PROGRAM WYCHOWAWCZO - PROFILAKTYCZNY Szkoła Branżowa I stopnia nr 1 z oddziałami Zasadniczej Szkoły Zawodowej Nr 1 w Górnośląskim Centrum Edukacyjnym w Gliwicach Obszar Cele Zadania Formy i metody pracy Oczekiwane efekty Zdrowie edukacja zdrowotna Dbałość o zdrowie psychiczne, zapobieganie chorobom i zaburzeniom psychicznym, Umiejętność dokonywania samooceny oraz radzenia sobie z problemami, planowanie własnej przyszłości Zapoznanie z przyczynami i źródłami stresu, wpływu stresu na funkcjonowanie organizmu i psychiki człowieka. Nabycie i rozwijanie umiejętności stosowania w praktyce strategii radzenia sobie ze stresem lub objawami stanów depresyjnych u siebie lub osób z otoczenia. Zapoznanie z metodami odreagowywania na sytuacje stresowe oraz obniżania napięcia wynikającego z sytuacji stresowych. Kształtowanie świadomości własnych ograniczeń i potrzeby ciągłego rozwoju, zajęcia z wychowania do życia w rodzinie, pogadanki z psychologiem, pedagogiem, filmy, literatura fachowa, prelekcje ze specjalistami, lekcje biologii, wych.-fiz. zajęcia z wychowania do życia w rodzinie, pogadanki z psychologiem, pedagogiem, filmy, literatura fachowa, prelekcje ze specjalistami, indywidualne rozmowy z uczniem Uczeń ma świadomość przyczyn i źródeł stresu Uczeń wie, jak przeciwdziałać sytuacjom stresowym - zna i stosuje metody łagodzenia stresu. Uczeń potrafi dokonać samooceny oraz potrafi rozwiązać problemy, z którymi się spotyka. 1
podnoszenie poczucia własnej wartości. Rozwijanie i doskonalenie umiejętności dokonywania oceny własnych umiejętności, planowania ich rozwoju oraz wykorzystywania ich w związku z planowaną w przyszłości pracą lub wyznaczeniu życiowych celów. Umiejętność wyrażania własnych uczuć, Rozwijanie postawy proaktywnej, w której uczeń przejmuje inicjatywę oraz odpowiedzialność za swoje działania i decyzje Doskonalenie umiejętności asertywnego radzenia sobie w relacjach z innymi. Rozwijanie empatii i wrażliwości, na potrzeby innych oraz umiejętności wsparcia emocjonalnego. zajęcia z wychowania do życia w rodzinie, pogadanki z psychologiem, pedagogiem, filmy, literatura fachowa, prelekcje ze specjalistami, lekcje biologii, indywidualne rozmowy z uczniem Uczeń potrafi panować nad emocjami, właściwie komunikuje swoje potrzeby, potrafi pomóc innym Doskonalenie umiejętności wyrażania własnych uczuć oraz właściwej ich komunikacji, a także przyjmowania informacji 2
Dbałość o zdrowie somatyczne, zapobieganie zaburzeniom i chorobom, zapoznanie z przyczynami chorób cywilizacyjnych. zwrotnej, jak również zdolności do samorealizacji, samokontroli a także panowania nad emocjami. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stratą lub traumatycznym wydarzeniem Utrwalanie umiejętności rozpoznawania symptomów zagrożeń, wynikających z zaniedbań dotyczących właściwej aktywności fizycznej. Dążenie do zmiany zachowań zdrowotnych poprzez utrwalanie zachowań sprzyjających zdrowiu lub zmiany zachowań ryzykownych na prozdrowotne. zajęcia z wychowania do życia w rodzinie, zajęcia wych.-fiz., zawody sportowe, pogadanki z psychologiem, pedagogiem, filmy, literatura fachowa, prelekcje ze specjalistami, zbieranie ulotek informacyjnych oraz zapoznanie się z ich treścią, wykonanie gazetek informacyjnych, warsztaty, Uczeń rozumie potrzebę dbałości o zdrowie i właściwą aktywność fizyczną, rozumie pojęcie chorób cywilizacyjnych, zna ich przyczyny i skutki oraz metody zapobiegania tym chorobom; rozumie idee organizowania i uczestnictwa w akcjach profilaktycznych. Zapoznanie, ze znaczeniem sprawności fizycznej dla zdrowia człowieka Zapoznanie z przyczynami i skutkami chorób cywilizacyjnych: nowotworowych, układu 3
krążenia, AIDS, otyłości, WZW. Stosowanie zasad zdrowego żywienia Posiadanie wiedzy o konsekwencjach zdrowotnych, społecznych i psychologicznych uzależnienia od TV, Internetu i telefonu, gier, mediów społecznościowych - Zgodnie z Priorytetami MEN (podstawowymi kierunkami Propagowanie i zorganizowanie akcji: - dzień bez papierosa, - Światowy Dzień Walki z AIDS. Zapoznanie ze składnikami pożywienia, ich rolą w organizmie oraz ich zróżnicowanym zapotrzebowaniem. Zapoznanie z różnymi dietami, skutkami ich stosowania oraz promocja zdrowej żywności i kultury spożywania posiłków. Promowanie zdrowej żywności. Kultura spożywania posiłków. Zapoznanie uczniów z negatywnym wpływem nadużywania Internetu i telefonu. Kształtowanie umiejętności organizowania czasu wolnego w sposób zapewniający komfort i dbałość o zdrowie lekcje biologii, chemii, wych.-fiz., pedagogiem, dietetykiem, pielęgniarką szkolną, analiza materiałów reklamowych i artykułów prasowych, filmy, literatura fachowa, prelekcje ze specjalistami dla uczniów i rodziców, konkurs na plakat lub hasło reklamujące zdrową żywność, lekcje z podstaw żywienia i technologii gastronomicznej. prelekcje dla rodziców i nauczycieli lekcje wychowawcze, lekcje biologii, zajęcia z przygotowania do życia w rodzinie, pogadanki z pedagogiem, rozmowy z psychologiem, Uczeń zna składniki pokarmowe, potrafi ustalić prawidłowy jadłospis, zna pojęcie zdrowej żywności. Uczeń: - zna konsekwencje dla zdrowia fizycznego i psychicznego wynikające z uzależnienia od Internetu i telefonu, TV, gier, mediów społecznościowych, - dba o nawiązywanie i utrzymywanie 4
realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2017/2018), p.3. Bezpieczeństwo w Internecie. Odpowiedzialne korzystanie z mediów społecznych. fizyczne i psychiczne oraz prawidłowe relacje interpersonalne. satysfakcjonujących kontaktów społecznych. Relacje kształtowanie postaw społecznych Znajomość zasad udzielania pierwszej pomocy. Znajomość i stosowanie zasad skutecznej komunikacji Dbałość ucznia o właściwy stosunek do innych ludzi, Prezentowanie uczniom zasad udzielania pierwszej pomocy. Prezentowanie przez uczniów nabytych umiejętności. Doskonalenie umiejętności wyrażania własnych uczuć oraz właściwej ich komunikacji, a także przyjmowania informacji zwrotnej, jak również tworzenia relacji opartych na wzajemnym szacunku i zaangażowaniu obydwu stron. Kształtowanie prospołecznych postaw uczniów i rozwijanie pozytywnego systemu wartości w klasie poprzez zaangażowanie w różne formy aktywności (koła projekcje filmów, modele (fantom), wyposażenie apteczki, lekcja przedmiotowa (Edukacja dla bezpieczeństwa), rozmowa z pielęgniarką pedagogiem, wych.-fiz., analiza materiałów reklamowych i artykułów prasowych, filmy, literatura fachowa, prelekcje ze specjalistami w dziedzinie PR, pedagogiem, analiza artykułów prasowych, współpraca z CEO, WOŚP, instytucjami charytatywnymi, Uczeń - potrafi udzielić pierwszej pomocy Uczeń zna i stosuje zasady skutecznej komunikacji, potrafi aktywnie słuchać Uczeń potrafi dokonać właściwego wyboru w różnych sytuacjach życiowych, pomaga innym, 5
Umiejętność tworzenia swojego przyszłego wizerunku zainteresowań, wolontariat, itp.) a także podejmowanie działań na rzecz innych osób w celu poprawy ich sytuacji. Kształtowanie pozytywnego poczucia własnej wartości m.in. poprzez rozwój kompetencji uczniów z zakresu wyrażania i przyjmowania pochwał przy jednoczesnym doskonaleniu umiejętności zmiany postaw i zachowań przez stosowanie oraz przyjmowanie asertywnej krytyki. filmy, literatura fachowa, pedagogiem, analiza materiałów reklamowych i artykułów prasowych, filmy, literatura fachowa, prelekcje ze specjalistami w dziedzinie PR, Uczeń potrafi dokonać własnej samooceny, właściwie zachować się w życiu towarzyskim, rodzinnym i szkolnym, dba o piękny języka Znajomość technik mediacyjnych oraz rozwiązywania konfliktów Rozwijanie umiejętności stosowania różnych form komunikacji werbalnej i niewerbalnej w celu autoprezentacji oraz prezentacji własnego stanowiska. Rozwijanie kompetencji z zakresu rozwiązywania konfliktów z zastosowaniem negocjacji i mediacji, a także stosowania w praktyce umiejętności poszukiwania optymalnych pedagogiem, wych.-fiz., mediatorem, filmy, literatura fachowa, prelekcje ze specjalistami Uczeń potrafi rozwiązywać problemy i trudne sytuacje, szuka porozumienia. 6
Rozumienie znaczenia nauki jako "inwestycji w siebie", dbałość o kulturę życia codziennego, właściwe relacje oraz język. Umiejętność współdziałania z innymi ludźmi Dbałość o kulturę życia codziennego i właściwy język - Zgodnie z Priorytetami MEN (podstawowymi kierunkami realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym i kompromisowych rozwiązań sytuacji konfliktowych. Budowanie w klasie bezpiecznego środowiska umożliwiającego koncentrację na nauce jak i różnych form pracy grupowej nad rozwiązaniem problemów, rozwijanie kompetencji komunikacyjnych, uważności oraz empatii, a także poprzez to zwiększaniu umiejętności budowania podmiotowych relacji z innymi, opartych na szacunku, akceptacji i zrozumieniu. Doskonalenie umiejętności szukania inspiracji w innych - w celu rozwijania własnej kreatywności oraz przełamywaniu stereotypów i uprzedzeń. Profilaktyka zachowań antydyskryminacyjnych. Zapoznanie z wpływem obrzędów i obyczajów na zachowanie człowieka. Zapoznanie z podstawami savoir - vivre. lekcje religii/etyki, pogadanki z psychologiem, pedagogiem, filmy, literatura fachowa, pedagogiem, konkursy, filmy, literatura fachowa udział w spektaklach teatralnych, dyskusja, pogadanka, lekcje religii, Uczeń potrafi docenić wagę wykształcenia jako niezbędnego czynnika rozwoju zawodowego oraz kultury osobistej, jak również docenić rolę i wkład nauczyciela w rozwój intelektualny każdego ucznia. Uczeń szanuje godność i zdanie drugiego człowieka Uczeń potrafi: - zachować się w życiu towarzyskim, rodzinnym, szkolnym, - zachować się odpowiednio w teatrze i podczas 7
2017/2018), p.5. Wzmacnianie wychowawczej roli szkoły. Rozumienie znaczenia wychowania wyniesionego z domu oraz roli rodziny w tworzeniu swojego przyszłego wizerunku i wizerunku rodziny - Zgodnie z Priorytetami MEN (podstawowymi kierunkami realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2017/2018), p.5. Wzmacnianie wychowawczej roli szkoły. Kształtowanie aktywnej postawy wobec przyszłej pracy zawodowej oraz wymagań rynku pracy - Zgodnie z Priorytetami MEN (podstawowymi kierunkami realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym Zapoznanie z rolą języka jako narzędzia do porozumiewania się. Uwrażliwienie na piękno języka ojczystego. Zapoznanie z konsekwencjami używania wulgaryzmów. Zapoznanie ze znaczeniem roli rodziny w kształtowaniu osobowości małego dziecka, zaspokajaniu najważniejszych potrzeb człowieka. Kształtowanie orientacji zawodowej. Współpraca z pedagogiem szkolnym, nauczycielem doradztwa zawodowego, Urzędem Pracy oraz innymi języka polskiego, WOS, WOK, warsztaty film, pogadanki, artykuły Warsztaty z pedagogiem, nauczycielem doradztwa zawodowego, przedstawicielem Urzędu Pracy i innych instytucji koncertu, - dbać o piękny język wypowiedzi i o czystość języka, - troszczyć się o właściwe słownictwo w rozmowach z rówieśnikami. Uczeń potrafi: - docenić rolę rodziny w kształtowaniu osobowości dziecka, - docenić wkład rodziców w wychowanie dziecka. Uczeń - określa swą przyszłość zawodową, - potrafi przygotować dokumenty aplikacyjne, - potrafi wypełnić dokumenty związane z podjęciem pracy, - potrafi przygotować się 8
2017/2018), p. 4. Wprowadzanie doradztwa zawodowego do szkół. instytucjami, w celu uzyskania informacji o sytuacji na lokalnym rynku pracy. do rozmowy kwalifikacyjnej. Kultura wartości, normy, wzory zachowań Kształtowanie odpowiedzialności. Kształcenie umiejętności wypełniania dokumentów, przygotowania dokumentów aplikacyjnych, poszukiwania ofert pracy, przygotowania do rozmowy kwalifikacyjnej przed podjęciem pracy. Wdrażanie do podejmowania odpowiedzialności, za realizację określonych zadań lub dziedzin życia szkoły, jak również, doskonalenie umiejętności podejmowania racjonalnych decyzji, w oparciu o posiadane informacje oraz ocenę skutków własnych działań. pedagogiem, wych.-fiz., filmy, literatura fachowa, prelekcje ze specjalistami, analiza artykułów prasowych Uczeń potrafi podejmować i uzasadniać podejmowane przez siebie decyzje. Kształtowanie postaw obywatelskich Rozwijanie umiejętności realizacji własnych celów, w oparciu o rzetelną pracę i uczciwość, a także rozwój zainteresowań, poszerzenie autonomii i samodzielności. Rozwijanie postaw prospołecznych wych.- fiz., lekcje historii, lekcje Uczeń kształtuje i rozwija w sobie patriotyzm oraz 9
i patriotycznych. Poznanie dziedzictwa kultury narodowej i regionalnej. Uczenie się rozumienia różnych dziedzin, form i zjawisk kultury, dziedzictwa kulturowego ludzkości. i obywatelskich w duchu poszanowania wartości uniwersalnych, narodowych, państwowych i lokalnych, jak również rozwijanie szacunku dla kultury i dorobku narodowego. muzealne, pogadanki z wychowawcą, psychologiem, pedagogiem, filmy, literatura fachowa, spotkania z politykami i samorządowcami, przedstawicielami różnych religii lub mniejszości. miłość do swojej małej Ojczyzny, Jest tolerancyjny, wobec mniejszości narodowych i religijnych, jest świadomy wartości kultury i tradycji w życiu ludzkim. Rozwijanie wiedzy, na temat różnych kultur i ich wkładu w rozwój cywilizacji, a także związane z tym dostarczanie wiedzy oraz kształcenie umiejętności niezbędnych, w rozwiązywaniu problemów, które wynikają z wielokulturowości. Realizowanie elementów edukacji regionalnej. Uwzględnienie problematyki regionalnej na zajęciach z różnorodnych przedmiotów (historii, j. polskiego, geografii, przedmiotów zawodowych. Poznawanie historii, kultury oraz zabytków miasta i regionu. 10
Nawiązanie współpracy z muzeum i instytucjami kulturalnymi miasta. Organizowanie wędrówek po Gliwicach i po okolicy. Poznanie tradycji, zwyczajów, sztuki ludowej, gwary i kuchni śląskiej. Promowanie zachowań ceniących wartość kultury. Kształtowanie wewnętrznego życia jednostki z bogactwem motywacji i aspiracji. Zgodnie z Priorytetami MEN (podstawowymi kierunkami realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2017/2018), p.5. Wzmacnianie wychowawczej roli szkoły Budowanie tożsamości narodowej i regionalnej. Dokonywanie analizy postaw, wartości, norm społecznych, które wpływają na zachowanie oraz rozwijanie umiejętności właściwego zachowania się z uwzględnieniem sytuacji i miejsca. Kształtowanie postaw altruistycznych. Podejmowanie akcji i działań charytatywnych. pedagogiem, filmy, literatura fachowa, prelekcje ze specjalistami, wycieczki klasowe Uczeń czuje się zobowiązany do przestrzegania ogólnoludzkich norm etycznych, okazuje szacunek drugiemu człowiekowi, jest pełen empatii 11
Kształtowanie poszanowania godności własnej oraz innych osób. Przygotowanie uczniów do świadomego korzystania ze środków masowego przekazu. - Zgodnie z Priorytetami MEN (podstawowymi kierunkami realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2017/2018), p.3. Bezpieczeństwo w Internecie. Odpowiedzialne korzystanie z mediów społecznych. Dbałość ucznia o właściwy stosunek do innych ludzi. Pomoc w kształtowaniu orientacji etycznej i budowaniu hierarchii wartości. Rozwijanie umiejętności krytycznego myślenia w kontekście analizy wpływów rówieśników i mediów na zachowanie. Rozwijanie wytrwałości w dążeniu do celu, wyzwalanie potrzeby bycia ambitnym. Rozwijanie samoświadomości dotyczącej praw, wartości oraz postaw, a także potrzeby wspólnego działania na rzecz innych osób. Rozwijanie umiejętności wyrażania własnych emocji oraz odczytywania uczuć i emocji towarzyszących innym oraz umiejętnego reagowania. pedagogiem, filmy, literatura fachowa, pedagogiem, filmy, literatura fachowa, prelekcje ze specjalistami Uczeń jest krytyczny w stosunku do informacji przekazywanych przez media. Uczeń potrafi we właściwy sposób wyrażać oraz reagować na emocje, szanuje godność i zdanie drugiego człowieka, jest tolerancyjny. 12
Kształtowanie postaw wyrażających szacunek dla ludzi, niezależnie od religii, statusu materialnego, wieku, wyglądu, poziomu rozwoju intelektualnego, fizycznego, respektowanie ich praw - Zgodnie z Priorytetami MEN (podstawowymi kierunkami realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2017/2018), p.5. Wzmacnianie wychowawczej roli szkoły. Kształtowanie postaw wyrażających szacunek dla ludzi niepełnosprawnych, zrozumienia dla ich odmienności - Zgodnie z Priorytetami MEN (podstawowymi kierunkami realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2017/2018), p.5. Wzmacnianie wychowawczej roli szkoły. Zwiększanie umiejętności zaspokajania potrzeb psychoemocjonalnych w sposób zgodny z przyjętymi normami, regułami i zasadami. Podejmowanie działań w celu zapobiegania dyskryminacji, uczestnictwo w programach edukacyjnych, organizowanie akcji Stop nietolerancji, itp. Włączanie się uczniów w akcje o charakterze charytatywnym. Organizowanie pomocy wybranym przez siebie potrzebującym. Organizowanie akcji Inny nie znaczy gorszy. Pogadanki, prelekcje, lekcje wychowawcze, wych.-fiz. Prelekcje filmów ( Chce się żyć, Nietykalni, Jak motyl i innych), pogadanki, lekcje wychowawcze, wolontariat Uczeń - jest tolerancyjny, - potrafi zachować się właściwie w otoczeniu ludzi innego wyznania, wieku, wyglądu, itp. Uczeń - charakteryzuje się właściwą postawą wobec osób niepełnosprawnych, - wyraża chęć pomocy osobom potrzebującym. 13
Dostrzeganie i rozwijanie uzdolnień uczniów - Zgodnie z Priorytetami MEN (podstawowymi kierunkami realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2017/2018), p.2. Podniesienie jakości edukacji matematycznej, przyrodniczej i informatycznej. Zachęcanie uczniów do brania udziału w olimpiadach i konkursach szkolnych i pozaszkolnych; Motywowanie uczniów do pracy; wspieranie i pomaganie uczniom w trakcie przygotowań do konkursów; konkursy przedmiotowe, edukacja rówieśnicza i doradcza wśród młodzieży Uczeń: - rozwija własne zainteresowania - chętnie pomaga innym Zachęcanie uczniów do pomagania w nauce słabszym kolegom. Bezpieczeństwo profilaktyka zachowań ryzykownych (problemowych) Znajomość zagrożeń i konsekwencji zdrowotnych wynikających z uzależnień oraz przyczyn mechanizmów ulegania nałogom. Organizacja zajęć wyrównawczych. Rozwijanie postaw aprobujących abstynencję i unikanie substancji psychoaktywnych w wymiarach emocjonalnym (pozytywny stosunek do abstynencji), poznawczym (dysponowanie wiedzą na temat zagrożeń związanych z używaniem substancji psychoaktywnych) i behawioralnym (nieużywanie substancji psychoaktywnych) lekcje biologii, wych.-fiz., zajęcia z przygotowania do życia w rodzinie, pogadanki z pedagogiem, spotkanie z psychologiem, spotkanie z policjantem z wydziału do spraw narkotyków, filmy i literatura fachowa, udział w przedstawieniach i warsztatach profilaktycznych, prelekcje dla rodziców i nauczycieli Uczeń zna zagrożenia i konsekwencje dla zdrowia fizycznego i psychicznego wynikające z uzależnień oraz nałogów, wie w jaki sposób szukać pomocy w walce z nałogami, 14
Zapoznanie uczniów z wpływem środków odurzających i psychotropowych na organizm człowieka oraz z innymi konsekwencjami nałogu. Uświadomienie przebiegu procesu uzależnienia od narkotyku i dopalaczy oraz przyczyn sięgania po coraz silniejsze środki. Obalenie mitów związanych z narkotykami. Uświadomienie przyczyn, dla których młodzież sięga po narkotyki, dopalacze. Kształtowanie umiejętności unikania środków odurzających i psychotropowych. Uświadomienie prawnych konsekwencji posiadania narkotyków i dopalaczy. 15
Świadomość zagrożeń zdrowotnych i społecznych wynikających z nieprzemyślanej i zbyt wczesnej inicjacji seksualnej. Zapoznanie uczniów z formami i placówkami pomocy osobom uzależnionym oraz zagrożonym uzależnieniem. Kształtowanie postaw zapobiegających wczesnym kontaktom seksualnym i związanych z nimi problemów. Pogłębienie wiedzy uczniów na temat cech płciowych kobiety i mężczyzny. Uczeń jest świadomy własnej seksualności oraz związanej z nią odpowiedzialności oraz konsekwencji rozpoczęcia współżycia, a także chorób wenerycznych oraz innych przenoszonych drogą płciową. Uświadomienie konsekwencji przedwczesnej inicjacji seksualnej. Zapoznanie z zagrożeniami wynikającymi z nieodpowiedzialnej inicjacji seksualnej. Świadomość współczesnych zagrożeń cywilizacyjnych Kształtowanie odpowiedzialności za własne czyny, za swoje życie i swojego partnera. Doskonalenie umiejętności rozpoznawania zagrożeń Uczeń zna i potrafi się przeciwstawić zagrożeniom 16
i technik manipulacyjnych cywilizacyjnych (uzależnienia, sekty, subkultury, choroby) i manipulacji polityczno gospodarczych (rasizm, nietolerancja, terroryzm, rozpad więzi rodzinnych, brak ideałów, nachalna reklama, itp.) pedagogiem, terapeutami, filmy, literatura fachowa, prelekcje ze specjalistami w dziedzinie PR cywilizacyjnym, rozpoznać manipulacje polityczno gospodarcze oraz metody przeciwdziałania cyberprzemocy i zasady bezpiecznego korzystania z Internetu. Umiejętność radzenia sobie z problemami oraz praktycznego rozwiązywania konfliktów. Utrwalanie informacji o bezpiecznych zachowaniach podczas korzystania z portali społecznościowych oraz metodach przeciwdziałania cyberprzemocy, a także zastosowanie w praktyce umiejętności bezpiecznego korzystania z zasobów Internetu i mediów społecznościowych. Doskonalenie umiejętności organizowania swoich zachowań w określonym czasie i przewidywania ich konsekwencji, a także dostrzegania konsekwencji zachowań wobec innych. pedagogiem, terapeutami, filmy, literatura fachowa, prelekcje ze specjalistami, działania integracyjne, warsztaty Uczeń potrafi planować swoje życie uwzględniając konsekwencje związane z wejściem w nowe role społeczne oraz nawiązuje właściwe relacje z innymi ludźmi. 17
Rozwijanie aktywnej postawy w obliczu trudnych życiowych problemów oraz dostrzeganie wyzwań i zagrożeń związanych z pełnieniem nowych ról społecznych. Rozwijanie umiejętności psychospołecznych, takich jak radzenie sobie ze stresem, poszukiwanie pomocy, rozwiązywanie konfliktów i przewidywanie konsekwencji własnych działań oraz stosowanie w praktyce sposobów rekompensowania wyrządzonych krzywd. Rozwijanie umiejętności dokonywania zmian w myśleniu, postrzeganiu i rozumieniu świata. 18