RACHUNEK KOSZTÓW ZMIENNYCH W ZARZĄDZANIU

Transkrypt

1 RACHUNEK KOSZTÓW ZMIENNYCH W ZARZĄDZANIU dr Marek Masztalerz Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 2011 MARśA POKRYCIA I OCENA RENTOWNOŚCI Koszty zmienne Koszty stałe Dopóki marŝa pokrycia jest dodatnia, warto sprzedawać, poniewaŝ pokryta zostanie część kosztów stałych. Wskaźnik marŝy pokrycia = Wskaźnik marŝy jest jednym ze wskaźników rentowności sprzedaŝy i informuje o tym, ile groszy marŝy firma uzyskuje z jednej złotówki przychodu ze sprzedaŝy. 1

2 WIELOSTOPNIOWY RACHUNEK WYNIKÓW Koszty zmienne materiały bezpośrednie Koszty zmienne robocizna bezpośrednia I Koszty zmienne koszty wydziałowe II Koszty zmienne Koszty stałe na poziomie produktu... Koszty stałe... WIELOBLOKOWY RACHUNEK WYNIKÓW Koszty stałe produktu I II V Grupa M Grupa N M1 M2 M3 N1 N2 N3 Grupa P Grupa R P1 P2 R1 R2 R3 2

3 WIELOBLOKOWY RACHUNEK WYNIKÓW przykład Koszty zmienne Koszty stałe Koszty zmienne I WIELOBLOKOWY RACHUNEK WYNIKÓW przykład I II Grupa M Grupa N Grupa P Grupa R

4 WIELOBLOKOWY RACHUNEK WYNIKÓW przykład Koszty stałe produktu I II V Grupa M Grupa N M1 M2 M3 N1 N2 N Grupa P Grupa R P1 P2 R1 R2 R WIELOBLOKOWY RACHUNEK WYNIKÓW przykład Koszty stałe produktu I II V Grupa M Grupa N M1 M2 M3 N1 N2 N Grupa P Grupa R P1 P2 R1 R2 R

5 PRÓG RENTOWNOŚCI PRODUKCJA JEDNOASORTYMENTOWA przychody Sx PRw margines bezpieczeństwa zysk koszty całkowite koszty zmienne koszty stałe PRi = KS p kzj KS PRw = kzj 1 p PRi Qx wielkość produkcji Próg rentowności oznacza taką ilość wyrobów (PRi) lub taką wartość przychodów (PRw), przy których zostają pokryte wszystkie koszty zmienne i stałe (zysk wynosi 0). DŹWIGNIA OPERACYJNA Wskaźnik dźwigni operacyjnej = Im wyŝszy jest udział kosztów stałych w kosztach całkowitych, tym silniej zysk reaguje na zmiany przychodu ze sprzedaŝy. Stopień dźwigni operacyjnej określa siłę tej reakcji. Jeśli wszystkie koszty są zmienne, wskaźnik dźwigni wynosi 1. Dla struktury kosztów w progu rentowności stopień dźwigni dąŝy do nieskończoności. wskaźnik dźwigni struktura kosztów w progu rentowności 1 0 strefa zysków strefa strat udział kosztów stałych

6 ANALIZA COST-VOLUME-PROFIT CVP analiza wraŝliwości zysku ze sprzedaŝy Jak zmieni się zysk ze sprzedaŝy, jeśli zmieni się: - wielkość sprzedaŝy, - wysokość ceny, - wysokość kosztu zmiennego, - poziom kosztów stałych? określanie wielkości docelowych Na jakim poziomie muszą się znaleźć: - wielkość sprzedaŝy, - cena, - koszt zmienny, - koszty stałe, aby osiągnąć poŝądany zysk? PRÓG RENTOWNOŚCI PRODUKCJA WIELOASORTYMENTOWA W przypadku produkcji wieloasortymentowej występuje wiele progów rentowności, tj. kombinacji produkcji i sprzedaŝy poszczególnych wyrobów, zapewniających pokrycie wszystkich kosztów. n i=1 ( p kz ) q KS i i i = Jeśli struktura asortymentowa jest stała lub jeśli wszystkie wyroby mają taki sam wskaźnik marŝy pokrycia, to moŝna obliczyć próg rentowności wartościowy zgodnie z formułą: KS PRw= KZ 1 S i i W podanych przypadkach próg rentowności wartościowy jest taki sam dla wszystkich progów ilościowych.