Szkolny Program Profilaktyki Gimnazjum I Liceum Ogólnokształcącego Łódzkiego Stowarzyszenia na rzecz Porozumienia z Europą
Działalność edukacyjna szkoły jest określona przez: 1. szkolny zestaw programów nauczania, który uwzględniając wymiar wychowawczy, obejmuje całą działalność szkoły z punktu widzenia dydaktycznego; 2. program wychowawczy szkoły obejmujący wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym; 3. program profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, obejmujący wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym. Szkolny zestaw programów nauczania, program wychowawczy szkoły oraz program profilaktyki tworzą spójną całość i muszą zawierać wszystkie wymagania opisane w podstawie programowej. Ich przygotowanie i realizacja są zadaniem zarówno całej szkoły, jak i każdego nauczyciela. Szkolny program profilaktyki podstawa prawna - Rozporządzenie MENiS z dn. 26 lutego 2002 w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół - Rozporządzenie MENiS w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem - Konwencja Praw Dziecka - Ustawa o systemie oświaty - Konstytucja RP
Szkolny Program Profilaktyki Założenia ogólne Za wychowanie i rozwój dziecka główną odpowiedzialność ponoszą i opiekunowie. Są oni pierwszymi i głównymi wychowawcami, przekazującymi dzieciom wartości i swoje poglądy. Szkoła niesie odpowiednią pomoc rodzicom w wykonywaniu przez nich obowiązków związanych z wychowywaniem dzieci. Pomoc ta dotyczy również pedagogizacji rodziców. Szkolny Program Profilaktyki adresowany jest do uczniów, nauczycieli i rodziców. Wszyscy współpracują z wychowawcami w realizacji zadań profilaktycznych. Szkolny Program Profilaktyki jest zgodny ze Statutem Szkoły i Szkolnym Programem Wychowawczym. Szkolny Program Profilaktyki uchwalany jest przez Radę Pedagogiczną po konsultacjach z Samorządem Uczniowskim i rodzicami. W ramach programu podejmowane są działania: 1. informacyjne 2. edukacyjne 3. integrujące 4. wdrażające określone umiejętności 5. interwencyjne
Przyczyny problemów w nauce, wychowawczych i ryzykownych zachowań dzieci i młodzieży Problemy w domu: - bieda - niewłaściwe relacje wewnątrzrodzinne - brak kontroli ze strony rodziny - brak zainteresowania dzieckiem - nadmierna tolerancja - brak reguł, konsekwencji - nadmierne wymagania wobec dziecka - patologie - przemoc w rodzinie Konflikty Brak motywacji do nauki Braki w wiadomościach Lęk przed złymi ocenami Nierozpoznane deficyty rozwojowe Brak umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych, stresowych Zaburzona samoocena Nie utożsamianie się ze szkołą Presja grupy Brak zaspokojenia potrzeby akceptacji Złe funkcjonowanie w klasie inny, kozioł ofiarny, samotnik, zbyt ambitny Fobia szkolna Brak umiejętności społecznych Konflikt z m Czynniki biologiczne dużo testosteronu Czynniki zdrowotne np. zaburzenia hormonalne Oddziaływanie wzorców medialnych Brak możliwości rozładowania własnej aktywności w sposób akceptowany społecznie Zaburzenia odżywiania anoreksja, bulimia Depresja Problemy osobiste np. niepowodzenia miłosne Uzależnienia Przestępczość, sekty Przyczyny dydaktyczne popełniane błędy metodyczne, niedostateczna znajomość uczniów, brak należytej opieki nad uczniem z problemami
Cele ogólne Szkolnego Programu Profilaktyki 1. Stworzenie pozytywnego i przyjaznego środowiska do nauki, co może znacznie ograniczyć liczbę destrukcyjnych zachowań 2. Rozwijanie zainteresowań i przeciwdziałanie niepowodzeniom szkolnym 3. Wspomaganie rozwoju moralnego uczniów poszanowanie wartości, norm, autorytetów, kształtowanie postaw 4. Stworzenie uczniom możliwości przynależności do pozytywnych grup rówieśniczych 5. Ochrona uczniów przed zagrożeniami poprzez informowanie, ostrzeganie, reagowanie na pojawiające się zagrożenia 6. Uczenie świadomego decydowania o sobie i ponoszenie konsekwencji własnych decyzji 7. Pomoc w realizowaniu celów rozwojowych i radzenia sobie z trudnościami w życiu 8. Kształtowanie odpowiedzialności za zdrowie swoje i innych 9. Promocja zdrowego i aktywnego stylu życia 10. Wspomaganie rodziców w prawidłowym pełnieniu przez nich funkcji wychowawczych. Szkolny Program Profilaktyki - działania l.p. Czynniki ryzyka Czynniki chroniące i strategie działania 1. wagary Diagnoza przyczyn Dbałość o wysoką frekwencję Kontrakty z uczniami Przestrzeganie zasad WSO Integracja zespołu klasowego Ścisła współpraca n-li uczących w klasie Dobra atmosfera w szkole Promowanie zmiany zachowania Metody aktywizujące na lekcjach Ścisła współpraca z rodzicami termin Odpowiedzial. wychowawcy 2. Słabe wyniki w nauce Diagnoza przyczyn Skierowanie ucznia na badania psychologiczne Zachęcanie do wysiłku i pokonywania trudności wychowawcy
3. Lekceważący stosunek do szkoły i nauczycieli, brak dyscypliny 4. Brak celów życiowych Zajęcia Efektywne techniki zapamiętywania. Organizacja pracy umysłowej Indywidualna praca z uczniem Zajęcia wyrównawcze Promowanie każdej zmiany Diagnoza przyczyn Jasne reguły postępowania Konsekwentne przestrzeganie zasad WSO Elementy motywacji w systemie oceniania Indywidualne rozmowy Analiza mocnych stron ucznia i umożliwienie prezentowanie ich Działania prowadzące do zainteresowania nauką i własnym rozwojem Uświadomienie potrzeb i celów Podejmowanie decyzji wyboru szkoły i zawodu 5. Uczeń samotnik Diagnoza przyczyn Kształtowanie umiejętności społecznych Integracja zespołu klasowego Współpraca wszystkich nauczycieli Dobranie odpowiednich metod pracy 6. Uczeń płaczliwy Diagnoza przyczyn Serdeczne rozmowy z uczniem Praca nad samooceną i poczuciem własnej wartości Rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych 7. Zachowania agresywne Zajęcia jak radzić sobie z agresją własną i cudzą Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z emocjami, stresem, zagrożeniem Informacja gdzie szukać pomocy Zajęcia z zakresu integracji, rozwiązywania konfliktów, komunikacji, samopoznania W przypadku ucznia agresywnego indywidualny kontakt, promowanie zmiany, współpraca z rodzicami w miarę potrzeb cały cykl nauki w miarę potrzeb w miarę potrzeb,
8. Stres Sposoby radzenia sobie w sytuacjach stresowych Wzmacnianie poczucia własnej wartości Rodzina, przyjaciele, przyjazny zespół klasowy grupą wsparcia Informacja, gdzie szukać pomocy 9. Uzależnienie od nikotyny i alkoholu 10. Uzależnienie od środków psychoaktywnych 11. Uzależnienie od komputera, Internetu i telefonów komórkowych Dostarczenie uczniom i rodzicom wiedzy nt. konsekwencji palenia papierosów i picia alkoholu Wzmacnianie poczucia własnej wartości Uczenie świadomego decydowania o sobie, sztuka mówienia nie Pokazywanie perspektyw zdrowego stylu życia i satysfakcji bez używania substancji uzależniających Obserwacja uczniów, aktywne dyżury, zakaz opuszczania szkoły podczas przerw W przypadku uczniów palących, lub pijących alkohol konsekwencje wynikające z WSO, indywidualne rozmowy, współpraca z rodzicami Informacja, gdzie szukać pomocy Przekazywanie rzetelnej wiedzy na temat narkotyków i innych środków psychoaktywnych i mechanizmów rozwoju uzależnień Kształtowanie zachowań opartych na asertywności nie uleganie wpływom, nie uleganie nałogom Informacja, gdzie szukać pomocy Wskazanie zagrożeń dla życia społecznego i zdrowia wynikających z uzależnienia od nowoczesnych technologii Wskazanie alternatywnych form zdrowego spędzania wolnego czasu 12. Cyberprzemoc Dostarczenie uczniom informacji nt. zasad korzystania i zagrożeń płynących z użytkowania różnych technologii komunikacyjnych Informacja o konsekwencjach prześladowania, nękania z wykorzystaniem Internetu, SMSów i in. także odpowiedzialność karna Pomoc uczniowi prześladowanemu Wyciągnięcie konsekwencji wobec ucznia sprawcy nauczyciel informatyki
13. Negatywne wzorce w mediach 14. Ryzykowne zachowania seksualne młodzieży powodujące zagrożenie wirusem HIV 15. Zaburzenia zdrowia wynikające z niewłaściwego trybu życia 16. Zaburzenia odżywiania Zapobieganie kształtowaniu niewłaściwych postaw Uczenie krytycznego stosunku do mediów Wskazanie zagrożeń i pozytywnej roli środków masowego przekazu Istota zakażenia wirusem HIV, powodującym AIDS i innych zakażeń przenoszonych drogą płciową Podejmowanie działań zapobiegających zbyt wczesnej inicjacji seksualnej Działania kształtujące postawy prorodzinne Czynniki sprzyjające i zagrażające zdrowiu Aktywność fizyczna zapobiegająca wadom postawy i otyłości Racjonalne odżywianie Przestrzeganie zasad higieny osobistej i higieny pracy umysłowej Nabywanie umiejętności dbania o swoje zdrowie i odpowiedzialności za nie Informacja o przyczynach i skutkach anoreksji i bulimii Obserwacja uczniów pod kątem ewentualnego występowania tych chorób W przypadku wystąpienia tych chorób ścisła współpraca z rodzicami Informacja, gdzie szukać pomocy 17. Depresja Informacja dla rodziców o podejrzeniu występowania u ucznia depresji Ścisła współpraca z rodzicami Pomoc specjalistyczna Praca indywidualna z uczniem, stworzenie grupy wsparcia 18. Zagrożenia wynikające z nieprzestrzegania zasad bezpieczeństwa Stworzenie uczniom bezpiecznych warunków pracy Poznanie zagrożeń i zasad zachowania Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa Podejmowanie racjonalnych działań w sytuacji zagrożenia Znajomość zasad udzielania pierwszej pomocy 19. Sekty Co i dlaczego powinniśmy wiedzieć o sektach zagrożenia Ostrzeżenie przed szukaniem akceptacji w sektach nauczyciel biologii, pielęgniarka, koledzy
20. Znieczulica społeczna Wzmacnianie poczucia własnej wartości i umiejętności asertywnych Zaspakajanie potrzeby przynależności w przyjaznej szkole i zespole klasowym Ścisła współpraca z rodzicami Uwrażliwienie na drugiego człowieka Rozwijanie aktywności w pomaganiu osobom biednym, starszym i słabszym Przybliżenie problemu osób niepełnosprawnych Kwesty, zbiórki, wolontariat 21. Dyskryminacja Kształtowanie postaw tolerancji, poszanowania odmienności, innych tradycji i poglądów Respektowanie praw innych 22. Demoralizacja, przestępczość Przestrzeganie norm i zasad współżycia społecznego Informacja o odpowiedzialności karnej młodocianych Współpraca z domem rodzinnym Współpraca z policją i kuratorem sądowym do spraw nieletnich uczniowie samorząd szkolny Wychowawcy, Sposoby realizacji Szkolnego Programu Profilaktyki: Treści Szkolnego Programu Profilaktyki w większości realizuje się na godzinach wychowawczych i na lekcjach z poszczególnych. Można je również realizować w trakcie wycieczek, wyjść na wystawy tematyczne, czy przedstawienia teatralne. Ważną rolę odgrywają indywidualne rozmowy z uczniami. Przeprowadzane są zajęcia warsztatowe, pogadanki, dyskusje, wyświetlane filmy. Uczniowie aktywizowani są do przygotowywania referatów, gazetek, plakatów i wystaw. Spodziewane osiągnięcia uczniów: W wyniku działań profilaktycznych uczeń potrafi: - radzić sobie w sytuacji przemocy, stresu, zagrożenia, - być asertywnym, nie podejmować ryzykownych zachowań, - zna konsekwencje zażywania narkotyków, palenia i picia na własne zdrowie, - prowadzić zdrowy i aktywny tryb życia, - być odpowiedzialnym za swoją naukę i wybór zawodu - być otwartym na potrzeby innych ludzi