Zerowe stopy procentowe nie muszą być dobrą odpowiedzią na kryzys Andrzej Rzońca NBP, SGH, FOR

Transkrypt

1 Zerowe sopy procenowe nie muszą być dobrą odpowiedzią na kryzys Andrzej Rzońca NBP, SGH, FOR 111 seminarium BRE-CASE Warszaw awa, 25 lisopada 21

2 Plan Wprowadzenie Hipoezy I, II, III i IV Próba (zgrubnej) weryfikacji hipoez

3 Wprowadzenie W normalnych warunkach Niskie sopy procenowe Wzros kredyu Wzros cen akywów

4 Wprowadzenie Jeśli sopy procenowe są urzymywane na niskim poziomie zby długo Wzros kredyu Wzros cen akywów Boom na rynku dóbr Bańka Wzros sóp procenowych Spadek dynamiki kredyu Spadek cen akywów Wzros osroŝności banków Wzros kredyów zagroŝonych

5 Wprowadzenie o gospodarka moŝe znaleźć się w syuacji nadzwyczajnej, jak np. Japonia w laach dziewięćdziesiąych. Źródła jej kłopoów uparywano w: przedwczesnym zaosrzeniu poliyki fiskalnej (Kuner i Posen, 21); zby resrykcyjnej poliyce pienięŝnej i deflacji (np. Krugman, 1998); drasycznym pogorszeniu bilansów przedsiębiorsw w nasępswie pęknięcia bańki spekulacyjnej (Koo, 29); braku rzeczywisej resrukuryzacji akywów banków, w ym urzymywanie przy Ŝyciu przedsiębiorsw - zoombies (Caballero, Hoshi, Kashyap, 26) opóźnieniach w resrukuryzacji przedsiębiorsw i związanej z ym niepewność (Kobayashi, 2)

6 Hipoeza I Sprowadzenie sóp procenowych do zera moŝe osłabiać bodźce banków do udzielania nowych kredyów Wysokie ryzyko kredyowania Niskie koszy pasywów Zniechęcanie do sięgania po kredy Niewielka konkurencja o kredyobiorcę Mniejsze moŝliwości/chęć przyjmowania zabezpieczeń

7 Hipoeza II Sprowadzenie sóp procenowych do zera moŝe osłabiać bodźce banków do resrukuryzacji porfela kredyów Wzros zdolności do obsługi kredyów Odnawianie kredyów złym kredyobiorcom Mniejsze rezerwy Lepsze wyniki banków - na papierze

8 Hipoeza I i II - inerakcje Niezresrukuryzowany porfel kredyów moŝe zniechęcać banki do udzielania nowych kredyów Odnawianie kredyów złym kredyobiorcom Budowanie obrazu nowych kredyobiorców na podsawie niezresrukury zowanego porfela Bycie kredyobiorcą rakowane jako sygma zarówno przez banki, jak i parnerów ObniŜanie zyskowności i zdolności kredyowej dobrych kredyobiorców Urudniony dosęp banków do kapiału Spadek popyu na kredy Spadek podaŝy kredyu

9 Hipoeza III Sprowadzenie sóp procenowych do zera moŝe zwiększać popy na płynne rezerwy i o nie ylko ze srony banków, ale eŝ gospodarsw domowych Spadek koszu alernaywnego urzymywania płynnych rezerw Wzros niepewności Wzros płynnych rezerw w bankach Silniejszy odpływ sarych depozyów Mniejszy napływ nowych depozyów

10 Hipoeza III Nawe jeśli osroŝnie załoŝy się, Ŝe zerowe sopy procenowe: nie prowadzą do wycofania z banków Ŝadnej części depozyów ulokowanych w nich w przeszłości (depozyy, kórych ermin pierwony zapada, są odnawiane) nie mają wpływu na sopę płynnych rezerw od przeszłych depozyów; empo wzrosu podaŝy pieniądza przy danej dynamice bazy monearnej powinno zawierać się w przedziale, kórego: dolna granica jes równa ilorazowi dynamiki bazy monearnej oraz mnoŝnika pienięŝnego górną granicę wyznacza dynamika bazy monearnej. Dynamika podaŝy pieniądza będzie równa: dolnej granicy przedziału w przypadku, gdy w okresie +1 gospodarswa domowe i przedsiębiorswa przesaną zakładać nowe depozyy lub banki nie będą udzielać nowych kredyów; górnej granicy przedziału, jeŝeli w okresach od 1 do +1, zarówno współczynnik wypływu goówki poza sysem bankowy, jak i sopa płynnych rezerw urzymywanych przez banki nie uległy Ŝadnym zmianom.

11 Hipoeza IV Sprowadzenie sóp procenowych do zera moŝe zachęcać banki (ale eŝ przedsiębiorsw i gospodarswa domowe) do inwesowania wolnych środków w obligacje skarbowe, co z kolei moŝe urwalić sopy na niskim poziomie Wzros sóp procenowych Obligacje jako subsyu kredyowania Osłabienie bodźców do resrukuryzacji porfela kredyowego Obligacje jako subsyu inwesycji w kapiał fizyczny Sray bilansowe

12 Próba (zgrubnej) weryfikacji hipoez Kraje, w kórych kryzysy finansowe prowadziły do głębokiego spadku PKB i powsania silnie ujemnej luki popyowej, w dłuŝszym horyzoncie osiągały lepsze wyniki gospodarcze Luka popyowa jako % PKB PKB per capia PPP, rok kryzysu = śródło: OECD śródło: IMF IFS, EcoWin Economic

13 Próba (zgrubnej) weryfikacji hipoez 1,6 Japonia 1,6 Korea Płd. 1,5 1,4 1,3 1,2 1,1 1 9,9 9,8 9,7 1,4 1,2 1 9,8 9,6 9,4 9,2 9 9,6 8, PKB Trend PKB Trend 1,3 1,25 1,2 1,15 1,1 1,5 1 9,95 9,9 9,85 9, PKB 1987 Szwecja Trend Trend obliczony dla 1 la poprzedzających kryzys, eksrapolowany na 1 kolejnych la po kryzysie. 1,45 1,35 śródło: obliczenia własne na podsawie danych OECD 1,6 1,55 1,5 1,4 PKB USA Trend

14 Próba (zgrubnej) weryfikacji hipoez Analizowane kraje róŝniły się skalą nierównowagi przed kryzysem Indeksy giełdowe Ceny nieruchomości śródło: EcoWin Economic, EcoWin Financial

15 Próba (zgrubnej) weryfikacji hipoez Kraje, kóre w dłuŝszym horyzoncie osiągały lepsze wyniki gospodarcze, miały w czasie kryzysu wyraźnie wyŝsze zarówno nominalne, jak i realne sopy procenowe Nominalne rynkowe sopy procenowe Realne rynkowe sopy procenowe śródło: EcoWin FInancial

16 Próba (zgrubnej) weryfikacji hipoez Szybciej eŝ wycofywały się z ekspansji fiskalnej Saldo sekora finansów publicznych w % PKB Dług publiczny w % PKB śródło: IMF IFS, EcoWin Economic

17 Próba (zgrubnej) weryfikacji hipoez Udział w pełni bezpiecznych akywów w akywach ogółem w Japonii (w %) Banki Towarzyswa ubezpieczeniowe Gospodarswa domowe Przedsiębiorswa Źródło: Yamaoka (29)

18 Próba (zgrubnej) weryfikacji hipoez W Japonii banki silnie inwesowały nie ylko w obligacje skarbowe, ale i w projeky za granicą Akywa zagraniczne neo sekora bankowego w relacji do PKB (w %) 5, 4, 3, 2, 1,, -1, Źródło: MFW (29)

19 Próba (zgrubnej) weryfikacji hipoez Nie da się wyjaśnić róŝnic w wynikach gospodarczych między analizowanymi krajami róŝnicami w kszałowaniu się kredyu, Kredy dla sekora prywanego jako % PKB Kredy dla sekora prywanego w % r/r Źródło: World Bank WDI

20 Próba (zgrubnej) weryfikacji hipoez czy eŝ szerzej agregaów monearnych Agregay monearne w relacji do PKB* 18 Japonia 35 Korea Płd Baza monearna M2 lub M3 Kredy dla sekora prywanego Baza monearna M2 lub M3 Kredy dla sekora prywanego 3 Szwecja 19 USA Baza monearna M2 lub M3 Kredy dla sekora prywanego Baza monearna M2 lub M3 Kredy dla sekora prywanego * rok wysąpienia kryzysu =1 Źródło: IMF IFS, EcoWin Economic

21 Próba (zgrubnej) weryfikacji hipoez choć w ym osanim przypadku wnioski nie są jednoznaczne Baza monearna* PodaŜ pieniądza M2 lub M3* * rok wysąpienia kryzysu =1 Źródło: IMF IFS, EcoWin Economic