Program profilaktyczny Szkoły Podstawowej nr 33 im Funduszu Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci UNICEF na rok szkolny 2015/2016
Profilaktyka to proces wspomagający wychowanie, kompensujący i korygujący jego niedostatki, polegający na: wspieraniu uczniów w konstruktywnym radzeniu sobie z trudnościami, które zagrażają prawidłowemu i zdrowemu życiu, ograniczaniu i likwidowaniu czynników ryzyka, które zaburzają prawidłowy rozwój i dezorganizują zdrowy styl życia, inicjowaniu i wzmacnianiu czynników chroniących, sprzyjających prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu. Nadrzędnym celem podejmowanych działań profilaktycznych jest wszechstronny rozwój ucznia, wspomagany przez kształcenie umiejętności i wychowanie realizowane w dużej mierze poprzez indywidualizację poczynań pedagogicznych. Cele główne Szkolnego Programu Profilaktyki na rok szkolny 2015/2016: 1. Wzmocnienie bezpieczeństwa dzieci i młodzieży. Profilaktyka agresji i przemocy w szkole. Zapobieganie zjawisku agresji i przemocy (słownej, emocjonalnej i fizycznej) wśród dzieci. 2. Promowanie zdrowego stylu życia. 3. Doskonalenie umiejętności interpersonalnych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania w środowisku. 4. Wspieranie dzieci i rodziców w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych i rozwiązywaniu trudnych sytuacji wychowawczych. Cele szczegółowe programu: Uczniowie: wykorzystują w praktyce wiedzę dotyczącą zdrowego stylu życia i odpowiedzialności za własne zdrowie, stosują zasady prawidłowego odżywiania, odróżniają produkty zdrowe i niezdrowe, dokonują prawidłowego wyboru sposobu spędzania czasu wolnego, który zaspokaja ich potrzeby oraz jest społecznie akceptowany, 2
przestrzegają zasady i normy przyjęte w szkole, potrafią radzić sobie z emocjami (gniew, złość, wrogość), rozwiązują konflikty bez użycia przemocy, posiadają podstawowe umiejętności psychospołeczne w zakresie efektywnego komunikowania się i rozwiązywania problemów, prezentują postawę ograniczonego zaufania wobec osób dorosłych, stosują zasady bezpiecznego zachowania się w szkole i poza nią. Rodzice: włączają się w działania na rzecz klasy i szkoły (wycieczki, festyny środowiskowe, konkursy i inne imprezy szkolne i klasowe), uzyskają informacje na temat mechanizmów agresji i przemocy, pogłębią swoje umiejętności wychowawcze, poznają miejsca i instytucje, w których można szukać pomocy w skomplikowanych sytuacjach wychowawczych i życiowych. Nauczyciele: planują organizację działań profilaktycznych, czuwają nad realizacją działań profilaktycznych oraz ich spójnością z realizacją programu wychowawczego szkoły, podwyższają swoje kompetencje wychowawcze i profilaktyczne. Szkolny Program Profilaktyki koncentruje się głównie na profilaktyce pierwszorzędowej. W celu zwiększenia skuteczności oddziaływań Programu jego adresatami i realizatorami są: uczniowie, rodzice, kadra pedagogiczna oraz pozostali pracownicy szkoły. 3
I. Wzmocnienie bezpieczeństwa dzieci i młodzieży. Profilaktyka agresji i przemocy w szkole. Zapobieganie zjawisku agresji i przemocy (słownej, emocjonalnej i fizycznej) wśród dzieci. Cele: 1. Zapobieganie przejawom agresji i nietolerancji. 2. Przestrzeganie ustalonych norm zachowań. 3. Uczenie świadomego decydowania o sobie i ponoszenia konsekwencji swoich decyzji. Zadania Działania Odpowiedzialni Dokumentacja Ewaluacja 1 2 3 4 Rozpoznawanie i niwelowanie zagrożeń środowiska, w szczególności agresji słownej i fizycznej wśród dzieci. - udział w zajęciach uczących właściwych zachowań na terenie szkoły, - zapoznanie uczniów i egzekwowanie przestrzegania zasad i norm zgodnie z ustalonymi kodeksami zachowań - zauważanie pozytywnych i negatywnych zachowań uczniów, nazywanie uczuć, - odmawianie i przeciwstawianie się naciskowi ze strony innych osób. pedagog szkolny, policja, rodzice dzienniki lekcyjne, zeszyty wychowawcze, dziennik pedagoga, dzienniczki ucznia, dzienniczki świetlicy Wdrażanie do stosowania zasad bezpiecznego zachowania się w szkole i poza nią. - zapoznanie uczniów z zasadami bezpiecznego zachowania się w szkole i poza nią, - zapoznawanie i podporządkowywanie się regulaminom szkolnym, - teoretyczne i praktyczne zapoznawanie uczniów z przepisami i zasadami ruchu drogowego, dyrektor pedagog szkolny, straż miejska, policja, dzienniki lekcyjne 4
1 2 3 4 - aktywne uczestnictwo w akcjach promujących bezpieczeństwo przestrzeganie bezpieczeństwa na schodach, poruszania się prawą stroną, właściwego zachowania w toaletach, wychodzenia z klas, - przestrzeganie procedur wycieczek szkolnych przeprowadzenie zajęć na temat bezpiecznych i niebezpiecznych zachowań się według indywidualnych scenariuszy lekcji, - ukazanie uczniom skutków różnych niebezpiecznych sytuacji, - zorganizowanie zajęć na temat bezpiecznych ferii i wakacji. Pogłębianie wiedzy i umiejętności w zakresie radzenia sobie z agresją. - udział uczniów i rodziców w zajęciach edukacyjno-wychowawczych dotyczących agresji, asertywności i tolerancji, - zawieranie i przestrzeganie kontraktów klasowych, w świetlicy szkolnej i w oddziałach przedszkolnych, - rozwiązywanie problemów lub konfliktów istniejących w danym zespole klasowym, - rozwijanie umiejętności współdziałania w grupie poprzez np.: wybór samorządu klasowego, - organizowanie zajęć socjoterapeutycznych dla uczniów z problemami w zachowaniu. pedagog szkolny, rodzice dzienniki lekcyjne, zeszyt wychowawczy, dziennik pedagoga 5
II. Promowanie zdrowego stylu życia. Cele: 1. Dostarczenie informacji na temat zdrowego stylu życia. 2. Wyrabianie nawyku dbania o własne zdrowie. 3. Wskazywanie możliwości spędzania czasu wolnego. Zadania Działania Odpowiedzialni Dokumentacja Ewaluacja 1 2 3 4 Promowanie zdrowego stylu życia oraz zdrowego stylu odżywiania. - zajęcia edukacyjne dotyczące higieny życia codziennego, -udział w akcjach prozdrowotnych organizowanych na terenie szkoły, - wspólne śniadania w klasach, - zachęcanie do spożywania obiadów w szkole, - sporządzanie sałatek, kanapek, - mycie rąk przed jedzeniem, pielęgniarka szkolna, nauczyciele świetlicy, pedagog szkolny dzienniki lekcyjne, zestawienie uczniów korzystających z różnych form dożywiania Zapewnienie opieki i bezpieczeństwa podczas zajęć i przerw. - opieka nad dziećmi w czasie zajęć i przerw międzylekcyjnych, - zwrócenie uwagi na zachowanie w czasie przerw na korytarzu szkolnym i w toaletach, - reagowanie na wszelkie nieprawidłowości w zachowaniu uczniów. dyrektor pedagog szkolny 6
Wdrażanie uczniów do przestrzegania higieny osobistej 1 2 3 4 - przypomnienie zasad korzystania z łazienki, - egzekwowanie zmiany stroju gimnastycznego i obuwia, rodzice, - zwracanie uwagi na wygląd ucznia pielęgniarka szkolna ( czyste ubranie, włosy, paznokcie). dzienniki lekcyjne, zeszyt wychowawczy Zapewnienie uczniom możliwości atrakcyjnego spędzania czasu wolnego. - udział w zajęciach pozalekcyjnych artystycznych, sportowych, przedmiotowych - zachęcanie do udziału w konkursach szkolnych i pozaszkolnych, - popularyzacja i dobór adekwatnych do wieku programów edukacyjnych, filmów, książek, czasopism i gier komputerowych, - korzystanie z komputera zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy. nauczyciel biblioteki, opiekunowie kół, rodzice dzienniki lekcyjne, dzienniki zajęć, pozalekcyjnych, strona internetowa szkoły Objęcie uczniów opieką medyczną. - badania okresowe, szczepienia, - fluoryzacja, pomoc doraźna, - kontrola higieny osobistej, - pogadanki na temat chorób zakaźnych (grypa, wścieklizna), - konkursy o tematyce zdrowotnej. pielęgniarka szkolna, rodzice, nauczyciele karty zdrowia, karty szczepień, sprawozdania pielęgniarki szkolnej 7
III. Doskonalenie umiejętności interpersonalnych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania w środowisku. Cele: 1. Tworzenie bezpiecznej i przyjaznej atmosfery w szkole. 2. Kształtowanie tolerancji w stosunku do innych. 3. Wyrabianie zachowań asertywnych. 4. Wzmacnianie poczucia własnej wartości. Zadania Działania Odpowiedzialni Dokumentacja Ewaluacja 1 2 3 4 Kształtowanie tolerancji w stosunku do drugiego człowieka. Kreowanie pozytywnych wzorów. - organizowanie zajęć integracyjnych - wycieczki - spotkania z zaproszonymi gośćmi. - udział w przedstawieniach edukacyjnoliterackich, spektaklach teatralnych, pokazach filmowych, - spotkania z ciekawymi ludźmi, - wyróżnianie i nagradzanie na apelach pozytywnych zachowań. wychowawcy wychowawcy klas, rodzice. dzienniki wytwory prac uczniów dzienniki Poznanie swoich mocnych i słabych stron. - diagnozowanie trudności uczniów w obszarze dydaktyczno-wychowawczym, - współpraca z Poradnią Psychologiczno- Pedagogiczną, - kierowanie do odpowiedniej formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej organizowanej przez szkołę, - prezentacja talentów podczas Festynu Rodzinnego. pedagog, Samorząd Uczniowski, biblioteka dzienniki, wytwory prac uczniów 8
IV. Wspieranie dzieci i rodziców w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych i rozwiązywaniu trudnych sytuacji wychowawczych. Cele: 1. Kształcenie umiejętności pokonywania trudności w uczeniu się i zachowaniu. 2. Wzmacnianie poczucia własnej wartości. 3. Objęcie opieką i zapewnienie fachowej pomocy dzieciom z rodzin potrzebujących wsparcia. Pomoc w pokonywaniu trudności w nauce i zachowaniu. Zadania Działania Odpowiedzialni Dokumentacja Ewaluacja 1 2 3 4 - prowadzenie zajęć wyrównawczych, korekcyjno kompensacyjnych, logopedycznych, socjoterapeutycznych, - organizowanie pomocy koleżeńskiej uczniom mającym trudności w nauce, - organizowanie zajęć edukacyjnych dotyczących sposobów skutecznego uczenia się, rozwijających twórcze myślenie, - prowadzenie zajęć rozwijających umiejętności psychospołeczne, - zapoznanie z obowiązującymi w szkole regulaminami i kodeksem oraz ich przestrzeganie - spotkania i konsultacje z wychowawcami, nauczycielami i specjalistami, - organizowanie i uczestniczenie w spotkaniach integrujących społeczność szkolną, - przestrzeganie ogólnie przyjętych zasad komunikacji i zachowania. nauczyciele specjaliści, wychowawca, pedagog, dyrektor, Rada Rodziców, społeczność szkoły dzienniki zajęć, regulaminy i kodeks 9
1 2 3 4 - systematyczna, precyzyjna, konsekwentna dyrektor, programy Stworzenie wspólnego frontu współpraca społeczności szkolnej np. opiekun Samorządu naprawcze, oddziaływań wychowawczych. tworzenie programów naprawczych dla Szkolnego, karta potrzeb klasy, ucznia. ucznia Objęcie opieką dzieci z rodzin ubogich i patologicznych. - stypendia socjalne, - pomoc w uzyskaniu dofinansowania zakupu podręczników szkolnych, -organizowanie obiadów, paczek świątecznych sponsorowanych współpraca z MOPS, Rada Rodziców wychowawcy klas, pedagog, rodzice wywiady środowiskowe, dziennik pedagoga, obserwacja Zorganizowanie pomocy dzieciom z trudnościami w nauce i zaburzeniami zachowania. - diagnozowanie uczniów w szkole, - kierowanie na badania do PPP, - kierowanie na zajęcia logopedyczne, terapii indywidualnej i zajęcia korekcyjno - kompensacyjne. wychowawcy klas, pedagog, pedagodzy i psychologowie z PP-P, logopeda, terapeuci analiza wyników nauczania, analiza opinii z Poradni P-P, analiza potrzeb Program został opracowany przez zespół nauczycieli Szkoły Podstawowej nr 33 im. Funduszu Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci UNICEF w Olsztynie w składzie: Barbara Ambrosewicz, Barbara Prątnicka, Dorota Tyburska, Małgorzata Żmijewska, pod kierunkiem przewodniczącej zespołu Małgorzaty Żmijewskiej. 10