoza potrzeb środowiska szkolnego pod kątem istniejących zagrożeń uzależnieniami. Formy profilaktyki podejmowane przez szkołę. Zadania szczegółowe Termin realizacji Osoby realizujące i współpracujące 1. Ankieta dla rodziców dotycząca ich oczekiwań wobec szkoły oraz preferowanych stylów wychowania. 2. Ankieta dla uczniów dotycząca postaw młodzieży wobec wartości uniwersalnych oraz norm obyczajowych akceptowanych przez społeczeństwo, a egzekwowanych przez szkołę. 3. Ankiety diagnozujące ryzyko uzależnień wśród uczniów naszej szkoły (alkohol, narkotyki, tytoń). 4. Diagnoza środowiska lokalnego pod kątem zagrożeń uzależnieniem na podstawie informacji uzyskanych od instytucji takich jak: Policja, Straż Miejska, Służba Zdrowia, kuratorzy, pracownicy socjalni itp. 5. Panel dyskusyjny Młodzież, a uzależnienia na lekcjach wychowawczych. 1. Zajęcia integracyjne w klasach I. 2. Wyjazd klas I na obóz integracyjno terapeutyczny. 3. Organizacja uroczystości (tzw. otrzęsiny), która ma na celu wprowadzenie uczniów do społeczności szkolnej. 4. Prezentacja tematyki uzależnień w ramach lekcji wychowawczych. I semestr szkolny I semestr początek roku szkolnego październik październik zgodnie z planem wychowawczym klasy wychowawcy klas, wychowawczy klas, wychowawczy klas, wychowawczy klas, wychowawczy klas, wychowawczy klas, inni nauczyciele, Samorząd Uczniowski, wychowawczy klas, Ewaluacja i monitoring ankiety dla rodziców i uczniów, ankiety dla uczniów, ankiety dla uczniów klas pierwszych, pedagogiczna zajęć, wyjazdu,
5. Organizowanie spotkań o charakterze profilaktycznym: - spotkanie z przedstawicielem Policji (społeczno prawne skutki używania i rozprowadzania środków odurzających), - spotkanie z przedstawicielami poradni uzależnień: psycholog, terapeuta itp. (zdrowotne i psychologiczne skutki używania alkoholu, narkotyków, tytoniu), - spotkanie z katechetą (religijne aspekty uzależnień). 6. Zajęcia dla młodzieży z wykorzystaniem zaplanowanych programów terapeutycznych: programy dla DDA, socjoterapia, terapia pedagogiczna itp. 7. Indywidualne konsultacje terapeutyczne dla uczniów, nauczycieli i rodziców. 8. Indywidualna pomoc psychologiczno pedagogiczna dla uczniów, nauczycieli i rodziców. 9. Włączenie tematyki uzależnień w treści lekcji przedmiotowych. 10. Włączenie tematyki uzależnień w treści zajęć pozalekcyjnych (koła zainteresowań). 11. Zajęcia profilaktyczne z wykorzystaniem filmów dydaktycznych, prezentacji multimedialnych i alternatywnych form prowadzenia zajęć. 12. Organizowanie różnorodnych konkursów o tematyce profilaktyki uzależnień. I semestr w miarę potrzeb przedstawiciel Policji, psycholog, terapeuta itp., katecheta, ksiądz, etyk itp. terapeuta, psycholog, pedagog szkolny itp., terapeuta, pedagog nauczyciele, odpowiednio prowadzący zajęcia, pedagog Samorząd Szkolny, dziennik pedagoga dzienniki lekcyjne, dziennik terapeuty / psychologa, zajęć, dzienniki lekcyjne, Samorządu Uczniowskiego, higienistki szkolnej,
13. Organizowanie ogólnoszkolnych akcji profilaktycznych typu Dzień Promocji Zdrowego Stylu Życia, Światowy Dzień Bez Papierosa, Światowy Dzień Walki z AIDS, Stop Narkotykom itp. 14. Udział w akcjach organizowanych przez społeczność lokalną m.in. akcje profilaktyczne organizowane przez Miejską Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 15. Udział młodzieży w zajęciach o charakterze sportowo rekreacyjnym z elementami profilaktyki uzależnień mających na celu upowszechnianie alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu, radzenia sobie ze stresem, propagowania aktywnego i zdrowego stylu życia. 16. Współpraca z organizacjami wspomagającymi pracę szkoły: MKRPA, PPP, MOPS, Sąd Rejonowy, instytucje lokalne itp. 17. Udzielanie uczniom pomocy materialnej (współpraca z radą rodziców, pomoc w staraniach o stypendia, współpraca z MOPS, akcje charytatywne itp.). 18. Podejmowanie działań profilaktycznych związanych z wczesną inicjacją seksualną oraz wczesnym macierzyństwem w miarę potrzeb zaproszeni goście, nauczyciele WF, członkowie RP, pracownicy MOPS, samorząd uczniowski, higienistki szkolnej, higienistki szkolnej, karty wycieczki, dzienniki lekcyjne,
i ojcostwem: Prelekcje z psychologiem oraz seksuologiem na temat prawnych i psychologicznych skutków w/w zjawisk, Pogadanki z lekarzem ginekologiem oraz higienistką szkolną na temat skutków zdrowotnych w/w zjawisk oraz profilaktyki AIDS i chorób wenerycznych przenoszonych drogą płciową, Spotkania dotyczące religijnych aspektów w/w zjawisk. Spotkania z położną dotyczące antykoncepcji, ciąży i porodu, Podejmowanie przez wychowawców tematyki związanej z wczesną inicjacją seksualną oraz wczesnym macierzyństwem i ojcostwem na lekcjach wychowawczych, Wykorzystanie pomocy dydaktycznych (filmy, ulotki, rzutnik i przeźrocza, plansze edukacyjne itp.) w profilaktyce w/w zjawisk, Indywidualna pomoc psychologiczno pedagogiczna dla uczniów, Poradnictwo psychologiczno pedagogiczne dla rodziców i nauczycieli. psycholog, seksuolog, ginekolog, higienistka szkolna, ksiądz, katecheta, etyk, przedstawiciele innych wyznań, położna, inni nauczyciele, grono pedagogiczne, medyczna szkoły, dziennik pedagoga dziennik pedagoga medyczna szkoły,
19. Podejmowanie działań profilaktycznych związanych z problemami identyfikacji płciowej: Zajęcia tematyczne w ramach godziny wychowawczej z pedagogiem szkolnym dotyczące problemów w/w zjawiska, Propagowanie postawy zrozumienia i wsparcia emocjonalnego dla osób z problemami identyfikacji płciowej na lekcjach wychowawczych oraz przedmiotowych, Indywidualna pomoc psychologiczno pedagogiczna dla uczniów z w/w zjawiskiem, Poradnictwo psychologiczno pedagogiczne dla rodziców i nauczycieli. 20. Przemoc, prześladowania i molestowanie seksualne wśród młodzieży i w środowisku rodzinnym: Budowanie zaufania uczniów i rodziców do grona pedagogicznego, Reagowanie i sprawdzanie sygnałów dotyczących w/w zjawisk, Włączenie do tematyki lekcji wychowawczych zajęć związanych z w/w problematyką, Współpraca z instytucjami w miarę potrzeb w miarę potrzeb psycholog, psycholog, grono pedagogiczne, dziennik pedagoga medyczna szkoły, dziennik pedagoga dziennik pedagoga dziennik pedagoga, dziennik pedagoga
wspierającymi pracę szkoły typu PPP, Policja, Sąd Rodzinny, kuratorzy itp. Udzielanie pomocy psychologiczno pedagogicznej uczniom, Poradnictwo psychologiczno pedagogiczne dla rodziców i nauczycieli. 21. Zapobieganie i niwelowanie stresu szkolnego: Zajęcia dla klas pierwszych jak radzić sobie ze stresem, Zajęcia z pedagogiem szkolnym dla klas maturalnych: Stres, a matura, Kampania profilaktyczna: Pokonać stres. 22. Zapobieganie zjawisku niskiej frekwencji uczniów (wagary): Zajęcia dla klas pierwszych dotyczące wagarów, Zajęcia w ramach lekcji wychowawczych zapobiegające wagarom, Stały i systematyczny monitoring frekwencji uczniów, Stały kontakt z rodzicami uczniów i informowanie ich o nieobecności dziecka w szkole, Indywidualna praca z uczniem wagarującym. wrzesień/październik styczeń/luty kwiecień przez pedagog osoby specjalizujące się w w/w zjawiskach, psycholog, psycholog, pedagog pedagog wychowawcy dyrekcja, nauczyciele, dyrekcja, medyczna szkoły,
23. Monitorowanie uczniów ze słabymi wynikami w nauce: Stałe monitorowanie osiągnięć dydaktycznych uczniów, Organizowanie samopomocy uczniowskiej dla uczniów potrzebujących wsparcia w nauce, Stały i systematyczny kontakt z rodzicami uczniów z w/w problemami, Indywidualna praca z uczniem. 24. Poradnictwo zawodowe: Zajęcia tematyczne w ramach lekcji wychowawczych, Spotkania z pracownikiem PPP dotyczące poradnictwa zawodowego, Zajęcia z pedagogiem szkolnym o tematyce prozawodowej, Motywowanie uczniów do podejmowania działań zapewniających sukces zawodowy (nauka szkolna, orientacja na rynku pracy, kursy i szkolenia dodatkowe itp.), Indywidualne poradnictwo zawodowe. 25. Praca z uczniem trudnym oraz uczniem ze szczególnymi wymaganiami edukacyjnymi - dostosowanie zaleceń opinii i orzeczeń PPP przez przez cały rok nauczyciele, Samorząd Uczniowski, dyrekcja, pracownik PPP, grono pedagogiczne, dziennik pedagoga
Opracowanie i realizowanie procedur związanych z bezpieczeństwem w szkole. do wymagań programowych szkoły, indywidualna pomoc psychologiczno pedagogiczna: ADHD, dysleksja, zaburzenia zachowania, zaburzenia emocjonalne, zburzenia i choroby psychiczne, problemy zdrowotne, uczeń zdolny. 1. Opracowanie i wdrożenie systemu (identyfikatory, dyżury nauczycieli i uczniów, inni pracownicy szkoły - woźny szkolny) zapobiegającemu przebywaniu na terenie szkoły osób spoza społeczności szkolnej. 2. Zabezpieczenie szkoły w czasie imprez i uroczystości we współpracy z rodzicami uczniów (przed wnikaniem w środowisko uczniowskie dealerów, chuliganów itp.) 3. Podejmowanie działań zapobiegających zjawisku tzw. fali szkolnej : budowanie zaufania uczniów w stosunku do nauczycieli, a w szczególności wychowawców oraz pozostałych pracowników szkoły, dbałość o właściwy przepływ informacji o zjawiskach noszących znamiona przemocy w szkole, pogadanki na temat przemocy i agresji (lekcje wychowawcze, lekcje przedmiotowe), przez szkolny nauczyciele zawodu, szkolny nauczyciele, samorząd nauczyciele, rodzice, członkowie RP, dzienniki lekcyjne, pedagoga harmonogram dyżurów nauczycieli i uczniów, scenariusz imprezy, karta wycieczki itp., ankiety, pedagoga
Podejmowanie działań związanych z pedagogizacją rodziców w zakresie problematyki uzależnień. dyżury nauczycieli i uczniów podczas przerw, egzekwowanie przez grono pedagogiczne i pozostałych pracowników szkoły przestrzegania zasad BHP i obowiązków zawartych w Regulaminie Szkoły. 4. Organizowanie spotkań z przedstawicielami instytucji wspomagających pracę szkoły (Policja, Straż Miejska, Straż Pożarna itp.) dotyczącymi bezpieczeństwa w szkole oraz zjawiska przemocy i agresji wśród młodzieży. 5. Konsekwentne reagowanie na zachowania aspołeczne zgodnie z procedurami wynikającymi ze statutu szkoły. 1. Pogadanki dla rodziców na temat uzależnień w ramach wywiadówek oraz zebrań ogólnych. 2. Spotkania dla rodziców o tematyce związanej z uzależnieniami prowadzone przez przedstawiciela Policji, kuratora sądowego, terapeutę pracującego w Poradni Uzależnień itp. 3. Stała współpraca RP w sytuacji pojawiających się zagrożeń związanych substancjami odurzającymi i psychoaktywnymi. w miarę potrzeb w miarę potrzeb w miarę potrzeb w miarę potrzeb inni inni pracownicy szkoły, przedstawiciel Policji, kurator, pedagog nauczyciele, Protokolarz RP, dzienniki lekcyjne, dzienniki lekcyjne, Protokolarz RP, dzienniki lekcyjne, pedagoga Protokolarz RP, dzienniki lekcyjne, pedagoga Protokolarz RP, dzienniki lekcyjne, pedagoga
Podnoszenie kwalifikacji zawodowych członków RP w zakresie problematyki uzależnień. 1. Udział nauczycieli w szkoleniach prowadzonych przez pedagoga metodyka pomocy psychologiczno pedagogicznej, przedstawiciela Policji, kuratora sądowego, przedstawicieli organizacji pozarządowych zajmujących się uzależnieniem oraz pracowników punktu konsultacyjnego Stacja. 2. Udział w szkoleniach dotyczących stosowania konkretnych programów profilaktycznych i pracy z młodzieżą metodami aktywnymi. 3. Pogadanki propagujące zdrowy i aktywny styl życia oraz uaktualniające wiedzę dotyczącą uzależnień. 4. Systematyczne kontakty z pedagogiem szkolnym, a w szczególności w sytuacjach zagrożenia uzależnieniem. 5. Dbałość o wyposażenie i aktualizowanie pozycji bibliotecznych dotyczących uzależnień. 6. Propagowanie wśród RP i uczniów szkoły korzystania z materiałów dotyczących uzależnień (biblioteka szkolna). w miarę możliwości w miarę możliwości metodyk PP, przedstawiciel Policji, kurator i inni, terapeuta, pracownicy biblioteki szkolnej, pedagog dyrekcja szkoły, Protokolarz RP, Protokolarz RP, medyczna, katalog rzeczowy, arkusz ewaluacyjny, Protokolarz RP,