1. Podstawa prawna do wprowadzenia działań profilaktycznych w ramach szkolnego programu profilaktyki

Transkrypt

1 1. Podstawa prawna do wprowadzenia działań profilaktycznych w ramach szkolnego programu profilaktyki 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej art Konwencja o Prawach dziecka art..3, art. 19, art Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 r. Nr67, poz. 329 z późniejszymi zmianami). 4. Rozporządzenie MENiS z dnia r. w sprawie postawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr. 51, poz. 458). 5. Rozporządzenie MENiS z dnia r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 10 z 2002 r., poz.96). 6. Rozporządzenie MENiS z dnia r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu nauczania oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (DU. Nr. 121 z 2002 r., poz. 1037). 7. Program Ochrony Zdrowia Psychicznego. 8. Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 9. Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii. 10. Krajowy Program Zapobiegania Zakażeniom HIV. 2. Diagnoza Program Profilaktyki szkolnej powstał jako modyfikacja poprzedniego programu obowiązującego w szkole przez wiele lat funkcjonowania. W niektórych punktach będzie on przypominał poprzedni, ale zawarte będą w nim już doświadczenia wyciągnięte z dotychczasowej praktyki. Program jest spójny ze Szkolnym Programem Wychowawczym oraz zgodny z Koncepcja Pracy Szkoły. Diagnozę opracowano w oparciu o analizę: dokumentacji szkolnej, w tym dzienników lekcyjnych, klasowych zeszytów uwag; informacji wychowawców o bieżących problemach wychowawczych; rozmów z rodzicami; Na diagnozę środowiska szkolnego składają się również: obserwacja zachowania uczniów, analiza frekwencji w dziennikach lekcyjnych, analiza frekwencji rodziców na zebraniach organizowanych przez szkołę, rozmowy z nauczycielami, rodzicami i uczniami. Przeprowadzona analiza wskazuje na istnienie następujących problemów wymagających działań profilaktycznych: narastająca agresja wśród dzieci i młodzieży,

2 zaburzenia w komunikacji, w relacji uczeń- uczeń, uczeń osoba dorosła, narastające trudności wychowawcze wśród uczniów klas młodszych, dzieci czerpią złe wzorce ze środowiska i mediów co przyczynia się do wcześniejszych prób palenia papierosów, groźby picia alkoholu lub używania środków psychotropowych uczniowie naszej szkoły kontaktują się z kolegami z gimnazjum gdzie istnieje wiele problemów wychowawczych. coraz mniejsza pomoc ze strony rodziców. brak dyscypliny i niska kultura języka Ustalono główne kierunki działania w celu usunięcia lub zmniejszenia problemu: rozwój osobowości uczniów systematyczna diagnoz środowiska szkolnego wprowadzenie i funkcjonowanie ogólno szkolnych norm uczniowskich systematyczna edukacja rodziców i nauczycieli organizowanie edukacji społeczno prawnej (spotkanie z policjantami) funkcjonowanie sprawnego systemu interwencji i konsekwentne rozliczanie uczniów kształtowanie prawidłowych relacji interpersonalnych przygotowanie uczniów do rozwiązywania sytuacji i problemów Działania z zakresu programu profilaktycznego będą obejmowały sześć obszarów Bezpieczeństwo Popularyzowanie zdrowego stylu życia Niepowodzenia szkolne Przeciwdziałanie agresji Uczestnictwo w grupie Przeciwdziałanie uzależnieniom Ze względu na rozwój psychologiczny dzieci i młodzieży i ich różnorodne potrzeby, w programie wyodrębniono dwa moduły tj. - oddziały dla uczniów klas I III - oddziały dla uczniów klas IV VI. Uczniowie klas I III / okres wczesnoszkolny/ Dzieci zaczynają uczyć się nawiązywania relacji z osobami spoza rodziny. Nabywają w tym czasie nowych umiejętności i sprawności. Potrzeby rozwojowe w tej grupie dotyczą głównie aktywności ruchowej, twórczej i zabawowej. Zabawa w tym przedziale wiekowym odgrywa bardzo ważną rolę. Spełnia potrzebę realizowania się w wielu sytuacjach i rolach oraz umożliwia naśladowanie elementów świata dorosłych - co łączy się nieodzownie z mechanizmem uczenia się. Bardzo istotne dla tej grupy jest zaspokojenie potrzeby akceptacji i zauważenia przez rówieśników i dorosłych. Uczniowie klas IV-VI

3 Dzieci w tym przedziale wiekowym zaczynają budować własną autonomię, poczucie kompetencji i sukcesu. Rozpoczyna się proces budowania własnego JA i wiary we własne zdolności. Zakreśla się wyraźna potrzeba akceptacji i zrozumienia. Na tym etapie nasilają się wpływy rówieśnicze. Zdarza się eksperymentowanie z alkoholem, tytoniem i narkotykami. 3. Założenia szkolnego programu profilaktyki Aktywizacja i integracja uczniów przy realizacji wspólnych zamierzeń Rozwój aktywności uczniów poprzez udział w planowaniu, organizowaniu i przygotowaniu imprez klasowych, szkolnych, wycieczek, wyjść itp. Podejmowanie działań na rzecz środowiska szkolnego poprzez udział w pracach zainicjonowanych przez samorząd uczniowski, współorganizowanie imprez ogólnoszkolnych i charytatywnych Uczulanie na dostrzeganie potrzeb innych dzieci i dorosłych Włączanie w miarę możliwości rodziców do realizacji zadań wychowawczych Udział w konkursach, prezentowanie dorobku na forum szkoły i w środowisku lokalnym Stworzenie warunków do rozwoju indywidualnych zainteresowań i uzdolnień uczniów Dalsze diagnozowanie potrzeb uczniów i wspieranie ich indywidualnych dążeń Monitorowanie zachowania i przeciwdziałanie niekorzystnym zachowaniom. 4. Cele programu 1. Kształtowanie prawidłowych postaw i zachowań w zakresie bezpieczeństwa. 2. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach nowych, trudnych i niebezpiecznych. 3. Wskazywanie na szkodliwość używek oraz ukazywanie zagrożeń jakie niosą ze sobą uzależnienia: przekazywanie informacji na temat środków odurzających przeciwdziałanie uzależnieniom od środków odurzających 4. Promowanie zdrowego stylu życia 5. Kształtowanie kompetencji współżycia i współdziałania z innymi. 6. Przeciwdziałanie agresji i uczenie sposobów radzenia sobie z nią. 7. Wskazywanie wartościowych form spędzania czasu wolnego. 8. Wzmacnianie poczucia własnej wartości. 5. Uczestnicy programu profilaktyki W realizacji Programu Profilaktycznego szkoły zaangażowani są: nauczyciele wychowawcy pielęgniarka dyrekcja szkoły rodzice

4 6. Zadania uczestników programu Zadania profilaktyczne nauczycieli szkoły podstawowej. Do zadań profilaktycznych nauczycieli Szkoły Podstawowej w Chełmcach zaliczyć należy przede wszystkim: Zwracanie, podczas dyżurów, szczególnej uwagi na miejsca tzw. podwyższonego ryzyka: ubikacje, schody, itp. Informacje na bieżąco wychowawców o niewłaściwym zachowaniu ich wychowanków zarówno przez nauczycieli dyżurujących jak pozostałych nauczycieli i pracowników szkoły. Obserwacja zachowania uczniów w miejscach publicznych i zwracanie uwagi na przejawy agresji, palenia papierosów, spożywania alkoholu czy niszczenia mienia. Wdrażanie do świadomego unikania zagrożeń oraz kształtowanie umiejętności odmawiania i negocjacji. Dawanie przykładów sumienności, umiejętności rozwiązywania konfliktów, radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Dostarczanie wiedzy na temat szkodliwego wpływu papierosów, alkoholu, narkotyków, dopalaczy i innych środków odurzających na zdrowie człowieka. Zadania profilaktyczne wychowawców klasowych Zadania wychowawców klas w zakresie profilaktyki obejmują: Pomoc uczniom w rozwiązywaniu trudności życiowych i rodzinnych- uruchomienie akcji informacyjnej mającej na celu uświadomienie uczniom możliwości zwrócenia się z problemem do konkretnej osoby w szkole: wychowawca, pedagog, dyrektor szkoły. Podnoszenie poziomu kultury osobistej uczniów godziny wychowawcze dotyczące zachowania się w stosunku do rówieśników, osób dorosłych, w miejscach publicznych (kino, teatr, itp.), Współpraca z rodziną inicjowanie spotkań mających na celu omawianie problemów wysuwanych przez rodziców, wywiadówki profilaktyczne Realizacja tematyki godzin wychowawczych dotyczącej palenia tytoniu, picia alkoholu, zażywania środków odurzających, w tym narkotyków. Wprowadzenie zajęć redukujących napięcie, relaksacyjnych, zajęć śródlekcyjnych Organizacja koleżeńskiej pomocy w nauce Kształtowanie postaw poszanowania mienia wspólnego, dbałości estetykę klasy, szkoły i otoczenia. Systematyczne informowanie rodziców o postępach w nauce i zachowaniu ich dzieci Pomoc w poznawaniu samego siebie i kształtowanie pożądanego systemu wartości Informowanie rodziców o dostępnych formach pomocy osobom zagrożonych uzależnieniem oraz ich rodzin Zadania profilaktyczne rodziców

5 Mając na uwadze, że wychowanie dzieci to główne zadanie rodziców, a nauczyciele wspierają ich w dziedzinie wychowania, ustalono następujące zadania profilaktyczne dla rodziców: Każdy rodzic czuwa nad tym, aby jego dziecko wykazywało właściwą kulturę osobistą oraz sumiennie realizowało obowiązek szkolny W celu zapobiegania niewłaściwym zachowaniem rodzice utrzymują regularny kontakt z wychowawcą klasy, a w razie potrzeby pedagogiem szkolnym bądź Dyrektorem / zastępca szkoły Rodzice biorą udział w przedsięwzięciach organizowanych przez szkołę mających na celu doskonalenie metod wychowawczych. Rodzice uczniów sprawiających szczególne trudności wychowawcze winni kontaktować się ze szkołą w każdym przypadku stwierdzenia naruszenia obowiązujących norm i zasad oraz wspólnie znajdować sposoby rozwiązywania problemów. Rodzice stosują zasady, które pozwolą chronić dziecko przed uzależnieniem od środków odurzających, alkoholu, papierosów 7. Działania profilaktyczne w obszarach: Bezpieczeństwo 1. Zasady bezpiecznego poruszania się w drodze do i ze szkoły, na boisku, podczas gier, zabaw, wycieczek. 2. Zasady udzielania pierwszej pomocy. 1. Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych 2. Bezpieczne poruszanie się w czasie przerw na boisku, korytarzu. 3. Bezpieczna droga do i ze szkoły 4. Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas wycieczek 5. Zasady udzielania pierwszej pomocy 1. Kontrolowanie stanu roweru i posiadania przez dziecko karty rowerowej. 2. Zapoznanie się z regulaminami i procedurami szkolnymi dotyczącymi funkcjonowania w szkole w celu wzmocnienia bezpieczeństwa. 1. Zapoznanie uczniów z zasadami warunkującymi bezpieczeństwo uczniów w szkole ( schody, szatnia, boisko, miejsce odjazdu autobusu szkolnego). 2. Przeprowadzenie próbnej ewakuacji poprzedzonej pogadanką n.t. procedur ewakuacji. 3. Organizowanie i przeprowadzanie egzaminu na kartę rowerową 4. Zapoznanie z regulaminami, kontraktami funkcjonującymi na terenie szkoły 5. W sytuacjach kryzysowych i niebezpiecznych postępować zgodnie z procedurami funkcjonującymi w szkole

6 Popularyzowanie zdrowego stylu życia 1. Dbałość o zdrowie i higienę. 1. Efektywne wykorzystanie czasu 2. Zasady zdrowego żywienia i higieny wolnego przez dziecko. spożywania posiłków. 2. Higieniczny tryb życia sposobem na 3. Rozwijanie aktywności fizycznej; zdrowie. Wdrażanie form aktywności 3. Wzbudzanie potrzeby uprawiania fizycznej, sportu. Różne formy spędzania czasu wolnego. 1. Uświadomienie rodzicom, że ich sposób spędzania czasu wolnego wpływa na ich dzieci. 2. Umiejętna kontrola przez rodziców sposobu spędzania czasu wolnego przez dzieci. 3. Współpraca rodziców ze szkołą w przypadku zachorowań ich dzieci na choroby zakaźne i przewlekłe (hemofilia, astma, cukrzyca, padaczka) 4. Wpływ rodziców na odżywianie dzieci (słodycze, fastfood, chipsy) 1. Upowszechnienie form aktywnego wypoczynku. 2. Promowanie zdrowego stylu życia. 3. Reagowanie w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia uczniów (grypa i inne choroby zakaźne) 4. Zapoznanie uczniów z rolą sportu i rozwijanie zainteresowań. 5. Współpraca z SCKiS w Strawczynie. 6. Samodoskonalenie nauczycieli. Przygotowanie nauczycieli do prowadzenia zajęć w zakresie udzielania pierwszej pomocy 1. Pomoc uczniom mającym problem z nauką. 2. Pomoc koleżeńska w ramach klasy. 3. Przekazywanie wiedzy na temat technik uczenia się. 4. informowanie uczniów o istniejących na terenie szkoły formach pomocy dla dzieci, które mają problemy z nauką Niepowodzenia szkolne 1. Pomoc uczniom mającym problemy z nauką. 2. Pomoc koleżeńska w ramach klasy. 3. Przekazywanie wiedzy na temat technik uczenia się. 4. Informowanie uczniów o istniejących na terenie szkoły formach pomocy dla dzieci, które mają problemy z nauką 1. Uświadomienie rodzicom przyczyn niepowodzeń szkolnych. 2. Wskazanie rodzicom możliwości korzystania z takich instytucji jak: PP-P, Urząd Gminy, GOPS, GKRPA.

7 3. Systematyczna kontrola dziecka w domu i współpraca ze szkołą razem wychowujemy 4. Wymiana informacji szkoła-środowisko rodzinne. 5. Wspomaganie wychowawczej i edukacyjnej roli rodziny. 1. Ustalenie przyczyn, które wpłynęły na niepowodzenia szkolne. 2. Ciągła obserwacja ucznia umożliwiająca analizę pracy dziecka 3. Diagnozowanie ucznia i ustalenie metod postępowania w pracy z uczniem. 4. Współpraca z pielęgniarką szkolną i poradniami specjalistycznymi. 5. Samokształcenie nauczycieli w zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej 6. Zadania wobec uczniów niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym Przeciwdziałanie agresji 1. Jak radzić sobie z trudnymi emocjami 1. Pomoc uczniom mającym problemy z i uczuciami? nauką. 2. Kształtowanie właściwego stosunku 2. Pomoc koleżeńska w ramach klasy. do pozytywnych i negatywnych 3. Przekazywanie wiedzy na temat emocji. technik uczenia się. 3. Jak radzić sobie z agresją i przemocą? 4. Informowanie uczniów o istniejących 4. Gdzie szukać pomocy w sytuacjach na terenie szkoły formach pomocy zagrażających bezpieczeństwu dla dzieci, które mają problemy z fizycznemu i psychicznemu? nauką. 1. Uświadomienie rodzicom, że ich agresja wpływa na poziom agresji ich dzieci. 2. Jak właściwie reagować w trudnych sytuacjach. 3. Zapoznanie rodziców z aktami prawnymi na temat praw rodziców i praw dziecka. 4. Jak postępować, aby ukształtować w dzieciach potrzebę dbałości o porządek. 1. Umiejętnie reagujemy w trudnych sytuacjach. 2. Działania interwencyjne w oparciu o "Niebieską Kartę". Zespół interdyscyplinarny. Szkolenie Lider WDN 2. Radzę sobie z własnymi emocjami. 3. Nawiązanie współpracy z Poradnią Psychologiczno -Pedagogiczną 4 Przeprowadzenie na lekcjach wychowawczych zajęć na temat:,,jak sobie radzić ze stresem? 5 Pogadanki na temat zmian emocjonalnych w okresie dojrzewania. Uczestnictwo w grupie Pierwszy etap edukacyjny I III 1. Wzajemne poznanie się uczestników 1. Jesteśmy klasą. klasy. 2. Grupy do których należymy. 2. Autoprezentacja. 3. Moja rodzina.

8 3. Jesteśmy klasą. 4. Co możemy zrobić, aby w naszej grupie było bezpiecznie i miło. 5. Komunikacja werbalna i niewerbalna. 6. Grupy do których należymy. 7. moje przyjaźnie. 8. Jak pomagamy innym. 4. Moje przyjaźnie. 5. Uczymy się cały czas współdziałania w grupie i pozytywnej rywalizacji. 6. Pomaganie innym. 7. Uczymy się odmawiać. Przeciwdziałanie uzależnieniom Drugi etap edukacyjny IV VI 1. Świat ludzi uzależnionych. 1. Substancje szkodliwe dla naszego organizmu: - papierosy nikotyna, - alkohol, - narkotyki, - środki odurzające, - lekarstwa. 2. Uzależnienie od komputera 3. Sztuka odmawiania. 1. Uświadomienie rodzicom, że zażywanie przez nich środków uzależniających wpływa na podejmowanie podobnych prób przez ich dzieci. 2. Uczenie rodziców interwencji w przypadku znalezienia u dziecka środka uzależniającego. 3. Wpływ czynnego i biernego palenia dzieci na ich rozwój. 1. Udział nauczycieli w szkoleniach profilaktycznych. 2. Nawiązanie współpracy z instytucjami: GOPS, Gminna Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Policją, Kościół, Poradnią P-P, Strażą Pożarną 8. Metody i formy realizacji - Praca w grupach - Indywidualna praca ucznia. - Dyskusja. - Odgrywanie scenek. - Burza mózgów. - Projekcja filmów edukacyjnych. - Pedagogika zabawy. 9. Środki dydaktyczne - Plansze. - Scenariusze. - Arkusze.

9 - Filmy. - Ankiety, kwestionariusze. - Historyjki. 10. Spodziewane efekty Zmniejszenie zjawiska agresji w szkole Zapobieganie, reagowanie i ochrona uczniów poprzez naukę przed działaniami niepożądanymi Integracja działań profilaktycznych Integracja zespołu klasowego Poprawa samopoczucia uczniów klasie, szkole i środowisku pozaszkolnym Umiejętne radzenie sobie w sytuacjach zetknięcia się z agresją i uzależnieniami Umiejętne wykorzystanie czasu wolnego poprzez sensowny i właściwy wybór działań i zachowań pozytywnych Kształtowanie poprawnych relacji między uczniami, praca zarówno liderami, jak również z uczniami, którzy wycofują się i zamykają w sobie oraz agresorami i ofiarami agresji Otwarcie na siebie i innych (uczniowie naucza się mówić o swoich problemach, uczuciach i poprzez właściwe postawy własne będą nieść pomoc innym) Wzbudzenie świadomej odpowiedzialności rodziców za proces wychowania dzieci. 11. Partnerzy w realizacji Programu W ramach realizacji Szkolnego Programu Profilaktyki Szkoła Podstawowa w Chełmcach utrzymywać będzie stały kontakt z różnymi instytucjami. Do instytucji tych zaliczyć należy: 1. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej 2. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych: 3. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Piekoszowie 4. Parafia Rzymsko-Katolicka w Chełmcach: 5. Urząd Gminy w Strawczynie 6. Komisariat Policji w Strawczynie 12. Ewaluacja Programu Ocena skuteczności podejmowanych działań profilaktycznych odbędzie się poprzez: 1. przeprowadzenie ankiet wśród uczniów, nauczycieli i rodziców 2. nadzór Dyrektora szkoły 3. sprawozdania z działalności nauczycieli oraz wychowawców realizujących Program Profilaktycznie