Bankructwo państwa: teoria czy praktyka

Transkrypt

1 Bankrucwo pańswa: eoria czy prakyka Czy da się zapanować nad długiem publicznym? Maciej Biner Lenie Seminarium Ekonomiczne Czeszów 11 września 2011

2 Plan 1. Wprowadzenie do problemayki długu od srony księgowej. 2. Przykładowe symulacje ścieżki zadłużenia. 3. Kilka empirycznych prawidłowości na ema zadłużenia publicznego. 4. Czy waro jes zbankruować (i inne pyania)?

3 Czym jes dług publiczny? Dług publiczny o skumulowane zobowiązania zaciągnięe przez sekor publiczny. Dług publiczny a dług pańswa Dług publiczny bruo i neo Dług wynikający z przyszłych wydaków Punk odniesienia - PKB

4 Uproszczona dynamika długu publicznego Y DEF Y D Y DEFICYT D Y D d 1 1 * ) (1 * def d d 1 1 * 1 c c c d def def d d 1 * 1 1 * Warunek sałości długu w czasie:

5 Nominalne oprocenowanie doychczasowego długu Nominalny Wzros PKB Primary deficy = dochody wydaki nieodsekowe = deficy + zapłacone odseki Warunek sałości długu w czasie uwzględniający odseki: i p * 1 d c

6 Czynniki wpływające na dynamikę długu do PKB Dochody budżeowe PKB Doychczasowy dług Oprocenowanie Wydaki nieodsekowe

7 Czynniki wpływające na dynamikę długu do PKB Dochody budżeowe PKB Doychczasowy dług Oprocenowanie Wydaki nieodsekowe

8 Grecja anno domini 2005 sandardowa prognoza ścieżki długu Dług Oprocenowanie Odseki (dług) Odseki (PKB) Deficy PKB deflaor PKB R PKB N Wydaki Dochody Deficy prymarny

9 Założenia prognozy Dług Oprocenowanie Odseki (dług) Odseki (PKB) Deficy PKB deflaor PKB R PKB N Wydaki Dochody Deficy prymarny PKB poencjalne 3,9% rocznie Inflacja zmierza do celu EBC czyli 2% rocznie Deficy prymarny 0,2% (średnia z osanich 5 la) Oprocenowanie długu na rynkach na poziomie średniej z 2005 (zmierza do 3,6)

10 Wynik Dług publiczny Grecji - symulacja

11 i rzeczywisość Dług publiczny Grecji - syuacja fakyczna po 2005 r

12 Założenia do prognozy ypu sress-es 8 la średnia zapadalność Odseki (dług) PKB deflaor PKB R

13 Dług publiczny Grecji - prognoza w wariancie pesymisycznym

14 Jaki poziom długu jes bezpieczny? Oprocenowanie 10y przed inerwencją EBC Ścieżka długu do PKB dla Irlandii i Hiszpanii 14,5% Ireland Spain Oprocenowanie 6,5%

15 Wnioski Prognozowanie ścieżki długu do PKB jes ak rudne, że prognozy zadłużenia nie mogą być podsawą poliyki gospodarczej. Jeżeli isnieje jakiś bezpieczny poziom długu do PKB, o jes on z pewnością niższy niż sanowi o raka z Maasrich (60%) Paradoks: By dług był sabilny konieczny jes bardzo sprawnie funkcjonujący rynek, a rządy korzysają z finansowania poprzez deficy, powołując się na rzekomą nieefekywność rynku

16 Bankrucwa eoria czy norma? 250 przypadków bankrucw międzynarodowych (sovereign exernal defauls) 68 przypadków niehonorowania zobowiązań krajowych (defauls on domesic public deb)

17

18

19

20 Dlaczego pańswa bankruują? Nadmierne zadłużenie Szoki makroekonomiczne Szoki erms of rade Kryzysy bankowe Kryzysy płynności (?) Brak woli do spłay

21 Dlaczego w ogóle się im pożycza? Nie ma możliwości zasosowania przymusu w sosunku do kraju, kóry odmówił honorowania zobowiązań Dług krajowy Repuacja (jako dłużnika i jako kraju) Zajęcie akywów zagranicznych Dosęp do rynków kapiałowych (finansowanie handlu) Premia za ryzyko 5-10% MFW

22 Jak wygląda bankrucwo? Pańswo odmawia honorowania swoich zobowiązań Obligacje (oraz gwarancje) wysawione przez rząd sają się bezwarościowe Tracą posiadacze obligacji rządowych w ym liczne insyucje finansowe Zyskują podanicy zmniejszają się ich obciążenia podakowe

23 Słuszne bankrucwo? Odrażający dług Dług równo rozłożony Uzasadnienie anarchisy: If axaion is indeed hef, hen he owners of governmen securiies are morally no differen han a group of invesors who loaned money o finance he operaions of a gang of hieves.

24 Pyania Czy deficy jes życiem na kosz przyszłych pokoleń? Czy ograniczanie deficyu powoduje w rezulacie jego wzros (auseriy debae)? Czy porzebne są reguły fiskalne?

25 Bibilografia A Pracical Guide o Public Deb Dynamics, Fiscal Susainabiliy and Cyclical Adjusmen of Budgeary Aggregaes, Julio Escolano, IMF 2010 This Time Is Differen: Eigh Cenuries of Financial Folly, Carmen M. Reinhar and Kenneh Rogoff, Princeon The rillion dollar quesion: Should he naional deb be repudiaed? Jeffrey Rogers Hummel Caliber 9 (Augus-Sepember 1981): 10-11, 28.