Podstawowe założenia analizy progu rentowności

Transkrypt

1 Podstawowe założenia analizy progu rentowności 1 Koszty całkowite zależą liniowo od rozmiarów produkcji koszty zmienne są proporcjonalnie zmienne, a stałe bezwzględnie stałe Wielkość sprzedaży równa wielkości produkcji Cena sprzedaży stała przychód ze sprzedaży proporcjonalny do wielkości sprzedaży analiza dotyczy krótkiego okresu czasu Czynniki nie uwzględnione w analizie: wydajność produkcji, metody produkcji, jakość nie ulegają zmianom i nie wpływają na wynik analizy W podstawowym modelu: sprzedaż jednego produktu lub struktura sprzedaży różnych produktów stała Dotyczy przedziału zmienności produkcji, który odpowiada normalnym zdolnościom produkcyjnym

2 Analiza: koszty rozmiary sprzedaży - zysk CVP : cost volume profit cost - koszty volume wolumen, rozmiary, wielkość produkcji, sprzedaży (założenie: rozmiary produkcji=rozmiary sprzedaży) rozmiary sprzedaży (sprzedaż ciągnie produkcję) profit zysk, niektórzy autorzy wynik nie zysk (nie zawsze przychody przewyższają koszty) 2

3 Analiza: koszty rozmiary sprzedaży zysk próg rentowności (wynik ze sprzedaży = 0) K c =K jz + K s P = C j przychody = całkowite koszty podstawowej działalności operacyjnej C j = K jz + K s (C j K jz ) = K s 3 marża brutto na pokrycie M jb = K s = koszty stałe

4 Analiza: koszty rozmiary sprzedaży zysk próg rentowności M jb = K s marża brutto na pokrycie = koszty stałe R i = K s C j K jz = K s M jb ilościowy próg rentowności = wolumen produktu gdy: przychody = poniesione całkowite koszty marża brutto = poniesione koszty stałe 4 R w =R i C j wartościowy próg rentowności wartość przychodów gdy: K s R w = C C j K j = j K s M b % przychody = koszty całkowite rozmiary sprzedaży (produkcji) = ilościowy próg rentowności

5 Analiza: koszty rozmiary sprzedaży zysk planowany zysk operacyjny 5 zysk operacyjny = różnica pomiędzy przychodami a kosztami dla planowanej wielkości lub wartości sprzedaży = K s+z o C j K jz rozmiary sprzedaży dla planowanego zysku Z o i ustalonych K s, K jz i C j K s =M jb Z o K z koszty stałe dla planowanego zysku Z o i ustalonych, K jz i C j Z o =P K c Z o =(C j K jz ) K s C j = K s+z o + K jz C j cena jednostkowa dla planowanego zysku Z o i ustalonych K s, K jz i K jz = - K s+z o + C j K jz koszt jednostkowy zmienny dla planowanego zysku Z o i ustalonych K s, C j i

6 Przykład Przedsiębiorstwo wytwarza i sprzedaje produkt X. Informacje o rozmiarach produkcji, sprzedaży, kosztach i cenie sprzedaży w tabelach: Koszty materiały bezpośrednie zł/szt 4 robocizna bezpośrednia zł/szt 1 wyn. pośrednio produkcyjne zł 2000 amortyzacja maszyn zł 2500 koszty sprzedaży zł 200 koszty zarządu zł 300 jednostka I miesiąc II mies wielkość produkcji szt wielkość sprzedaży szt cena zł/szt. 10,00 10,0 K c = ,00 X 6

7 Analiza: koszty rozmiary sprzedaży zysk próg rentowności (przykład) R i = K s C j K jz = K s M jb R i = = przy sprzedaży 1000 sztuk przychody pokrywają całkowite koszty, każda kolejna sprzedana sztuka powiększa całkowitą marżę i zysk o wielkość jednostkowej marży, czyli o 5 zł R w =R i C j 7 R w = = rozmiary produkcji dla progu rentowności = 1000 szt

8 Analiza: koszty rozmiary sprzedaży zysk zysk operacyjny (przykład) Dla jakich rozmiarów produkcji zysk operacyjny będzie wynosił zł, przy niezmienionej cenie i kosztach? = K s+z o M jb = = Dla jakiej marży brutto jednostkowej i ceny zysk operacyjny będzie wynosił zł, przy niezmienionych rozmiarach produkcji i kosztach stałych? M jb = K s+z o M jb = M jb =(C j K jz ) = 5, 5 C j =(M jb +K jz ) = 10, 5

9 Analiza: koszty rozmiary sprzedaży zysk margines bezpieczeństwa margines bezpieczeństwa ilościowy = różnica pomiędzy wolumenem produktu niezbędnym dla osiągnięcia wymaganego zysku a progiem rentowności M bi = R i M bi % = M bi margines bezpieczeństwa wartościowy = iloczyn marginesu bezpieczeństwa ilościowego i jednostkowej ceny (różnica pomiędzy przychodami dla wymaganego zysku a wartościowym progiem rentowności) M bw =M bi C j = R i C j = P R w 9 M bw % = M bw P

10 Analiza wrażliwości zysku Z o =(C j K jz ) K s pomiar wpływu poszczególnych zmiennych C j, K jz, i K s lub kombinacji wielu zmiennych na zysk określenie granicznego poziomu poszczególnych składników C j, K jz,, i K s gwarantującego rentowność na poziomie zerowym 10

11 Analiza wrażliwości zysku Z o =(C j K jz ) K s C jg = K s+k jz = K jz + K s graniczna cena jednostkowa g = = K s C j K jz graniczne rozmiary sprzedaży ( ilościowy próg rentowności) K jzg = C j K s = C j K s graniczne koszty jednostkowe zmienne 11 K sg = C j K jz graniczne koszty stałe

12 Procentowy stopień wrażliwości zysku na zmianę poszczególnych czynników Z ocg = C j C jg C j 100% graniczna cena jednostkowa Z og = g 100% graniczne rozmiary produkcji Z okjzg = K jz K jzg K jz 100% graniczne koszty jednostkowe zmienne 12 Z oksg = K s K sg K s 100% graniczne koszty stałe Im niższy procent, tym większy stopień wrażliwości