www.analizy.pl 02-11-2004 Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe na rynku funduszy inwestycyjnych Spośród 35 działających na polskim rynku towarzystw ubezpieczeń na życie, 18 oferuje produkty oparte o ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe (UFK). Według naszych obliczeń wartość zgromadzonych w nich aktywów netto w końcu czerwca 2004 przekroczyła 12,3 mld PLN. TUnŻ aktywa netto UFK udział % CU TUnŻ 6 723 138 897 54,6% ING NN TUnŻ 1 719 929 579 14,0% PZU Życie 1 305 285 716 10,6% Amplico Life 829 473 343 6,7% Nationwide 506 136 790 4,1% Generali Życie 298 532 873 2,4% Allianz Życie 216 823 826 1,8% Skandia Życie 198 550 187 1,6% Ergo Hestia Życie 147 137 742 1,2% Warta VITA 103 184 402 0,8% Gerling Życie 96 887 934 0,8% Sampo TUnŻ 47 430 566 0,4% TUnŻ Royal PBK 39 743 053 0,3% CS L&P TUnŻ 35 509 135 0,3% FINLIFE 19 267 076 0,2% Nordea Życie 18 769 578 0,2% TUnŻ Compensa 10 111 088 0,1% Polisa Życie 69 545 0,0% razem 12 315 981 331 100,0% ubezpieczeniowych funduszach kapitałowych, stanowiły właśnie jednostki uczestnictwa bądź certyfikaty funduszy inwestycyjnych. Jeżeli odniesiemy wartość tej grupy instrumentów do aktywów netto, jakimi zarządzały w czerwcu fundusze inwestycyjne to okaże się, że udział UFK w wartości środków zgromadzonych w funduszach inwestycyjnych wyniósł 6,7%. Co ciekawe, mimo iż pierwsze cztery towarzystwa ubezpieczeń na życie (pod względem wartości aktywów ulokowanych w UFK) należą do grup kapitałowych, w skład których wchodzą jednocześnie TFI, fakt ów został wykorzystany tylko w jednym przypadku - ING NN TUnŻ (w jednostki i certyfikaty inwestują również dwa UFK Commercial Union, jednak były to fundusze zagraniczne). Najbardziej uzależnionym od towarzystw ubezpieczeń na życie jest TFI Allianz, w przypadku którego ze strony tych instytucji (a właściwie - tej, bo wszystkie środki pochodzą z UFK prowadzonych przez Allianz Życie) pochodzi ponad 60% aktywów netto. Kolejne miejsce zajmuje TFI ING, w którym co trzecia Na polskim rynku ukształtowało się kilka modeli zarządzania środkami, gromadzonymi w ramach kapitałowej części życiowej polisy. Część firm buduje zespoły zarządzania aktywami wewnątrz swoich struktur, część z nich korzysta z usług wyspecjalizowanych instytucji typu asset management, działających w ramach tej samej grupy kapitałowej. Istnieje również spore grono firm, które proces zarządzania aktywami outsorsuje zlecając wykonywanie tych czynności licencjonowanym, zewnętrznym firmom zarządzającym lub wykorzystuje w tym celu ofertę funduszy inwestycyjnych. Zdarzają się również warianty mieszane. Według naszych szacunków, z modelu wykorzystującego istniejące fundusze inwestycyjne korzystało w czerwcu 2004 roku 11 towarzystw ubezpieczeń na życie, których ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe posiadały w portfelach jednostki uczestnictwa bądź certyfikaty 57 krajowych funduszy inwestycyjnych, zarządzanych przez 12 TFI. Rynkowa wartość tych instrumentów wyniosła 2,3 mld PLN co oznacza, że 19% środków ulokowanych w końcu czerwca w Copyright by Analizy Online Sp. z o.o. strona 1 z 5 TFI aktywa netto funduszu udział UFK w aktywach TFI Allianz 81 204 751 60,6% TFI ING 4 565 437 126 38,9% TFI Union Investment 1 643 556 650 8,4% TFI Banku Handlowego 1 046 177 320 5,6% TFI BPH 899 929 104 3,2% TFI DWS Polska 2 237 255 238 3,0% TFI PKO/Credit Suisse 3 677 906 591 2,1% TFI Skarbiec 1 869 832 952 1,7% TFI SEB 2 018 341 978 1,4% TFI Commercial Union 930 581 883 0,8% TFI Pioneer Pekao 11 267 525 000 0,6% TFI WARTA 1 152 666 179 0,2% TFI BZ WBK AIB 2 187 667 511 0,1% TFI AIG 16 622 740 0,0% TFI Górnośląskie 268 718 309 0,0% TFI Kredyt Banku 277 394 315 0,0% TFI Millennium 459 720 254 0,0% TFI PZU 342 143 944 0,0% razem 34 942 681 845 6,7%
ulokowana złotówka pochodzi z UFK. W tym przypadku mamy również do czynienia z największą wartością środków, jakie zostały ulokowane w TFI przez firmy ubezpieczeń na życie - w końcu czerwca przekraczały one poziom 1,77 mld PLN. Również tu znaczna część środków (ponad 96,5%) pochodziła z funduszy ubezpieczeniowych należących do TUnŻ z tej samej grupy kapitałowej. Przypadek TFI ING jest o tyle specyficzny, że trzy fundusze z oferty towarzystwa (ING Akcji 2, ING Obligacji 2 oraz ING EuroClick) zostały utworzone specjalnie na potrzeby towarzystwa ubezpieczeń na życie. Ich łączne aktywa w czerwcu 2004 wynosiły 1,68 mld PLN i w całości pochodziły ze składek zebranych przez osiem ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych należących do ING NN TUnŻ. W kolejnych dwóch przypadkach udział UFK w aktywach jest już znacznie niższy - w TFI Union Investment wynosi 8,4% (137 mln PLN) a w TFI Banku Handlowego 5,6% (niespełna 60 mln PLN). Elementem łączącym oba przypadki jest brak firmy ubezpieczeń na życie działającej w ramach tej samej grupy kapitałowej oraz istotny udział w aktywach lokowanych przez UFK funduszy należących do Skandia Życie i Nationwide. Aktywa UFK w poszczególnych TUnŻ (mln PLN) A właśnie te dwie firmy zajmują kolejne dwa miejsca, polskie fundusze fundusze zagraniczne po ING NN TUnŻ, w zestawieniu 1 800 firm zarządzających największymi aktywami ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych. Warto przy tym 400 podkreślić, że ostatnie 12 350 miesięcy przyniosły bardzo 300 dynamiczny rozwój 250 Nationwide, który był możliwy 200 między innymi dzięki 150 zaoferowaniu produktów ubezpieczeniowych w sieci placówek bankowych. W efekcie aktywa funduszy oferowanych przez Nationwide wzrosły w pierwszej połowie roku o aż o +143% przekraczając poziom 500 mln PLN, podczas gdy w Skandii Życie w analogicznym okresie wzrost wyniósł zaledwie 43% (do poziomu 200 mln PLN). Specyfiką Nationwide jest 100 50 0 fundusz gwarantowany, który zaabsorbował 1/3 aktywów zgromadzonych w UFK. Z kolei Skandia Życie oferuje cieszące się dużym powodzeniem portfele modelowe, w ramach których licencjonowany doradca inwestycyjny realizuje deklarowaną politykę inwestycyjną lokując środki w jednostki poszczególnych funduszy oferowanych przez firmę ubezpieczeniową. Produkt ów zdejmuje z Klientów firmy obowiązek dokonania wyboru i późniejszej ewentualnej zmiany celu inwestycyjnego, co nierzadko przysparza wielu kłopotów osobom o niewielkiej wiedzy na temat rynku kapitałowego. Niespełna 7% udział UFK w aktywach wydaje się nie mieć dużego znaczenia dla rynku funduszy inwestycyjnych, jednak gdy spojrzymy na udział w aktywach funduszy w których certyfikaty i jednostki inwestowały UFK, to uzyskamy wynik na poziomie 11,2%. Innym miernikiem wzrostu znaczenia ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych może być udział tych podmiotów w saldzie wpłat i umorzeń do funduszy inwestycyjnych. Według naszych szacunków, w ciągu pierwszej połowy 2004 roku, napływ środków do ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych wyniósł 724 mln PLN. Jeśli zaś uwzględnimy tylko te UFK, które inwestują środki w certyfikaty i jednostki funduszy inwestycyjnych, to uzyskamy kwotę 356 mln PLN (bez uwzględnienia środków, które trafiły do funduszu Gwarantowanego Nationwide). W analogicznym okresie czasu saldo wpłat i umorzeń do funduszy inwestycyjnych wyniosło 1 mld PLN, czyli co trzecia złotówka zainwestowana w funduszach inwestycyjnych w ciągu pierwszych 6 miesięcy 2004 roku pochodziła ze składek zebranych przez UFK. A to oznacza, że ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe stają się coraz ważniejszym kanałem dystrybucji oferty TFI. Copyright by Analizy Online Sp. z o.o. strona 2 z 5 ING NN TUnŻ Nationwide Skandia Życie Ergo Hestia Życie Allianz Życie Gerling Życie Nordea Życie Warta VITA TUnŻ Royal PBK Generali Życie CU TUnŻ
Wzrost znaczenia UFK dla towarzystw funduszy inwestycyjnych dobrze widać na przykładzie zaangażowania na tym rynku Nationwide i Skandia Życie. W końcu 2003 roku aktywa zainwestowane przez te firmy w certyfikaty i jednostki funduszy inwestycyjnych wynosiły 235 mln PLN. Kwota ta stanowiła 0,8% wartości aktywów netto wszystkich funduszy inwestycyjnych i 2,2% środków tych funduszy, których jednostki można było znaleźć w portfelach UFK obu firm ubezpieczeniowych. Ta sama analiza przeprowadzona 6 miesięcy później daje już wyniki na poziomie, odpowiednio: 1,5% oraz 3,3%. Udział UFK w poszczególnych grupach FI Ciekawie prezentują się wyniki udziału ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych w AKP poszczególnych grupach funduszy inwestycyjnych. W połowie 2004 roku, PDP najwyższy wskaźnik zaangażowania wykazywały fundusze polskich akcji (grupa AKZ AKP) oraz polskich papierów dłużnych (grupa PDP). Skala owego znaczenia po części XXX wynika z wartości środków zaangażowanych przez UFK ING NN TUnŻ w jednostki i MIP SWP RPP PDZ certyfikaty funduszy inwestycyjnych TFI ING. Co szósta złotówka zainwestowana w jednostki funduszy inwestujących na zagranicznych rynkach akcji również pochodziła z ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych. Natomiast ich udział w grupach realizujących mieszaną politykę 0% 5% 10% 15% 20% inwestycyjną (MIP i SWP) nie przekraczał w każdym przypadku 3%. Po części wynika to z faktu realizowania strategii opartej na koncepcji fund of funds. Zarządzający sami tworzą mieszane portfele wybierając do nich fundusze realizujące różną politykę inwestycyjną i działające w ramach różnych TFI. Niskie zainteresowanie towarzyszyło również ofercie funduszy rynku pieniężnego. Tu przyczyną jest częste wykorzystywanie do zagospodarowania płynnej części portfela instrumentów rynku pieniężnego, w tym przede wszystkim depozytów bankowych. Spośród 57 funduszy inwestycyjnych (patrz tabela poniżej), w których certyfikaty i jednostki uczestnictwa inwestowały ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe, aż w 10 przypadkach mamy do czynienia z sytuacją, w której udział tych podmiotów w aktywach netto przekracza 25%. W kolejnych dziesięciu wskaźnik ten przekracza 10%. Wyniki te, jak również łączny udział UFK w aktywach funduszy inwestycyjnych jednoznacznie potwierdzają fakt istotnej pozycji, jaką już dzisiaj zajmują towarzystwa ubezpieczeń na życie na rynku TFI. Ponadto trudno znaleźć przyczyny, dla których dynamika wzrostu znaczenia UFK, jaką mogliśmy obserwować w ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy, może zostać wyhamowana. Tomasz Publicewicz tp@analizy.pl Copyright by Analizy Online Sp. z o.o. strona 3 z 5
fundusz grupa tfi aktywa funduszu 2004-06 aktywa UFK udział UFK w aktywach Allianz Akcji AKP TFIALL 29 014 378 13 868 757 47,8% Allianz Obligacji PDP TFIALL 20 125 186 11 607 439 57,7% Allianz Stabilnego Wzrostu SWP TFIALL 32 065 187 23 698 302 73,9% Arka Akcji AKP TFIBZW 331 423 308 2 334 786 0,7% BPH Akcji AKP TFIBPH 75 092 732 406 396 0,5% BPH Aktywnego Zarządzania MIP TFIBPH 107 568 796 1 082 418 1,0% BPH Pieniężny RPP TFIBPH 45 957 031 16 755 647 36,5% BPH Top Ameryka AKZ TFIBPH 23 476 135 4 628 598 19,7% BPH Top Europa AKZ TFIBPH 14 501 495 5 995 757 41,3% CitiAkcji AKP TFIKAH 62 089 850 23 600 315 38,0% CitiObligacji PDP TFIKAH 210 485 811 2 813 511 1,3% CitiPieniężny RPP TFIKAH 89 846 317 9 372 309 10,4% CitiSenior SFIO SWP TFIKAH 181 636 328 10 414 103 5,7% CitiZrównoważony MIP TFIKAH 121 455 259 12 665 505 10,4% CU Polskich Akcji AKP TFICUN 343 575 218 993 657 0,3% CU Stabilnego Inwestowania PPE SWP TFICUN 437 545 499 6 817 191 1,6% DWS Akcji AKP TFIDWS 228 154 941 33 961 818 14,9% DWS Emerytalny SWP TFIDWS 180 957 545 661 762 0,4% DWS Papierów Dłużnych PDP TFIDWS 199 818 327 3 249 436 1,6% DWS Pieniężny RPP TFIDWS 199 958 078 3 470 383 1,7% DWS SFIO Euroobligacji PDZ TFIDWS 68 365 897 1 274 072 1,9% DWS Top 5 Europa AKZ TFIDWS 29 380 301 2 470 023 8,4% DWS Zrównoważony MIP TFIDWS 223 869 762 21 888 622 9,8% ING Akcji AKP TFIING 325 831 933 37 403 899 11,5% ING Akcji2 AKP TFIING 433 662 797 433 652 097 100,0% ING Emerytura Plus SWP TFIING 972 421 784 20 772 178 2,1% ING EuroClick XXX TFIING 35 730 735 35 732 126 100,0% ING Gotówkowy RPP TFIING 555 647 410 16 896 615 3,0% ING Obligacji PDP TFIING 410 553 563 6 240 572 1,5% ING Obligacji2 PDP TFIING 1 212 113 508 1 212 229 475 100,0% ING Zrównoważony MIP TFIING 441 562 972 14 708 510 3,3% Pioneer Agresywny AKP TFIPIO 317 686 000 37 132 281 11,7% Pioneer Akcji AKP TFIPIO 380 126 000 1 984 134 0,5% Pioneer Akcji Amerykańskich AKZ TFIPIO 159 724 000 8 770 420 5,5% Pioneer Obligacji Dolarowych Plus PDZ TFIPIO 2 139 130 000 198 403 0,0% Pioneer Obligacji Plus PDP TFIPIO 188 561 000 4 140 342 2,2% Pioneer Zrównoważony MIP TFIPIO 2 218 369 000 12 812 598 0,6% PKO/CS Akcji AKP TFIPCS 252 915 765 16 648 006 6,6% PKO/CS Obligacji PDP TFIPCS 2 265 092 936 1 123 780 0,0% PKO/CS Skarbowy RPP TFIPCS 222 226 204 4 542 493 2,0% PKO/CS Stabilnego Wzrostu SWP TFIPCS 579 107 911 26 003 948 4,5% PKO/CS Zrównoważony MIP TFIPCS 358 563 774 27 854 971 7,8% SEB 1 - Zrównoważony MIP TFISEB 247 503 382 2 500 175 1,0% SEB 2 - Papierów Dłużnych PDP TFISEB 1 281 289 606 9 852 467 0,8% SEB 3 - Akcji AKP TFISEB 93 190 627 15 790 281 16,9% SEB 4 - Stabilnego Wzrostu SWP TFISEB 385 460 956 373 494 0,1% SEB 5 - Obligacji Skarbowych PDP TFISEB 10 897 407 94 176 0,9% Skarbiec NET XXX TFISKR 22 703 710 3 626 560 16,0% Skarbiec-Akcja AKP TFISKR 204 721 658 24 281 121 11,9% Skarbiec-Obligacja PDP TFISKR 304 163 886 718 249 0,2% Skarbiec-Waga MIP TFISKR 211 631 188 2 593 999 1,2% UniGlobal AKZ TFIUNI 44 090 780 16 627 931 37,7% UniKorona Akcje AKP TFIUNI 270 746 510 58 406 426 21,6% UniKorona Obligacje PDP TFIUNI 297 487 640 10 012 952 3,4% UniKorona Pieniężny RPP TFIUNI 505 234 170 16 604 945 3,3% UniKorona Zrównoważony MIP TFIUNI 386 056 640 34 798 446 9,0% UniXXI Wiek AKZ TFIUNI 12 981 580 1 261 227 9,7% Copyright by Analizy Online Sp. z o.o. strona 4 z 5
Spółka Analizy Online jest niezależną firmą analityczną zajmującą się monitoringiem rynku polskich i zagranicznych funduszy inwestycyjnych i emerytalnych oraz analizą rynku polskich papierów dłużnych. W zakres analiz rynku funduszy wchodzą między innymi rankingi funduszy, ocena efektywności działań zarządzających oraz analiza ich wpływu na polski rynek finansowy. Niniejsze opracowanie zostało sporządzone wyłącznie w celu informacyjnym zgodnie z najlepszą wiedzą i starannością autorów. Dane wykorzystane przy tworzeniu opracowania pochodzą ze źródeł uważanych przez firmę Analizy Online Sp. z o.o. za wiarygodne i dokładne, lecz nie istnieje gwarancja, iż są one kompletne i odzwierciedlają stan faktyczny. Opinie zawarte w niniejszym opracowaniu częściowo bazują na wartościach szacunkowych, wyznaczanych zgodnie z metodologią stosowaną przez Analizy Online Sp. z o.o., które mogą odbiegać od danych rzeczywistych. Spółka Analizy Online Sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne szkody spowodowane wykorzystaniem opinii i informacji zawartych w niniejszym opracowaniu. Niniejsze opracowanie jest przeznaczone do wyłącznego, własnego użytku Klientów spółki Analizy Online Sp. z o.o., którzy otrzymali je bezpośrednio od spółki Analizy Online Sp. z o.o. Publikowanie niniejszego opracowania w prasie, internecie i innych środkach masowego przekazu w całości bądź w części, jak również przytaczanie zawartych w nim opinii wymaga pisemnej zgody spółki Analizy Online Sp. z o.o. Copyright by Analizy Online Sp. z o.o. strona 5 z 5