Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka matematyczna. Estymacja przedziałowa parametrów strukturalnych zbiorowości generalnej

Podobne dokumenty
t - kwantyl rozkładu t-studenta rzędu p o f stopniach swobody

AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE

Tablica Galtona. Mechaniczny model rozkładu normalnego (M10)

W zadaniu nie ma polecenia wyznaczania estymatora nieobciążonego o minimalnej wariancji. σ σ σ σ σ = =

wyniki serii n pomiarów ( i = 1,..., n) Stosując metodę największej wiarygodności możemy wykazać, że estymator wariancji 2 i=

Statystyka Inżynierska

W zadaniu nie ma polecenia wyznaczania estymatora nieobciążonego o minimalnej wariancji. σ σ σ σ σ = =

TESTY NORMALNOŚCI. ( Cecha X populacji ma rozkład normalny). Hipoteza alternatywna H1( Cecha X populacji nie ma rozkładu normalnego).

Pomiary bezpośrednie i pośrednie obarczone błędem przypadkowym

POPULACJA I PRÓBA. Próba reprezentatywna. Dr Adam Michczyński - METODY ANALIZY DANYCH POMIAROWYCH 5 1

Ćwiczenie 3. H 1 : p p 0 H 3 : p > p 0. b) dla małej próby statystykę testową oblicza się za pomocą wzoru:

Prawdopodobieństwo i statystyka r.

Planowanie eksperymentu pomiarowego I

Miary położenia wskazują miejsce wartości najlepiej reprezentującej wszystkie wielkości danej zmiennej. Mówią o przeciętnym poziomie analizowanej

Podstawy opracowania wyników pomiarowych, analiza błędów

Obliczanie średniej, odchylenia standardowego i mediany oraz kwartyli w szeregu szczegółowym i rozdzielczym?

k k M. Przybycień Rachunek Prawdopodobieństwa i Statystyka Wykład 13-2

X i. X = 1 n. i=1. wartość tej statystyki nazywana jest wartością średnią empiryczną i oznaczamy ją symbolem x, przy czym x = 1. (X i X) 2.

Estymacja to wnioskowanie statystyczne koncentrujące się wokół oszacowania wartości parametrów rozkładu populacji.

Szeregi czasowe, modele DL i ADL, przyczynowość, integracja

Statystyczna analiza danych przedziały ufności

PRZEDZIAŁY UFNOŚCI. Niech θ - nieznany parametr rozkładu cechy X. Niech α będzie liczbą z przedziału (0, 1).

ma rozkład normalny z nieznaną wartością oczekiwaną m

1. Element nienaprawialny, badania niezawodności. Model matematyczny elementu - dodatnia zmienna losowa T, określająca czas życia elementu

będą niezależnymi zmiennymi losowymi z rozkładu o gęstości

W loterii bierze udział 10 osób. Regulamin loterii faworyzuje te osoby, które w eliminacjach osiągnęły lepsze wyniki:

[, ] [, ] [, ] ~ [23, 2;163,3] 19,023 2,7

Podstawy analizy niepewności pomiarowych (I Pracownia Fizyki)

OBLICZANIE NIEPEWNOŚCI METODĄ TYPU B

EKONOMETRIA. Liniowy model ekonometryczny (regresji) z jedną zmienną objaśniającą

Prawdopodobieństwo i statystyka r.

Statystyka Inżynierska

PODSTAWY OPRACOWANIA WYNIKÓW POMIARÓW Z ELEMENTAMI ANALIZY NIEPEWNOŚCI POMIAROWYCH. dr Michał Silarski

będą niezależnymi zmiennymi losowymi o tym samym 2 x

. Wtedy E V U jest równa

( ) L 1. θ θ = M. Przybycień Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka. = θ. min

STATYSTYKA OPISOWA WYKŁAD 3,4

Zastosowanie metody najmniejszych kwadratów do pomiaru częstotliwości średniej sygnałów o małej stromości zboczy w obecności zakłóceń

ROZKŁADY ZMIENNYCH LOSOWYCH

PODSTAWY OPRACOWANIA WYNIKÓW POMIARÓW Z ELEMENTAMI ANALIZY NIEPEWNOŚCI POMIAROWYCH

N ( µ, σ ). Wyznacz estymatory parametrów µ i. Y które są niezależnymi zmiennymi losowymi.

L.Kowalski zadania ze statystyki opisowej-zestaw 5. ZADANIA Zestaw 5

Podstawowe pojcia. Metody probabilistyczne i statystyka Wykład 7: Statystyka opisowa. Rozkłady prawdopodobiestwa wystpujce w statystyce.

STATYSTYKA MATEMATYCZNA WYKŁAD 2 ESTYMACJA PUNKTOWA

VI. TWIERDZENIA GRANICZNE

Funkcja wiarogodności

PDF created with FinePrint pdffactory Pro trial version WIII/1

dev = y y Miary położenia rozkładu Wykład 9 Przykład: Przyrost wagi owiec Odchylenia Mediana próbkowa: Przykłady Statystyki opisowe Σ dev i =?

INSTRUKCJA LABORATORIUM Metrologia techniczna i systemy pomiarowe.

Analiza niepewności pomiarów Definicje

Wykład 2 Elementy statystyki.

Matematyczny opis ryzyka

ma rozkład normalny z wartością oczekiwaną EX = EY = 1, EZ = 0 i macierzą kowariancji

Matematyka ubezpieczeń majątkowych r. t warunkowo niezależne i mają (brzegowe) rozkłady Poissona:

Zadanie 1. ), gdzie 1. Zmienna losowa X ma rozkład logarytmiczno-normalny LN (, . EX (A) 0,91 (B) 0,86 (C) 1,82 (D) 1,95 (E) 0,84

Średnia arytmetyczna Klasyczne Średnia harmoniczna Średnia geometryczna Miary położenia inne

Moda (Mo, D) wartość cechy występującej najczęściej (najliczniej).

Estymacja: Punktowa (ocena, błędy szacunku) Przedziałowa (przedział ufności)

Statystyka. Analiza zależności. Rodzaje zależności między zmiennymi występujące w praktyce: Funkcyjna

W praktyce często zdarza się, że wyniki obu prób możemy traktować jako. wyniki pomiarów na tym samym elemencie populacji np.

Hipotezy o istotności oszacowao parametrów zmiennych objaśniających ˆ ) ˆ

Statystyczne charakterystyki liczbowe szeregu

PODSTAWY OPRACOWANIA WYNIKÓW POMIARÓW Z ELEMENTAMI ANALIZY NIEPEWNOŚCI POMIAROWYCH I PRACOWNIA FIZYCZNA INSTYTUT FIZYKI UJ BIOLOGIA 2016

L.Kowalski PODSTAWOWE TESTY STATYSTYCZNE WERYFIKACJA HIPOTEZ PARAMETRYCZNYCH

Statystyka Opisowa 2014 część 3. Katarzyna Lubnauer

Średnia harmoniczna (cechy o charakterze ilorazu np. Prędkość, gęstość zaludnienia)

Podstawowe zadanie statystyki. Statystyczna interpretacja wyników eksperymentu. Zalety statystyki II. Zalety statystyki

Statystyczna analiza miesięcznych zmian współczynnika szkodowości kredytów hipotecznych

ZJAZD 1. STATYSTYKA OPISOWA wstępna analiza danych

PODSTAWY OPRACOWANIA WYNIKÓW POMIARÓW Z ELEMENTAMI ANALIZY NIEPEWNOŚCI POMIAROWYCH. I Pracownia IF UJ Marzec 2017

Pobieranie próby. Rozkład χ 2

SZEREGI CZASOWE W PLANOWANIU PRODUKCJI W PRZETWÓRSTWIE SPOŻYWCZYM

1. Wnioskowanie statystyczne. Ponadto mianem statystyki określa się także funkcje zmiennych losowych o

będzie próbką prostą z rozkładu normalnego ( 2

Matematyka ubezpieczeń majątkowych r.

Statystyka i Opracowanie Danych. W7. Estymacja i estymatory. Dr Anna ADRIAN Paw B5, pok407

Statystyka Matematyczna Anna Janicka

Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka. Zajęcia 7-8

Funkcja generująca rozkład (p-two)

Sprzedaż finalna - sprzedaż dóbr i usług konsumentowi lub firmie, którzy ostatecznie je zużytkują, nie poddając dalszemu przetworzeniu.

16 Przedziały ufności

Statystyka opisowa. Stawia się pytania: pytanie co? poprzedza pytanie jak?. Najpierw potrzebna jest miara, potem można badać zmiany tej miary.

Reprezentacja krzywych...

Projekt 6 6. ROZWIĄZYWANIE RÓWNAŃ NIELINIOWYCH CAŁKOWANIE NUMERYCZNE

Matematyka II. x 3 jest funkcja

Teoria i praktyka. Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii. Fizyka. WSTiE Sucha Beskidzka Fizyka

STATYSTYKA MATEMATYCZNA WYKŁAD 1. Wiadomości wstępne

( X, Y ) będzie dwuwymiarową zmienną losową o funkcji gęstości

Wokół testu Studenta 1. Wprowadzenie Rozkłady prawdopodobieństwa występujące w testowaniu hipotez dotyczących rozkładów normalnych

Wyrażanie niepewności pomiaru

Statystyka matematyczna. Wykład II. Estymacja punktowa

Wykład ze statystyki. Maciej Wolny

KALIBRACJA NIE ZAWSZE PROSTA

Statystyka Matematyczna Anna Janicka

WALIDACJA METOD BADAŃ STOSOWANYCH W LOTOS LAB

Matematyka ubezpieczeń majątkowych r. ma złożony rozkład Poissona. W tabeli poniżej podano rozkład prawdopodobieństwa ( )

ĆWICZENIE NR 1 CZ. 2. PRAWA STATYSTYCZNE I NIEPEWNOŚCI POMIAROWE (wg najnowszych norm międzynarodowych)

R k Punkty stanowiące granice poszczególnych klas ustala się z dokładnością do /2, gdzie jest

Pojcie estymacji. Metody probabilistyczne i statystyka Wykład 9: Estymacja punktowa. Własnoci estymatorów. Rozkłady statystyk z próby.

Transkrypt:

Rachek prawdopodobeńswa saysyka maemaycza Esymacja przedzałowa paramerów srkralych zborowośc geeralej Częso zachodz syacja, że koecze jes zbadae ogół poplacj pod pewym kąem p. średa oce z pewego przedmo. Zdarza sę jedak, że dyspoje sę jedye częścą wyków z poplacj próba, gdyż zdobyce daych z ogół operacj może być koszowe lb awe emożlwe do zrealzowaa. aysyka opsowa dosarczała formacj a ema próby z poplacj, a podsawe, kórych wycągece awe podsawowych wosków a ema poplacj było rde. Celem esymacj woskowae saysycze, jes wycągece wosków a ema całej poplacj operając sę jedye a wykach próby losowej. Ne są o wosk bezwzględe prawdzwe, a jedye warygode w pewym założoym sop. Jedym ze sposobów esymacj jes meoda przedzałowa esymacja przedzałowa, kóra polega a poda przedzałów fośc dla saysyk oblczoych z próby. Daje oa możlwość ocey dokładośc wyzaczoych saysyk z próby a le całej poplacj. rzykładem akej saysyk jes średa bądź odchylee sadardowe. Taka cecha oblczoa z próby jes azywaa esymaorem paramer poplacj geeralej. rzyjmjąc, że poplacja geerala ma rozkład ormaly Nµ,σ, o saysyka róweż charakeryzje sę rozkładem ormalym. Wyka z ego, że waroścą oczekwaą saysyk jes warość oczekwaa z poplacj geeralej, aomas odchylee sadardowe ej saysyk maleje wraz ze wzrosem poplacj. rzedzałem fośc a pozome -α 0<α< azywamy przedzał Θ, Θ, kóry zależy od próby losowej e zależy od szacowaego paramer. oado prawdopodobeńswo zalezea sę szkaej warośc paramer w ym przedzale wyos -α. ozom przedzał fośc azyway jes róweż współczykem fośc. W prakyce przyjmje sę ajczęścej współczyk o warośc 0,9; 0,95; 0,99. rzedzał fośc dla średej W zależośc od klk czyków, wyróża sę 3 modele zajdowaa przedzał fośc dla średej Model Model Model 3 oplacja ma rozkład Nµ,σ, oplacja ma rozkład Nµ,σ, Nezay rozkład poplacj, Nezae µ, Zae σ, Nezae µ oraz σ, róba mała 30 Nezae µ oraz σ, róba dża >30 Model Średa jes esymaorem warośc oczekwaej rozkład. Jeżel przyjmje sę współczyk fośc -α o przedzał fośc zajdje sę w asępjący sposób: adaryzjemy saysykę o rozkładze, do saysyk U

Dla daego współczyka fośc msmy zaleźć ake, że o podsawe wzor a saysykę U, zakładając, że α =α =0,5α po przekszałceach erówośc orzymje sę wzór a przedzał fośc o współczyk -α Model Średa jes esymaorem warośc oczekwaej rozkład. Jeżel przyjmje sę współczyk fośc -α o przedzał fośc zajdje sę w asępjący sposób: aysyka gdze o odchylee sadardowe próby. aysyka ma rozkład sdea o - sopach swobody. Rozkład e e zależy od paramerów µ σ rozkład poplacj geeralej, dlaego moża go żyć do wyzaczea przedzał fośc. Dla daego współczyka fośc msmy zaleźć ake, że, o podsawe wzor a saysyka rozwąza erówośc względem µ orzymjemy przedzał fośc,, UWAGA! Ŝ jes esymaorem eobcążoym odchylea sadardowego. Oblczamy go ze wzor: x Model 3 Średa jes esymaorem warośc oczekwaej rozkład. Jeżel przyjmje sę współczyk fośc -α o przedzał fośc zajdje sę w asępjący sposób:

Dla dżych prób saysyka U ma rozkład asympoycze ormaly N0,. Dlaego moża przyblżyć ę saysykę rozkładem ormalym. adaryzjemy saysykę do saysyk U. Dla daego współczyka fośc msmy zaleźć ake, że o podsawe wzor a saysykę U, zakładając, że α =α =0,5α po przekszałceach erówośc orzymje sę wzór a przedzał fośc o współczyk -α rzedzał fośc dla waracj odchylea sadardowego Dla waracj odchylea sadardowego sosje sę dwa modele wyzaczaa przedzał fośc w zależośc od ego czy zae jes odchylee sadardowe poplacj geeralej oraz lczośc próby. Esymaor waracj moża oblczyć przy życ wzorów x x x * gdze µ=e Jeżel saysyk oraz Ŝ są oblczoe z próby, kórej poplacja geerala ma rozkład ormaly o są oe zwązae z rozkładem ch-kwadra o - sopach swobody Model oplacja ma rozkład ormaly Lczość próby jes mała 30 rzedzał fośc wyzaczay jes przy pomocy wzor

,, rzedzał fośc dla odchylea sadardowego zyskje sę perwaskjąc przedzał fośc dla waracj. Model oplacja ma rozkład ormaly Lczość próby jes dża >30 Dla dżych lczośc prób saysyka ma asympoyczy rozkład ormaly N,. osjąc sadaryzację zyskjemy saysykę U rzedzał fośc dla odchylea sadardowego wyzaczay jes przy pomocy wzor Zadaa Zadaa ależy wykoać żywając opcj rzedzały fośc dla średej w blok saysyk podsawowych, oraz przy pomocy kalklaora prawdopodobeńswa.. Wykoao pomary rezysacj 0 losowo wybraych elemeów z par prodk. Wyk zawaro w plk przyklad. Zay jes rozkład poplacj geeralej ormaly odchylee sadardowe rezysacj elemeów z par σ=3,38. Zaleźć 95% przedzał fośc dla średej.. Zmerzoo średcę 7 łożysk przyklad. Odchylee sadardowe w poplacj geeralej wyos,687 a rozkład jes ormaly. Zaleźć przedzał fośc dla współczyków fośc 0,9, 0,95, 0,99. 3. Z grpy pracowków zakład wybrao 3 osobową grpę. Zbadao ją pod względem lośc szk wykoywaego deal a godzę. Orzymae wyk:,,, 5, 9, 0, 7, 8, 6, 3,, 9, 8. Zakładając że ogół lośc wykoaych deal a pracowka ma rozkład ormaly zaleźć 90 % przedzał fośc. 4. Zmerzoo objęośc 5 losowo wybraych klek z par klek łożyskowych orzymjąc w

cm:,4,38,5,7,7. Na pozome fośc 0,9 skosrować przedzał fośc dla średej objęośc klk. Zakładamy, że rozkład objęośc klek jes ormaly 5. lk HearDsease przedsawa dae doyczące chorób serca wśród pewej częśc poplacj. Dla zmeych doyczących skrczowego cśea krw ysolc Blood ressre współczyka BMI Obesy oblczyć 90 95 proceowe przedzały fośc. 6. Wykoao pomary rezysacj 0 losowo wybraych elemeów z par prodk o rozkładze Nµ,σ. Wyk zawaro w plk przyklad3. Zaleźć 95% przedzał fośc dla odchylea sadardowego. 7. Dae przedsawają pomar pojemośc 60 kodesaorów przykład 4. Zakładając,że poplacja geerala ma rozkład ormaly zajdź 95 99% przedzał fośc dla odchylea sadardowego.