PROGRAM PROFILAKTYCZNY. Szkoły Podstawowej Nr 2. im. Wincentego Pola w Nowym Stawie

Transkrypt

1 PROGRAM PROFILAKTYCZNY Szkoły Podstawowej Nr 2 im. Wincentego Pola w Nowym Stawie

2 PODSTAWY PRAWNE Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 roku, ratyfikowana przez Polskę 30 września 1991 r. (Dz. U. nr 120, poz. 526) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. nr 78, poz. 483) Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 r. nr 67, poz. 329, tekst jednolity ze zmianami) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 grudnia 2006r. w sprawie szczegółowych zasad sprawowania nadzoru pedagogicznego wykazu stanowisk wymagających kwalifikacji pedagogicznych, kwalifikacji niezbędnych do sprawowania nadzoru, a także kwalifikacji osób, którym można zlecać prowadzenie badań i opracowanie ekspertyz (Dz. U. 2006r. nr 235, poz. 1703) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych (Dz. U. z 2007 nr 83 poz. 562, nr 130, poz. 906) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. nr 61, poz. 624) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z 2002 r. nr 15, poz. 142) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. nr 4 poz.17) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2013r. poz. 532) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U r. nr 13, poz. 226) Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U r. nr 111, poz. 535) Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. nr 10, poz. 55, tekst jednolity ze zmianami) Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2005 r. Nr 179 poz. 1485) 2

3 WSTĘP Wychowanie to proces złożony, ukierunkowany na wspomaganie dziecka w jego rozwoju fizycznym, psychicznym, społecznym oraz duchowym, mający na celu ukształtowanie człowieka według określonych norm, przyjętych w danym społeczeństwie. Niestety, proces wychowawczy, jak i osoby nim objęte mogą podlegać oddziaływaniom czynników destrukcyjnych. W takich sytuacjach konieczne są przedsięwzięcia o charakterze profilaktycznym, które dają szansę na usunięcie zagrożeń i przywrócenie prawidłowych procesów rozwojowych. Najczęściej spotykane w naszym środowisku czynniki ryzyka to: 1. Nikotynizm i alkoholizm w rodzinie palenie papierosów i nadużywanie alkoholu przez rodziców, a często również przez starsze rodzeństwo, zgoda na takie zachowania w środowisku życia dziecka kształtuje w nim przekonanie o normalności tego zjawiska. Nie odczuwa ono bariery psychicznej i moralnej przed podjęciem inicjacji nikotynowej i alkoholowej już w dzieciństwie. 2. Bezrobocie i ubóstwo oraz towarzysząca często tym zjawiskom nieporadność życiowa rodziców lub przeciwnie całkowite skupienie na zdobywaniu środków do życia, wyjazdy rodziców za granicę na długi okres czasu, powodują osłabienie nadzoru nad dziećmi, rozluźnienie dyscypliny wychowawczej. 3. Nieporadność wychowawcza rodziców niestety, wielu rodziców nie posiada odpowiednich umiejętności wychowawczych, koniecznych do pokierowania rozwojem dziecka. 4. Niska motywacja do nauki to zjawisko nasilające się w ostatnich latach. Wiedza i nauka przestały być w naszym środowisku wartością, dla której warto poświęcić czas i wysiłek. 5. Spadek autorytetu nauczyciela i wychowawcy, spowodowany nałożeniem na nauczycieli wielu nowych obowiązków dydaktycznych, wychowawczych i administracyjnych, a jednocześnie odebranie im narzędzi do egzekwowania efektów jego pracy. Łącznie z czynnikami ryzyka wymienionymi wcześniej, daje to uczniom poczucie bezkarności i zniechęca do podejmowania konstruktywnej aktywności. Program ten jest oparty o wnioski wynikające z ewaluacji wcześniejszego programu profilaktycznego szkoły oraz aktualną diagnozę problemów środowiska szkolnego. CELE PROGRAMU Propagowanie zdrowego stylu życia oraz zasad prawidłowego odżywiania. Poszerzanie wiedzy i podnoszenie umiejętności wychowawczych nauczycieli i rodziców. Zmniejszenie agresji i przemocy wśród uczniów. Uświadomienie, że każdy człowiek doświadczający przemocy ma prawo do pomocy. 3

4 Nauka rozwiązywania konfliktów poprzez umiejętne postępowanie, kształtowanie postaw asertywnych. Poszerzanie wiedzy na temat praw człowieka, dziecka i ucznia. Współpraca z rodzicami w celu ujednolicenia oddziaływań wychowawczych. Budowanie poczucia bezpieczeństwa wśród uczniów. Przeciwdziałanie uzależnieniom od środków psychoaktywnych i Internetu. Kształtowanie wśród uczniów właściwych postaw wobec ludzi i środowiska przyrodniczego. Zapewnienie uczniom wielostronnego rozwoju psychofizycznego i emocjonalnego. Wyposażenie uczniów w umiejętności społeczne: - radzenie sobie ze stresem, rozwiązywanie konfliktów - podejmowanie decyzji - opieranie się presji grupy rówieśniczej i wpływu reklamy - ponoszenie porażek - asertywności Pobudzanie motywacji uczniów do nauki i rozwijanie zainteresowań. Współpraca z instytucjami wspierającymi działania szkoły. METODY PRACY I SPOSOBY REALIZACJI PROGRAMU W realizacji zadań profilaktycznych zostaną wykorzystane następujące sposoby i metody pracy: zajęcia w ramach godzin wychowawczych i edukacyjnych zajęcia pozalekcyjne: koła zainteresowań, innowacje pedagogiczne, zajęcia logopedyczne, zajęcia rewalidacyjne, gimnastyka korekcyjna, zajęcia korekcyjnokompensacyjne, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze zajęcia warsztatowe dla uczniów, nauczycieli i rodziców zajęcia integrujące środowisko szkolne (wycieczki, dyskoteki, wyjazdy do kina, akcja charytatywna) udział w różnych akcjach ogólnokrajowych udział w akcjach ch pogadanki w ramach zajęć ch i pozalekcyjnych gazetki profilaktyczne inscenizacje i dramy oraz projekcje filmowe indywidualne rozmowy profilaktyczne z uczniami i rodzicami wykorzystywanie technologii informacyjnej i multimediów spotkania z osobami reprezentującymi instytucje pozaszkolne w ramach edukacji prozdrowotnej i bezpieczeństwa. 4

5 GRUPA ODBIORCÓW PROGRAMU Odbiorcami programu są uczniowie Szkoły Podstawowej Nr 2 działającej w ramach Zespołu Szkolno - Przedszkolnego w Nowym Stawie. SPODZIEWANE EFEKTY Zmniejszenie agresji i wypadkowości wśród dzieci. Wzmocnienie współpracy między rodzicami a szkołą. Zdobycie umiejętności korzystania przez dzieci z alternatywnych form spędzania wolnego czasu. Nabycie umiejętności negocjacji podczas rozwiązywania konfliktów. Zwiększenie świadomości uczniów dotyczącej zachowań prozdrowotnych i zdrowego stylu życia. Wyposażenie dzieci w nawyki ułatwiające właściwą reakcję na sytuację zagrożenia (unikanie lub zmierzenie się z nią) poprzez wzmacnianie u nich zachowań asertywnych i prospołecznych. EWALUACJA Dokumentacja pracy wychowawczej i profilaktycznej oraz jej analiza. Obserwacja zachowań uczniów podczas zajęć i przerw rozmowy z pracownikami szkoły, wychowawcami, nauczycielami, rodzicami uczniów. Sprawdzenie skuteczności prowadzonych działań profilaktycznych za pomocą badań z wykorzystaniem kwestionariuszy ankiet. Sprawozdanie z pracy Zespołu do spraw profilaktyki i wychowania. ZESPÓŁ REALIZATORÓW Program realizują wszyscy pracownicy szkoły oraz uczniowie, rodzice i instytucje wspierające pracę szkoły: - Policja - Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna w Malborku - Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Stawie - III Wydział Rodzinny i Nieletnich przy Sądzie Rejonowym w Malborku - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Malborku - Świetlica Socjoterapeutyczna w Nowym Stawie. 5

6 Zadanie Formy realizacji Osoby odpowiedzialne Diagnozowanie poziomu zagrożeń związanych z bezpieczeństwem uczniów w szkole i poza nią. 1. Współpraca w dziedzinie wychowania - rozmowy indywidualne z uczniami, rodzicami, obserwacje. 2. Systematyczne konsultacje z wychowawcami klas, nauczycielami oraz monitoring dyrekcji szkoły. wszyscy dyrekcja szkoły Termin realizacji Diagnoza potrzeb logopedycznych. 1. Systematyczna ocena trudności logopedycznych uczniów. logopeda 2. Współpraca z wychowawcami klas, pedagogiem, psychologiem oraz Poradnią Psychologiczno - Pedagogiczną w Malborku. logopeda, pracownicy poradni Wdrażanie zadań związanych z rozporządzeniem o pomocy psychologiczno - pedagogicznej. 1. Współpraca wychowawców klas z pedagogiem m, psychologiem, logopedą, terapeutą pedagogicznym oraz rodzicami uczniów. 2. Ścisła współpraca z Poradnią Psychologiczno - Pedagogiczną w Malborku. logopeda, terapeuta pedagogiczny, pracownicy poradni 3. Praca w zespołach pomocy psychologiczno - pedagogicznej. wychowawcy, logopeda 4. Konstruowanie indywidualnych programów terapeutycznych dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. wychowawcy, logopeda, terapeuta, uczący 5. Obserwacja i eliminowanie trudności edukacyjnych uczniów, wspieranie i wspomaganie rozwoju uczniów. logopeda, terapeuta, 6

7 Rozwijanie wśród uczniów umiejętności społecznych, postaw asertywnych. 1. Integracja zespołu klasowego. 2. Poznanie zasad komunikowania się - kultura języka, używanie zwrotów grzecznościowych. 3. Godziny wychowawcze i bloki tematyczne poświęcane rozwijaniu i ćwiczeniu umiejętności społecznych i postaw asertywnych. logopeda, terapeuta pedagogiczny, pracownik poradni psychologiczno - pedagogicznej 4. Realizacja zajęć warsztatowych i pogadanek. Pierwsza pomoc przedmedyczna. 1. Realizacja zajęć pokazowo - warsztatowych w ramach innowacji pedagogicznej "Ratujemy i uczymy ratować". autor innowacji, pielęgniarka szkolna Profilaktyka agresji i przemocy. 1. Tworzenie kontraktów klasowych, grupowych w oparciu o kodeks zachowania SZACUN wychowawcy klas wrzesień 2. Zajęcia wychowawcze na temat radzenia sobie z agresją i przemocą. wychowawcy, 3.Spotkania z przedstawicielami instytucji wspierającymi pracę szkoły. 4. Przekazywanie informacji na temat ośrodków i form pomocy dla osób zagrożonych lub doświadczających przemocy. Budowanie poczucia bezpieczeństwa w szkole, grupie, środowisku lokalnym. 1. Opracowanie kontraktów klasowych z uczniami. 2. Eksponowanie indywidualnych sukcesów uczniów oraz całej społeczności szkolnej. pedagog, wychowawcy klas dyrekcja, samorząd uczniowski, wychowawcy, wrzesień 7

8 3. Aktywizowanie uczniów do uczestnictwa w zajęciach pozalekcyjnych: kluby, koła zainteresowań i innowacje pedagogiczne. prowadzący zajęcia pozalekcyjne, wychowawcy 4. Opieka i wspieranie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. terapeuta, logopeda, wychowawcy świetlicy 5. Zespołowe i indywidualne rozwiązywanie problemów pojawiających się w klasie i w szkole. dyrekcja szkoły 6. Realizacja zajęć dotyczących bezpieczeństwa dzieci: - bezpieczna droga do szkoły - postępowanie ze zwierzętami - profilaktyka uzależnień - bezpieczny Internet - bezpieczne wakacje - bezpieczne ferie zimowe wychowawcy świetlicy 7. Międzynarodowy Dzień Zapobiegania Przemocy Wobec Dzieci listopad 8. Bezpieczeństwo w Internecie - program Szkoła z Klasą propagowanie zasad bezpiecznego korzystania z Internetu oraz kształcenie umiejętności samodzielnego korzystania z informacji naukowych. prowadzący program Kształtowanie postaw prozdrowotnych. 1. Nawyki higieniczne: - dbanie o higienę, estetykę własnego ciała - utrwalenie nawyków dbania o higienę i zdrowie zębów - pielęgniarka szkolna 8

9 fluoryzacja zębów - dbanie o higienę pracy ucznia (właściwa postawa przy biurku, komputerze) - właściwe planowanie dnia (praca i wypoczynek ucznia) - gazetki klasowe - dbanie o czystość środowiska, w którym żyjemy (dom, szkoła, środowisko przyrodnicze) - dyżury w klasach, akcja "Sprzątanie świata", apel "Dzień Ziemi" 2. Zdrowe odżywianie: - poznawanie zdrowych produktów żywnościowych - zmienianie swoich nawyków żywnościowych - akcja "Mleko w szkole", "Owoce w szkole", konkurs "Eskulapiada" - kulturalne i higieniczne spożywanie posiłków 3. Wypoczynek czynny: - poznanie różnych form wypoczynku - aktywne uczestniczenie w przerwach śródlekcyjnych - uczestniczenie w innych zajęciach ruchowych - udział w zabawach na świeżym powietrzu - organizacja wycieczek krajoznawczo - turystycznych - udział w konkursach sprawnościowych 4. Przeciwdziałanie zainteresowaniu uczniów środkami uzależniającymi: - informowanie o szkodliwości środków odurzających, które prowadzą do uzależnień - udostępnienie informacji i adresów instytucji odpowiedzialnych za pomoc osobom uzależnionym. 9 pielęgniarka szkolna wychowania fizycznego, nauczyciel gimnastyki korekcyjnej wychowawcy klas

10 Nabywanie i doskonalenie umiejętności wychowawczych przez nauczycieli. 1. Udział nauczycieli w ch i pozach formach doskonalenia zawodowego. 2. Organizacja rad szkoleniowych związanych z profilaktyką i wychowaniem. dyrekcja szkoły, dyrekcja szkoły Podejmowanie wspólnych działań przez nauczycieli i rodziców na rzecz profilaktyki. 3. Koleżeńska wymiana doświadczeń - dzielenie się wiedzą i umiejętnościami. 1. Zachęcanie rodziców do wspólnej realizacji działań profilaktycznych. 2. Psychoedukacja rodziców (spotkania z pedagogiem, psychologiem, terapeutą) 3. Szkolenia dla rodziców prowadzone przez pracowników Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej. dyrekcja szkoły, podczas zebrań z rodzicami 4. Wymiana spostrzeżeń na temat zachowań uczniów, współpraca w zakresie organizowania działań profilaktycznych. pielęgniarka szkolna, wychowawcy świetlicy, pedagog, psycholog, terapeuta 5. Wspieranie rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej - dożywianie dzięki wsparciu MOPS, wypożyczanie podręczników, stypendia, współpraca z MOPS. wychowawcy klas 10