Rachunkowość zarządcza. dr Krzysztof Grochowski

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Rachunkowość zarządcza. dr Krzysztof Grochowski"

Transkrypt

1 Rachunkowość zarządcza dr Krzysztof Grochowski

2 RACHUNKOWOŚĆ RACHUNKOWOŚĆ FINANSOWA RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA

3 Rachunkowość finansowa stanowi oparty na dokumentach zamknięty system ewidencji operacji gospodarczych. Posługuje się ona miernikiem pieniężnym. Jest ona zorientowana głównie dla użytkowników zewnętrznych. Dostarcza ona na podstawie sprawozdań finansowych dane o sytuacji firmy. Rachunkowość finansowa dostarcza głównie informacji historycznych ( dane ex post).

4 Rachunkowość zarządcza jest pewnym systemem gromadzenia i opracowywania danych finansowych i niefinansowych dotyczących przyszłych efektów działania. Rachunkowość ta wspomaga decyzję kierownictwa w celu planowania decyzji oraz kontroli wykonania. Rachunkowość zarządcza ma charakter dobrowolny, nie jest uregulowana przepisami prawa. W odróżnieniu od rachunkowości finansowej posługuje się miernikiem pieniężnym, ilościowym i jakościowym. Dostarcza danych ex ante czyli dotyczące przyszłości.

5 Różnice między rachunkiem kosztów a rachunkowością zarządczą: Rachunek kosztów - orientacja produkcyjna - kalkulacja jako cel obliczeń - oderwanie kosztów od decyzji Rachunkowość zarządcza - orientacja rynkowa, - kalkulacja jako określenie sposobu produkcji - powiązanie kosztów z decyzjami

6 Klasyfikacja kosztów Należy rozróżnić dwa pojęcia wydatek i koszt. Wydatek oznacza rozchód środków pieniężnych np. na zakup materiałów, wypłatę wynagrodzeń, zapłatę za usługę itp. Warto zwrócić uwagę, że nie każdy wydatek pieniężny jest kosztem, natomiast na pewno każdy koszt musi pociągnąć za sobą wydatek pieniężny np.: -zapłata za zakupione materiały jest wydatkiem, lecz wydatek ten stanie się kosztem dopiero wówczas, gdy materiały te zostaną zużyte w procesie produkcyjnym, -jeśli płacimy czynsz za użytkowanie lokalu z dołu, na koniec roku, to przez cały rok (każdego miesiąca) mamy do czynienia z kosztem, nie będącym jednak wydatkiem aż do momentu zapłaty -mamy także wydatki nie mające charakteru kosztów np. podatek dochodowy czy dywidenda, będące elementem podziału wytworzonego zysku

7 Mamy następujące układy ewidencyjne kosztów produkcji: -układ kosztów rodzajowych odpowiada na pytanie jakie koszty zostały poniesione Przykłady: amortyzacja, zużycie materiałów i energii, usługi obce, podatki i opłaty, wynagrodzenia, świadczenia na rzecz pracowników, pozostałe koszty rodzajowe, -funkcjonalny układ kosztów (inaczej podmiotowy układ kosztów) odpowiada na pytanie gdzie zostały poniesione koszty. Przykłady: koszty fazy zakupu, koszty fazy produkcji, koszty fazy sprzedaży, koszty ogólnego zarządu tzw. koszty ogólne funkcjonowania przedsiębiorstwa, -kalkulacyjny układ kosztów (inaczej przedmiotowy układ kosztów) odpowiada na pytanie na co zostały poniesione koszty

8 Koszty dla celów decyzyjnych 1.Koszty utracone (utopione) są to koszty powstałe w wyniku decyzji menedżerskich podjętych w przeszłości, których nie możemy zmienić teraz ani w przyszłości 2.koszty utraconych możliwości są to koszty podjętej decyzji które nie są wydatkami pieniężnymi lecz oznaczają zmniejszenie dotychczasowych wpływów pieniężnych. Są to również utracone dochody z powodu podjętej decyzji, w wyniku której zaniechamy jednego działania na rzecz podjęcia innego działania 3.koszty krańcowe są to koszty związane z zwiększeniem produkcji o jednostkę. Zwiększenie liczby produkowanych wyrobów opłaca się dopóki dodatkowe koszty poniesione na ich wytworzenie nie przewyższają dodatkowych przychodów z tego tytułu 4.koszty relewantne to koszty istotne, są to przyszłe wydatki pieniężne i różnica między dwiema alternatywnymi decyzjami 5.Kształtowanie się kosztów w zależności od wielkości produkcji K = zx + S K koszty całkowite z zmienne koszty jednostkowe S koszty stałe x wielkość produkcji (sprzedaży)

9 koszty zmienne koszty w różnym stopniu zależą od wielkości produkcji. Wyróżniamy następujące rodzaje kosztów zmiennych: -proporcjonalne wzrastają w tym samym tempie co produkcja np. wynagrodzenia pracowników bezpośrednio produkcyjnych w akordzie prostym, w którym stawka wynagrodzenia jest jednakowa bez względu na wielkość produkcji, -progresywne rosną szybciej niż wzrost produkcji np. wynagrodzenia pracowników bezpośrednio produkcyjnych w akordzie progresywnym, w którym stawka wzrasta wraz ze wzrostem wydajności, -degresywne rosną wolniej niż wzrost produkcji np. wynagrodzenia pracowników bezpośrednio produkcyjnych w akordzie prostym w przypadku nowej, nie opanowanej jeszcze przez nich produkcji, są wyższe niż w przypadku, gdy osiągną docelową wydajność,

10 Koszty stałe Koszty stałe to te, które nie zależą od wielkości produkcji, np. czynsz za wynajem hali, wynagrodzenia pracowników zarządu, spłata kredytów. Koszty stałe użyteczne wraz ze wzrostem liczby wytworzonych (sprzedanych) produktów koszty te maleją. Najlepsza sytuacja jest wówczas, gdy firma wykorzystuje w pełni zdolności wytwórcze, wtedy bowiem są najniższe. Koszty stałe nieużyteczne występują w takiej sytuacji, w której mamy nie w pełni wykorzystane moce produkcyjne

11 Zadanie Firma w lutym poniosła koszty: Amortyzacja maszyn produkcyjnych Zużycie materiałów bezpośrednich Wynagrodzenia pracowników bezpośrednio produkcyjnych Czynsz za dzierżawę pomieszczeń hotelowych opłaconych w grudniu za 0,5 roku z góry Ubezpieczenie majątkowe w grudniu za cały rok z góry Zużyta energia elektryczna na cele zarządu Zużyta energia elektryczna na cele działu sprzedaży Zużyta energia elektryczna na cele wydziałów produkcyjnych w tym do napędu maszyn produkcyjnych Na cele wynagrodzeń zarządu Amortyzacja budynku zarządu Wynagrodzenie pracowników dozoru technicznego Prowizja od sprzedanych produktów Ustalić wysokość: kosztów bezpośrednich, kosztów pośrednich, kosztów zmiennych, kosztów stałych.

12 Koszty stałe użyteczne na jednostkę produktu ustalamy wg wzoru: s u S Q s u - jednostkowe koszty stałe użyteczne S koszty stałe całkowite Q zdolności produkcyjne

13 Całkowite koszty stałe użyteczne zależą od wielkości produkcji (x), czyli stopnia wykorzystania mocy produkcyjnych. Możemy je ustalić wg następującego wzoru: S x u s u S u - całkowite koszty stałe użyteczne x wielkość produkcji

14 Całkowite koszty stałe nieużyteczne ustalimy wg wzoru S n Q x su S n - całkowite koszty stałe nieużyteczne

15 Jednostkowe koszty stałe nieużyteczne są różnicą między kosztami stałymi jednostkowymi a kosztami stałymi przy danej wielkości produkcji: s n s x s u s n - jednostkowe koszty stałe nieużyteczne s x - koszty stałe jednostkowe Koszty mieszane obejmują one obydwa elementy kosztów, stałe i zmienne

16 Zadanie Zdolności produkcyjne fabryki mebli wynoszą sztuk. Planowane wielkości produkcji to , oraz sztuk. Koszty stałe przedsiębiorstwa wynoszą PLN. Oblicz jednostkowe koszty użyteczne i nieużyteczne oraz całkowity koszt jednostkowy, przy każdym z planów produkcyjnych, jeśli koszt zmienny na jednostkę to 8 PLN. Plan produkcji k. zmienny jednostkowy k. stały jednostkowy Razem koszty jednostkowe k. całkowite k. stałe użyteczne jedn. k. stałe nieużyteczne jedn.

17 Układ kalkulacyjny kosztów przedstawia następujące zestawienie: 1.Koszty bezpośrednie: - materiały - robocizna - pozostałe koszty bezpośrednie. 2. Koszty wydziałowe 3. Techniczny koszt wytworzenia 4. Koszty ogólnego zarządu 5. Zakładowy koszt wytworzenia 6. Koszty sprzedaży 7. Koszt własny sprzedaży

18 Rachunek zysków i strat wg metody porównawczej W praktyce zawsze jest tak, że w danym okresie sprzedamy mniej lub więcej niż wytworzyliśmy. W pierwszym przypadku wzrasta nam stan zapasów produktów wytworzonych lecz nie sprzedanych, w drugim sprzedajemy zapasy wytworzone w poprzednich okresach. Mamy więc do czynienia z tzw. przyrostem lub ubytkiem stanu na początku okresu. Jeśli tak, to przychody ze sprzedaży nie będą porównywalne, współmierne z kosztami rodzajowymi właśnie o ten przyrost lub ubytek stanu produktów. W sytuacji gdy system ewidencyjny i w konsekwencji rachunek zysków i strat prezentuje koszty rodzajowe wraz z ich korektą do wysokości kosztu własnego, mamy do czynienia z tzw. porównawczym rachunkiem zysków i strat.

19 1.Przychody ze sprzedaży wyrobów 2.Koszty rodzajowe 3.Przyrost stanu wyrobów gotowych 4.Koszt własny sprzedaży (2-3) 5.Wynik na działalności podstawowej (1-4) 6.Wyniki nadzwyczajne: zyski nadzwyczajne straty nadzwyczajne 7.Wynik finansowy (5-6)

20 Jeżeli wystąpi Ubytek stanu wyrobów gotowych to postępujemy w następujący sposób: Przychody ze sprzedaży wyrobów 1.Koszty rodzajowe 2.Ubytek stanu wyrobów gotowych 3.Koszt własny sprzedaży (2+3) 4.Wynik na działalności podstawowej (1-4) 5.Wyniki nadzwyczajne: zyski nadzwyczajne straty nadzwyczajne 7. Wynik finansowy (5-6)

21 Rachunek zysków i strat wg metody kalkulacyjnej Gdy system ewidencyjny dostarcza nam gotowych danych o wysokości kosztu własnego sprzedaży, mówimy, że mamy do czynienia z kalkulacyjnym rachunkiem kosztów. Wówczas nasz rachunek zysków i strat może mieć następującą formę: 1.Przychody ze sprzedaży wyrobów 2.Koszt własny sprzedaży 3.Wynik na działalności podstawowej (1-2) 4.Wyniki nadzwyczajne zyski nadzwyczajne straty nadzwyczajne 5. Wynik finansowy (3-4)

22 ZADANIA Zad. 1 Sporządź rachunek zysków i strat oraz ustal wynik finansowy przedsiębiorstwa na podstawie podanych niżej informacji: Przychody ze sprzedaży wyrobów Zyski nadzwyczajne 500 Koszty rodzajowe Stan początkowy wyrobów gotowych Stan końcowy wyrobów gotowych Straty nadzwyczajne Zad 2 Wykorzystując zamieszczone poniżej dane, sporządź rachunek zysków i strat i ustal wynik finansowy Koszt własny sprzedaży Przychody ze sprzedaży Zyski nadzwyczajne Straty nadzwyczajne 1 500

23 Rachunek kalkulacyjny kosztów

24 Rachunkiem kalkulacyjnym kosztów nazywamy zespół czynności obliczeniowych, których celem jest ustalenie jednostkowego kosztu wytworzenia wyprodukowanych wyrobów ze wskazaniem wysokości ich poszczególnych elementów wg układu kalkulacyjnego kosztów.

25 W praktyce mamy do czynienia z jednostkami kalkulacyjnymi indywidualnymi i zbiorczymi. O indywidualnej jednostce kalkulacyjnej mówimy wówczas, gdy produkcja jest jednorodna i można wyrazić w jednostkach naturalnych. Zbiorcze jednostki kalkulacyjne stosujemy natomiast wtedy, gdy przedmiotem kalkulacji są produkty jednorodne pod względem spełnianej funkcji, różniące się jednak rozmiarami.

26 Kalkulacja może być wykonana dla potrzeb ewidencyjnych w celu wyceny kosztu własnego sprzedanych produktów (w rachunku zysków i strat) oraz wyceny produktów niesprzedanych (i produkcji w toku w bilansie), a więc generalnie na potrzeby rachunkowości finansowej. Produkty wyceniane są wg technicznego kosztu wytworzenia. Kalkulacja ta nazywana jest kalkulacją ewidencyjną.

27 Kalkulacja sporządzana dla potrzeb decyzyjnych np. w celu ustalenia dolnej granicy cen i polityki cenowej w ogóle, przeprowadzenia własnych produktów i w branży. Wówczas produkty mogą być wyceniane wg kosztów zmiennych, kosztów przerobu, technicznego kosztu wytworzenia, kosztu własnego sprzedaży. Kalkulacja ta jest sporządzana dla potrzeb rachunkowości zarządczej i nazywa się kalkulacją decyzyjną.

28 Kalkulacje ex ante: planowane są to założenia przyjęte do planu operacyjno finansowego. Koszt planowany wykorzystywany jest do sporządzania budżetów produkcji, służy ocenie rentowności produkowanych lub nowo wprowadzanych produktów. normatywne (standardowe) sporządzana jest w przypadku prowadzenia przez przedsiębiorstwo rachunku kosztów standardowych. Kalkulację tą wykorzystuje się dla ustalenia kosztów jednostkowych normy techniczne zużycia poszczególnych czynników produkcji, w wyniku czego uzyskujemy standardowy koszt jednostkowy. Ten rodzaj kalkulacji wykorzystywany jest w celach kontroli poniesionych kosztów poprzez ewidencje odchyleń od przyjętych norm. Ofertowe sporządzane są w celu ustalenia ceny na oferowany odbiorcom produkt lub odpowiada na ofertę cenową odbiorcy. Cena ustalona w ramach tej kalkulacji ma charakter orientacyjny i jest niezbędna do negocjacji cenowych z odbiorcą produktów.

29 Kalkulacje ex post: wynikowe sporządzane są dla wewnętrznych celów kontrolnych i decyzyjnych nie związanych ze sprawozdawczością zewnętrzną sprawozdawcze sporządzane są w celu wyceny zapasu produktów do bilansu, produktów sprzedanych w rachunku zysków i strat

30 Z punktu widzenia zakresu kosztów podlegających kalkulacji rozróżniamy dwie odmiany kalkulacji kosztów: 1.kalkulacja kosztu pełnego obejmuje wszystkie planowane bądź rzeczywiste koszty wytworzenia produktów, a więc koszty bezpośrednie i pośrednie koszty produkcji 2.kalkulacja kosztu częściowego obejmuje jedynie część kosztów działalności gospodarczej, takich, które zależą bezpośrednio od rozmiarów produkcji (i sprzedaży). Są to koszty zmienne produkcji (i sprzedaż).

31 Z punktu widzenia metod przeprowadzania kalkulacji rozróżniamy dwie podstawowe metody kalkulacji: kalkulacja podziałowa polega na podzieleniu wszystkich kosztów bezpośrednich i pośrednich przez liczbę ustalonych jednostek kalkulacyjnych. W efekcie uzyskujemy przeciętny koszt jednostkowy kalkulacja doliczeniowa polega na odrębnej ewidencji kosztów bezpośrednich dla poszczególnych produktów oraz doliczeniu do nich za pomocą specjalnych kluczy rozliczeniowych odpowiedniej części kosztów pośrednich.

32 Kalkulację podziałową możemy podzielić na: podziałową prostą podziałową współczynnikową podziałową odjemną podziałową fazową (procesową) Kalkulację doliczeniową możemy podzielić na: zleceniową asortymentową rachunek kosztów działań (ABC Activity Based Costing)

33 Zadanie Wykonaj kalkulację kosztów jednostkowych A) W minionym okresie przedsiębiorstwo wytworzyło 300 sztuk produktów, ponosząc następujące koszty: 1. Koszty bezpośrednie: - materiały bezpośrednie 2 400,00 - płace bezpośrednie 1 200,00 2. Koszty wydziałowe: - energia elektryczna 1 800,00 - amortyzacja 1 500,00 - pozostałe koszty 1 200,00 Pozycje kalkulacyjne kosztów 1. Koszty bezpośrednie a) materiały bezpośrednie b) płace bezpośrednie 2. Koszty wydziałowe a) energia b) amortyzacja c) pozostałe koszty 3. Razem koszty wytworzenia (tkw) Koszty całkowite Produkcja Koszt jednostkowy

34 B) przyjmijmy, że przy tych samych kosztach okresu przedsiębiorstwo wytworzyło 250 sztuk wyrobów gotowych oraz 50 sztuk półproduktów, które wyceniane są wg planowanego jednostkowego kosztu wytworzenia kształtującego się następująco: 1. Koszty bezpośrednie: - materiały bezpośrednie 8,00 - płace bezpośrednie 2,00 2. Koszty wydziałowe - energia elektryczna 3,00 - amortyzacja 3,00 - pozostałe koszty 2,00 Pozycje kalkulacyjne kosztów 1. Koszty bezpośrednie a) materiały bezpośrednie b) płace bezpośrednie 2. Koszty wydziałowe a) energia b) amortyzacja c) pozostałe koszty 3. Razem koszty wytworzenia (tkw) Koszty całkowite Koszty wytworzenia produkcji niezakończonej Koszty produkcji zakończonej Produkcja Koszt jednostkowy szt. k K K szt. k

35 C) Przyjmiemy teraz następną modyfikację w poprzednim przykładzie, a mianowicie załóżmy, że stopień zaawansowania produkcji niezakończonej w stosunku do zakończonej wynosi 70% Pozycje kalkulacyjne kosztów Koszty okresu Produkcja w sztukach Koszty jednostkowego wyrobu gotowego produkcji niezakończonej 1. Koszty bezpośrednie a) materiały bezpośrednie b) płace bezpośrednie 2. Koszty wydziałowe a) energia b) amortyzacja c) pozostałe koszty 3. Razem koszty wytworzenia (tkw)

36 Zadanie Przedsiębiorstwo wytwarza dwa produkty A i B różniące się wagą i pracochłonnością procesu produkcyjnego. Produkt A waży 15 kg, produkt B- 3 kg. Pracochłonność mierzona liczbą roboczogodzin wynosi odpowiednio: produkt A 10 rh, produkt B 5 rh. W minionym okresie wyprodukowani sztuk produktu A i produktu B. Produkcji niezakończonej nie było. Na wytworzenie produktów poniesiono następujące koszty: Pozycje kalkulacyjne Koszty okresu 1. Koszty bezpośrednie ,00 a) materiały bezpośrednie b) płace bezpośrednie , ,00 2. Koszty wydziałowe ,00 3. Razem koszty wytworzenia (tkw) ,00 Przyjęto założenie, że koszty wydziałowe będą rozliczane tak jak płace.

37 Jednostki współczynnikowe Materiały Płace Koszty wydziałowe Wyrób A Wyrób B

38 Współczynniki przeliczeniowe Liczba jednostek współczynnikowych Koszt jednostki współczynnikowej Jednostkowy koszt wytworzenia Koszt wytworzenia Pozycje kalkulacyjne Koszty okresu Produkcja =3x4 6=2:5 7=6x4 8=7x3 1. Materiały bezpośrednie Wyrób A Wyrób B Płace bezpośrednie Wyrób A Wyrób B Koszty Wydziałowe Wyrób A Wyrób B 4. Razem TKW Wyrób A Wyrób B

39 Analiza progu rentowności

40 Pomiędzy całkowitymi przychodami i całkowitymi kosztami a zyskiem operacyjnym istnieje prosta zależność: Z o P K Z o - zysk operacyjny P całkowite przychody K całkowite koszty

41 Możemy również założyć, iż całkowite przychody są równe iloczynowi ceny sprzedaży i liczby sprzedanych jednostek: P c cena sprzedaży x liczba sprzedanych jednostek c x

42 Koszty mogą być podzielone na dwie podstawowe grupy: na koszty stałe w ciągu danego okresu, które nie zależą od wielkości produkcji i koszty zmienne, które od rozmiarów produkcji zależą. Wówczas funkcja kosztów będzie wyglądać następująco: K z x S Stąd Z o c x z x S wzór ostateczny na zysk operacyjny Z o S koszty stałe z koszty zmienne c z x S

43 Marża jednostkowa brutto oznacza kwotę jaką można uzyskać za każdy sprzedany produkt. mb = c z Próg rentowności oznacza taką liczbę sprzedanych produktów, przy której następuje zrównanie marży całkowitej brutto z kosztami stałymi, co oznacza, że przychody ze sprzedaży zrównają się z poniesionymi kosztami na ich wytworzenie i sprzedaż. x i c S z xi - ilościowy próg rentowności

44 Próg rentowności można wyrazić również wartościowo, oznacza on wówczas poziom przychodów ze sprzedaży pokrywający wszystkie koszty produkcji. Wartościowy próg rentowności można obliczyć na dwa sposoby: 1. polega na przemnożeniu ilościowego progu rentowności przez cenę produktu: x w c x 2. wykorzystujemy jednostkową marżę brutto wyrażoną w wielkościach względnych (w ułamku lub w procentach), czyli stopę marży brutto wyrażoną relacją jednostkowej marży brutto do ceny, bądź całkowitej marży brutto do przychodów S x w c z c 1 S z c

45 Wielkość produkcji niezbędną do osiągnięcia założonego zysku operacyjnego, można ustalić wykorzystując następujący wzór: x S c Z z o

46 Zadanie 1 Firma wytwarza jeden rodzaj produktu. W ciągu roku uzyskała następujące przychody i koszty: Całkowite przychody ze sprzedaży Całkowite koszty stałe Całkowite koszty zmienne Całkowita produkcja i sprzedaż szt. Ile wynosi marża jednostkowa? Ile wynosi próg rentowności liczony w sztukach? Ile wynosi próg rentowności wyrażony wartościowo? Ile wynosi zysk operacyjny?

47 Cena sprzedaży jednostkowa Koszty zmienne jednostkowe Marża brutto Całkowite koszty stałe Próg rentowności ilościowy Próg rentowności wartościowy Zysk operacyjny

48 Zadanie 2 Przedsiębiorstwo Merkury S. A. wytworzyło i sprzedało w ciągu miesiąca 320 krzeseł biurowych. Poniosło na ich wytworzenie koszty stałe w wysokości ,00 PLN. Cena, jaką otrzymuje na rynku za sztukę wyrobu wynosi 520,00 PLN, natomiast jednostkowy koszt zmienny wynosi 345,00. Ile wynosi jednostkowa marża brutto oraz próg rentowności wyrażony wartościowo i ilościowo? Jaki jest zysk operacyjny? Ile powinna sprzedać firma, żeby jej zysk operacyjny wyniósł ,00?

49 Analiza wrażliwości zysku

50 Analiza wrażliwości zysku jest procesem polegającym na pomiarze wpływu zmian poszczególnych, pojedynczych zmiennych lub grupy zmiennych (występujących w progu rentowności) na zysk. Może ona dotyczyć wielu aspektów, a mianowicie: określenie granicznego poziomu poszczególnych składników analizy, gwarantujących osiągnięcie progu rentowności, czyli rentowności na poziomie zerowym, określenia marginesu bezpieczeństwa działania wrażliwości zysku na zmienność poszczególnych składników analizy tzn. dźwignia operacyjna, dźwignia finansowa, dźwignia połączona, mnożniki zysku.

51 Ustalanie wielkości granicznych W tej analizie zastanawiamy się o ile możemy zmienić poszczególne elementy np. cenę, koszty zmienne, koszty stałe, liczbę sprzedanych produktów, przy niezmienności pozostałych, by osiągnąć nowy próg rentowności czyli sytuację, w której zysk operacyjny będzie równy zeru. Graniczną cenę sprzedaży ustalamy wg wzoru c g zx x S lub c g z S x z koszty zmienne jednostkowe x wielkość sprzedaży S koszty stałe Oznacza to, że cena na dany produkt może zmniejszyć się do poziomu takiego, kiedy sprzedaż nie będzie przynosiła jeszcze strat Stopień wrażliwości zysku na zmianę ceny sprzedaży ustalamy następująco: Zc g c c c g x100 c cena sprzedaży c g - graniczna cena sprzedaży

52 Graniczną wielkość sprzedaży ustalamy wg wzoru x g S c z Oznacza to że wielkość sprzedaży może zmniejszyć się do poziomu takiego, aby zachować rentowność równą zeru. Stopień wrażliwości zysku na zmianę wielkości sprzedaży ustalamy następująco: Zx g x x x g 100

53 Graniczną wysokość jednostkowych kosztów zmiennych ustalamy wg wzoru z g cx x S lub z g c S x Oznacza to, że jednostkowe koszty zmienne mogą wzrosnąć do poziomu takiego, aby firma nie ponosiła straty. Wrażliwość na zmianę kosztów zmiennych ustalamy następująco: Zz g z g z z 100

54 Graniczną wysokość kosztów stałych ustalamy wg wzoru S g c z x Wrażliwość na zmianę kosztów stałych ustalamy następująco ZS g S g S S 100

55 Zadanie Firma wytwarza jeden produkt. W ciągu roku uzyskała następujące przychody i koszty: Całkowite przychody Całkowite koszty stałe Całkowite koszty zmienne Całkowita produkcja i sprzedaż wynosi 2000 szt. Oblicz próg rentowności ilościowy i wartościowy i przeprowadź analizę wrażliwości zysku na zmianę ceny, na zmianę kosztów zmiennych i stałych, na zmianę wielkości sprzedaży. (Wykorzystaj wielkości graniczne).

56 ANALIZA WRAŻLIWOŚCI NA PODSTAWIE MNOŻNIKOW ZYSKU

57 W analizie wrażliwości można wykorzystać mnożniki zysku. Wystarczy określić wpływ poszczególnych czynników na zysk operacyjny, wyliczając mnożnik zysku: Mz = Zo% Mz= y Y% Zo Dynamiczny statyczny gdzie: Zo% - procentowa zmiana zysku operacyjnego Y% - procentowa zmiana czynnika kształtującego zysk Mnożniki zysku są swego rodzaju katalizatorami. % zmiana czynnika X = mnożnik zysku % zmiana zysku operacyjnego Im mnożnik zysku dla danego czynnika jest większy, tym siła oddziaływania tego czynnika na zysk jest większa

58 Zadanie 1 Otrzymano z działu finansowo księgowego następujące informacje: 1. Sprzedaż 500 szt 2. Cena jednostkowa 700 zł 3. Koszty zmienne jednostkowe 500 materiały 300 wynagrodzenia Koszty stałe całkowite wydziałowe zarządu sprzedaży Wykorzystaj te dane do określenia wysokości zysku operacyjnego oraz przeprowadzenia analizy wrażliwości zysku za pomocą mnożników zysku (zmiany ceny, jednostkowego kosztu zmiennego, kosztów stałych w granicach: 20 %; +20 %) Zo=(c z)x - S

59 czynnik % zmiana czynnika Cena jed. jed. k. zmienny jed. k. stały

60 Zadanie 2 Firma Onyks sporządziła rachunek zysków i strat za miesiąc marzec 2012 roku według rachunku kosztów zmiennych. Wybrane pozycje tego rachunku umieszczono poniżej. Wykorzystaj te dane do określenia wysokości zysku operacyjnego oraz przeprowadzenia analizy wrażliwości zysku za pomocą mnożników zysku (zmiany ceny, jednostkowego kosztu zmiennego, kosztów stałych w granicach: 20 %; +20 %). Sprzedaż = szt. 1. Przychody ze sprzedaży ,00 2. Koszty zmienne - Materiały bezpośrednie ,00 - Płace bezpośrednie ,00 - Koszty wydziałowe ,00 3. Koszty stałe - Wydziałowe ,00 - Zarządu ,00 - Sprzedaży ,00

61 Dźwignia finansowa i operacyjna

62 Dźwignia operacyjna informuje nas o ile wzrośnie zysk operacyjny jeżeli nastąpi 1% wzrost sprzedaży. Do = Δ z % / Δ x % w ujęciu dynamicznym Do = P-Kz / Zo w ujęciu statycznym Wzrost zysku operacyjnego Δ Zo % = Do * Δ X %

63 Dźwignia finansowa informuje o ile wzrośnie zysk brutto czyli zysk przed opodatkowaniem ale po odjęciu kosztów kapitałów obcych, jeżeli zysk operacyjny wzrośnie o jednostkę (1 %) Df = Δ Zb % / Δ Zo % ujęcie dynamiczne Informuje o ile wzrośnie rentowność kapitałów własnych przy wykorzystaniu dofinansowania działalności kapitałów obcych Df = Zo / Zb w ujęciu statycznym ΔZb % = Df * Δzo %

Rachunek Kosztów (W1) Zespół Katedry Rachunkowości Menedżerskiej SGH 1. Marcin Pielaszek. Rachunek kosztów. Wykład nr 1. Roboczy plan zajęć

Rachunek Kosztów (W1) Zespół Katedry Rachunkowości Menedżerskiej SGH 1. Marcin Pielaszek. Rachunek kosztów. Wykład nr 1. Roboczy plan zajęć Wykład nr 1 Marcin Pielaszek Roboczy plan zajęć Wykład 1. Wprowadzenie, sprawozdawczy rachunek 2. normalnych, rachunek standardowych 3. standardowych, koszty produkcji pomocniczej 4. Przyczyny zmian w

Bardziej szczegółowo

Systemy rachunku kosztów

Systemy rachunku kosztów Systemy rachunku kosztów Tradycyjny rachunek kalkulacyjny kosztów oparty na rozmiarach produkcji kalkulacja doliczeniowa (zleceniowa), doliczanie kosztów wydziałowych kalkulacja podziałowa (procesowa)

Bardziej szczegółowo

KALKULACJE KOSZTÓW. Dane wyjściowe do sporządzania kalkulacji

KALKULACJE KOSZTÓW. Dane wyjściowe do sporządzania kalkulacji KALKULACJE KOSZTÓW Jednostką kalkulacyjną jest wyrażony za pomocą odpowiedniej miary produkt pracy (wyrób gotowy, wyrób nie zakończony, usługa) stanowiący przedmiot obliczania jednostkowego kosztu wytworzenia

Bardziej szczegółowo

Analiza progu rentowności

Analiza progu rentowności Analiza progu rentowności Próg rentowności ( literaturze przedmiotu spotyka się również określenia: punkt równowagi, punkt krytyczny, punkt bez straty punkt zerowy) jest to taki punkt, w którym jednostka

Bardziej szczegółowo

Rachunek kosztów Kalkulacja kosztów i jej odmiany

Rachunek kosztów Kalkulacja kosztów i jej odmiany Kalkulacja kosztów Kalkulacja kosztów i jej odmiany Marcin Pielaszek Kalkulacja jest to proces ustalania kosztu określonego obiektu, np. kosztu wytworzenia konkretnego produktu wytworzenia poszczególnych

Bardziej szczegółowo

Podstawowe założenia analizy progu rentowności

Podstawowe założenia analizy progu rentowności Podstawowe założenia analizy progu rentowności 1 Koszty całkowite zależą liniowo od rozmiarów produkcji koszty zmienne są proporcjonalnie zmienne, a stałe bezwzględnie stałe Wielkość sprzedaży równa wielkości

Bardziej szczegółowo

Wykład 1 Klasyfikacja kosztów

Wykład 1 Klasyfikacja kosztów Wykład 1 Klasyfikacja kosztów dr Robert Piechota Pojęcie kosztów Wyrażone w pieniądzu celowe zużycie środków trwałych, materiałów, paliwa, energii, usług, czasu pracy pracowników oraz niektóre wydatki

Bardziej szczegółowo

Rachunek kosztów - przetwarzanie informacji

Rachunek kosztów - przetwarzanie informacji Rachunek kosztów - przetwarzanie informacji dokumentowanie zdarzeń gospodarczych i pomiar kosztów zdarzenia dotyczące zużycia zasobów majątkowych oraz ilościowe i wartościowe określenie zużycia zasobów

Bardziej szczegółowo

RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA ROZDZIAŁ I

RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA ROZDZIAŁ I RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA ROZDZIAŁ I Rachunkowość w gospodarce rynkowej 1.Rachunkowość finansowa: a) Jest zorientowana wyłącznie na zewnętrznych odbiorców informacji, b) Jest zorientowana na zewnętrznych

Bardziej szczegółowo

Metody kalkulacji kosztu jednostkowego

Metody kalkulacji kosztu jednostkowego Metody kalkulacji kosztu jednostkowego Dane dotyczące produkcji w firmie X w styczniu przedstawiają się następująco: saldo początkowe produkcji w toku 0 liczba wyrobów przekazanych do magazynu 20 000 liczba

Bardziej szczegółowo

Koszty w rachunkowości podmiotów gospodarczych Koszty w ujęciu ustawy o rachunkowości Koszty z punktu widzenia podatkowego

Koszty w rachunkowości podmiotów gospodarczych Koszty w ujęciu ustawy o rachunkowości Koszty z punktu widzenia podatkowego Rachunek kosztów Paweł Łagowski Zakład Zarządzania Finansami Instytut Nauk Ekonomicznych Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski Plan zajęć Koszty w rachunkowości podmiotów gospodarczych

Bardziej szczegółowo

Rola i funkcje rachunku kosztów. Systemy rachunku kosztów (i wyników)

Rola i funkcje rachunku kosztów. Systemy rachunku kosztów (i wyników) Rola i funkcje rachunku kosztów. Systemy rachunku kosztów (i wyników) Rachunek kosztów jest ogółem czynności zmierzających do ustalenia i zinterpretowania wyrażonej w pieniądzu wysokości nakładów dokonanych

Bardziej szczegółowo

Koszty w rachunkowości podmiotów gospodarczych Koszty w ujęciu ustawy o rachunkowości Koszty z punktu widzenia podatkowego

Koszty w rachunkowości podmiotów gospodarczych Koszty w ujęciu ustawy o rachunkowości Koszty z punktu widzenia podatkowego Rachunek kosztów Paweł Łagowski Zakład Zarządzania Finansami Instytut Nauk Ekonomicznych Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski Plan zajęć Koszty w rachunkowości podmiotów gospodarczych

Bardziej szczegółowo

Analiza cen kalkulacyjnych i zniekształcenia cenowe

Analiza cen kalkulacyjnych i zniekształcenia cenowe Analiza cen kalkulacyjnych i zniekształcenia cenowe Koszty zmienne Uznaje się że ich poziom ulega zmianie wraz ze zmianą wielkości produkcji Związane są przede wszystkim z: zużyciem surowców i materiałów

Bardziej szczegółowo

Rachunek kosztów normalnych

Rachunek kosztów normalnych Rachunek kosztów normalnych Rachunek kosztów normalnych uzasadnionych Rachunek kosztów normalnych: zniwelowanie wpływu różnic w wykorzystaniu zdolności produkcyjnych w wyniku zmian w rozmiarach produkcji

Bardziej szczegółowo

Rachunek kalkulacyjny kosztów. Wykład 4

Rachunek kalkulacyjny kosztów. Wykład 4 Rachunek kalkulacyjny kosztów Wykład 4 Koszt własny sprzedaży??? Koszt własny sprzedaży: Kalkulacja kosztów art.3 ust. 1 pkt 19 uor - rzeczowych aktywach obrotowych - rozumie się przez to materiały nabyte

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie kosztami i wynikami. Prowadzący: dr Robert Piechota

Zarządzanie kosztami i wynikami. Prowadzący: dr Robert Piechota Zarządzanie kosztami i wynikami Prowadzący: dr Robert Piechota Literatura 1. A. Jarugowa, W.A. Nowak, A. Szychta: Rachunkowość zarządcza. Koncepcje i zastosowania. Wyd. Absolwent, Łódź 2001. 2. R. Piechota:

Bardziej szczegółowo

Kalkulacja podziałowa. 1. Kalkulacja podziałowa prosta 2. Kalkulacja podziałowa współczynnikowa 4. Kalkulacja podziałowa odjemna

Kalkulacja podziałowa. 1. Kalkulacja podziałowa prosta 2. Kalkulacja podziałowa współczynnikowa 4. Kalkulacja podziałowa odjemna Kalkulacja podziałowa 1. Kalkulacja podziałowa prosta 2. Kalkulacja podziałowa współczynnikowa 4. Kalkulacja podziałowa odjemna z poprzedniego wykładu znamy: Czynniki decydujące o poprawności rachunku

Bardziej szczegółowo

Analiza progu rentowności

Analiza progu rentowności Analiza progu rentowności Próg rentowności ( literaturze przedmiotu spotyka się również określenia: punkt równowagi, punkt krytyczny, punkt bez straty punkt zerowy) jest to taki punkt, w którym jednostka

Bardziej szczegółowo

RACHUNEK KOSZTÓW _ ZADANIA

RACHUNEK KOSZTÓW _ ZADANIA RACHUNEK KOSZTÓW _ ZADANIA Zadania_Kalkulacja podziałowa prosta, współczynnikowa i odjemna Przykład_1 wyprodukowano 80 sztuk wyrobów gotowych i 50 sztuk wyrobów zaawansowanych w 40% z punktu widzenia poniesionych

Bardziej szczegółowo

Wiktor Gabrusewicz Aldona Kamela-Sowińska Helena Poetschke RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA

Wiktor Gabrusewicz Aldona Kamela-Sowińska Helena Poetschke RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA Wiktor Gabrusewicz Aldona Kamela-Sowińska Helena Poetschke RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA WYDANIE II ZMIENIONE POLSKIE WYDAWNICTWO WARSZAWA 2000 EKONOMICZNE Spis treści Wstęp 11 Wprowadzenie 1 Istota rachunkowości

Bardziej szczegółowo

Marcin Pielaszek. Rachunek kosztów. Zajęcia nr 1. Sprawozdawczy rachunek kosztów. Miejsce rachunku kosztów w systemie informacyjnym organizacji

Marcin Pielaszek. Rachunek kosztów. Zajęcia nr 1. Sprawozdawczy rachunek kosztów. Miejsce rachunku kosztów w systemie informacyjnym organizacji Zajęcia nr 1 Sprawozdawczy rachunek 1. Podstawowe definicje 2. Cele rachunku 3. Sprawozdawczy rachunek Marcin Pielaszek a) Prezentacja informacji o kosztach w sprawozdaniu finansowym b) Etapy sprawozdawczego

Bardziej szczegółowo

Podstawy finansów. dr Sylwia Machowska - Okrój

Podstawy finansów. dr Sylwia Machowska - Okrój Podstawy finansów dr Sylwia Machowska - Okrój 1 Wykład na podstawie: Rachunkowość zarządcza, red. naukowa Dorota Dobija, Małgorzata Kucharczyk, wyd. Oficyna, 2014, rozdział 3 2 Koszty i pojęcia bliskoznaczne

Bardziej szczegółowo

Analiza progu rentowności

Analiza progu rentowności Analiza progu rentowności Próg rentowności ( literaturze przedmiotu spotyka się również określenia: punkt równowagi, punkt krytyczny, punkt bez straty punkt zerowy) jest to taki punkt, w którym jednostka

Bardziej szczegółowo

Rachunek kosztów pełnych vs rachunek kosztów zmiennych, Przemysław Adamek Michał Kaliszuk

Rachunek kosztów pełnych vs rachunek kosztów zmiennych, Przemysław Adamek Michał Kaliszuk Rachunek kosztów pełnych vs rachunek kosztów zmiennych, Przemysław Adamek Michał Kaliszuk Klasyfikacja systemów rachunku kosztów Rachunek kosztów pełnych Rachunek kosztów zmiennych (częściowych) Polskie

Bardziej szczegółowo

Kalkulacja podziałowa prosta. gdzie: KC koszt całkowity x wg ilość wyprodukowanych wyrobów gotowych k j koszt jednostkowy

Kalkulacja podziałowa prosta. gdzie: KC koszt całkowity x wg ilość wyprodukowanych wyrobów gotowych k j koszt jednostkowy Rachunek kosztów Paweł Łagowski Zakład Zarządzania Finansami Instytut Nauk Ekonomicznych Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski Kalkulacja podziałowa prosta gdzie: KC koszt całkowity

Bardziej szczegółowo

Sposób ustalania wyniku finansowego zależy m.in. od momentu i celu jego ustalania i nie ma wpływu na jego wysokość.

Sposób ustalania wyniku finansowego zależy m.in. od momentu i celu jego ustalania i nie ma wpływu na jego wysokość. 1 Zasady ustalanie wyniku finansowego IV moduł Ustalenie wyniku finansowego z działalności gospodarczej jednostki Wynik finansowy jest różnicą między przychodami dotyczącymi okresu sprawozdawczego a kosztami

Bardziej szczegółowo

Rachunek kosztów normalnych

Rachunek kosztów normalnych Rachunek kosztów normalnych *zgodnie z ustawą o rachunkowości (UoR art. 28 ust. 3) Uzasadniona część kosztów pośrednich - definicja zmienne pośrednie koszty produkcji część stałych pośrednich kosztów produkcji,

Bardziej szczegółowo

Opracował: Dr Mirosław Geise 4. Analiza progu rentowności

Opracował: Dr Mirosław Geise 4. Analiza progu rentowności Opracował: Dr Mirosław Geise 4. Analiza progu rentowności Spis treści 1. Ilościowy i wartościowy próg rentowności... 2 2. Zysk operacyjny... 4 3. Analiza wrażliwości zysku... 6 4. Aneks... 8 1 1. Ilościowy

Bardziej szczegółowo

Rachunkowość. Amortyzacja nieliniowa 1 4/ / / /

Rachunkowość. Amortyzacja nieliniowa 1 4/ / / / Rachunkowość 1/1 Amortyzacja nieliniowa Metody degresywne (a) metoda sumy cyfr rocznych (cena nabycia - wartość końcowa) x zmienna rata mianownik zmiennej raty: 0,5n(n+1) n - liczba okresów użytkowania

Bardziej szczegółowo

Decyzje krótkoterminowe

Decyzje krótkoterminowe Decyzje krótkoterminowe Wykorzystanie rachunku kosztów zmiennych do podejmowania decyzji i krótkoterminowej oceny ich efektywności Analiza koszty rozmiary produkcji zysk CVP (ang. Cost Volume Profit) Założenia

Bardziej szczegółowo

Zakwalifikuj podane pozycje kosztów według właściwych układów klasyfikacyjnych w przedsiębiorstwie szyjącym odzież sportową.

Zakwalifikuj podane pozycje kosztów według właściwych układów klasyfikacyjnych w przedsiębiorstwie szyjącym odzież sportową. Zadania_Klasyfikacje kosztów Zadanie_1 Zakwalifikuj podane pozycje kosztów według właściwych układów klasyfikacyjnych w przedsiębiorstwie szyjącym odzież sportową. Ubezpieczenie transportu zakupionych

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY RACHUNKOWOŚCI WYKŁAD 5. Dr Marcin Jędrzejczyk

PODSTAWY RACHUNKOWOŚCI WYKŁAD 5. Dr Marcin Jędrzejczyk PODSTAWY RACHUNKOWOŚCI WYKŁAD 5 Dr Marcin Jędrzejczyk KOSZTY ROZLICZANE W CZASIE Rozliczenia międzyokresowe czynne: Konta układu rodzajowego Rozliczenie kosztów RMK Konta układu kalkulacyjnego (1) (2)

Bardziej szczegółowo

Koszty (zespół nr 4, 5), RMK (zespół nr 6)

Koszty (zespół nr 4, 5), RMK (zespół nr 6) Koszty (zespół nr 4, 5), RMK (zespół nr 6) układy ewidencyjne kosztów: - układ rodzajowy, - układ funkcjonalny warianty ewidencji kosztów rozlicznie kosztów w czasie (RMC, RMB) RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT

Bardziej szczegółowo

RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA W2

RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA W2 RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA W2 dr inż. Dorota Kużdowicz Wydział Ekonomii i Zarządzania, Uniwersytet Zielonogórski Ewidencja i rozliczanie kosztów Rachunek kosztów w układzie rodzajowym Rachunek kosztów wg miejsc

Bardziej szczegółowo

Kalkulacja kosztów wytworzenia produktów w tradycyjnych rozwiązaniach rachunków kosztów

Kalkulacja kosztów wytworzenia produktów w tradycyjnych rozwiązaniach rachunków kosztów Kalkulacja kosztów wytworzenia produktów w tradycyjnych rozwiązaniach rachunków kosztów Czynniki decydujące o poprawności rachunku kalkulacyjnego kosztów produkcji podstawowej Koszty podlegające kalkulacji

Bardziej szczegółowo

Kalkulacja lub rachunek kosztów nośników

Kalkulacja lub rachunek kosztów nośników Kalkulacja kosztów Niniejsza prezentacja zawiera treści pochodzące z następujących źródeł: 1) I. Sobańska (red.), Rachunek kosztów. Podejście operacyjne i strategiczne, C.H. Beck, Warszawa 2009 2) J. Matuszewicz,

Bardziej szczegółowo

Jak ewidencjonować koszty związane ze świadczeniem takich usług dla innego podmiotu, które są sprzedawane w następnym miesiącu?

Jak ewidencjonować koszty związane ze świadczeniem takich usług dla innego podmiotu, które są sprzedawane w następnym miesiącu? Jak ewidencjonować koszty związane ze świadczeniem takich usług dla innego podmiotu, które są sprzedawane w następnym miesiącu? Pytanie Świadczymy dla innych podmiotów usługi produkcyjne - wytwarzamy ich

Bardziej szczegółowo

Kalkulacja lub rachunek kosztów nośników

Kalkulacja lub rachunek kosztów nośników Kalkulacja kosztów Niniejsza prezentacja zawiera treści pochodzące z następujących źródeł: 1) I. Sobańska (red.), Rachunek kosztów. Podejście operacyjne i strategiczne, C.H. Beck, Warszawa 2009 2) J. Matuszewicz,

Bardziej szczegółowo

Kalkulacja lub rachunek kosztów nośników

Kalkulacja lub rachunek kosztów nośników Kalkulacja kosztów Niniejsza prezentacja zawiera treści pochodzące z następujących źródeł: 1) I. Sobańska (red.), Rachunek kosztów. Podejście operacyjne i strategiczne, C.H. Beck, warszawa 2009 2) J. Matuszewicz,

Bardziej szczegółowo

Kalkulacja kosztów O P E R A C Y J N E I S T R A T E G I C Z N E, C. H. B E C K, W A R S Z A W A 2 0 0 9

Kalkulacja kosztów O P E R A C Y J N E I S T R A T E G I C Z N E, C. H. B E C K, W A R S Z A W A 2 0 0 9 Kalkulacja kosztów N I N I E J S Z A P R E Z E N T A C J A Z A W I E R A T R E Ś C I P O C H O D Z Ą C E Z N A S T Ę P U J Ą C Y C H Ź R Ó D E Ł : 1) I. S O B A Ń S K A ( R E D. ), R A C H U N E K K O

Bardziej szczegółowo

ZADANIE KONKURSOWE I etap

ZADANIE KONKURSOWE I etap Katowice, 26.04.2016 r. ZADANIE KONKURSOWE I etap Założenia Przedsiębiorstwo produkuje trzy rodzaje przetworów owocowych: konfiturę wiśniową (250 g), powidła śliwkowe (320 g), mus jabłkowy (1000 g). Produkcja

Bardziej szczegółowo

Wstęp Rozdział 1. Rachunkowość zarządcza i rachunek kosztów w systemie informacyjnym przedsiębiorstwa Wprowadzenie 1.1. Rozwój rachunku kosztów i

Wstęp Rozdział 1. Rachunkowość zarządcza i rachunek kosztów w systemie informacyjnym przedsiębiorstwa Wprowadzenie 1.1. Rozwój rachunku kosztów i Wstęp Rozdział 1. Rachunkowość zarządcza i rachunek kosztów w systemie informacyjnym przedsiębiorstwa 1.1. Rozwój rachunku kosztów i rachunkowości zarządczej 1.2. Cel istota i zakres rachunkowości zarządczej

Bardziej szczegółowo

Koszty w przedsiębiorstwie

Koszty w przedsiębiorstwie Koszty w przedsiębiorstwie zużycie posiadanych zasobów Co to jest koszt? spadek aktywów bądź wzrost zobowiązań (zużycie obcych zasobów) poniesiony celowo dla osiągnięcia przychodu ujęty w mierniku pieniężnym

Bardziej szczegółowo

Rachunek zysków i strat

Rachunek zysków i strat Rachunek zysków i strat Rachunek zysków i strat Rachunek zysków i strat informuje o strukturze wyniku finansowego netto oraz o źródłach jego powstawania. Pozwala ustalić 5 kategorii wyniku finansowego:

Bardziej szczegółowo

Klasyfikacja kosztów dla celów sprawozdawczych

Klasyfikacja kosztów dla celów sprawozdawczych Klasyfikacja kosztów dla celów sprawozdawczych Jakie koszty poniosło przedsiębiorstwo na wytworzenie wyrobów i usług w danym okresie sprawozdawczym? Jaki wynik finansowy osiągnęło przedsiębiorstwo w danym

Bardziej szczegółowo

Pojęcie kosztu Klasyfikacja kosztów

Pojęcie kosztu Klasyfikacja kosztów Pojęcie kosztu Klasyfikacja kosztów N I N I E J S Z A P R E Z E N T A C J A Z A W I E R A T R E Ś C I P O C H O D Z Ą C E Z N A S T Ę P U J Ą C Y C H Ź R Ó D E Ł 1) I. S O B A Ń S K A ( R E D. ), R A C

Bardziej szczegółowo

Rachunkowość finansowa

Rachunkowość finansowa WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA KATEDRA RACHUNKOWOŚCI Rachunkowość finansowa studia podyplomowe dr Beata Zyznarska-Dworczak Program zajęć I. Zakres tematyczny zajęć 1. Produkty gotowe - definicja, - wycena 2. Przychody

Bardziej szczegółowo

Pojęcie kosztu, klasyfikacja kosztów według różnych kryteriów

Pojęcie kosztu, klasyfikacja kosztów według różnych kryteriów Pojęcie kosztu, klasyfikacja kosztów według różnych kryteriów N I N I E J S Z A P R E Z E N T A C J A Z A W I E R A T R E Ś C I P O C H O D Z Ą C E Z N A S T Ę P U J Ą C Y C H Ź R Ó D E Ł 1) I. S O B A

Bardziej szczegółowo

RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA - POWTÓRZENIE WRAZ Z ROZWIĄZANIAMI mgr Stanisław Hońko, e-mail: honko@wneiz.pl, tel. (91) 444-1945

RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA - POWTÓRZENIE WRAZ Z ROZWIĄZANIAMI mgr Stanisław Hońko, e-mail: honko@wneiz.pl, tel. (91) 444-1945 RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA - POWTÓRZENIE WRAZ Z ROZWIĄZANIAMI mgr Stanisław Hońko, e-mail: honko@wneiz.pl, tel. (91) 444-1945 Zadanie 1 (Procesowy rachunek kosztów) W zakładach mleczarskich koszty pośrednie

Bardziej szczegółowo

Program zajęć kursu Specjalista ds. finansów i rachunkowości.

Program zajęć kursu Specjalista ds. finansów i rachunkowości. Program zajęć kursu Specjalista ds. finansów i rachunkowości. A. Finanse przedsiębiorstw (30 godz.) 1. Ogólna charakterystyka finansów przedsiębiorstwa - 1 godz. 1.1. Pojęcie finansów 1.2. Podmioty finansów

Bardziej szczegółowo

Rachunek kosztów zmiennych. prowadzenie: dr Adam Chmielewski

Rachunek kosztów zmiennych. prowadzenie: dr Adam Chmielewski Rachunek kosztów zmiennych prowadzenie: dr Adam Chmielewski koszty produkcji ogólne zarządu i sprzedaży zmienne stałe produkt zapasy sprzedane wynik finansowy Czym są koszty stałe i zmienne? koszty zmienne

Bardziej szczegółowo

RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA

RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA wykład II dr Marek Masztalerz Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 2011 KALKULACJA KOSZTÓW Kalkulacja kosztów jest to czynność obliczeniowa zmierzająca do ustalenia kosztów przypadających

Bardziej szczegółowo

szt. produkcja rzeczywista

szt. produkcja rzeczywista 128 000 zł 100 000 zł linia budżetu przeliczonego 10 000 szt. produkcja rzeczywista 14 000 szt. produkcja planowana Wydział przedsiębiorstwa produkcyjnego ponosi stałe koszty w wysokości 30 000 zł w miesiącu

Bardziej szczegółowo

Rachunek kosztów zmiennych

Rachunek kosztów zmiennych Rachunek kosztów zmiennych Rachunek kosztów zmiennych (ang. variable costing) pozwala podejmować decyzje krótkookresowe będące reakcją na bieżące zmiany w wielkości popytu i sprzedaży dzieli koszty na

Bardziej szczegółowo

Analiza progu rentowności

Analiza progu rentowności Analiza progu rentowności Aby przedsiębiorstwo mogło osiągnąć zysk, muszą być zachowane odpowiednie relacje między przychodami ze sprzedaży i kosztami, tzn. przychody powinny być wyższe od poniesionych

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY, RACHUNKOWOSCI ZARZ1\DCZEJ

PODSTAWY, RACHUNKOWOSCI ZARZ1\DCZEJ KSENIA CZUBAKOWSKA WIKTOR GABRUSEWICZ EDWARD NOWAK PODSTAWY, RACHUNKOWOSCI ZARZ1\DCZEJ Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne Warszawa 2006 SPIS TREŚCI Wstęp....................... 9 CZĘŚĆ I RACHUNEK KOSZTÓW

Bardziej szczegółowo

Ekonomika w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 02 MSTiL (II stopień)

Ekonomika w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 02 MSTiL (II stopień) dr Adam Salomon Ekonomika w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 02 MSTiL (II stopień) EwPTM program wykładu 02. Różne kryteria podziału kosztów produkcji. Szacowanie kosztów usług transportowych.

Bardziej szczegółowo

szt. produkcja rzeczywista

szt. produkcja rzeczywista 128 000 zł 100 000 zł linia budżetu przeliczonego 10 000 szt. produkcja rzeczywista 14 000 szt. produkcja planowana Wydział przedsiębiorstwa produkcyjnego ponosi stałe koszty w wysokości 30 000 zł w miesiącu

Bardziej szczegółowo

Powtórzenie materiału z Rachunkowości finansowej studia podyplomowe

Powtórzenie materiału z Rachunkowości finansowej studia podyplomowe Powtórzenie materiału z Rachunkowości finansowej studia podyplomowe Zadanie 1 Zadekretuj poniższe zdarzenia gospodarcze oraz określ rodzaj operacji. Przykład: 1) WB - Otrzymano 5-letni kredyt bankowy przelewem

Bardziej szczegółowo

Analiza odchyleń w rachunku kosztów pełnych. Normatywna ilość na plan sprzedaży. litry litry

Analiza odchyleń w rachunku kosztów pełnych. Normatywna ilość na plan sprzedaży. litry litry Analiza odchyleń w rachunku kosztów pełnych Część odchyleń w rachunku kosztów pełnych liczona jest tak samo jak w rachunku kosztów. W taki sam sposób liczy się odchylenia cen materiałów bezpośrednich,

Bardziej szczegółowo

Rachunkowość menedżerska Budżet wiodący dla przedsiębiorstwa produkcyjnego

Rachunkowość menedżerska Budżet wiodący dla przedsiębiorstwa produkcyjnego Przedsiębiorstwo produkcyjne GAMMA wytwarza jeden produkt. Przewiduje się, że sprzedaż w ciągu pięciu miesięcy będzie kształtować się następująco: styczeń 20.000 szt. luty 50.000 szt. marzec 30.000 szt.

Bardziej szczegółowo

zlecenie 01 zlecenie 02 materiały bezpośrednie robocizna bezpośrednia koszty wydziałowe 300

zlecenie 01 zlecenie 02 materiały bezpośrednie robocizna bezpośrednia koszty wydziałowe 300 Zadanie 1 (rozliczanie kosztów wydziałowych) Firma K zaplanowała koszty na następny okres (w zł): materiały bezpośrednie 10 000 robocizna bezpośrednia 30 000 czynsz za halę fabryczną 10 000 wynagrodzenie

Bardziej szczegółowo

Controlling kosztów i rachunkowość zarządcza. praca zbiorowa pod redakcją naukową Gertrudy Krystyny Świderskiej

Controlling kosztów i rachunkowość zarządcza. praca zbiorowa pod redakcją naukową Gertrudy Krystyny Świderskiej Controlling kosztów i rachunkowość zarządcza. praca zbiorowa pod redakcją naukową Gertrudy Krystyny Świderskiej Zarządzanie organizacją w skomplikowanym otoczeniu biznesowym nie jest możliwe bez dostępu

Bardziej szczegółowo

Przykładowe zadania na egzamin ustny 1TR (semestr II)

Przykładowe zadania na egzamin ustny 1TR (semestr II) Przykładowe zadania na egzamin ustny 1TR (semestr II) Zadanie 1 W spółce Alfa" wycena obrotu materiałowego prowadzona jest w cenach rzeczywistych ustalonych na poziomie ceny zakupu fakturowanej przez dostawców.

Bardziej szczegółowo

Rachunek kosztów istota, zakres i funkcje

Rachunek kosztów istota, zakres i funkcje Rachunek kosztów Paweł Łagowski Zakład Zarządzania Finansami Instytut Nauk Ekonomicznych Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski Rachunek kosztów istota, zakres i funkcje Rachunek

Bardziej szczegółowo

Rachunkowość zarządcza wykład 3

Rachunkowość zarządcza wykład 3 Rachunkowość zarządcza wykład 3 Czym będziemy się zajmować na dzisiejszych zajęciach? Analiza progu rentowności Ilościowy i wartościowy próg rentowości Marża brutto, strefa bezpieczeństwa, dźwignia operacyjna

Bardziej szczegółowo

W procesie budżetowania najpierw sporządza się część operacyjną budżetu, a po jej zakończeniu przystępuje się do części finansowej.

W procesie budżetowania najpierw sporządza się część operacyjną budżetu, a po jej zakończeniu przystępuje się do części finansowej. Budżetowanie Budżetowanie to: Proces ciągłego analizowania, programowania, realizowania i pomiaru wykonania zadań właściwych poszczególnym komórkom organizacyjnym, mający na celu efektywną kontrolę nad

Bardziej szczegółowo

Obliczenia, Kalkulacje...

Obliczenia, Kalkulacje... Obliczenia, Kalkulacje... 1 Bilans O D P I E R W S Z E G O E T A T U D O W Ł A S N E J F I R M Y To podstawowy dokument przedstawiający majątek przedsiębiorstwa. Bilans to zestawienie dwóch list, które

Bardziej szczegółowo

Rachunek kosztów pełnych

Rachunek kosztów pełnych Rachunek kosztów pełnych Produkty wyroby gotowe rzeczowe aktywa obrotowe wytwarzane przez przedsiębiorstwo produkcja w toku niegotowe wyroby gotowe o niezakończonym cyklu wytwarzania produkcją w toku może

Bardziej szczegółowo

Rozdział 2. Czynniki sukcesu i przyczyny porażek w zarządzaniu własną firmą Mirosław Haffer

Rozdział 2. Czynniki sukcesu i przyczyny porażek w zarządzaniu własną firmą Mirosław Haffer Założyć firmę i nie zbankrutować. Aspekty zarządcze. redakcja naukowa Sławomir Sojak Czytelnik przyszły przedsiębiorca znajdzie w książce omówienie najważniejszych aspektów zakładania i zarządzania rmą

Bardziej szczegółowo

Analiza ekonomiczno-finansowa

Analiza ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstwa: Analiza ekonomiczno-finansowa Analiza rentowności przedsiębiorstwa Ujmuje w najbardziej syntetyczny sposób efektywność gospodarowania w przedsiębiorstwie, Związana jest z osiąganiem dodatniego

Bardziej szczegółowo

WYBRANE ELEMENTY SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH. Karolina Bondarowska

WYBRANE ELEMENTY SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH. Karolina Bondarowska WYBRANE ELEMENTY SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH Karolina Bondarowska PODSTAWOWE SPRAWOZDANIA FINANSOWE 1. Bilans wartościowe odpowiednio uszeregowane zestawienie majątku (aktywów) jednostki gospodarczej ze źródłami

Bardziej szczegółowo

dr Marcin Jędrzejczyk

dr Marcin Jędrzejczyk dr Marcin Jędrzejczyk Kalkulacja jest to czynność obliczeniowa, zmierzająca do ustalenia kwoty kosztów przypadających na przedmiot kalkulacji (na jednostkę wytwarzaną). 2 Aby prawidłowo i dokładnie ustalić

Bardziej szczegółowo

Rachunek kosztów. Rachunek Kosztów (W3) Zespół Katedry Rachunkowości Menedżerskiej SGH 1. Rachunek kosztów normalnych, Rachunek kosztów standardowych

Rachunek kosztów. Rachunek Kosztów (W3) Zespół Katedry Rachunkowości Menedżerskiej SGH 1. Rachunek kosztów normalnych, Rachunek kosztów standardowych Plan zajęć normalnych, standardowych 1. Wpływ zmian w poziomie kosztów oraz wielkości produkcji na zniekształcanie informacji o kosztach produktów 2. Prezentacja różnych podejść do planowania rozmiarów

Bardziej szczegółowo

Operacje gospodarcze

Operacje gospodarcze Operacje gospodarcze Rachunkowość Operacje gospodarcze Operacja gospodarcza Każde udokumentowane i podlegające ewidencji księgowej zdarzenie gospodarcze, które wywiera wpływ na aktywa, pasywa, przychody

Bardziej szczegółowo

Rola rachunkowości zarządczej

Rola rachunkowości zarządczej Rola rachunkowości zarządczej Rachunkowość finansowa: zajmuje się pomiarem i ewidencją majątku przedsiębiorstwa, operacji gospodarczych oraz przygotowywaniem na tej podstawie raportów finansowych Rachunkowość

Bardziej szczegółowo

Informatyzacja przedsiębiorstw

Informatyzacja przedsiębiorstw Informatyzacja przedsiębiorstw Izabela Szczęch Politechnika Poznańska Plan wykładów - Rachunkowość Bilans (aktywa, pasywa) Konto księgowe, Plan kont Operacje gospodarcze, Rachunek zysków i strat Obliczenie

Bardziej szczegółowo

Rachunkowość finansowa przykładowa praca kontrolna / zadania. Zadanie 1 / wprowadzenie do rachunkowości

Rachunkowość finansowa przykładowa praca kontrolna / zadania. Zadanie 1 / wprowadzenie do rachunkowości 1 Zadanie 1 / wprowadzenie do rachunkowości Firma X ma m.in. następujące składniki majątku i źródła ich finansowania: należności od odbiorców z tytułu sprzedanych produktów prawo do znaku towarowego zakupione

Bardziej szczegółowo

Pojęcie kosztu Rachunek kosztów Klasyfikacja kosztów

Pojęcie kosztu Rachunek kosztów Klasyfikacja kosztów Pojęcie kosztu Rachunek kosztów Klasyfikacja kosztów Niniejsza prezentacja zawiera treści pochodzące z następujących źródeł: 1) I. Sobańska (red.), Rachunek kosztów. Podejście operacyjne i strategiczne,

Bardziej szczegółowo

Barbara Gierusz ODDK Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. Gdańsk 2013

Barbara Gierusz ODDK Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. Gdańsk 2013 Barbara Gierusz ODDK Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. Gdańsk 2013 Spis treści Wstęp............................................. 7 Część I Podstawy rachunkowości 1. Rachunkowość jako część

Bardziej szczegółowo

Rachunkowość zarządcza. Zespół Katedry Rachunkowości Menedżerskiej SGH 1. Wykorzystanie rachunku kosztów zmiennych. Dr Marcin Pielaszek

Rachunkowość zarządcza. Zespół Katedry Rachunkowości Menedżerskiej SGH 1. Wykorzystanie rachunku kosztów zmiennych. Dr Marcin Pielaszek Wykorzystanie rachunku kosztów zmiennych 1. Zmienność kosztów w długim i krótkim okresie Rachunek kosztów zmiennych i analiza koszty rozmiary produkcji zysk 2. Podejmowanie decyzji w krótkim okresie 1.

Bardziej szczegółowo

Rachunek kosztów normalnych

Rachunek kosztów normalnych Rachunek kosztów normalnych Systematyka rachunku kosztów Kryterium - zakres rzeczowy Rachunek kosztów pełnych Rachunek kosztów zmiennych Kryterium - zakres normowania Rachunek kosztów rzeczywistych Rachunek

Bardziej szczegółowo

Rozdział 1 - Rachunkowość w gospodarce rynkowej, czyli od kalkulacji kosztów do zarządzania nimi

Rozdział 1 - Rachunkowość w gospodarce rynkowej, czyli od kalkulacji kosztów do zarządzania nimi Rozdział 1 - Rachunkowość w gospodarce rynkowej, czyli od kalkulacji kosztów do zarządzania nimi 1. Które z poniższych stwierdzeń najbardziej charakteryzuje rachunkowość finansową: a) jest zorientowana

Bardziej szczegółowo

Lekcja 43., 44. Temat: Analizowanie sytuacji finansowej przedsiębiorstwa Temat w podręczniku: Sprawozdania finansowe przedsiębiorstwa.

Lekcja 43., 44. Temat: Analizowanie sytuacji finansowej przedsiębiorstwa Temat w podręczniku: Sprawozdania finansowe przedsiębiorstwa. Lekcja 43., 44. Temat: Analizowanie sytuacji finansowej przedsiębiorstwa Temat w podręczniku: Sprawozdania finansowe przedsiębiorstwa. Rentowność (dochodowość, opłacalność, zyskowność) jest to zdolność

Bardziej szczegółowo

Rachunek kosztów zmiennych

Rachunek kosztów zmiennych Rachunek kosztów zmiennych Rachunek kosztów zmiennych produkcji ogólne zarządu i sprzedaŝy prowadzenie: dr Adam Chmielewski zmienne stałe produkt zapasy sprzedane wynik finansowy Czym są stałe i zmienne?

Bardziej szczegółowo

Rachunkowość zarządcza

Rachunkowość zarządcza Rachunkowość zarządcza Dorota Kuchta www.ioz.pwr.wroc.pl/pracownicy/kuchta/dydaktyka.htm 1 Podstawowa literatura Gabrusewicz W., Kamela-Sowińska A., Poetschke H., Rachunkowość zarządcza, PWE, Warszawa

Bardziej szczegółowo

Informatyzacja przedsiębiorstw

Informatyzacja przedsiębiorstw Informatyzacja przedsiębiorstw Izabela Szczęch Politechnika Poznańska ZARZĄDZANIE I PROWADZENIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Elementy rachunkowości Podstawowe zagadnienia kadrowo-płacowe Plan wykładów - Rachunkowość

Bardziej szczegółowo

Rachunek kosztów. Konwersatorium!!! Listy zadań. Rachunkowość Obecność obowiązkowa (odrabianie zajęć) Aktywność premiowana Kalkulatory projekt?

Rachunek kosztów. Konwersatorium!!! Listy zadań. Rachunkowość Obecność obowiązkowa (odrabianie zajęć) Aktywność premiowana Kalkulatory projekt? Rachunek kosztów Paweł Łagowski Zakład Zarządzania Finansami Instytut Nauk Ekonomicznych Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski Rachunek kosztów Konwersatorium!!! Listy zadań Rachunkowość

Bardziej szczegółowo

Rachunek Kosztów (W2) Zespół Katedry Rachunkowości Menedżerskiej SGH 1. Rachunek kosztów normalnych, Rachunek kosztów standardowych.

Rachunek Kosztów (W2) Zespół Katedry Rachunkowości Menedżerskiej SGH 1. Rachunek kosztów normalnych, Rachunek kosztów standardowych. Plan zajęć Rachunek kosztów Rachunek kosztów normalnych, Rachunek kosztów standardowych Marcin Pielaszek 1. Wpływ zmian w poziomie kosztów oraz wielkości produkcji na zniekształcanie informacji o kosztach

Bardziej szczegółowo

Budżetowanie elastyczne

Budżetowanie elastyczne Kontrola budżetowa prezentacja na podstawie: T. Wnuk-Pel, Rachunek kosztów standardowych [w:] I. Sobańska (red.), Rachunek kosztów. Podejście operacyjne i strategiczne, Warszawa, C.H. Beck 2009, s. 223-279

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wprowadzenie Rozdział 1. Organizacja jako kombinacja zasobów (Jerzy S. Czarnecki)... 15

Spis treści. Wprowadzenie Rozdział 1. Organizacja jako kombinacja zasobów (Jerzy S. Czarnecki)... 15 Wprowadzenie... 11 Rozdział 1. Organizacja jako kombinacja zasobów (Jerzy S. Czarnecki).......... 15 1.1. Koszty w zarządzaniu.... 15 1.2. Profesjonalny kierownik.... 19 1.2.1. Profesjonalizm i intuicja................................................

Bardziej szczegółowo

Szacowanie kosztów i przychodów działalności gospodarczej Rachunek Wyników. 30 marzec 2015 r.

Szacowanie kosztów i przychodów działalności gospodarczej Rachunek Wyników. 30 marzec 2015 r. Szacowanie kosztów i przychodów działalności gospodarczej Rachunek Wyników 30 marzec 2015 r. ZADANIE Grupa A Przedsiębiorca realizuje inwestycję o wartości 1 500 000 zł, którą jest finansowana ze środków

Bardziej szczegółowo

Plan wykładu. 5. Wycena zobowiązań

Plan wykładu. 5. Wycena zobowiązań Plan wykładu 1. Wycena rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych 2. Wycena nieruchomości inwestycyjnych Wybrane zagadnienia z zakresu wyceny aktywów i zobowiązań Dr Marcin Pielaszek

Bardziej szczegółowo

Rachunkowość zarządcza: analiza i interpretacja, red. Dorota Dobija, Małgorzata Kucharczyk. Wyd. 2. rozsz. i uzup.

Rachunkowość zarządcza: analiza i interpretacja, red. Dorota Dobija, Małgorzata Kucharczyk. Wyd. 2. rozsz. i uzup. Rachunkowość zarządcza: analiza i interpretacja, red. Dorota Dobija, Małgorzata Kucharczyk. Wyd. 2. rozsz. i uzup. Spis treści: O autorach Od redaktorów podręcznika 1. Organizacje i rachunkowość Organizacja

Bardziej szczegółowo

Spis treści Rozdział 1. Współczesne zarządzanie Rozdział 2. Rachunkowość zarządcza Rozdział 3. Podstawy rachunku kosztów i wyników

Spis treści Rozdział 1. Współczesne zarządzanie Rozdział 2. Rachunkowość zarządcza Rozdział 3. Podstawy rachunku kosztów i wyników Spis treści Wstęp Rozdział 1. Współczesne zarządzanie (Jerzy Czarnecki) 1 1.1. Menedżer 1 1.2. Przedsiębiorstwo i biznes 3 1.2.1. Potrzeby klienta 3 1.2.2. Kombinacja zasobów 4 1.2.3. Wiedza i umiejętności

Bardziej szczegółowo

Ekonomika i Logistyka w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 02 MSTiL (II stopień)

Ekonomika i Logistyka w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 02 MSTiL (II stopień) dr Adam Salomon Ekonomika i Logistyka w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 02 MSTiL (II stopień) EiLwPTM program wykładu 02. Różne kryteria podziału kosztów produkcji. Szacowanie kosztów usług

Bardziej szczegółowo

KOSZTY I OPTIMUM PRZEDSIĘBIORSTWA

KOSZTY I OPTIMUM PRZEDSIĘBIORSTWA KOSZTY I OPTIMUM PRZEDSIĘBIORSTWA PODSTAWOWE POJĘCIA Przedsiębiorstwo - wyodrębniona jednostka gospodarcza wytwarzająca dobra lub świadcząca usługi. Cel przedsiębiorstwa - maksymalizacja zysku Nakład czynniki

Bardziej szczegółowo

Rozdział 9. Wykorzystanie rachunku kosztów zmiennych do pomiaru efektywności oraz podejmowania decyzji w krótkim okresie

Rozdział 9. Wykorzystanie rachunku kosztów zmiennych do pomiaru efektywności oraz podejmowania decyzji w krótkim okresie Spis treści Wstęp Część I. Rachunkowość zarządcza i rachunek kosztów w systemie informacyjnym Rozdział 1. Rachunkowość zarządcza i rachunek kosztów w systemie informacyjnym przedsiębiorstwa 1.1. Rozwój

Bardziej szczegółowo

Próg rentowności. dr hab. Marta Postuła Kierownik pracowni zarządzania Finansami Przedsiębiorstw

Próg rentowności. dr hab. Marta Postuła Kierownik pracowni zarządzania Finansami Przedsiębiorstw Próg rentowności dr hab. Marta Postuła Kierownik pracowni zarządzania Finansami Przedsiębiorstw Analiza relacji koszt - wolumen produktu zysk Model CVP opiera się na zależności, zgodnie z którą zysk operacyjny(ebit)

Bardziej szczegółowo