INTEGRALNY PROGRAM WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNY SZKOŁA PODSTAWOWA Z ODDZIAŁAMI INTERGRACYJNYMI NR 162 IM. WŁADYSŁAWA SZAFERA W KRAKOWIE Opracowanie: mgr Monika Janczura mgr Anna Król mgr Agata Romaldowska-Kubis mgr Renata Szewczyk 1
Podstawę prawną do prowadzenia działań wychowawczo profilaktyczną stanowią: Ustawa o systemie oświaty, Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego, Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, Ustawa o ochronie zdrowia i przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych Rozporządzenie o pomocy psychologiczno pedagogicznej, Rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach, Konwencja Praw Dziecka, Podstawa Programowa Kształcenia Ogólnego, Ustawa o pomocy społecznej, Statut SPzOI nr 162; Główne cele programu zostały określone na podstawie dogłębnej diagnozy szkolnej, wychowawczej i społecznej uczniów, rodziców, nauczycieli i środowiska lokalnego. Obejmują one dwa etapy edukacyjne: Nauczanie wczesnoszkolne, Nauczanie blokowe; 2
Cele programu wynikają z głównych zadań wychowawczych szkoły, jakimi są: Opieka nad fizycznym, psychicznym i intelektualnym rozwojem dziecka oraz kształtowanie kultury zachowania. Realizacja zintegrowanych działań wychowawczych i profilaktycznych, w efekcie, których uczniowie poznają i respektują uniwersalne wartości. Stworzenie warunków do skutecznego uczestnictwa w społeczności szkolnej jako przygotowanie do przyszłego udziału w życiu społecznym. Wspieranie i wspomaganie rozwoju ucznia w myśleniu, działaniu i angażowaniu się w samodzielne rozwiązanie problemów. Budowanie sieci wsparcia społecznego w środowisku dziecka i szkoły. Przygotowanie wychowanka do odbioru i uczestnictwa w kulturze. Uświadamianie poczucia przynależności lokalnej i narodowej, rozwijanie uczuć patriotycznych. 3
Cele główne Integralnego programu wychowawczo profilaktycznego 1. Wspomaganie wszechstronnego rozwoju osobowego uczniów. 2. Kształtowanie postaw prospołecznych, zasad tolerancji i troski o bezpieczeństwo własne i innych, zgodnie z zaleceniami MEN 3. Motywowanie do prowadzenia zdrowego trybu życia. 4. Zapobieganie uzależnieniom i zachowaniom patologicznym. 5. Przeciwdziałanie agresji. Zadania Integralnego programu wychowawczo profilaktycznego 1. Rozpoznawanie możliwości rozwojowych i potrzeb w zakresie pomocy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej. 2. Kształtowanie umiejętności wyrażania swoich uczuć i potrzeb w kontaktach z innymi ludźmi, zgodnie z zasadami tolerancji i regułami życia społecznego, uwzględniającymi prawa ucznia w świetle praw człowieka. 3. Uczenie zasad higieny osobistej, higieny pracy i zasad racjonalnego odżywiania się. 4. Wyposażenie w wiedzę na temat psychologicznych, społecznych i zdrowotnych konsekwencji zachowań ryzykownych (środki psychoaktywne, wagary, zagrożenia ze strony innych osób). 5. Modelowanie zachowań pozytywnych poprzez osobisty przykład, analizę postaw i sytuacji, wskazywanie skutków oraz odwoływanie się do systemu wartości. 4
Zadania szczegółowe KLASA I Diagnoza klasowa i indywidualna, wpajanie zasad dobrego zachowania. Zapoznanie dzieci z zasadami określającymi właściwe zachowanie w klasie, szkole i poza szkołą. Uświadamianie znaczenia prawidłowego odżywiania się. Kształtowanie ograniczonego zaufania do osób nieznanych. Wzmacnianie pozytywnych zachowań oraz uświadamianie emocji. KLASA II Wzmacnianie pozytywnego obrazu samego siebie i swojej samooceny. Kształtowanie pozytywnych relacji między uczniami, poszanowania inności drugiej osoby, wyrabianie postaw wzajemnej pomocy. Rozwijanie postaw prozdrowotnych. Wdrażanie do dbałości o bezpieczeństwo swoje i innych. Kształtowanie umiejętności rozwiązywania konfliktów. KLASA III Kształtowanie umiejętności pracy nad swoimi słabymi stronami. Rozwijanie umiejętności skutecznej komunikacji i postaw patriotycznych. Kształtowanie umiejętności efektywnego i bezpiecznego spędzania czasu wolnego. Zapoznanie z podstawową wiedzą na temat uzależnień i zachowań ryzykownych. Rozwijanie umiejętności słuchania i rozumienia komunikatów z zewnątrz. 5
KLASA IV Kształtowanie umiejętności rozwijania swoich zdolności i zainteresowań. Rozwijanie umiejętności asertywnego rozpoznawania, nazywania, wyrażania swoich uczuć i poszanowania praw drugiej osoby. Wdrażanie do dbałości o higienę własną i higienę otoczenia. Wyrabianie umiejętności mówienia nie w sytuacjach zagrażających zdrowiu i bezpieczeństwu dziecka. Wzmacnianie poczucia przynależności do grupy, w atmosferze wzajemnej życzliwości i wyrozumiałości. KLASA V Wdrażanie do asertywnego wyrażania swoich poglądów, potrzeb i przekonań. Rozwijanie empatii, tolerancji i szacunku dla drugiego człowieka. Zapoznanie dzieci ze zmianami zachodzącymi w organizmie w okresie dojrzewania. Uświadamianie dzieciom zagrożeń płynących z uzależnień psychicznych i fizycznych. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie z trudnymi emocjami. KLASA VI Przygotowanie uczniów do efektywnej autoprezentacji. Rozwijanie wartości moralnych i patriotycznych, bycia dobrym i obiektywnym. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z trudnościami psychospołecznymi okresu dojrzewania. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z wpływem i presją grup patologicznych. Rozwijanie umiejętności prawidłowej organizacji własnego czasu, jako forma zapobiegania zachowaniom agresywnym. 6
Efekty działań wychowawczo profilaktycznych oraz ich ewaluacja. Efekty działań wychowawczo-profilaktycznych: NAUCZA WCZESOSZKOLNE Uczeń: Ma poczucie przynależności do swojej klasy i szkoły. Wykazuje właściwy stosunek do nauczycieli, pracowników szkoły i kolegów. Zna i stosuje prawa i obowiązki ucznia. Na co dzień stosuje zwroty grzecznościowe. Stosuje w życiu codziennym zasady dobrego wychowania. Kultywuje tradycje szkoły i miasta. Szanuje symbole narodowe. Pracuje na miarę swoich możliwości. Szanuje odmienność drugiego człowieka. Dba o swoje bezpieczeństwo. Wie, do kogo może zwrócić się pomoc. Prowadzi zdrowy tryb życia. Stosuje zasady skutecznej komunikacji z otoczeniem. 7
NAUCZA BLOKOWE Uczeń: Respektuje prawa i obowiązki ucznia. Zna swoje zalety i wady, potrafi nad nimi pracować. Potrafi zachować się asertywnie i empatycznie. Wyraża swoje poglądy, przekonania, sądy, oczekiwania. Konstruktywnie rozwiązuje konflikty. Właściwie reaguje na przejawy agresji, brak kultury. Jest odpowiedzialny za swoje zachowanie. Dokonuje samokontroli i samooceny. Jest tolerancyjny, wrażliwy na drugiego człowieka i środowisko. Ma świadomość przynależności lokalnej i narodowej. Ma świadomość zmian zachodzących w jego organizmie dba o swoje zdrowie. Doskonali umiejętności nabyte w klasach I-III. 8
Ewaluacja efektów działań wychowawczo-profilaktycznych: Ewaluacja efektów oddziaływań wychowawczo-profilaktycznych opracowana jest w formie ankiety sprawdzającej efekty oddziaływań wychowawczo-profilaktycznych, przeprowadzonej przez każdego wychowawcę klasy pod koniec roku szkolnego, na podstawie: obserwacji zachowań dzieci, notatek własnych i służbowych, rozmów z dziećmi, nauczycielami, rodzicami. zespołem psychologiczno - pedagogicznym oraz innymi pracownikami szkoły, wniosków ze spotkań zespołu nauczycieli uczących w klasie, wniosków wynikającymi ze spotkań z rodzicami, diagnozy klasy po warsztatach psychologiczno-pedagogicznych, 9
Ankieta sprawdzająca efekty oddziaływań wychowawczo-profilaktycznych w klasach I-III Imię i nazwisko ucznia: ; klasa: Należy zaznaczyć znak X w kwadracie, przy odpowiedzi najlepiej charakteryzującej ucznia. Ma poczucie przynależności do swojej klasy i szkoły. KLASA I KLASA II KLASA III Wykazuje właściwy stosunek do nauczycieli, pracowników szkoły i kolegów. Zna i stosuje prawa i obowiązki ucznia. Na co dzień stosuje zwroty grzecznościowe. Stosuje w życiu codziennym zasady dobrego wychowania. 10
Kultywuje tradycje szkoły i miasta. Szanuje symbole narodowe. Pracuje na miarę swoich możliwości. Szanuje odmienność drugiego człowieka. Dba o swoje bezpieczeństwo. Wie, do kogo może zwrócić się pomoc. Prowadzi zdrowy tryb życia. Stosuje zasady skutecznej komunikacji z otoczeniem. 11
Ankieta sprawdzająca efekty oddziaływań wychowawczo-profilaktycznych w klasach IV-VI Imię i nazwisko ucznia: ; klasa: Należy zaznaczyć znak X w kwadracie, przy odpowiedzi najlepiej charakteryzującej ucznia. Ma poczucie przynależności do swojej klasy i szkoły. KLASA IV KLASA V KLASA VI Wykazuje właściwy stosunek do nauczycieli, pracowników szkoły i kolegów. Zna i stosuje prawa i obowiązki ucznia. Na co dzień stosuje zwroty grzecznościowe. Stosuje w życiu codziennym zasady dobrego wychowania. Kultywuje tradycje szkoły i miasta. 12
Szanuje symbole narodowe. Pracuje na miarę swoich możliwości. Szanuje odmienność drugiego człowieka. Dba o swoje bezpieczeństwo. Wie, do kogo może zwrócić się pomoc. Stosuje zasady skutecznej komunikacji z otoczeniem. Respektuje prawa i obowiązki ucznia. Zna swoje zalety i wady, potrafi nad nimi pracować. 13
Potrafi zachować się asertywnie i empatycznie. Wyraża swoje poglądy, przekonania, sądy, oczekiwania. Konstruktywnie rozwiązuje konflikty. Właściwie reaguje na przejawy agresji, brak kultury. Jest odpowiedzialny za swoje zachowanie. Dokonuje samokontroli i samooceny. Jest tolerancyjny, wrażliwy na drugiego człowieka i środowisko. Ma świadomość przynależności lokalnej i narodowej. Ma świadomość zmian zachodzących w jego organizmie dba o swoje zdrowie. 14
Szczegółowy plan działań Integralnego programu wychowawczo profilaktycznego I.Cel główny: Wspomaganie wszechstronnego rozwoju osobowego uczniów. ZADANIA SZCZEGÓŁOWE Diagnoza klasowa i indywidualna. Wpajanie zasad dobrego zachowania. Wzmacnianie pozytywnego obrazu samego siebie i swojej samooceny. TREŚCI adaptacja w nowym środowisku. poznanie podobieństw i różnic między dziećmi. integracja zespołu klasowego. słowa klucze. poznawanie i nazywanie cech charakteru, uświadamianie indywidualności każdego człowieka, wpajanie przekonania o SPOSOBY REALIZACJI KLASA I ankiety diagnozujące, wywiady i rozmowy z rodzicami, nauczycielami oddziałów przedszkolnych. analiza dokumentacji dziecka, imprezy klasowe, warsztaty integracyjne, KLASA II rozmowy, pogadanki, scenki sytuacyjne, warsztaty psychologiczno - pedagogiczne, indywidualna opieka psychologiczna REALIZATORZY pedagog, psycholog, pedagog, katecheta TERMIN wrzesień + cały rok 15
Kształtowanie umiejętności pracy nad swoimi słabymi stronami. swojej wartości, formułowanie samooceny, poznanie własnych trudności i ograniczeń, wyrabianie nawyków samodzielnej pracy rozwijanie umiejętności proszenia o pomoc, wdrażanie do systematycznej i konsekwentniej pracy przy realizacji wyznaczonych celów, KLASA III indywidualne rozmowy z uczniem i rodzicami, praca w grupach, warsztaty, indywidualna opieka psychologiczna pedagog, logopeda KLASA IV Kształtowanie umiejętności rozwijania swoich zdolności i zainteresowań. wyrabianie ciekawości poznawczych, prezentowanie osiągnięć własnego rozwoju uczniów: własnych zainteresowań, hobby, uzdolnień. motywowanie do rozwijania i poszukiwania pasji, zajęcia lekcyjne i pozalekcyjne, konkursy szkolne i pozaszkolne, zawody sportowe, wyjścia programowe, lekcje biblioteczne, nauczyciele przedmiotów, biblioteka, 16
Wdrażanie do asertywnego wyrażania swoich poglądów, potrzeb i przekonań. Przygotowanie uczniów do efektywnej autoprezentacji wyrabianie nawyków prawidłowej komunikacji, uświadamianie swoich potrzeb, oczekiwań, uczenie mówienia i dokonywania właściwych wyborów, poznanie zasad dobrej autoprezentacji, wdrażanie do efektywnej autorefleksji, uczenie radzenia sobie ze stresem, ocena własnych umiejętności intelektualnych i zdrowotnych, KLASA V warsztaty psychologiczno pedagogiczne, pogadanki, indywidualne rozmowy z uczniem, lekcje wychowawcze, KLASA VI scenki sytuacyjne, drama, rozmowy indywidualne, prezentacje tematyczne, warsztaty psychologiczno pedagogiczne, nauczyciele przedmiotów, pedagog, nauczyciele przedmiotów, pedagog, II. Cel główny: Kształtowanie postaw prospołecznych, zasad tolerancji i troski o bezpieczeństwo własne i innych. 17 ZADANIA SZCZEGÓŁOWE Zapoznanie dzieci z zasadami TREŚCI SPOSOBY REALIZACJI REALIZATORZY TERMIN zasady bezpiecznego i kulturalnego zachowania KLASA I imprezy klasowe i szkolne,
określającymi właściwe zachowanie w klasie, szkole i poza szkołą Kształtowanie pozytywnych relacji między uczniami, poszanowania inności drugiej osoby, wyrabianie postaw wzajemnej pomocy. w klasie i w szkole, poznanie praw i obowiązków ucznia, wspólne ustalenie norm i zasad obowiązujących w klasie, ustalenie zasad kulturalnego zachowania w miejscach publicznych, wspólne ustalenie norm i zasad obowiązujących w klasie, rozwijanie tolerancji i wrażliwości na drugiego człowieka, rozwijanie pomocy koleżeńskiej, uwrażliwienie na potrzeby osób niepełnosprawnych, wycieczki, pogadanki, wyjścia programowe, spotkania z przedstawicielem straży miejskiej i policji, KLASA II rozmowy, pogadanki, scenki sytuacyjne, drama, warsztaty psychologiczno - pedagogiczne, indywidualna opieka psychologiczna akcje charytatywne, strażnik miejski, policjant, pedagog, katecheta Rozwijanie umiejętności skutecznej komunikacji i postaw patriotycznych. wspólne normy i zasady obowiązujące w klasie, zasady skutecznej komunikacji, odczytywanie komunikatów niewerbalnych, KLASA III praca w grupach, warsztaty, indywidualna opieka psychologiczna uroczystości szkolne i narodowe, pedagog, katecheci, 18
Rozwijanie umiejętności asertywnego rozpoznawania, nazywania, wyrażania swoich uczuć i poszanowania praw drugiej osoby. Rozwijanie empatii, tolerancji i szacunku dla drugiego człowieka. 19 zasady aktywnego słuchania, symbole i tradycje regionalne i narodowe, wspólne ustalenie norm i zasad obowiązujących w klasie, uwrażliwianie na potrzeby innych, prawa moje i innych, werbalizacja swoich uczuć, sposoby radzenia sobie z napięciem emocjonalnym, wspólne ustalenie norm i zasad obowiązujących w klasie, umiejętność wczuwania się w sytuacje drugiego człowieka, porozumiewanie się z ludźmi o odmiennych wartościach, przy zachowaniu własnych granic i przekonań, kształtowanie umiejętności dawania i brania, szacunek dla kultury i tradycji, wycieczki do miejsc pamięci narodowej KLASA IV warsztaty, rozmowy indywidualne, pogadanki, indywidualna i grupowa opieka psychologiczna, zajęcia lekcyjne, KLASA V rozmowy, pogadanki, scenki sytuacyjne, drama, warsztaty psychologiczno - pedagogiczne, indywidualna opieka psychologiczna, akcje charytatywne, nauczyciele, pedagog, nauczyciele przedmiotów, pedagog, KLASA VI Rozwijanie wartości wspólne ustalenie norm i scenki sytuacyjne, cały
moralnych i patriotycznych, bycia dobrym i obiektywnym. zasad obowiązujących w klasie, obiektywna ocena własnych i cudzych zachowań, konsekwencje nieakceptowanych zachowań, poczucie przynależności do narodu, drama, rozmowy indywidualne, warsztaty psychologiczno pedagogiczne, nauczyciele przedmiotów, pedagog, strażnik miejski, rok III. Cel główny: Motywowanie do prowadzenia zdrowego trybu życia. ZADANIA SZCZEGÓŁOWE TREŚCI SPOSOBY REALIZACJI REALIZATORZY TERMIN KLASA I Uświadamianie znaczenia prawidłowego odżywiania się. Rozwijanie postaw prozdrowotnych. 20 kultura spożywania posiłków, prawidłowe odżywianie się, piramida żywieniowa, propagowanie czynnego odpoczynku, prawidłowa postawa w czasie pracy i odpoczynku, organizacja miejsca pracy, przerwy śniadaniowe, pogadanki, akcje profilaktyczne, zielone szkoły, pedagogicznej rodziców, KLASA II rozmowy, pogadanki, scenki sytuacyjne, drama, akcje profilaktyczne, pielęgniarka szkolna, sklepik szkolny pielęgniarka szkolna, sklepik szkolny
Kształtowanie umiejętności efektywnego i bezpiecznego spędzania czasu wolnego. Wdrażanie do dbałości o higienę własną i higienę otoczenia Zapoznanie dzieci ze zmianami zachodzącymi w organizmie w okresie dojrzewania. 21 owoce i warzywa w codziennym żywieniu, organizacja i bezpieczne spędzanie czasu wolnego, umiejętne korzystanie z telewizji i komputera, znaczenie wypoczynku na świeżym powietrzu, pedagogicznej rodziców KLASA III warsztaty, akcje profilaktyczne, pedagogicznej rodziców, zajęcia pozalekcyjne, KLASA IV codzienna higiena ciała, rozmowy dostosowanie ubioru do sytuacji i indywidualne, warunków atmosferyczny, pogadanki, konsekwencje nieprzestrzegania lekcje przyrody, zasad higieny osobistej i akcje profilaktyczne, otoczenia, pedagogicznej rodziców, różnice w budowie ciała chłopców i dziewcząt, prawidłowości rozwoju psychofizycznego, higiena w okresie dojrzewania, prawidłowe odżywianie w okresie dojrzewania, wysiłek fizyczny a zmiany w KLASA V rozmowy, pogadanki, lekcje przyrody, lekcje WDŻ, lekcje wychowania fizycznego, akcje profilaktyczne, pedagogicznej pedagog, pielęgniarka szkolna, sklepik szkolny nauczyciele, nauczyciele przyrody i wf, pielęgniarka szkolna, nauczyciele, nauczyciele przyrody i wychowania fizycznego, pedagog,
okresie dojrzewania, rodziców Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z trudnościami psychospołecznymi okresu dojrzewania. wpływ hormonów na funkcjonowanie organizmu człowieka, poszanowanie odmienność płci, kształtowanie światopoglądu - okres buntu i przekory, konflikt pokoleń, KLASA VI rozmowy, lekcje przyrody, lekcje WDŻ, pedagogicznej rodziców warsztaty psychologiczno pedagogiczne, nauczyciele przyrody rodzice, pedagog, pielęgniarka szkolna, IV. Zapobieganie uzależnieniom i zachowaniom patologicznym. cały rok ZADANIA SZCZEGÓŁOWE Kształtowanie ograniczonego zaufania do osób nieznanych. Wdrażanie do dbałości o bezpieczeństwo TREŚCI postępowanie w kontaktach z osobami nieznanymi, konsekwencje nawiązania znajomości z obcymi, szukanie pomocy w sytuacjach niebezpiecznych, bezpieczeństwo w czasie zajęć, przerw, pobytu na stołówce, świetlicy i w sklepiku SPOSOBY REALIZACJI KLASA I pogadanki, pedagogicznej rodziców scenki, KLASA II rozmowy, pogadanki, scenki sytuacyjne, REALIZATORZY pedagog, katecheci, nauczyciele TERMIN 22
swoje i innych. Zapoznanie z podstawową wiedzą na temat uzależnień i zachowań ryzykownych. szkolnym bezpieczna droga do szkoły, zasady bezpiecznego poruszania się po szkole, drogi ewakuacyjne, substancje szkodliwe, wpływ alkoholu i nikotyny na zdrowie człowieka, rozpoznanie sytuacji zagrażających dziecku, pedagogicznej rodziców KLASA III pogadanki, rozmowy, pedagogicznej rodziców świetlicy, pedagog, Wyrabianie umiejętności mówienia nie w sytuacjach zagrażających zdrowiu i bezpieczeństwu dziecka. Uświadamianie dzieciom zagrożeń płynących z uzależnień psychicznych i fizycznych. zachowanie w sytuacjach zagrażających dziecku, konsekwentna odmowa w sytuacjach zagrożenia, wzmacnianie poczucie pewności siebie, kodeks postępowania w razie zaistnienia cyberprzemocy znaczenie pojęć uzależnienie fizyczne i psychiczne, rozpoznawanie uzależnień, konsekwencje uzależnień, sieć wsparcia społecznego, pomoc profesjonalna, KLASA IV rozmowy indywidualne, pogadanki, warsztaty socjoterapeutyczne, scenki, drama, KLASA V rozmowy, pogadanki, lekcje przyrody, lekcje WDŻ, warsztaty i akcje profilaktyczne, nauczyciele rodzice, pedagog, terapeuci nauczyciele, nauczyciele przyrody, pedagog, 23
Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z wpływem i presją grup patologicznych. pedagogicznej rodziców KLASA VI budowanie pozytywnych więzi rozmowy, osobowych, pedagogizacja kształtowanie właściwych rodziców, postaw prospołecznych i warsztaty przygotowanie do psychologiczno odpowiedzialnego wyboru, pedagogiczne, typy grup patologicznych, indywidualna opieka opieranie się presji grupy, psychologiczna psycholog, pielęgniarka szkolna, nauczyciele, pedagog, terapeuci, cały rok V. Przeciwdziałanie agresji. ZADANIA SZCZEGÓŁOWE Wzmacnianie pozytywnych zachowań oraz uświadamianie emocji. TREŚCI próba określania i nazywania swojego nastroju, wpływ samopoczucia na zachowanie się w różnych sytuacjach, odróżnianie dobra od zła ukazywanie i modelowanie prawidłowych zachowań w kontaktach z rówieśnikami, SPOSOBY REALIZACJI KLASA I pogadanki, pochwały, nagrody, scenki sytuacyjne, REALIZATORZY pedagog, katecheci, nauczyciele świetlicy, TERMIN 24
Kształtowanie umiejętności rozwiązywania konfliktów. Rozwijamy umiejętność słuchania i rozumienia komunikatów z zewnątrz. Wzmacnianie poczucia przynależności do grupy, w atmosferze wzajemnej życzliwości i wyrozumiałości. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie z trudnymi emocjami. radzenie sobie z emocjami w sytuacjach konfliktowych, komunikat JA, korzystanie z pomocy osób dorosłych, cechy dobrego słuchacza, bariery komunikacyjne, rozumienie komunikatów niewerbalnych, próg klasy czwartej, mocne strony naszej klasy, radzenie sobie ze stresem, znaczenie pomocy koleżeńskiej, współodpowiedzialność za atmosferę w klasie, sposoby rozładowywania napięcia emocjonalnego, umiejętność samokontroli, konstruktywne wyrażanie emocji, KLASA II rozmowy, pogadanki, scenki sytuacyjne, pedagogicznej rodziców, KLASA III pogadanki, rozmowy, pedagogicznej rodziców, scenki, warsztaty socjoterapeutyczne, KLASA IV rozmowy indywidualne, pogadanki, warsztaty socjoterapeutyczne, scenki, drama KLASA V rozmowy, warsztaty socjoterapeutyczne, pedagogicznej nauczyciele świetlicy, pedagog, terapeuta, nauczyciele świetlicy, nauczyciele pedagog, terapeuci nauczyciele świetlicy, nauczyciele, pedagog, psycholog, 25
Rozwijanie umiejętności prawidłowej organizacji własnego czasu, jako forma zapobiegania zachowaniom agresywnym. korzystanie ze wsparcia społecznego, radzenie sobie z przemocą psychiczną - mobbing rozwijanie zainteresowań z różnych dziedzin wiedzy, motywowanie do nauki, współudział w organizacji imprez szkolnych i pozaszkolnych, rodziców, scenki, drama, indywidualna opieka psychologiczna, TZA KLASA VI rozmowy, warsztaty socjoterapeutyczne, pedagogicznej rodziców, scenki, zajęcie pozalekcyjne, imprezy szkolne, nauczyciele, pedagog, psycholog, opiekunowie SU, cały rok Uzupełnieniem Integralnego Programu Wychowawczo- Profilaktycznego są: Szkolny System Dyscyplinujący. Program Szkoła bez przemocy, Małopolski Program Edukacji Zdrowotnej, Program Edukacji Regionalnej, Inne programy, projekty, akcje profilaktyczne i wychowawcze prowadzone na terenie szkoły; 26
Każdego roku opracowywany jest Program działań wychowawczoprofilaktycznych, który wskazuje główne kierunki pracy w danym roku szkolnym. Wynika on z analizy podstawowych kierunków polityki oświatowej państwa, kuratoryjnych priorytetów wychowawczych oraz wniosków Rady Pedagogicznej i Dyrektora Szkoły. Na podstawie Integralnego programu wychowawczo-profilaktycznego i programu działań wychowawczo-profilaktycznych w każdym roku szkolnym opracowywane są Programy wychowawczo-profilaktyczne dla poszczególnych poziomów nauczania, które są równocześnie bazą do tworzenia tematyki godzin wychowawczych dostosowanych do indywidualnych potrzeb zespołu klasowego. 27