SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Zespołu Szkół w Otorowie - 1 -
Program profilaktyki Zespołu Szkół w Otorowie obejmuje wszystkie podejmowane w placówce działania o charakterze profilaktycznym i jest skorelowany z programami i planami działań, będącymi podstawą działalności szkoły w poszczególnych obszarach. Należą do nich: Program rozwoju szkoły Program wychowawczy Wewnątrzszkolny system oceniania Szkolny zestaw konkursów i imprez Plan działań prozdrowotnych Plan pracy Samorządu Uczniowskiego - 2 -
WPROWADZENIE Profilaktyka to proces, który wspiera człowieka w prawidłowym rozwoju i zdrowym życiu, przez zapewnienie pomocy potrzebnej mu w konfrontacji ze złożonymi, stresującymi warunkami życia, a w efekcie umożliwienie mu osiągnięcie subiektywnie satysfakcjonującego, społecznie akceptowanego, bogatego życia. (Z.B. Gaś) Zespół Szkół w Otorowie jest wiejską szkołą, do której uczęszczają dzieci i młodzież z Otorowa oraz pobliskich wsi. W skład zespołu wchodzi szkoła podstawowa i gimnazjum. Szkoła posiada dobrą bazę lokalową i sprzętową, sale gimnastyczne, boiska sportowe, wysoko wykwalifikowaną kadrę pedagogiczną. W obwodzie szkoły znajdują się dwa domy dziecka (w Otorowie dla dziewcząt oraz w Lipnicy dla chłopców) i gminny dom socjalny w Brodziszowie. Czynniki te sprawiają większe niż przeciętnie nagromadzenie sytuacji problemowych. Dyrektor, higienistka szkolna, i nauczyciele przedmiotów za pomocą ankiet, obserwacji, analizy dokumentacji, wywiadów środowiskowych na bieżąco diagnozują środowisko szkolne pod kątem występowania i nasilenia niepożądanych zjawisk i zachowań. Z przeprowadzonych badań wyłaniają się najbardziej wyraziście następujące problemy: Zaburzenia mowy (szczególnie w klasach pierwszych szkoły podstawowej) Wady postawy Nieprawidłowe nawyki żywieniowe Palenie papierosów (przede wszystkim uczniowie gimnazjum), w niektórych przypadkach uzależnienie Sięganie po alkohol (uczniowie gimnazjum) Agresja słowna i fizyczna Trudności edukacyjne (dysfunkcje, braki edukacyjne, zaniedbanie środowiskowe) - 3 -
PROFILAKTYKA PIERWSZORZĘDOWA LP. STRATEGIA TEMAT - ZADANIE SPOSÓB REALIZACJI ADRESACI TERMIN REALIZACJI, ODPOWIEDZIALNI BEZPIECZEŃSTWO 2. INFORMACYJNA 3. INFORMACYJNA Bezpieczna droga do i ze szkoły Bezpieczeństwo podczas gier i zabaw ruchowych Bezpieczeństwo p.poż - Jak się zachować w czasie pożaru? -nauka chodzenia po chodniku i poboczem drogi -nauka przechodzenia przez pasy -prezentacje audiowizualne -pogadanki dla dzieci i rodziców klasy pierwszej - zapoznanie uczniów z regulaminem placu zabaw, sal gimnastycznych -pogadanki dotyczące bezpiecznego zachowania podczas wycieczek - rozmowy wychowawcze - pogadanki wychowawcze - przeprowadzenie próbnego alarmu przeciwpożarowego - wycieczka do Ochotniczej Straży Pożarnej rodzice i uczniowie klas I-IV cała szkoła klasa I wrzesień pedagog szkolny dyrektor, nauczyciele wiosna, pracownicy szkoły, pedagog, dyrektor 4. INFORMACYJNA Jak zachować się wobec osób nieznajomych? - pogadanki na temat sposobów zachowania się w zima - 4 -
5. INFORMACYJNA 6. INFORMACYJNA 7. INFORMACYJNA Bezpieczne ferie zimowe Co jest przestępstwem w pojęciu prawa? Za co może być karany małoletni? Jak bezpiecznie spędzić wakacje? Jak zachować się wobec zwierząt? stosunku do osób obcych - prezentacje audiowizualne - rozmowy w czasie lekcji - rozmowy indywidualne z uczniami - pogadanki z wychowawcami w ramach lekcji dotyczące bezpiecznych zabaw zimowych - pogadanka z pracownikami prewencji Komendy Powiatowej Policji w Szamotułach - spotkanie z dzielnicowym - pogadanki wychowawcze o zachowaniu bezpieczeństwa podczas zabaw nad wodą, wycieczek górskich itp. - prezentacje audiowizualne uczniowie gimnazjum uczniowie klas I-III pedagog szkolny dyrektor przed feriami zimowymi wiosna pedagog szkolny wiosna pedagog szkolny 8. INFORMACYJNA Bezpieczne korzystanie z internetu. - pogadanki wychowawcze z uczniami w ramach lekcji, - Znajomi w sieci, Internrt-czy umiemy z niego bezpiecznie korzystać? - Bezpieczna przygoda z internetem, -uczniowie klas IV, -uczniowie kl.v, nauczyciele informatyki - 5 -
- uczniowie kl.i gim. - Nie dla cyberprzemocy 2. INFORMACYJNA 3. INFORMACYJNA 4. INFORMACYJNA Higiena pracy w domu i szkole. Higiena osobista Higiena wieku dorastania Promowanie zdrowego stylu życia PROFILAKTYKA ZDROWOTNA - program Moje dziecko idzie do szkoły. - pogadanki w ramach lekcji oraz spotkań z higienistką szkolną. - pogadanki z higienistką szkolną - rozmowy podczas godzin - gazetki tematyczne - pogadanki z higienistką szkolną - rozmowy w ramach lekcji przyrody/biologii i wychowania do życia w rodzinie - rozmowy wychowawcze - Czyste powietrze wokół nas - program Bądźmy zdrowi wiemy, więc działamy - oddział przedszkolny uczniowie klasy V i VI oraz gimnazjum - oddzial przedszkolny, - oddzial przedszkolny, klasy Ia, Ib, Ic gimnazjum higienistka szkolna higienistka szkolna higienistka szkolna, nauczyciele przyrody/biologii i wychowania do życia w rodzinie szkolny koordynator zdrowia, - Trzymaj formę - zajęcia i imprezy sportowe oraz rekreacyjne uczniowie kl.vi i gimnazjum - 6 -
5. INFORMACYJNA Profilaktyka stomatologiczna - gazetki tematyczne - pogadanki wychowawcze - pogadanki profilaktyczne - konkursy - fluoryzacja uczniowie klas I-III rodzice higienistka szkolna, szkolny koordynator zdrowia 6. INFORMACYJNA 7. INFORMACYJNA 8.. INFORMACYJNA Profilaktyka zdrowego odżywiania się Profilaktyka wad postawy Profilaktyka Aids - akcja Moje drugie śniadanie. ankiety, plakaty, gazetki informacyjne - rozmowy w ramach lekcji - program Owoce i warzywa w szkole - program Doskonałe mleko - rozmowy wychowawcze dotyczącej prawidłowej postawy ciała - udział dzieci w zajęciach korekcyjnych - Krajowy program zwalczania AIDS i zapobiegania zakażeniom HIV - pogadanki w ramach lekcji z higienistką szkolną - gazetka szkolna - konkurs na ulotkę uczniowie klasy I-III uczniowie klasy I-III uczniowie klas I-III uczniowie gimnazjum zima higienistka szkolna, szkolny koordynator zdrowia,, nauczyciele, higienistka szkolna szkolny koordynator zdrowia, higienistka szkolna, nauczyciel plastyki - 7 -
2. INFORMACYJNA Profilaktyka antynikotynowa PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ -program profilaktyczny Nie pal przy mnie proszę - program profilaktyczny Znajdź właściwe rozwiązanie - pogadanki w ramach lekcji - rozmowy z pedagogiem szkolnym - prezentacje audiowizualne - gazetki szkolne - obchody Światowego Dnia bez Papierosa - konkurs plastyczny Palić, nie palić-oto jest pytanie uczniowie kl. III szkoły podstawowej uczniowie kl. Va, Vb szkoły podstawowej, IIIa, IIIb i IIIc gimnazjum uczniowie kl. Va, Vb, higienistka szkolna maj marzec-maj 3. INFORMACYJNA Spożywanie alkoholu spożywanie, mechanizm uzależnienia, skutki nałogu - pogadanki z uczniami w ramach lekcji - prezentacje audiowizualne - gazetki szkolne - zajęcia opiekuńczo - wychowawcze z dożywianiem dla dzieci z rodzin ryzyka alkoholowego program profilaktyczny Przyszła matka, przyszły ojciec. uczniowie klas I gim., realizatorzy zajęć opiekuńczo z dożywianiem kwiecień, realizatorzy programu - 8 -
4. INFORMACYJNA Środki uzależniające przyczyny i skutki zażywania i uzależnienia. Dopalacze. - pogadanki z wychowawcą w ramach lekcji - prezentacje audiowizualne - gazetki szkolne - spotkanie szkoleniowe dla rodziców. - warsztaty profilaktyczne w Regionalnym Centrum Profilaktyki dla Dzieci i Młodzieży w Rogoźnie - Nie mów tak, gdy chcesz powiedzieć nie uczniowie gimnazjum rodzice klas IV-VI i gimnazjum kl. VIa, VIb, IIa gim. Uczniowie kl. IIgim, specjalista uzależnień październik, nauczyciele, pracownicy centrum listopad/poradnia Psych.-Ped 2. INFORMACYJNA 3. INFORMACYJNA PRZECIWDZIAŁANIE PRZEMOCY I AUTOAGRESJI Mówimy stop przemocy w szkole i poza nią Uczymy się kulturalnego zachowania i wyrażania się Szukamy konstruktywnych sposobów rozwiązywania problemów. - pogadanki o przejawach agresji w ramach lekcji - rozmowy z pedagogiem szkolnym - udział szkoły do kampanii Szkoła bez przemocy - praca wychowawcza z uczniami - rozmowy z pedagogiem szkolnym - praca wychowawcza z uczniami - rozmowy z pedagogiem szkolnym - obserwacja zachowań uczniów, rodzice, higienistka szkolna - 9 -
4. INFORMACYJNA Uczymy się asertywności. dbamy o uczucia i emocje swoje i kolegów - praca wychowawcza z uczniami - rozmowy z pedagogiem szkolnym - Emocje mój sprzymierzeniec mój wróg? uczniowie kl.vi,kl. III gim. listopad-grud. /Poradnia Psych.-Ped - Jak radzić sobie ze stresem? -warsztaty - Złość,gniew, asertywność-jak to wyrażać/ NIEPOWODZENIA SZKOLNE Poznajemy trudności dydaktyczne uczniów - wstępna obserwacja wychowawców i pedagoga - analiza dokumentacji szkolnej uczniów - współpraca z rodzicami w rozpoznaniu słabszych obszarów rozwojowych uczniowie kl.vi uczniowie kl I gim. uczniowie oddziału przedszkolnego,kl.i sz.p. i gim., uczniowie nowoprzybyli, rodzice luty/poradnia Psych.- Ped. listopad/poradnia Psych.-Ped - 10 -
PROFILAKTYKA DRUGORZĘDOWA LP. STRATEGIA TEMAT - ZADANIE SPOSÓB REALIZACJI ADRESACI TERMIN REALIZACJI, ODPOWIEDZIALNI ZABURZENIA ZACHOWANIA Praca z dzieckiem przejawiającym zaburzenia zachowania Praca z dzieckiem przejawiającym trudności w nauce Praca z dzieckiem posiadającym zaburzoną postawę ciała - oddziaływania wychowawcze - pedagogizacja rodziców - kierowanie do specjalistów - współpraca z Policją - współpraca z Sądem Rodzinnym i Nieletnich - współpraca z kuratorami sądowymi PROBLEMY DYDAKTYCZNE - zajęcia korekcyjnokompensacyjne - zajęcia rewalidacyjne - zajęcia wyrównywania wiedzy - zajęcia logopedyczne - kierowanie na terapie do poradni psychologicznopedagogicznej - kierowanie do specjalistów WADY POSTAWY uczniowie przejawiający zaburzenia zachowania, rodzice uczniowie przejawiający trudności - gimnastyka korekcyjna uczniowie z wadami postawy pedagog szkolny dyrektor nauczyciele prowadzący zajęcia, dyrektor nauczyciel prowadzący zajęcia, dyrektor - 11 -
Praca z dzieckiem posiadającym zaburzoną wymowę WADY WYMOWY - zajęcia logopedyczne uczniowie z wadami wymowy PROFILAKTYKA TRZECIORZĘDOWA nauczyciel prowadzący zajęcia, dyrektor Profilaktyka trzeciorzędowa odnosi się do populacji klinicznej, dokładnie zdiagnozowanej. Praca z uczniem ma na celu przeciwdziałanie pogłębianiu się istniejącej dysfunkcji, oraz umożliwienie mu powrotu do społecznie akceptowanego i osobiście satysfakcjonującego trybu życia. Działania podejmowane w ramach profilaktyki trzeciorzędowej mają charakter wysoce specyficzny, dostosowany do indywidualnych potrzeb osób dysfunkcjonalnych. Najczęściej jest to forma terapii i działań readaptacyjnych w wymiarze indywidualnym lub grupowym. Działania w zakresie profilaktyki trzeciorzędowej w naszej szkole polegają w znacznej mierze na wskazywaniu rodzicom i opiekunom miejsc, w których można taką pomoc uzyskać. ZABURZENIA ZACHOWANIA - kierowanie na terapię psychologiczną - wnioskowanie o umieszczenie w placówkach opiekuńczo- lub szkolno- TRUDNOŚCI SZKOLNE - nauczanie indywidualne - kierowanie na terapie do specjalistów - kierowanie do specjalistycznych szkół np. szkoły specjalnej dla upośledzonych umysłowo, niedosłyszących lub niedowidzących, ochotniczych hufców pracy -kierowanie do specjalistycznych poradni PROBLEMATYKA ZDROWOTNA - 12 -
- kierowanie do specjalistów uczniów z wadami wzroku, słuchu ( na podstawie bilansu zdrowotnego dokonywanego przez higienistkę szkolną ) PROBLEMATYKA UZALEŻNIEŃ - kierowanie do ośrodków leczenia uzależnień - 13 -