KOSZTY STAŁE I ZMIENNE KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODU SYSTEMY RACHUNKU KOSZTÓW

Transkrypt

1 KOSZTY STAŁE I ZMIENNE KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODU SYSTEMY RACHUNKU KOSZTÓW dr Marek Masztalerz Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 2011 KOSZTY ZMIENNE KRÓTKI OKRES DŁUGI OKRES KOSZTY ZMIENNE CAŁKOWITE KOSZT ZMIENNY JEDNOSTKOWY 1

2 KOSZTY STAŁE KRÓTKI OKRES DŁUGI OKRES KOSZTY STAŁE CAŁKOWITE KOSZT STAŁY JEDNOSTKOWY PODZIAŁ KOSZTÓW NA STAŁE I ZMIENNE metoda księgowa (werbalna) metody statystyczne, np. MNK kzj n ( Q t t = 1 = n t = 1 Q )( K ( Q t t Q ) 2 K ) KS = K kzj Q 2

3 PODZIAŁ KOSZTÓW NA STAŁE I ZMIENNE Okre s Wie lkość produkcji Qt Ś re dnia produkcja Q* Qt - Q* Ko szty pro dukcji Kt Ś re dnie koszty pro dukcji K* Kt - K* Kow a riancja (Qt - Q*) x(kt - K*) Wa ria ncja (Qt - Q*)^2 sty lut ma r kw i ma j cze lip sie wrz paź lis gru Koszt zmienny jednostkowy = / = 71,923 zł/szt. Koszty stałe = * 71,92 = zł/mies. PODZIAŁ KOSZTÓW NA STAŁE I ZMIENNE K = 71,92 Q Koszty produkcji Wie lkość produkcji 3

4 KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODU Koszty poniesione nie są równoznaczne z kosztami uzyskania przychodu. RACHUNKOWOŚĆ FINANSOWA Zespół 7 obejmujący koszt (wartość) produktów, usług i towarów SPRZEDANYCH oraz koszty zarządu i sprzedaŝy, PKO, KF i SN. RACHUNKOWOŚĆ PODATKOWA sztuczny podział na KUP i NKUP w ustawach podatkowych, mający na celu maksymalizację dochodów budŝetowych RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA dowolne podejście do definiowania kosztów uzyskania przychodów, ustalone w oparciu o potrzeby i moŝliwości informacyjne firmy KOSZTY A WYNIK FINANSOWY KOSZTY PONIESIONE KOSZTY PRODUKTÓW KOSZTY OKRESU NIESPRZEDANE SPRZEDANE (zapas produktów) (koszty uzyskania przychodu) 4

5 SYSTEMY RACHUNKU KOSZTÓW RACHUNEK KOSZTÓW PEŁNYCH (full costing, absorption costing) dla celów sprawozdawczych (rachunkowość finansowa) RACHUNEK KOSZTÓW ZMIENNYCH (variable costing, direct costing) dla wspierania decyzji menedŝerskich (rachunkowość zarządcza) WYCENA PRODUKTU RKP/RKZ KOSZT JEDNOSTKOWY PRODUKTU RKP RKZ KOSZT WYTWORZENIA MATERIAŁY BEZPOŚREDNIE PŁACE BEZPOŚREDNIE KOSZTY WYDZIAŁOWE KOSZTY ZARZĄDU KOSZTY SPRZEDAśY KOSZTY ZMIENNE KOSZTY STAŁE 5

6 RACHUNEK KOSZTÓW PEŁNYCH KOSZTY PONIESIONE KOSZT WYTWORZENIA KOSZTY ZARZĄDU I SPRZEDAśY NIESPRZEDANE SPRZEDANE (zapas produktów) (koszty uzyskania przychodu) RACHUNEK KOSZTÓW ZMIENNYCH KOSZTY PONIESIONE KOSZTY ZMIENNE KOSZTY STAŁE NIESPRZEDANE SPRZEDANE (zapas produktów) (koszty uzyskania przychodu) 6

7 WYNIK FINANSOWY - RKP PRZYCHODY ZE SPRZEDAśY - KOSZT WYTWORZENIA MARśA BRUTTO (Gross Margin) - KOSZTY SPRZEDAśY - KOSZTY ZARZĄDU WYNIK FINANSOWY WYNIK FINANSOWY - RKZ PRZYCHODY ZE SPRZEDAśY - KOSZTY ZMIENNE MARśA BRUTTO (Contribution Margin) - KOSZTY STAŁE WYNIK FINANSOWY 7

8 WYNIK FINANSOWY W RKP/RKZ - przykład - Firma MIŚ zajmuje się produkcją misiów pluszowych. Są one sprzedawane po 70 zł/szt. W badanym okresie firma wytworzyła 800 szt. wyrobów a sprzedała 700 szt. Zapas początkowy nie występował. Dane dotyczące wielkości poniesionych kosztów zostały ujęte w tabeli. PoniŜej obliczono jednostkowy koszt wytworzenia (na potrzeby rachunku kosztów pełnych) oraz jednostkowy koszt zmienny (na potrzeby rachunku kosztów zmiennych). Materiały bezpośrednie Płace bezpośrednie Zmienne koszty wydziałowe Stałe koszty wydziałowe Koszty zarządu Zmienne koszty sprzedaŝy Stałe koszty sprzedaŝy KOSZTY CAŁKOWITE zł zł zł zł zł zł 400 zł zł TECHNICZNY KOSZT WYTWORZENIA TKW = = zł TKWj = : 800 = 45,00 zł/szt. KOSZTY ZMIENNE KZ = = zł KZj = : 800 = 37,00 zł/szt. WYNIK FINANSOWY W RKP/RKZ - przykład - RKP RKZ Przychody ze sprzedaŝy Techniczny koszt wytworzenia MarŜa brutto Koszty sprzedaŝy Koszty zarządu zł zł zł zł zł Przychody ze sprzedaŝy Koszty zmienne MarŜa brutto Koszty stałe zł zł zł zł Wynik finansowy zł Wynik finansowy zł Zapas końcowy 100 szt. po 45 zł/szt. czyli zł Zapas końcowy 100 szt. po 37 zł/szt. czyli zł 8

9 WYNIK FINANSOWY W RKP/RKZ - przykład - RKP RKZ Koszt uzyskania przychodu = Koszt uzyskania przychodu =