PROGRAM PROFILAKTYCZNY SZKOŁY PODSTAWOWEJ im. MARII KONOPNICKIEJ W USTRONIU MORSKIM ROK SZKOLNY 2012/2013 Obejmuje wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców. Jest dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb naszego środowiska szkolnego. Program opracowany został w oparciu o: rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 roku, w sprawie działalności wychowawczej i zapobiegawczej dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem ( Dz. U. Nr 26, poz.226), Program Wychowawczy Szkoły Podstawowej dotychczasowy Szkolny Program Profilaktyki wyniki badań ewaluacyjnych przeprowadzonych wśród uczniów i rodziców, raportu z ewaluacji Oceny skuteczności podejmowanych działań wychowawczych i profilaktycznych w szkole adekwatność treści Programu Wychowawczego i Profilaktyki do obserwowanych zachowań i postaw uczniów w Zespole Szkól w Ustroniu Morskim, analizy sytuacji wychowawczej, systematycznie dokonywanej przez specjalistów pracujących w szkole we współpracy z nauczycielami i Dyrekcją
I.WSTĘP 1. Profilaktyka jest ciągłym procesem chronienie człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowaniem na pojawiające się zagrożenia. Jej celem jest ochrona dziecka, ucznia, wychowanka przed zakłóceniami rozwoju, czyli przed podejmowaniem zachowań hamujących lub niszczących rozwój, określonych jako zachowania ryzykowne. 2. Wszystkie zadania mają na celu wyposażenie młodego człowieka w umiejętności budowania dobrych relacji i pozytywnych więzi opartych na skutecznej komunikacji. Poza tym nieodzownym elementem działań profilaktycznych jest poznanie sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych, wyrażania swoich potrzeb, emocji i opinii. 3. Działania profilaktyczne wspierają pracę nad harmonijnym rozwojem osobowości i zdrowym stylem życia. II. Wykaz aktów prawnych zobowiązujących szkołę do prowadzenia działań profilaktycznych: Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, ze zm.) Rozporządzenie Ministra edukacji i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51, poz. 458 ze zmianami). Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008r. w sprawie podstawy W roku szkolnym 2012/2013 jednym z priorytetów wynikającym z Krajowego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2011-2016 oraz z Narodowego Planu Działań na Rzecz Dzieci i Młodzieży 2004-2012 Polska dla Dzieci jest promowanie zdrowego trybu życia. III. Cele programu 1. Ochrona dziecka ucznia przed agresją, uzależnieniami (kontaktem z używkami), które hamują bądź zakłócają jego rozwój. 2. Zapobieganie patologiom tj. agresja, przemoc, uzależnienia i właściwe reagowanie w chwili pojawiania się ich na terenie naszej szkoły w środowisku lokalnym.
3. Promowanie zdrowego stylu życia i alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu. 4. Poprawa komunikacji w relacjach nauczyciel uczeń, nauczyciel-rodzic, uczeń rodzic, uczeń uczeń. Program profilaktyki w szkole jest kierowany do uczniów, nauczycieli i rodziców. I ZAŁOŻENIA DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Szkolny Program Profilaktyki uwzględnia treści kształcenia dostosowane do potrzeb rozwojowych uczniów naszego środowiska. Jest on zintegrowany ze Statutem Szkoły i Programem Wychowawczym i ma na celu: 1. Przeciwdziałanie zachowaniom ryzykownym. Doskonalenie i kształcenie umiejętności rozwiązywania problemów oraz radzenia sobie z przejawami przemocy eliminowanie zachowań agresywnych. Wdrażanie do prawidłowego pojmowania norm zachowania przyjętych przez społeczeństwo, w miejscach publicznych oraz w środowisku rodzinnym. Dążenie do stworzenia modelu człowieka szczęśliwego wszelkie nałogi są zazwyczaj rekompensatą dyskomfortu psychicznego. 2. Promowanie zdrowego stylu życia. Zachęcanie do aktywnego spędzania czasu wolnego. Wspomaganie zdrowia fizycznego i psychicznego poprzez kształcenie umiejętności i nawyków ruchowych. Stwarzanie możliwości udziału w zajęciach sportowo-rekreacyjnych. Organizacji czasu wolnego. 3. Kształtowanie ważnych psychologicznie i społecznie umiejętności. Rozwijanie umiejętności interpersonalnych, kształcenie umiejętności zachowywania się w różnych sytuacjach, doskonalenie technik asertywnych umiejętność mówienia NIE. 4. Wzmacnianie poczucia własnej wartości i tożsamości. Uczenie świadomego decydowania o sobie i ponoszenia konsekwencji własnych decyzji. Wyrabianie poczucia tożsamości i własnej wartości oraz wiary w siebie.
5. Zapobieganie uzależnieniom. 7. Wspieranie czynników chroniących: Silna więź z rodzicami. Zainteresowanie nauką i własnych rozwojem. Praktyki religijne. Podtrzymywanie tradycji i kształcenie szacunku dla jej norm. Konstruktywna grupa rówieśnicza, autorytety.. IV. SPOSÓB PROGRAMU Realizacja programu odbywać się będzie w ramach: 1. Zajęć dydaktyczno wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych przez wychowawców i nauczycieli przedmiotu, realizacji ścieżek edukacyjnych, a także na wycieczkach, spotkaniach oraz imprezach okolicznościowych, 2. Zajęć pozalekcyjnych z dziećmi mających na celu; Możliwość rozwijania przez uczniów własnych zainteresowań Rozwiązywanie problemów oraz radzenie sobie z przejawami przemocy. Umiejętność otwartego wyrażania myśli, uczuć i przekonań. 3. Poświęcania szczególnej uwagi na wzmocnienie poczucia własnej wartości wychowanka poprzez: Okazanie zainteresowania każdemu wychowankowi Badanie środowiska domowego oraz indywidualne rozmowy z rodzicami lub opiekunami Udzielanie pomocy w rozwiązywaniu problemów osobistych poruszanych przez wychowanków Wspólne opracowywanie metod postępowania w sytuacjach konfliktowych Dzielenie się z rodzicami pozytywnymi uwagami o dziecku
4. Pedagogizacja rodziców w ramach: zebrań ogólnych, spotkań z wychowawcami, korespondencji z rodzicami oraz różnymi członkami społeczności szkolnej i pozaszkolnej. V. Działy programu 1. Profilaktyka uzależnień. 2. Kształtowanie umiejętności interpersonalnych. 3. Eliminowanie przejawów agresji i przemocy w szkole. 4. Promowanie zdrowego stylu życia oraz zachowania i zasad bezpieczeństwa podczas zabaw. 5. Współpraca z rodzicami i instytucjami oraz organizacjami zajmującymi się profilaktyką uzależnień. Wspieranie dzieci w trudnej sytuacji materialnej. DZIAŁ PROGRAMU I. Profilaktyka uzależnień. 1. Dostarczanie wiedzy o szkodliwości palenia papierosów, picia alkoholu i zażywania narkotyków. 2. Uczenie podejmowania decyzji ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności odmawiania. - Realizacja wybranych tematów na zajęciach wychowawczych, poprzez wykonanie prac plastycznych, pogadanki. - Pogadanki i rozmowy na temat umiejętności odmawiania i podejmowania właściwych decyzji w sytuacjach trudnych
DZIAŁ PROGRAMU 3. Nabycie praktycznych umiejętności umożliwiających samostanowienie i obronę własnych praw. - Wykonanie gazetek klasowych n/t szkodliwości palenia papierosów i picia alkoholu, rozmowy, pogadanki. 4. Przestrzeganie zakazu palenia papierosów na terenie szkoły. -Dyżury nauczycieli i uczniów na przerwach. nauczyciele, pedagog 5. Propagowanie świadomego wybierania programów TV i racjonalnego korzystania z komputera. - Zorganizowanie wystawy książek i czasopism pod hasłem Uzależnieniom stop. wiosna2013. bibliotekarz, personel szkoły pedagog, nauczyciel informatyki II. Kształtowanie umiejętności interpersonalnych. 1. Uczenie umiejętności radzenia sobie z emocjami. 2. Wzmacnianie poczucia przynależności do grupy klasowej. 3. Ćwiczenia umiejętności wczuwania się w położenie innej osoby. -Pogadanki, dyskusje na godzinach do dyspozycji. - Organizowanie pomocy koleżeńskiej koła samopomocy uczniowskiej w klasach. -Wspólne odrabianie lekcji w świetlicy, zajęcia dodatkowe. w miarę potrzeb w miarę potrzeb w miarę potrzeb opiekun świetlicy, nauczyciele, pedagog
DZIAŁ PROGRAMU 4. Organizowanie pomocy uczniom mającym problemy w szkole i w domu. - Organizowanie różnorodnych kół zainteresowań zajęcia z pedagogiem. - Wyjazdy, wyjścia, wycieczki, biwaki, ogniska, imprezy szkolne i pozaszkolne. w miarę możliwości dyrektor,wicedyrektor, pedagog, 5. Wzmacnianie poczucia własnej wartości 6. Kształtowanie poprawnej komunikacji. - Integrowanie uczniów na zajęciach wychowawczych (np. zaufaj drugiej osobie, mówimy sobie miłe rzeczy)i uroczystościach szkolnych, Zajęcia z wychowawcami, pedagogiem szkolnym., pedagog Wychowawcy, pedagog, wszyscy pracownicy 7. Rozwój zdolności komunikacyjnych, wyrażanie emocji w sposób akceptowany społecznie, rozwijanie postaw asertywnych, budowanie pozytywnego obrazu własnej osoby Zajęcia warsztatowe ze specjalistami z PPP w Kołobrzegu Po uzgodnieniu terminu I semestr pedagog, specjaliści z PPP w Kołobrzegu III. Eliminowanie przejawów agresji i przemocy w szkole. 1. Wzmacnianie poczucia odpowiedzialności za mienie własne i społeczne. - Dyżury nauczycieli i uczniów podczas przerw. w miarę potrzeb, w roku szkolnym
DZIAŁ PROGRAMU 2. Przeciwdziałanie i redukowanie agresji (fizycznej, psychicznej) w szkole, domu i środowisku lokalnym. 3. Uczenie alternatywnych sposobów rozwiązywania konfliktów. 4. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie z negatywnymi emocjami. - Spotkania z profilaktykiem na temat zjawiska agresji wśród uczniów. - Pogadanki, rozmowy, lekcje wychowawcze - Pogadanki, dyskusje, scenki rodzajowe, plakaty. miarę potrzeb w miarę potrzeb cały czas pedagog, specjaliści z PPP w Kołobrzegu nauczyciele 5. Pokazanie rodzicom właściwych sposobów radzenia z agresją u dzieci. - Spotkania przedstawiciela poradni psychologiczno pedagogicznej z rodzicami na temat agresji w domu. według planu pedagog 6. Kontrola zachowań pozytywnych i negatywnych uczniów - Prowadzenie klasowych zeszytów uwag. nauczyciele i klas 7. Podnoszenie kultury słowa, eliminowanie wulgaryzmów ze słownika ucznia. - Zajęcia w kołach zainteresowań. Udział w konkursach recytatorskich, ortograficznych, polonistycznych, teatralnych. nauczyciele prowadzący zajęcia i przygotowujący do konkursów
DZIAŁ PROGRAMU 8. Działania informacyjno profilaktyczne na rzecz środowiska, szkoły i indywidualnych osób. - Umieszczenie na gazetce szkolnej i tablicy ogłoszeń wykazu instytucji, do których można się zwrócić z prośbą o pomoc. pedagog 9. Udział zajęciach profilaktycznych związanych z bezpiecznym poruszaniu się po drogach - Spotkania z przedstawicielami policji, realizacja scenariuszy zajęć dla poszczególnych klas. pedagog, klas, przedstawiciele policji 10. Zapoznanie ze szkolnymi Procedurami dotyczącymi czynów agresywnych. Prewencyjne spotkania Z policjantem na temat : : odpowiedzialność nieletnich za swoje czyny Modelowanie sposobów rozwiązywania konfliktów przy pracy z indywidualnym przypadkiem praca na kontrakcie, interwencje W klasach lub grupach. Uczeń ma wiedzę jak radzić sobie z trudnymi emocjami, I konfliktami I wykorzystuje ta wiedzę w praktyce. Uczeń otrzymuje pomoc dorosłych przy rozwiązywaniu Poważnych konfliktów. Uczeń wie, że ponosi konsekwencje za nieadekwatne zachowania i wie ma prawo do uczenia się na błędach. I semestr 2012/2013 pedagog, klas, przedstawiciele policji
DZIAŁ PROGRAMU IV. Promowanie zdrowego trybu życia oraz zachowania i zasad bezpieczeństwa podczas zabaw. 1. Zwiększenie bezpieczeństwa w miejscach szczególnie zagrożonych (w szkole, domu i w drodze do szkoły). 2.Rady na bezpieczne ferie i wakacje. - Objęcie programem uczniów, rozwijanie aktywności fizycznej u dzieci, rozwój i zaspokajanie potrzeb ruchowych, wdrażanie zasad bezpiecznej zabawy na placu zabaw - Utworzenie nowego miejsca na zabawę, rekreację i wypoczynek sala zabaw, wyrabianie nawyków bezpiecznej zabawy., nauczyciele, opiekun świetlicy 3. Propagowanie zdrowego trybu życia i odżywiania. -zapoznanie uczniów ze zdrowym stylem życia; uświadomienie uczniom, że warto inwestować w swoje zdrowie. Zorganizowanie i przeprowadzenie akcji w szkole w ramach programu Szklanka mleka dla każdego oraz Owoce w szkole. pedagog szkolny, higienistka V. Współpraca z rodzicami i instytucjami oraz 5. Edukacja seksualna. - Zajęcia w ramach programu Między nami kobietkami 1.Pogłębienie współpracy z rodzicami. lekarz-specjalista pedagog
DZIAŁ PROGRAMU organizacjami zajmującymi się profilaktyką uzależnień. Wspieranie dzieci w trudnej sytuacji materialnej. 2. Objęcie uczniów programem Wyprawka szkolna. 3.Korzystanie z obiadów refundowanych przez GOPS w Ustroniu Morskim 4.Przyznanie uczniom spełniającym warunki stypendium. -Refundowanie posiłków dla uczniów przez GOPS. -Wsparcie finansowomaterialne dla uczniów z rodzin o złej kondycji finansowej. wrzesień 2012 pedagog, pedagog, nauczyciela odpowiedzialni 5.Dofinansowanie wycieczek i wyjazdów na wypoczynek letni Wsparcie finansowe dla dzieci wyjeżdżające na wycieczki i kolonie X 2012; VI 2013 Pedagog 6.Współpraca z GOPS-em w Ustroniu Morskim i GKPiRPA wg Kalendarza imprez szkolnych pedagog nauczyciele odpowiedzialni za przygotowanie imprez 7. Współpraca z Parafią - Stała współpraca; uczestniczenie w Świętach kościelnych
VI. PRZEWIDYWANE EFEKTY PLANOWANYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH W wyniku zastosowania szkolnego programu profilaktyki: UCZNIOWIE: Zmniejszy się wskaźnik występowania agresji i przemocy Posiądą wiedzę na temat uzależnień i ich negatywnych skutków Będą dostrzegali swoje mocne strony Chętnie i aktywnie uczestniczą w promocji zdrowego stylu życia RODZICE: Usystematyzują swoją wiedzę na temat uzależnień, mechanizmów agresji i przemocy trybu życia, racjonalnego odżywiania Korzystają ze wsparcia instytucji specjalistycznych NAUCZYCIELE/ WYCHOWAWCY Podwyższą swoje kompetencje wychowawcze i profilaktyczne Wychowawca na każdy rok szkolny opracuje na podstawie SPP plan działań profilaktycznych dla swojej klasy, w którym uwzględni zadania, sposoby realizacji, formy i metody pracy. Za realizację programu profilaktycznego odpowiedzialni są nauczyciele, i rodzice. Nadzór nad realizacją programu profilaktycznego sprawuje dyrektor. Po roku realizacji programu przeprowadza się ewaluację. Za ewaluację i sporządzenie raportu odpowiada pedagog szkolny.