Zeszyty. Ekonometryczna analiza wpływu kryzysu gospodarczego na zadłużenie publiczne w krajach Unii Europejskiej 1 (949) Jacek Batóg. 1.
|
|
- Witold Urbaniak
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Zeszyy Uniwersye Ekonomiczny w Krakowie Naukowe 1 (949) ISSN Zesz. Nauk. UEK, 2016; 1 (949): DOI: /ZNUEK Jacek Baóg Insyu Ekonomerii i Saysyki Uniwersye Szczeciński Ekonomeryczna analiza wpływu kryzysu gospodarczego na zadłużenie publiczne w krajach Unii Europejskiej Sreszczenie W arykule analizie poddane zosały endencje w zakresie kszałowania się długookresowego zadłużenia publicznego krajów Unii Europejskiej. Szczególną uwagę poświęcono wpływowi osaniego kryzysu gospodarczego na poziom długu publicznego i deficyów budżeowych. Wnioskowanie oparo na modelach dynamiki i współzależności produku krajowego bruo i deficyu budżeowego oraz modelach pozwalających wyznaczyć długookresowy poziom względnego zadłużenia publicznego. Uzyskane wyniki wskazują na brak isonej korelacji między począkowym lub końcowym poziomem zadłużenia publicznego i obserwowanym empem wzrosu gospodarczego. Pozyywnie zosała naomias zweryfikowana hipoeza mówiąca o znaczącym wpływie zjawisk kryzysowych na wzros długookresowych względnych poziomów długu publicznego gospodarek europejskich. Słowa kluczowe: dług publiczny, kryzys gospodarczy, Unia Europejska, modele ekonomeryczne. 1. Wprowadzenie Zagrożenia związane ze zby wysokim poziomem zadłużenia publicznego, kóre scharakeryzowane zosały m.in. w pracach [Borenszein 1989, Fischer
2 60 Jacek Baóg 1993, Kołodko 1992, Wigger 2005], budzą obecnie ogromne zaineresowanie naukowców, decydenów gospodarczych, poliyków i całych społeczeńsw ze względu na ich nasilenie spowodowane ogólnoświaowym kryzysem gospodarczym. Do najczęściej wymienianych negaywnych aspeków nadmiernego poziomu deficyów budżeowych i długu publicznego zalicza się przede wszyskim spadek konsumpcji oraz spowolnienie wzrosu gospodarczego [World Economic Oulook 2008, s. 61]. Zwraca się eż częso uwagę na ujemny wpływ ych dwóch czynników na prywane inwesycje [Gong, Greiner i Semmler 2001] 1 oraz produkcję przemysłową [Wheeler 1999] 2. W lieraurze znaleźć można również poglądy przeciwsawne. Przykładowo S.N. Mohd Daud i J.M. Podivinsky [2011], wykorzysując modele SEM i SAR ze sałymi efekami, wykazali brak negaywnego wpływu zewnęrznego długu publicznego na wzros gospodarczy w przypadku krajów Wschodniej Azji i Pacyfiku, Ameryki Łacińskiej i Karaibów oraz Afryki. Ocena, czy obecnie w krajach Unii Europejskiej mamy do czynienia z nadmiernym poziomem zadłużenia publicznego, jes jednoznaczna. Przede wszyskim w efekcie działań ukierunkowanych na zwalczanie negaywnych skuków świaowego kryzysu ekonomicznego wywołanego w Sanach Zjednoczonych w 2007 r. dług publiczny wielu krajów członkowskich przekracza znacząco jego dopuszczalny poziom usalony w rakacie z Maasrich 3 (zob. rys. 1) 4. Najwyższy poziom odnoowano dla Grecji (174,71% PKB), Włoch (127,71% PKB), Porugalii (124,78% PKB), Irlandii (116,09% PKB) i Cypru (101,60% PKB). Na szczególną uwagę zasługuje jednak dynamika przyrosu długu publicznego, kóra w laach była sosunkowo wysoka, zwłaszcza w przypadku akich krajów, jak: Irlandia (92,13% w 2013 r. w porównaniu z 2007 r.), Grecja (71,93%), Porugalia (58,79%) czy Hiszpania (56,19%) (zob. rys. 2). Polskie zadłużenie publiczne pomimo sałego jego wzrosu w ujęciu nominalnym kszałuje się na ym le bardzo korzysnie. Zaprezenowane powyżej endencje powierdzili również A. Ayala i S. Blazsek [2014, s ], kórzy wykorzysując esy pierwiaska jednoskowego z uwzględnieniem zmian srukuralnych oraz model opary na danych panelowych, wskazali na rosnący sosunek długu publicznego do produku krajowego bruo dla wybranych krajów Unii Europejskiej oraz wysępowanie wspólnej 1 Auorzy wykorzysali es przyczynowości Grangera. 2 W pracy zasosowano modele VAR. 3 Szerzej na en ema zob. [Cafiso 2012]. 4 Nie zaprezenowano rzech krajów: Chorwacji, Maly i Rumunii, ze względu na brak danych saysycznych.
3 Ekonomeryczna analiza wpływu kryzysu gospodarczego % Grecja Włochy Porugalia Irlandia Cypr Belgia Francja Hiszpania Wielka Bryania Węgry Niemcy Ausria Polska Finlandia Dania Czechy Szwecja Liwa Łowa Luksemburg Bułgaria Esonia Rys. 1. Poziom długu publicznego ogółem w krajach Unii Europejskiej w 2013 r. (dług wyrażony w % PKB, walua krajowa, ceny bieżące) Źródło: opracowanie własne na podsawie danych dosępnych w bazie Euromonior Inernaional % Irlandia Grecja Porugalia Hiszpania Cypr Wielka Bryania Francja Włochy Łowa Liwa Finlandia Dania Czechy Luksemburg Belgia Ausria Niemcy Polska Węgry Esonia Szwecja Bułgaria Rys. 2. Zmiana poziomu długu publicznego ogółem w krajach Unii Europejskiej w laach (dług wyrażony w % PKB, walua krajowa, ceny bieżące) Źródło: opracowanie własne na podsawie danych dosępnych w bazie Euromonior Inernaional.
4 62 Jacek Baóg endencji w ym zakresie w grupie analizowanych krajów w okresie od IV kwarału 2007 r. do I kwarału 2012 r. Niekórzy auorzy [Kovun, Dolinovskaya i Ignayuk 2014, s ] wskazują, że finansowanie wydaków publicznych długiem publicznym sanowi obecnie inegralną część sysemu finansowego, będąc eż elemenem mechanizmu regulacji makroekonomicznej 5 oraz narzędziem wdrażania sraegii rozwoju kraju. Podkreślają oni również, że duże znaczenie ma obecnie nie ylko idenyfikacja czynników deerminujących wzros długu publicznego oraz określenie siły wpływu ych czynników na syuację makroekonomiczną danego kraju, lecz również obliczenie na podsawie isniejących w ym zakresie prawidłowości granicy długu publicznego. Na kanwie powyższych rozważań sformułowany zosał cel pracy, kórym jes ocena wpływu osaniego kryzysu gospodarczego na zmianę długookresowych poziomów długu publicznego krajów Unii Europejskiej. Jednocześnie weryfikacji poddana zosanie hipoeza badawcza, według kórej pogorszenie koniunkury gospodarczej w krajach Unii Europejskiej wywołane kryzysem gospodarki świaowej rozpoczęym w Sanach Zjednoczonych w 2007 r. spowodowało wzros długookresowego względnego zadłużenia publicznego poszczególnych krajów członkowskich. 2. Sosowana meoda badawcza Do obliczenia długookresowych poziomów zadłużenia zasosowana zosanie procedura przedsawiona w pracy [Baóg 2008]. Wychodząc od modelu opisującego dynamikę wzrosu gospodarczego w ujęciu realnego produku krajowego bruo, kórą opisuje poniższe równanie: PKB = exp ( α 0 + ω ) + u, (1) oraz modelu pozwalającego wyznaczyć przecięny udział deficyu budżeowego w PKB w badanym okresie: S = δ PKB + ε, (2) 5 Zob. również rozważania i wyniki badań doyczących zjawiska asymerii skuków anycyklicznych działań rządów w sferze poliyki fiskalnej i monearnej [World Economic Oulook 2008, s. 169].
5 Ekonomeryczna analiza wpływu kryzysu gospodarczego 63 i wykorzysując posiadane warości ocen dynamiki realnego PKB ω oraz proporcji δ, wyznaczamy poziom zadłużenia publicznego w okresie prognozowanym T (D T ) 6 : T T T ˆ ˆ 0 exp ( ), (3) 0 0 D = S d = δ PKB ω d a osaecznie udział długu publicznego w PKB, kóry w okresie prognozowanym T jes obliczany według formuły: DT PKB T δˆ 1 = 1. ˆ exp ( ˆ ω ω T ) δ Dla T prawa srona równania (4) sprowadza się do sosunku ˆ ω ˆ. Inna meoda obliczania długookresowego poziomu zadłużenia publicznego przedsawiona zosała np. w pracy K. Tamegawy [2012, s. 210], kóry zaproponował wykorzysanie rozkładu prawdopodobieńswa sosunku długu publicznego do PKB uzyskanego w okresie T przy założeniu zerowego deficyu budżeowego S dla = 0 oraz losowego charakeru sopy procenowej r i sopy wzrosu PKBα. Proces zmian długu publicznego w ujęciu nominalnym opisuje w ym przypadku poniższe równanie auoregresyjne: 1 (4) D = (1 + r ) D + S. (5) Naomias G. Cafiso [2012, s. 64] zmiany względnego poziomu zadłużenia publicznego objaśnia za pomocą równania różnicowego: D D 1 S 1+ r D 1 = + sfa, PKB PKB 1 PKB 1+ α PKB 1 (6) gdzie: sfa warość rezydualna zmiany długu. W ym samym celu wykorzysane mogą być również meody bilansowe oraz meody opare na szeregach czasowych (zob. np. [Heinemann 1993]). 6 Dług publiczny jes u rakowany jako skumulowane zobowiązania sekora publicznego, kóre powsały w wyniku finansowania wydaków publicznych przewyższających dochody publiczne w kolejnych okresach [Ciak 1998, s. 46].
6 64 Jacek Baóg 3. Uzyskane wyniki Zjawiska wywoływane przez kryzysy gospodarcze spowalniają empo wzrosu gospodarczego. Prawidłowość a była również obserwowana w przypadku krajów Unii Europejskiej w osanich laach. Na rys. 3 przedsawione zosały sopy wzrosu PKB w dwóch okresach: w laach sprzed kryzysu ( ) oraz w całym badanym okresie Widoczny jes znaczący spadek dynamiki PKB, przed kórym obroniły się ylko, Polska, Rumunia i w pewnym sopniu Niemcy Łowa Esonia Irlandia Liwa Bułgaria Luksemburg Czechy Polska Grecja Cypr Hiszpania Węgry Finlandia Rumunia Szwecja Wielka Bryania Mala Ausria Belgia Francja Porugalia Dania Włochy Niemcy laa laa Rys. 3. Sopy wzrosu gospodarczego krajów Unii Europejskiej w laach oraz (ceny sałe z 2013 r., walua krajowa) Źródło: opracowanie własne na podsawie danych dosępnych w bazie Euromonior Inernaional. Średni wzros realnego PKB dla pierwszego okresu wyniósł 3,77%, podczas gdy dla pełnego analizowanego okresu ylko 2,66%. Obserwowane spowolnienie gospodarcze w krajach UE wywołało znaczący wzros deficyów budżeowych w laach (zob. rys. 4), kóry zosał jednak zahamowany w kolejnym okresie (zob. rys. 5). Największy wzros deficyów budżeowych odnoowały Irlandia i Hiszpania. Wyjąkiem były Węgry, kóre w laach zmniejszyły swój deficy budżeowy. Jedynym krajem, w kórym w laach pokryzysowych nie ylko nie wysąpiła redukcja deficyu 7 Na rys. 3 i 4 nie zaprezenowano danych dla Chorwacji ze względu na brak danych saysycznych.
7 Ekonomeryczna analiza wpływu kryzysu gospodarczego 65 % Irlandia Hiszpania Cypr Grecja Liwa Łowa Wielka Bryania Dania Finlandia Porugalia Rumunia Belgia Polska Bułgaria Czechy Francja Luksemburg Esonia Szwecja Ausria Włochy Niemcy Mala Węgry Rys. 4. Zmiana poziomów deficyów budżeowych krajów Unii Europejskiej w laach (deficy jako % PKB, walua krajowa, ceny bieżące) Źródło: opracowanie własne na podsawie danych dosępnych w bazie Euromonior Inernaional % Szwecja Finlandia Cypr Luksemburg Mala Esonia Dania Węgry Włochy Belgia Bułgaria Francja Grecja Niemcy Polska Ausria Hiszpania Czechy Porugalia Wielka Bryania Rumunia Liwa Łowa Irlandia Rys. 5. Zmiana poziomów deficyów budżeowych krajów Unii Europejskiej w laach (deficy jako % PKB, walua krajowa, ceny bieżące) Źródło: opracowanie własne na podsawie danych dosępnych w bazie Euromonior Inernaional.
8 66 Jacek Baóg budżeowego, lecz deficy en silnie wzrósł, była (w mniejszym zakresie akże Szwecja). Przecięny deficy w Unii Europejskiej w 2007 r. kszałował się na poziomie 0,28% PKB, w 2009 r. był równy 6,41% PKB, a w 2013 r. wynosił 3,45% PKB. Na podsawie przeprowadzonych obliczeń nie swierdzono jednak (w przeciwieńswie do innych auorów, zob. np. [Moinescu 2013, s. 23]) isonej korelacji między deficyem budżeowym i długiem publicznym a wzrosem gospodarczym w krajach Unii Europejskiej w laach Powyższy wniosek nie ulegał zmianie bez względu na punk odniesienia, dla kórego wyznaczane były poziomy ych dwóch pierwszych zmiennych. W abeli 1 zaprezenowano oceny paramerów ω oraz δ wysępujących odpowiednio w modelach (1) i (2) oszacowane na podsawie danych z la W oparciu o e wielkości obliczone zosały długookresowe poziomy współczynnika dług publiczny/pkb. Dla porównania przedsawiono również wyniki uzyskane dla okresu przedkryzysowego (zob. abela 2). Tabela 1. Szacunki sóp wzrosu realnego PKB (ω ) i udziałów deficyów budżeowych w PKB (δ) w krajach Unii Europejskiej w laach (w %) Kraj ω sopa wzrosu realnego PKB (%) δ przecięny udział deficyu budżeowego w PKB (%) Czechy 2,79 3,48 Esonia 4,47 0,15 Węgry 2,33 5,09 Łowa 4,68 2,81 Liwa 4,64 3,96 Polska 3,99 4,62 Rumunia 3,33 4,36 4,16 4,49 2,84 4,29 Ausria 1,93 2,68 Francja 1,65 3,86 Niemcy 1,25 2,09 Grecja 1,60 8,19 Irlandia 3,92 5,08 Wielka Bryania 2,16 4,95 Źródło: opracowanie własne na podsawie danych dosępnych w bazie Euromonior Inernaional. 8 Inerpreacja wyników uzyskanych przez ego auora jes jednak niemożliwa ze względu na bardzo słabą jakość prezenowanych modeli R 2 kszałował się na poziomie 0,26.
9 Ekonomeryczna analiza wpływu kryzysu gospodarczego 67 Analizą objęo ylko 15 krajów, dla kórych orzymano modele o zadowalającym sopniu dopasowania do danych empirycznych oraz charakeryzujące się saysycznie isonymi paramerami srukuralnymi. Przykładem akich modeli są dwa poniższe równania uzyskane dla Polski (w nawiasach pod ocenami paramerów srukuralnych podane zosały warości saysyki -Sudena): ˆ 2 PKB = exp (13,16 + 0, 0399 ), R = 0,99, (1248,4) (41,7) S ˆ = 0, 046 PKB. ( 12,19) Tabela 2. Długookresowy poziom długu publicznego (% PKB) obliczony na podsawie la oraz D T /PKB T Czechy Węgry Łowa Liwa Polska ,766 1,824 0,127 0,298 0,975 0,622 1,010 0, ,246 2,182 0,602 0,627 0,957 1,145 1,081 1,071 D T /PKB T Ausria Francja Niemcy Grecja Irlandia Rumunia Wielka Bryania ,052 1,241 1,901 1,447 0,204 0,383 0, ,288 2,330 1,422 3,610 1,296 1,120 2,286 Źródło: obliczenia własne. Zaprezenowane wyniki pozwalają swierdzić, że osani kryzys gospodarczy miał znaczący wpływ na wzros długookresowych poziomów relaywnego zadłużenia publicznego większości krajów Unii Europejskiej. Zjawisko o jes szczególnie widoczne w przypadku Francji, Grecji i Wielkiej Bryanii. Obserwujemy ylko rzy wyjąki od ej reguły odnoszące się do gospodarek Niemiec, Polski i Słowacji, a w przypadku Ausrii wzros ej zmiennej był umiarkowany. 4. Wnioski Przeprowadzone badania pozwalają sformułować kilka wniosków odnoszących się do endencji doyczących wpływu kryzysu gospodarczego na poziom zadłużenia publicznego w krajach Unii Europejskiej. Po pierwsze obserwowany od 2007 r. kryzys gospodarczy spowodował znaczący wzros deficyów budżeowych oraz długu publicznego. Było o spowodowane w dużym sopniu działaniami podejmowanymi przez poszczególne rządy i insyucje finansowe w celu
10 68 Jacek Baóg poprawy koniunkury gospodarczej i sabilizacji sysemu finansowego. Wydaje się ponado, że pomimo obserwowanego spadku poziomów deficyów budżeowych w laach nie należy oczekiwać szybkiego spadku względnego zadłużenia publicznego gospodarek Unii Europejskiej. Nie zaobserwowano silnego związku między zmianami poziomów deficyu budżeowego i długu publicznego oraz dynamiką wzrosu gospodarczego. Wzros nominalnego długu publicznego w krókim okresie spowodował w większości krajów UE znaczący wzros jego długookresowych relaywnych poziomów. Wyjąkiem były gospodarki Słowacji, Polski i Niemiec, kóre wykazały się odpornością na negaywne impulsy ukierunkowane na wzros względnego długu publicznego. W przypadku gospodarki niemieckiej zaobserwowano nawe obniżenie ej wielkości z poziomu 1,901 do 1,422. Waro jednak zauważyć, że na orzymane wyniki miały wpływ nie ylko obserwacje odsające, kórych efek sarano się wyeliminować, lecz również odmienne endencje w kszałowaniu się wzrosu gospodarczego w okresie przedkryzysowym i w laach po wybuchu kryzysu. Ten drugi czynnik był podsawowym powodem, dla kórego nie można było wyznaczyć poziomów długu publicznego liczonych w relacji do PKB, do kórych dążą poszczególne gospodarki w długim okresie. Lieraura Ayala A., Blazsek S. [2014], Conagion of Sovereign Deb in he Eurozone, Theoreical Economics Leers, vol. 4, hp://dx.doi.org/ /el Baóg J. [2008], Badanie długookresowego zadłużenia Polski [w:] Modelowanie i prognozowanie zjawisk społeczno-gospodarczych, red. J. Pociecha, Wydawnicwo Uniwersyeu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków. Borenszein E. [1989], The Effec of Exernal Deb on Invesmen, Finance and Developmen, Sepember. Ciak J. [1998], Problem krajowego długu publicznego w Polsce, Bank i Kredy, nr 1 2. Cafiso G. [2012], Deb Developmens and Fiscal Adjusmen in he EU, Inereconomics, vol. 47, nr 1, hp://dx.doi.org/ /s x. Fischer S. [1993], The Role of Macroeconomic Facors in Growh, NBER Working Paper, nr 4565, Naional Bureau of Economic Research, Cambridge, MA. Gong G., Greiner A., Semmler W. [2001], Growh Effecs of Fiscal Policy and Deb Susainabiliy in he EU, Empirica, vol. 28, nr 1, hp://dx.doi.org/ /a: Heinemann F. [1993], Susainabiliy of Naional Deb in Europe, Inereconomics, vol. 28, nr 2, hp://dx.doi.org/ /bf Kołodko G.W. [1992], Transformacja polskiej gospodarki. Sukces czy porażka?, Polska Oficyna Wydawnicza BGW, Warszawa. Kovun N., Dolinovskaya O., Ignayuk V. [2014], Modelling Governmen Deb in Ukraine and Seleced EU Counries [w:] Models and Mehods for Analysing and Forecasing Economic Processes. Theory and Pracice, red. J. Pociecha, Cracow Universiy of Economics Press, Cracow.
11 Ekonomeryczna analiza wpływu kryzysu gospodarczego 69 Mohd Daud S.N., Podivinsky J.M. [2011], Deb Growh Nexus: A Spaial Economerics Approach for Developing Counries, Transiion Sudies Review, vol. 18, nr 1, hp:// dx.doi.org/ /s Moinescu B.G. [2013], The Lending Channel and Budge Balance: Empirical Evidence from Cenral and Easern European Economies, Theoreical and Applied Economics, vol. XX, nr 3(580). Tamegawa K. [2012], Playing he Defici Gamble Easily, Theoreical Economics Leers, vol. 2, hp://dx.doi.org/ /el Wheeler M. [1999], The Macroeconomic Impacs of Governmen Deb: An Empirical Analysis of he 1980s and 1990s, Alanic Economic Journal, vol. 27, nr 3, hp:// dx.doi.org/ /bf Wigger B.U. [2005], Public Deb, Human Capial Formaion, and Dynamic Inefficiency, Inernaional Tax and Public Finance, vol. 12, nr 1, hp://dx.doi.org/ /s World Economic Oulook. Ocober Financial Sress, Downurns, and Recoveries [2008], Inernaional Moneary Fund, Washingon, DC. Economeric Analysis of he Influence of Economic Downurns on Public Deb in he European Union (Absrac) The paper examines long-erm rends in public deb for counries of he European Union. Special aenion is paid o he influence of economic crisis on public deb levels and budge deficis. The conclusions are based on ime series models and causaliy models of GDP and budge defici as well as on models which describe he long-erm levels of relaive public deb. The resuls show a lack of significan correlaion beween iniial and final levels of public deb and he economic growh rae. However, hey do show ha nagaive effecs of economic crisis srongly influence he growh of long-erm relaive public deb levels of European counries. Keywords: public deb, economic crisis, European Union, economeric models.
Strukturalne podejście w prognozowaniu produktu krajowego brutto w ujęciu regionalnym
Jacek Baóg Uniwersye Szczeciński Srukuralne podejście w prognozowaniu produku krajowego bruo w ujęciu regionalnym Znajomość poziomu i dynamiki produku krajowego bruo wyworzonego w poszczególnych regionach
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMIA 2. Wykład 3. Dynamiczny model DAD/DAS, część 2. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak
MAKROEKONOMIA 2 Wykład 3. Dynamiczny model DAD/DAS, część 2 Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak ( ) ( ) ( ) i E E E i r r = = = = = θ θ ρ ν φ ε ρ α * 1 1 1 ) ( R. popyu R. Fishera Krzywa Phillipsa
Bardziej szczegółowoNAUKI O FINANSACH FINANCIAL SCIENCES 3 (24) 2015
NAUKI O FINANSACH FINANCIAL SCIENCES 3 (24) 2015 ISSN 2080-5993 e-issn 2449-9811 Tomasz Grabia Uniwersye Łódzki e-mail: omasz.grabia@pocza.one.pl DETERMINANTY ZRÓŻNICOWANIA ZMIAN WSKAŹNIKA DŁUGU PUBLICZNEGO
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMIA 2. Wykład 3. Dynamiczny model DAD/DAS, część 2. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak
MAKROEKONOMIA 2 Wykład 3. Dynamiczny model DAD/DAS, część 2 Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak 2 Plan wykładu Zakłócenia w modelu DAD/DAS: Wzros produkcji poencjalnej; Zakłócenie podażowe o sile
Bardziej szczegółowoPrognozowanie średniego miesięcznego kursu kupna USD
Prognozowanie średniego miesięcznego kursu kupna USD Kaarzyna Halicka Poliechnika Białosocka, Wydział Zarządzania, Kaedra Informayki Gospodarczej i Logisyki, e-mail: k.halicka@pb.edu.pl Jusyna Godlewska
Bardziej szczegółowoKURS EKONOMETRIA. Lekcja 1 Wprowadzenie do modelowania ekonometrycznego ZADANIE DOMOWE. Strona 1
KURS EKONOMETRIA Lekcja 1 Wprowadzenie do modelowania ekonomerycznego ZADANIE DOMOWE www.erapez.pl Srona 1 Część 1: TEST Zaznacz poprawną odpowiedź (ylko jedna jes prawdziwa). Pyanie 1 Kóre z poniższych
Bardziej szczegółowoStruktura sektorowa finansowania wydatków na B+R w krajach strefy euro
Rozdział i. Srukura sekorowa finansowania wydaków na B+R w krajach srefy euro Rober W. Włodarczyk 1 Sreszczenie W arykule podjęo próbę oceny srukury sekorowej (sekor przedsiębiorsw, sekor rządowy, sekor
Bardziej szczegółowoBankructwo państwa: teoria czy praktyka
Bankrucwo pańswa: eoria czy prakyka Czy da się zapanować nad długiem publicznym? Maciej Biner Lenie Seminarium Ekonomiczne Czeszów 11 września 2011 Plan 1. Wprowadzenie do problemayki długu od srony księgowej.
Bardziej szczegółowoDYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE
DYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE X Ogólnopolskie Seminarium Naukowe, 4 6 września 2007 w Toruniu Kaedra Ekonomerii i Saysyki, Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu Uniwersye Gdański Zasosowanie modelu
Bardziej szczegółowoESTYMACJA KRZYWEJ DOCHODOWOŚCI STÓP PROCENTOWYCH DLA POLSKI
METODY ILOŚCIOWE W BADANIACH EKONOMICZNYCH Tom XIII/3, 202, sr. 253 26 ESTYMACJA KRZYWEJ DOCHODOWOŚCI STÓP PROCENTOWYCH DLA POLSKI Adam Waszkowski Kaedra Ekonomiki Rolnicwa i Międzynarodowych Sosunków
Bardziej szczegółowoAnaliza rynku projekt
Analiza rynku projek A. Układ projeku 1. Srona yułowa Tema Auor 2. Spis reści 3. Treść projeku 1 B. Treść projeku 1. Wsęp Po co? Na co? Dlaczego? Dlaczego robię badania? Jakimi meodami? Dla Kogo o jes
Bardziej szczegółowoMetody badania wpływu zmian kursu walutowego na wskaźnik inflacji
Agnieszka Przybylska-Mazur * Meody badania wpływu zmian kursu waluowego na wskaźnik inflacji Wsęp Do oceny łącznego efeku przenoszenia zmian czynników zewnęrznych, akich jak zmiany cen zewnęrznych (szoki
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMIA 2. Wykład 6. Polityka fiskalna. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak
MAKROEKONOMIA 2 Wykład 6. Poliyka fiskalna Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak 2 Plan wykładu. Budże rządu, finanse publiczne: definicje i liczby. 2. Ograniczenie budżeowe rządu. 3. Dług publiczny:
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMIA 2. Wykład 5. Polityka fiskalna. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak
1 MAKROEKONOMIA 2 Wykład 5. Poliyka fiskalna Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak 2 Plan wykładu 1. Budże rządu, finanse publiczne: definicje i liczby. 2. Ograniczenie budżeowe rządu. 3. Dług publiczny:
Bardziej szczegółowoJerzy Czesław Ossowski Politechnika Gdańska. Dynamika wzrostu gospodarczego a stopy procentowe w Polsce w latach
DYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE IX Ogólnopolskie Seminarium Naukowe, 6 8 września 2005 w Toruniu Kaedra Ekonomerii i Saysyki, Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu Poliechnika Gdańska Dynamika wzrosu
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMIA 2. Wykład 3. Dynamiczny model DAD/DAS, część 2. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak
MAKROEKONOMIA 2 Wykład 3. Dynamiczny model DAD/DAS, część 2 Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak ( ) ( ) ( ) E i E E i r r ν φ θ θ ρ ε ρ α 1 1 1 ) ( R. popyu R. Fishera Krzywa Phillipsa Oczekiwania
Bardziej szczegółowoZerowe stopy procentowe nie muszą być dobrą odpowiedzią na kryzys Andrzej Rzońca NBP, SGH, FOR
Zerowe sopy procenowe nie muszą być dobrą odpowiedzią na kryzys Andrzej Rzońca NBP, SGH, FOR 111 seminarium BRE-CASE Warszaw awa, 25 lisopada 21 Plan Wprowadzenie Hipoezy I, II, III i IV Próba (zgrubnej)
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMIA 2. Wykład 3. Dynamiczny model DAD/DAS, część 2. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak
MAKROEKONOMIA 2 Wykład 3. Dynamiczny model DAD/DAS, część 2 Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak E i E E i r r 1 1 1 ) ( R. popyu R. Fishera Krzywa Phillipsa Oczekiwania Reguła poliyki monearnej
Bardziej szczegółowoParytet stóp procentowych a premia za ryzyko na przykładzie kursu EURUSD
Parye sóp procenowych a premia za ryzyko na przykładzie kursu EURUD Marcin Gajewski Uniwersye Łódzki 4.12.2008 Parye sóp procenowych a premia za ryzyko na przykładzie kursu EURUD Niezabazpieczony UIP)
Bardziej szczegółowoPROGNOZOWANIE ZUŻYCIA CIEPŁEJ I ZIMNEJ WODY W SPÓŁDZIELCZYCH ZASOBACH MIESZKANIOWYCH
STUDIA I PRACE WYDZIAŁU NAUK EKONOMICZNYCH I ZARZĄDZANIA NR 15 Barbara Baóg Iwona Foryś PROGNOZOWANIE ZUŻYCIA CIEPŁEJ I ZIMNEJ WODY W SPÓŁDZIELCZYCH ZASOBACH MIESZKANIOWYCH Wsęp Koszy dosarczenia wody
Bardziej szczegółowolicencjat Pytania teoretyczne:
Plan wykładu: 1. Wiadomości ogólne. 2. Model ekonomeryczny i jego elemeny 3. Meody doboru zmiennych do modelu ekonomerycznego. 4. Szacownie paramerów srukuralnych MNK. Weryfikacja modelu KMNK 6. Prognozowanie
Bardziej szczegółowoWpływ przestępczości na wzrost gospodarczy
Magdalena Paszkiewicz Uniwersye Łódzki magpasz@wp.pl Wpływ przesępczości na wzros gospodarczy Myśl o dobrobycie jes bliska każdemu z nas. Chcielibyśmy być obywaelami bogaego, praworządnego pańswa, w kórego
Bardziej szczegółowoJacek Kwiatkowski Magdalena Osińska. Procesy zawierające stochastyczne pierwiastki jednostkowe identyfikacja i zastosowanie.
DYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE Jacek Kwiakowski Magdalena Osińska Uniwersye Mikołaja Kopernika Procesy zawierające sochasyczne pierwiaski jednoskowe idenyfikacja i zasosowanie.. Wsęp Większość lieraury
Bardziej szczegółowoWitold Orzeszko Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
DYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE X Ogólnopolskie Seminarium Naukowe, 4 6 września 2007 w Toruniu Kaedra Ekonomerii i Saysyki, Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu
Bardziej szczegółowoOPTYMALNE REGUŁY WYDATKOWE W PROWADZENIU POLITYKI FISKALNEJ
Sudia Ekonomiczne. Zeszyy Naukowe Uniwersyeu Ekonomicznego w Kaowicach ISSN 2083-8611 Nr 331 2017 Uniwersye Ekonomiczny w Kaowicach Wydział Ekonomii Kaedra Meod Saysyczno-Maemaycznych w Ekonomii agnieszka.przybylska-mazur@ue.kaowice.pl
Bardziej szczegółowoStudia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach ISSN 2083-8611 Nr 219 2015
Sudia Ekonomiczne. Zeszyy Naukowe Uniwersyeu Ekonomicznego w Kaowicach ISSN 2083-86 Nr 29 205 Alicja Ganczarek-Gamro Uniwersye Ekonomiczny w Kaowicach Wydział Informayki i Komunikacji Kaedra Demografii
Bardziej szczegółowoModel segmentowy bezzatrudnieniowego wzrostu gospodarczego
Maria Jadamus-Hacura * Krysyna Melich-Iwanek ** Model segmenowy bezzarudnieniowego wzrosu gospodarczego Wsęp Wzros gospodarczy jes jednym z podsawowych czynników kszałujących rynek pracy. Rynek en jes
Bardziej szczegółowoPolityka fiskalna. Makroekonomia II Joanna Siwińska-Gorzelak
Poliyka fiskalna Makroekonomia II Joanna Siwińska-Gorzelak Budże rządu Wydaki publiczne: Zakupy rządowe (G) zakupy dóbr i usług (również inwesycyjne) Płaności ransferowe (TR) zasiłki i inne płaności, za
Bardziej szczegółowoUMK w Toruniu ANALIZA ZALEŻNOŚCI MIĘDZY INDEKSEM WIG A WYBRANYMI INDEKSAMI RYNKÓW AKCJI NA ŚWIECIE
Pior Fiszeder UMK w Toruniu ANALIZA ZALEŻNOŚCI MIĘDZY INDEKSEM WIG A WYBRANYMI INDEKSAMI RYNKÓW AKCJI NA ŚWIECIE. Wprowadzenie Rynki kapiałowe na świecie są coraz silniej powiązane. Do najważniejszych
Bardziej szczegółowoWykład 6. Badanie dynamiki zjawisk
Wykład 6 Badanie dynamiki zjawisk Krzywa wieża w Pizie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 y 4,9642 4,9644 4,9656 4,9667 4,9673 4,9688 4,9696 4,9698 4,9713 4,9717 4,9725 4,9742 4,9757 Szeregiem czasowym nazywamy
Bardziej szczegółowoDYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE
DYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE IX Ogólnopolskie Seminarium Naukowe, 6 8 września 005 w Toruniu Kaedra Ekonomerii i Saysyki, Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu Pior Fiszeder Uniwersye Mikołaja Kopernika
Bardziej szczegółowoKombinowanie prognoz. - dlaczego należy kombinować prognozy? - obejmowanie prognoz. - podstawowe metody kombinowania prognoz
Noaki do wykładu 005 Kombinowanie prognoz - dlaczego należy kombinować prognozy? - obejmowanie prognoz - podsawowe meody kombinowania prognoz - przykłady kombinowania prognoz gospodarki polskiej - zalecenia
Bardziej szczegółowoDYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE
DYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE X Ogólnopolskie Seminarium Naukowe, 4 6 września 2007 w Toruniu Kaedra Ekonomerii i Saysyki, Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu Pior Fiszeder Uniwersye Mikołaja Kopernika
Bardziej szczegółowoBudowa scenariuszy wzrostu gospodarczego w ujęciu regionalnym
Jacek Baóg Uniwersye Szczeciński Budowa scenariuszy wzrosu gospodarczego w ujęciu regionalnym Wsęp Wzros gospodarczy wskazywany jes przez eorię ekonomii za najważniejszy czynnik deerminujący poziom rozwoju
Bardziej szczegółowoDOKUMENT ROBOCZY KOMISJI
KOMISJA ROPEJSKA Bruksela, dnia 14.5.2014 r. COM(2014) 271 final DOKUMENT ROBOCZY KOMISJI w sprawie obliczania, finansowania, płaności i zapisywania w budżecie koreky nierównowagi budżeowej na rzecz Zjednoczonego
Bardziej szczegółowoOcena efektywności procedury Congruent Specyfication dla małych prób
243 Zeszyy Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu Nr 20/2011 Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu Ocena efekywności procedury Congruen Specyficaion dla małych prób Sreszczenie. Procedura specyfikacji
Bardziej szczegółowoPODEJMOWANIE OPTYMALNYCH DECYZJI FISKALNYCH W ASPEKCIE WZROSTU GOSPODARCZEGO
Sudia Ekonomiczne. Zeszyy Naukowe Uniwersyeu Ekonomicznego w Kaowicach ISSN 2083-8611 Nr 364 2018 Uniwersye Ekonomiczny w Kaowicach Wydział Ekonomii Kaedra Meod Saysyczno-Maemaycznych w Ekonomii agnieszka.przybylska-mazur@ue.kaowice.pl
Bardziej szczegółowoEFEKT DŹWIGNI NA GPW W WARSZAWIE WPROWADZENIE
Paweł Kobus, Rober Pierzykowski Kaedra Ekonomerii i Informayki SGGW e-mail: pawel.kobus@saysyka.info EFEKT DŹWIGNI NA GPW W WARSZAWIE Sreszczenie: Do modelowania asymerycznego wpływu dobrych i złych informacji
Bardziej szczegółowoReakcja banków centralnych na kryzys
Reakcja banków cenralnych na kryzys Andrzej Rzońca Warszawa, 18 lisopada 2011 r. Plan Podsawowa lekcja z kryzysu dla poliyki pieniężnej Jak wyglądała reakcja poliyki pieniężnej na kryzys? Dlaczego reakcja
Bardziej szczegółowoROLA REGUŁ POLITYKI PIENIĘŻNEJ I FISKALNEJ W PROWADZENIU POLITYKI MAKROEKONOMICZNEJ
Sudia Ekonomiczne. Zeszyy Naukowe Uniwersyeu Ekonomicznego w Kaowicach ISSN 2083-8611 Nr 246 2015 Współczesne Finanse 3 Agnieszka Przybylska-Mazur Uniwersye Ekonomiczny w Kaowicach Wydział Ekonomii Kaedra
Bardziej szczegółowoEwa Dziawgo Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Analiza wrażliwości modelu wyceny opcji złożonych
DYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE X Ogólnopolskie Seminarium Naukowe, 4 6 września 7 w Toruniu Kaedra Ekonomerii i Saysyki, Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu
Bardziej szczegółowoAnaliza stopnia zbieŝności cyklu koniunkturalnego gospodarki polskiej ze strefą euro
Analiza sopnia zbieŝności cyklu koniunkuralnego gospodarki polskiej ze srefą euro Karolina Konopczak 24.09.2008 Analizy synchronizacji cyklicznej w ramach prac nad Raporem Analiza synchronizacji cyklicznej
Bardziej szczegółowoDYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE
DYNAMICZNE MODEE EKONOMETRYCZNE X Ogólnopolskie Seminarium Naukowe, 4 6 września 007 w Toruniu Kaedra Ekonomerii i Saysyki, Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu Joanna Małgorzaa andmesser Szkoła Główna
Bardziej szczegółowoKonwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie. Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ
Konwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie Polski do strefy euro część I Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ Plan prezentacji 1. Nominalne kryteria konwergencji
Bardziej szczegółowoMODELOWANIE KURSÓW WALUTOWYCH NA PRZYKŁADZIE MODELI KURSÓW RÓWNOWAGI ORAZ ZMIENNOŚCI NA RYNKU FOREX
Krzyszof Ćwikliński Uniwersye Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Zarządzania, Informayki i Finansów Kaedra Ekonomerii krzyszof.cwiklinski@ue.wroc.pl Daniel Papla Uniwersye Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział
Bardziej szczegółowoDOKUMENT ROBOCZY KOMISJI
RADA UNII ROPEJSKIEJ Bruksela, 23 maja 2007 r. (25.05) (OR. en) Międzyinsyucjonalny numer referencyjny: 2006/0039 (CNS) 9851/07 ADD 2 FIN 239 RESPR 5 CADREFIN 32 ADDENDUM 2 DO NOTY DO PUNKTU I/A Od: Sekrearia
Bardziej szczegółowoDaniel Papla Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu. Wykorzystanie modelu DCC-MGARCH w analizie zmian zależności wybranych akcji GPW w Warszawie
DYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE X Ogólnopolskie Seminarium Naukowe, 4 6 września 27 w Toruniu Kaedra Ekonomerii i Saysyki, Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu Wykorzysanie
Bardziej szczegółowoKonwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie. Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ
Konwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie Polski do strefy euro Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ Plan prezentacji 1. Nominalne kryteria konwergencji
Bardziej szczegółowoKonwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie. Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ
Konwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie Polski do strefy euro Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ Plan prezentacji 1. Nominalne kryteria konwergencji
Bardziej szczegółowoZAŁOŻENIA NEOKLASYCZNEJ TEORII WZROSTU EKOLOGICZNIE UWARUNKOWANEGO W MODELOWANIU ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU REGIONU. Henryk J. Wnorowski, Dorota Perło
0-0-0 ZAŁOŻENIA NEOKLASYCZNEJ TEORII WZROSTU EKOLOGICZNIE UWARUNKOWANEGO W MODELOWANIU ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU REGIONU Henryk J. Wnorowski, Doroa Perło Plan wysąpienia Cel referau. Kluczowe założenia neoklasycznej
Bardziej szczegółowoWyzwania dla sektora finansowego związane ze środowiskiem niskich stóp procentowych
Anna Trzecińska, Wiceprezes NBP Wyzwania dla sektora finansowego związane ze środowiskiem niskich stóp procentowych Warszawa / XI Kongres Ryzyka Bankowego BIK / 25 października 2016 11-2002 5-2003 11-2003
Bardziej szczegółowoIdentyfikacja wahań koniunkturalnych gospodarki polskiej
Rozdział i Idenyfikacja wahań koniunkuralnych gospodarki polskiej dr Rafał Kasperowicz Uniwersye Ekonomiczny w Poznaniu Kaedra Mikroekonomii Sreszczenie Celem niniejszego opracowania jes idenyfikacja wahao
Bardziej szczegółowoPREDYKCJA KURSU EURO/DOLAR Z WYKORZYSTANIEM PROGNOZ INDEKSU GIEŁDOWEGO: WYBRANE MODELE EKONOMETRYCZNE I PERCEPTRON WIELOWARSTWOWY
B A D A N I A O P E R A C J N E I D E C Z J E Nr 2004 Aleksandra MAUSZEWSKA Doroa WIKOWSKA PREDKCJA KURSU EURO/DOLAR Z WKORZSANIEM PROGNOZ INDEKSU GIEŁDOWEGO: WBRANE MODELE EKONOMERCZNE I PERCEPRON WIELOWARSWOW
Bardziej szczegółowoMakroekonomia II POLITYKA FISKALNA. Plan. 1. Ograniczenie budżetowe rządu
Makroekonomia II Wykład 6 POLITKA FISKALNA Wykład 6 Plan POLITKA FISKALNA. Ograniczenie budżeowe rządu. Obliczanie długu i deficyu.2 Sosunek długu do PK.3 Wypłacalność rządu.4 Deficy srukuralny i cykliczny
Bardziej szczegółowoAnaliza taksonomiczna porównania przyspieszenia rozwoju społeczeństwa informacyjnego wybranych krajów
Ekonomiczne Problemy Usług nr 1/2017 (126),. 1 ISSN: 1896-382X www.wnus.edu.pl/epu DOI: 10.18276/epu.2017.126/1-08 srony: 71 79 Anna Janiga-Ćmiel Uniwersye Ekonomiczny w Kaowicach Wydział Zarządzania Kaedra
Bardziej szczegółowoWykorzystanie Internetu przez młodych Europejczyków
Wykorzystanie Internetu przez młodych Europejczyków Marlena Piekut Oleksandra Kurashkevych Płock, 2014 Pracowanie Zarabianie pieniędzy Bawienie się INTERNET Dokonywanie zakupów Nawiązywanie kontaktów Tadao
Bardziej szczegółowoManagement Systems in Production Engineering No 4(20), 2015
EKONOMICZNE ASPEKTY PRZYGOTOWANIA PRODUKCJI NOWEGO WYROBU Janusz WÓJCIK Fabryka Druu Gliwice Sp. z o.o. Jolana BIJAŃSKA, Krzyszof WODARSKI Poliechnika Śląska Sreszczenie: Realizacja prac z zakresu przygoowania
Bardziej szczegółowoE k o n o m e t r i a S t r o n a 1. Nieliniowy model ekonometryczny
E k o n o m e r i a S r o n a Nieliniowy model ekonomeryczny Jednorównaniowy model ekonomeryczny ma posać = f( X, X,, X k, ε ) gdzie: zmienna objaśniana, X, X,, X k zmienne objaśniające, ε - składnik losowy,
Bardziej szczegółowoZakończenie Summary Bibliografia
Spis treści: Wstęp Rozdział I Zakresy i ich wpływ na pojmowanie bezpieczeństwa wewnętrznego 1.1. Zakresy pojmowania bezpieczeństwa wewnętrznego 1.1.1. Zakres wąski bezpieczeństwa wewnętrznego 1.1.2. Zakres
Bardziej szczegółowoWarszawa, 8 maja 2019 r. BAS- WAPL 859/19. Pan Poseł Jarosław Sachajko Przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi
BAS- WAPL 859/19 Warszawa, 8 maja 2019 r. Pan Poseł Jarosław Sachajko Przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Wysokość płatności bezpośrednich w poszczególnych państwach członkowskich w latach 2016-2018
Bardziej szczegółowoWPŁYW PUBLIKACJI DANYCH MAKROEKONOMICZNYCH NA KURS EUR/PLN W KONTEKŚCIE BADANIA MIKROSTRUKTURY RYNKU
METODY ILOŚCIOWE W BADANIACH EKONOMICZNYCH Tom XII/2, 2011, sr. 48 57 WPŁYW PUBLIKACJI DANYCH MAKROEKONOMICZNYCH NA KURS EUR/PLN W KONTEKŚCIE BADANIA MIKROSTRUKTURY RYNKU Kaarzyna Bień-Barkowska 1 Insyu
Bardziej szczegółowoEfekty agregacji czasowej szeregów finansowych a modele klasy Sign RCA
Joanna Górka * Efeky agregacji czasowej szeregów finansowych a modele klasy Sign RCA Wsęp Wprowadzenie losowego parameru do modelu auoregresyjnego zwiększa możliwości aplikacyjne ego modelu, gdyż pozwala
Bardziej szczegółowoWykład 5. Kryzysy walutowe. Plan wykładu. 1. Spekulacje walutowe 2. Kryzysy I generacji 3. Kryzysy II generacji 4. Kryzysy III generacji
Wykład 5 Kryzysy waluowe Plan wykładu 1. Spekulacje waluowe 2. Kryzysy I generacji 3. Kryzysy II generacji 4. Kryzysy III generacji 1 1. Spekulacje waluowe 1/9 Kryzys waluowy: Spekulacyjny aak na warość
Bardziej szczegółowoPrognoza scenariuszowa poziomu oraz struktury sektorowej i zawodowej popytu na pracę w województwie łódzkim na lata
Projek Kapiał ludzki i społeczny jako czynniki rozwoju regionu łódzkiego współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Prognoza scenariuszowa poziomu oraz srukury
Bardziej szczegółowoWykład 6. Badanie dynamiki zjawisk
Wykład 6 Badanie dynamiki zjawisk TREND WYODRĘBNIANIE SKŁADNIKÓW SZEREGU CZASOWEGO 1. FUNKCJA TRENDU METODA ANALITYCZNA 2. ŚREDNIE RUCHOME METODA WYRÓWNYWANIA MECHANICZNEGO średnie ruchome zwykłe średnie
Bardziej szczegółowoRóżnica bilansowa dla Operatorów Systemów Dystrybucyjnych na lata (którzy dokonali z dniem 1 lipca 2007 r. rozdzielenia działalności)
Różnica bilansowa dla Operaorów Sysemów Dysrybucyjnych na laa 2016-2020 (kórzy dokonali z dniem 1 lipca 2007 r. rozdzielenia działalności) Deparamen Rynków Energii Elekrycznej i Ciepła Warszawa 201 Spis
Bardziej szczegółowoWYBRANE TESTY NIEOBCIĄŻONOŚCI MIAR RYZYKA NA PRZYKŁADZIE VALUE AT RISK
Przemysław Jeziorski Uniwersye Ekonomiczny w Kaowicach Wydział Informayki i Komunikacji Zakład Demografii i Saysyki Ekonomicznej przemyslaw.jeziorski@ue.kaowice.pl WYBRANE TESTY NIEOBCIĄŻONOŚCI MIAR RYZYKA
Bardziej szczegółowoWykład 3 POLITYKA PIENIĘŻNA POLITYKA FISKALNA
Makroekonomia II Wykład 3 POLITKA PIENIĘŻNA POLITKA FISKALNA PLAN POLITKA PIENIĘŻNA. Podaż pieniądza. Sysem rezerwy ułamkowej i podaż pieniądza.2 Insrumeny poliyki pieniężnej 2. Popy na pieniądz 3. Prowadzenie
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1 Wykład 14 Inflacja jako zjawisko monetarne: długookresowa krzywa Phillipsa
Makroekonomia 1 Wykład 14 Inflacja jako zjawisko monearne: długookresowa krzywa Phillipsa Gabriela Grokowska Kaedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Plan wykładu Krzywa Pillipsa: przypomnienie
Bardziej szczegółowoZJAWISKA SZOKOWE W ROZWOJU GOSPODARCZYM WYBRANYCH KRAJÓW UNII EUROPEJSKIEJ
Anna Janiga-Ćmiel Uniwersye Ekonomiczny w Kaowicach Wydział Zarządzania Kaedra Maemayki anna.janiga-cmiel@ue.kaowice.pl ZJAWISKA SZOKOWE W ROZWOJU GOSPODARCZYM WYBRANYCH KRAJÓW UNII EUROPEJSKIEJ Sreszczenie:
Bardziej szczegółowoMichał Zygmunt, Piotr Kapusta Sytuacja gospodarcza w Polsce na koniec 3. kwartału 2013 r. Finanse i Prawo Finansowe 1/1, 94-97
Michał Zygmun, Pior Kapusa Syuacja gospodarcza w Polsce na koniec 3. kwarału 013 r. Finanse i Prawo Finansowe 1/1, 94-97 014 94 Dodaek Kwaralny Syuacja gospodarcza w Polsce na koniec 3. kwarału 013 r.
Bardziej szczegółowoPROGNOZOWANIE BRAKUJĄCYCH DANYCH DLA SZEREGÓW O WYSOKIEJ CZĘSTOTLIWOŚCI OCZYSZCZONYCH Z SEZONOWOŚCI
Sudia Ekonomiczne. Zeszyy Naukowe Uniwersyeu Ekonomicznego w Kaowicach ISSN 2083-8611 Nr 289 2016 Maria Szmuksa-Zawadzka Zachodniopomorski Uniwersye Technologiczny w Szczecinie Sudium Maemayki Jan Zawadzki
Bardziej szczegółowoMODELOWANIE TRANSFERÓW FISKALNYCH W UNII GOSPODARCZEJ I WALUTOWEJ
Sudia Ekonomiczne. Zeszyy Naukowe Uniwersyeu Ekonomicznego w Kaowicach ISSN 2083-8611 Nr 289 2016 Uniwersye Ekonomiczny w Kaowicach Wydział Ekonomii Kaedra Meod Saysyczno-Maemaycznych w Ekonomii agnieszka.przybylska-mazur@ue.kaowice.pl
Bardziej szczegółowoPOWIĄZANIA POMIĘDZY KRÓTKOOKRESOWYMI I DŁUGOOKRESOWYMI STOPAMI PROCENTOWYMI W POLSCE
Anea Kłodzińska, Poliechnika Koszalińska, Zakład Ekonomerii POWIĄZANIA POMIĘDZY KRÓTKOOKRESOWYMI I DŁUGOOKRESOWYMI STOPAMI PROCENTOWYMI W POLSCE Sopy procenowe w analizach ekonomicznych Sopy procenowe
Bardziej szczegółowoWPŁYW INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ NA KSZTAŁTOWANIE SIĘ WOLNOŚCI GOSPODARCZEJ
WPŁYW INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ NA KSZTAŁTOWANIE SIĘ WOLNOŚCI GOSPODARCZEJ dr Anna Stępniak-Kucharska Uniwersytet Łódzki Plan wystąpienia 1. 2. 3. 4. Cel referatu Dane źródłowe Pojęcie wolności gospodarczej
Bardziej szczegółowoWitold Orzeszko Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Własności procesów STUR w świetle metod z teorii chaosu 1
DYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE IX Ogólnopolskie Seminarium Naukowe, 6-8 września 2005 w Toruniu Kaedra Ekonomerii i Saysyki, Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu
Bardziej szczegółowoTESTOWANIE EGZOGENICZNOŚCI ZMIENNYCH W MODELACH EKONOMETRYCZNYCH
STUDIA I PRACE WYDZIAŁU NAUK EKONOMICZNYCH I ZARZĄDZANIA NR 15 Mariusz Doszyń TESTOWANIE EGZOGENICZNOŚCI ZMIENNYCH W MODELACH EKONOMETRYCZNYCH Od pewnego czasu w lieraurze ekonomerycznej pojawiają się
Bardziej szczegółowoEstymacja stopy NAIRU dla Polski *
Michał Owerczuk * Pior Śpiewanowski Esymacja sopy NAIRU dla Polski * * Sudenci, Szkoła Główna Handlowa, Sudenckie Koło Naukowe Ekonomii Teoreycznej przy kaedrze Ekonomii I. Auorzy będą bardzo wdzięczni
Bardziej szczegółowoDYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE
DYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE IX Ogólnopolskie Seminarium Naukowe, 6 8 września 2005 w Toruniu Kaedra Ekonomerii i Saysyki, Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu Kaarzyna Kuziak Akademia Ekonomiczna
Bardziej szczegółowoProdukt krajowy brutto w województwie śląskim w 2010 r.
Urząd Statystyczny w Katowicach 40 158 Katowice, ul. Owocowa 3 e-mail: SekretariatUsKce@stat.gov.pl tel.: 32 7791 200 fax: 32 7791 300, 258 51 55 OPRACOWANIA SYGNALNE Produkt krajowy brutto w województwie
Bardziej szczegółowoDendrochronologia Tworzenie chronologii
Dendrochronologia Dendrochronologia jes nauką wykorzysującą słoje przyrosu rocznego drzew do określania wieku (daowania) obieków drewnianych (budynki, przedmioy). Analizy różnych paramerów słojów przyrosu
Bardziej szczegółowoPROGNOZOWANIE I SYMULACJE EXCEL 2 PROGNOZOWANIE I SYMULACJE EXCEL AUTOR: ŻANETA PRUSKA
1 PROGNOZOWANIE I SYMULACJE EXCEL 2 AUTOR: mgr inż. ŻANETA PRUSKA DODATEK SOLVER 2 Sprawdzić czy w zakładce Dane znajduję się Solver 1. Kliknij przycisk Microsof Office, a nasępnie kliknij przycisk Opcje
Bardziej szczegółowoPrognoza skutków handlowych przystąpienia do Europejskiej Unii Monetarnej dla Polski przy użyciu uogólnionego modelu grawitacyjnego
Bank i Kredy 40 (1), 2009, 69 88 www.bankikredy.nbp.pl www.bankandcredi.nbp.pl Prognoza skuków handlowych przysąpienia do Europejskiej Unii Monearnej dla Polski przy użyciu uogólnionego modelu grawiacyjnego
Bardziej szczegółowoOPTYMALIZACJA PORTFELA INWESTYCYJNEGO ZE WZGLĘDU NA MINIMALNY POZIOM TOLERANCJI DLA USTALONEGO VaR
Daniel Iskra Uniwersye Ekonomiczny w Kaowicach OPTYMALIZACJA PORTFELA IWESTYCYJEGO ZE WZGLĘDU A MIIMALY POZIOM TOLERACJI DLA USTALOEGO VaR Wprowadzenie W osanich laach bardzo popularną miarą ryzyka sała
Bardziej szczegółowoInwestycje w lokale mieszkalne jako efektywne zabezpieczenie przed inflacją na przykładzie Poznania w latach
Radosław Trojanek Kaedra Mikroekonomii Akademia Ekonomiczna w Poznaniu Srona nieparzysa Inwesycje w lokale mieszkalne jako efekywne zabezpieczenie przed inflacją na przykładzie Poznania w laach 996-2004.
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ 10 WPŁYW DYSKRECJONALNYCH INSTRUMENTÓW POLITYKI FISKALNEJ NA ZMIANY AKTYWNOŚCI GOSPODARCZEJ
Ryszard Barczyk ROZDZIAŁ 10 WPŁYW DYSKRECJONALNYCH INSTRUMENTÓW POLITYKI FISKALNEJ NA ZMIANY AKTYWNOŚCI GOSPODARCZEJ 1. Wsęp Organy pańswa realizując cele poliyki sabilizacji koniunkury gospodarczej sosują
Bardziej szczegółowoOeconomiA copernicana. Małgorzata Madrak-Grochowska, Mirosława Żurek Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
OeconomiA copernicana 2011 Nr 4 Małgorzaa Madrak-Grochowska, Mirosława Żurek Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu TESTOWANIE PRZYCZYNOWOŚCI W WARIANCJI MIĘDZY WYBRANYMI INDEKSAMI RYNKÓW AKCJI NA ŚWIECIE
Bardziej szczegółowoMonitor konwergencji nominalnej
Ministerstwo Finansów Departament Polityki Finansowej, Analiz i Statystyki Numer 5 / 1 Monitor konwergencji nominalnej Kontakt: tel. (+8 ) 69 36 69 36 fax (+8 ) 69 1 77 e-mail: dziennikarze @mofnet.gov.pl
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 768 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR 63 2013
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 768 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR 63 2013 MAŁGORZATA BOŁTUĆ Uniwersye Ekonomiczny we Wrocławiu ZALEŻNOŚĆ POMIĘDZY RYNKIEM SWAPÓW KREDYTOWYCH
Bardziej szczegółowoNEOKLASYCZNY MODEL WZROSTU GOSPODARCZEGO Z CYKLICZNĄ LICZBĄ PRACUJĄCYCH 1
STUDIA OECONOMICA POSNANIENSIA 8, vol. 6, no. 9 DOI:.8559/SOEP.8.9. Paweł Dykas Uniwersye Jagielloński w Krakowie, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Kaedra Ekonomii Maemaycznej pawel.dykas@uj.edu.pl
Bardziej szczegółowoMagdalena Sokalska Szkoła Główna Handlowa. Modelowanie zmienności stóp zwrotu danych finansowych o wysokiej częstotliwości
DYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE IX Ogólnopolskie Seminarium Naukowe, 6 8 września 005 w Toruniu Kaedra Ekonomerii i Saysyki, Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu Szkoła Główna Handlowa Modelowanie zmienności
Bardziej szczegółowo1. Mechanizm alokacji kwot
1. Mechanizm alokacji kwot Zgodnie z aneksem do propozycji Komisji Europejskiej w sprawie przejęcia przez kraje UE 120 tys. migrantów znajdujących się obecnie na terenie Włoch, Grecji oraz Węgier, algorytm
Bardziej szczegółowo( ) ( ) ( τ) ( t) = 0
Obliczanie wraŝliwości w dziedzinie czasu... 1 OBLICZANIE WRAśLIWOŚCI W DZIEDZINIE CZASU Meoda układu dołączonego do obliczenia wraŝliwości układu dynamicznego w dziedzinie czasu. Wyznaczane będą zmiany
Bardziej szczegółowo4.2. Obliczanie przewodów grzejnych metodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego
4.. Obliczanie przewodów grzejnych meodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego Meodą częściej sosowaną w prakyce projekowej niż poprzednia, jes meoda dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego. W
Bardziej szczegółowoTransakcje insiderów a ceny akcji spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.
Agaa Srzelczyk Transakcje insiderów a ceny akcji spółek noowanych na Giełdzie Papierów Warościowych w Warszawie S.A. Wsęp Inwesorzy oczekują od każdej noowanej na Giełdzie Papierów Warościowych spółki
Bardziej szczegółowoBADANIE ZWIĄZKÓW MIĘDZY ZMIENNYMI REALNYMI A ZMIENNYMI NOMINALNYMI W POLSKIEJ GOSPODARCE W LATACH
METODY ILOŚCIOWE W BADANIACH EKONOMICZNYCH Tom XIII/3, 2012, sr. 97 106 BADANIE ZWIĄZKÓW MIĘDZY ZMIENNYMI REALNYMI A ZMIENNYMI NOMINALNYMI W POLSKIEJ GOSPODARCE W LATACH 1997-2011 Rumiana Górska, Doroa
Bardziej szczegółowoBadanie zróżnicowania krajów członkowskich i stowarzyszonych Unii Europejskiej w oparciu o wybrane zmienne społeczno-gospodarcze
Barbara Batóg Jacek Batóg Uniwersytet Szczeciński Badanie zróżnicowania krajów członkowskich i stowarzyszonych Unii Europejskiej w oparciu o wybrane zmienne społeczno-gospodarcze W 2004 roku planowane
Bardziej szczegółowoPUNKTOWA I PRZEDZIAŁOWA PREDYKCJA PRZEWOZÓW PASAŻERÓW W ŻEGLUDZE PROMOWEJ NA BAŁTYKU W LATACH 2008 2010
STUDIA I PRACE WYDZIAŁU NAUK EKONOMICZNYCH I ZARZĄDZANIA NR 15 Chrisian Lis PUNKTOWA I PRZEDZIAŁOWA PREDYKCJA PRZEWOZÓW PASAŻERÓW W ŻEGLUDZE PROMOWEJ NA BAŁTYKU W LATACH 2008 2010 Wprowadzenie Przedmioem
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1 Wykład 15 Inflacja jako zjawisko monetarne: długookresowa krzywa Phillipsa
Makroekonomia 1 Wykład 15 Inflacja jako zjawisko monearne: długookresowa krzywa Phillipsa Gabriela Grokowska Kaedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Plan wykładu Prawo Okuna Związek między bezrobociem,
Bardziej szczegółowoANALIZA POWIĄZAŃ MIĘDZY INDEKSAMI GIEŁDY FRANCUSKIEJ, HOLENDERSKIEJ I BELGIJSKIEJ Z WYKORZYSTANIEM MODELU KOREKTY BŁĘDEM
Sudia Ekonomiczne. Zeszyy Naukowe Uniwersyeu Ekonomicznego w Kaowicach ISSN 083-86 Nr 89 06 Uniwersye Ekonomiczny w Kaowicach Wydział Ekonomii Kaedra Meod Saysyczno-Maemaycznych w Ekonomii pawel.prenzena@edu.ueka.pl
Bardziej szczegółowo