Rachunek kosztów dla inżyniera

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Rachunek kosztów dla inżyniera"

Kornelia Szewczyk
6 lat temu
Przeglądów:

1 Rachunek kosztów dla inżyniera Wykład 4. Koszty w podejmowaniu decyzji analiza punktów krytycznych produkcji, kosztów, cen i stopy zwrotu (analiza Cost-Volume-Profit), próg rentowności (BEP) dla jednego produktu, próg rentowności (BEP) dla wielu produktów. Zofia Krokosz-Krynke, Dr inż., MBA zofia.krokosz-krynke@pwr.edu.pl

2 Analiza CVP odpowiada na pytania 1. Ile trzeba sprzedać by osiągnąć próg rentowności 2. Ile trzeba sprzedać by osiągnąć pożądany zysk 3. Jaki zysk da określony poziom sprzedaży 4. Jak zmiany w cenie, kosztach zmiennych, kosztach stałych poziomie produkcji wpłyną na zyski 5. Jak zmiany w zestawie produktów sprzedawanych oddziałują na próg rentowności i potencjalny zysk 6. Kupować czy produkować 7. Którą technologię wybrać 8. Sprzedawać półprodukt czy dalej przetwarzać 9. 2

3 Ile trzeba sprzedać by osiągnąć próg rentowności próg rentowności ilość, przy której następuje zrównanie przychodu całkowitego i kosztu całkowitego margines bezpieczeństwa planowana sprzedaż ilościowa minus ilościowy próg rentowności marża jednostkowa cena sprzedaży minus jednostkowy koszt zmienny przychód całkowity koszt całkowity próg rentowności BEP = X; PC = KC PC = X*c X*c = KS + JKZ*X KC = KS + JKZ*X BEP X c KS JKZ BEPW C* BEP ilościowy próg rentowności wartościowy próg rentowności

4 Ile trzeba sprzedać by osiągnąć próg rentowności c.d. wykres progu rentowności zysk strata 4

5 Ile trzeba sprzedać by osiągnąć próg rentowności c.d. Założenia wykresu progu rentowności : 1. Koszty można podzielić na koszty stałe i zmienne. Całkowity koszt zmienny zależy wprost proporcjonalnie od poziomu działania. Całkowity koszt stały nie zmienia się przy zmianie poziomu działania. 2. Zachowanie się kosztów i przychodów jest prawdziwe i liniowe dla odpowiedniego przedziału nośnika 3. Efektywność i produktywność pozostają niezmienne 4. Zestaw sprzedaży (plan asortymentowo-ilościowy) jest stały 5. Zmiana w poziomie zapasów na początku i na końcu okresu jest nieznacząca. 6. Cena pozostaje niezmieniona. 7. Sprzedaż i koszty nie są przedmiotem zmiany wartości pieniądza w czasie. 5

6 Ile trzeba sprzedać by osiągnąć próg rentowności c.d. wykres koszt-ilość-zysk dla dwu produktów koszt przychó d płaszczyzna przychodów 20 płaszczyzna kosztów próg rentowności pole zysku rzut progu rentowności na płaszczyznę q 1 q 2 ilość q 1 5 pole strat ilość q

7 Ile trzeba sprzedać by pokryć wydatki gotówki Próg rentowności - przepływy gotówki przychód całkowity próg rentowności z uwzględnieniem przepływów pieniężnych wypływ gotówki koszt całkowity koszt stały koszt zmienny amortyzacja BEPcash KS A c JKZ

8 Jaki poziom sprzedaży da pożądany zysk sprzedaż koszt całkowity NP zysk netto tax stopa podatku (CIT) BEPprofit lub KS NP /(1 tax) C JKZ dochód netto BEPprofit BEP NP /(1 tax) C JKZ -100 zysk netto lub -200 poziom działania BEPprofit BEP NP CMU *(1 tax) marża jednostkowa 8

9 Jakiego zysku można oczekiwać przy danym poziomie sprzedaży Sprzedaż Koszty: zmienne (KTS) stałe C*sprzedane jednostki JKZ* sprzedane jednostki KS Dochód C*sprzedane jednostki JKZ* sprzedane jednostki KS = (C JKZ) * sprzedane jednostki KS = CMU * sprzedane jednostki KS Zysk dochód podatek = (CMU * sprzedane jednostki KS ) *(1 tax ) 9

10 Jak zmiany w cenie, kosztach zmiennych i kosztach stałych wpływają na zyski alternatywna struktura kosztów Chcemy sprzedawać na targach komputerowych program Do-All. Programy te możemy zakupić od hurtownika po 120 PLN za pakiet z możliwością zwrotu niesprzedanych pakietów. Pakiet będziemy sprzedawać po 200 PLN. Centrum Wystawiennicze (organizator targów) może wynająć nam boks na okres targów wg jednej z trzech opcji a)$2000 b)$1400 plus 5% od sprzedaży c)20% od sprzedaży Którą z opcji należałoby wybrać? opcja a) opcja b) opcja c)

How Jak zmiany would changes w cenie, in kosztach selling price, zmiennych variable i kosztach costs, fixed stałych costs, wpływają and output na affect profits zyski cont.

11 How Jak zmiany would changes w cenie, in kosztach selling price, zmiennych variable i kosztach costs, fixed stałych costs, wpływają and output na affect profits zyski cont. alternatywna struktura kosztów opcja a) BEP= 2000/( ) = 25 jednostek opcja b) BEP= 1400/( *0.05) = 20 jednostek opcja c) BEP= 0/( *0.2) = 0 jednostek BEP BEP BEP 11

12 Jak zmiana w planie asortymentowo-ilościowym wpłynie na BEP, dochód i zysk P KC qc i i qc i i BEPWw qjkz i i qjkz i i c KS i KS KS JKZ cq i i i q i P - przychód całkowity q i ilość produktu i c i cena jednostkowa produktu i KC - koszt całkowity JKZ i jednostkowy koszt zmienny produktu i KS - koszt stały BEPW w - próg rentowności wartościowy 12

13 Jak zmiana w planie asortymentowo-ilościowym wpłynie na BEP, dochód i zysk produkt i cena c 10 zł/szt 20zł/szt 5 zł/szt jednostkowy koszt zmienny JKZ 3 zł/szt 15 zł/szt 2 zł/szt ilość q 30 szt 50 szt 20 szt koszt stały KS zł BEPWw (103)*30 (2015)*50 (5 2)*20 10*30 20*50 5* zł 0,37 produkt i cena c 10 zł/szt 20zł/szt 5 zł/szt jednostkowy koszt zmienny JKZ 3 zł/szt 15 zł/szt 2 zł/szt ilość q 50 szt 20 szt 30 szt koszt stały KS zł BEPWw (103)*50 (2015)*20 (5 2)*30 10*50 20*20 5* zł 0,52 Zofia Krokosz-Krynke

14 Jak zmiana w planie asortymentowo-ilościowym wpłynie na BEP, dochód i zysk przykład liczbowy Valtek Company ostatnio pozyskała wyłączność na sprzedaż trzech produktów na swoim terenie. Firma bardzo uważnie pracuje nad programem budżetowania i planowania - ma to wspomóc zarządzanie. Wypracowano plan sprzedaży według asortymentu i ogółem.

15 Jak zmiana w planie asortymentowo-ilościowym wpłynie na BEP, dochód i zysk przykład liczbowy Produkt A B C Razem procent sprzedaży 20% 52% 28% 100% Sprzedaż % % % % Minus koszty zmienne % % % % przychód krańcowy % % % % Minus koszty stałe zysk próg rentowności = / 0,64 = zł.

16 Jak zmiana w planie asortymentowo-ilościowym wpłynie na BEP, dochód i zysk przykład liczbowy Załóżmy, że zgodnie z planem, sprzedaż ogółem na ten miesiąc wynosi zł. Na poszczególne produkty przypada: A zł, B zł, C Przygotuj krańcowy rachunek wyników bazując na danych z tego miesiąca. Oblicz poziom sprzedaży dla progu rentowności (wartościowy próg rentowności) bazując na danych z tego miesiąca. Biorąc pod uwagę fakt, że firma osiągnęła planowaną sprzedaż miesięczną zł, prezes jest zaszokowany rachunkiem wyników. Przygotuj krótką notatkę wyjaśniającą prezesowi dlaczego zarówno wyniki działalności firmy i poziom sprzedaży dla progu rentowności różnią się od zaplanowanych.

17 Jak zmiana w planie asortymentowo-ilościowym wpłynie na BEP, dochód i zysk przykład liczbowy Krańcowy rachunek wyników procent sprzedaży Produkt A B C Razem Sprzedaż % % % % Minus koszty zmienne przychód krańcowy Minus koszty stałe Zysk/strata 72 % 20 % 40 % 28% 80% 60%

18 Jak zmiana w planie asortymentowo-ilościowym wpłynie na BEP, dochód i zysk przykład liczbowy Krańcowy rachunek wyników procent sprzedaży Produkt A B C Razem 40% 24% 36% 100% Sprzedaż % % % % Minus koszty zmienne przychód krańcowy Minus koszty stałe Zysk/strata 72 % 20 % 40 % 28% 80% 60%

19 Jak zmiana w planie asortymentowo-ilościowym wpłynie na BEP, dochód i zysk przykład liczbowy Krańcowy rachunek wyników procent sprzedaży Produkt A B C Razem 40% 24% 36% 100% Sprzedaż % % % % Minus koszty zmienne przychód krańcowy Minus koszty stałe Zysk/strata % % % % % % % %

20 Jak zmiana w planie asortymentowo-ilościowym wpłynie na BEP, dochód i zysk przykład liczbowy Krańcowy rachunek wyników procent sprzedaży Produkt A B C Razem 40% 24% 36% 100% Sprzedaż % % % % Minus koszty zmienne przychód krańcowy Minus koszty stałe Zysk/strata % % % % % % % % próg rentowności = / 0,52 = zł.

21 Jak zmiana w planie asortymentowo-ilościowym wpłynie na BEP, dochód i zysk przykład liczbowy porównanie planu i wykonania procent sprzedaży Produkt A B C Razem 20% 40% 52% 24% 28% 36% 100% Sprzedaż Minus koszty zmienne przychód krańcowy Minus koszty stałe Zysk/strata

22 Kupować czy produkować? zakup produkcja kupować produkować

23 Jaką technologię wybrać? technologiat I technologia TII technologia II technologia I

24 Dalej przetwarzać czy sprzedawać półprodukt?

25 Dalej przetwarzać czy sprzedawać półprodukt? czas = 0 dodatkowy przychód z przetwarzania ( ) minus dodatkowe koszty przetwarzania dodatkowy zysk z przetwarzania 225 PLN 200 PLN 25 PLN czas = 1 ćwiartka I dodatkowy przychód z przetwarzania ( ) minus dodatkowe koszty przetwarzania dodatkowy zysk z przetwarzania ćwiartka II dodatkowy przychód z przetwarzania ( ) minus dodatkowe koszty przetwarzania dodatkowy zysk z przetwarzania ćwiartka III dodatkowy przychód z przetwarzania (150 75) minus dodatkowe koszty przetwarzania dodatkowy zysk z przetwarzania ćwiartka IV dodatkowy przychód z przetwarzania (100 50) minus dodatkowe koszty przetwarzania dodatkowy zysk z przetwarzania +200 PLN 100 PLN +100 PLN +300 PLN 150 PLN +150 PLN +75 PLN 75 PLN 0 PLN +50 PLN 80 PLN -30 PLN

Podobne dokumenty

Rachunek kosztów zmiennych. prowadzenie: dr Adam Chmielewski

Rachunek kosztów zmiennych. prowadzenie: dr Adam Chmielewski Rachunek kosztów zmiennych prowadzenie: dr Adam Chmielewski koszty produkcji ogólne zarządu i sprzedaży zmienne stałe produkt zapasy sprzedane wynik finansowy Czym są koszty stałe i zmienne? koszty zmienne