1
PODSTAWY PRAWNE PROGRAMU: Rozporządzenie MENiS z 31 stycznia 2002r. - wprowadza zapis o podejmowaniu przez rady pedagogiczne uchwał o wprowadzeniu programu profilaktyki spójnego z programem wychowawczym. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994r. podaje w rozdziale 1, art. 1.1: "ochronę zdrowia psychicznego zapewniają organy administracji rządowej i samorządowej oraz instytucje do tego powołane". Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. Program Wychowawczy Szkoły Podstawowej nr 43 w Krakowie. Dotychczasowy Szkolny Program Profilaktyki. 2
Szkolny Program Profilaktyki obejmuje wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców. Jest dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb naszego środowiska szkolnego. Zaproponowany program stanowi uzupełnienie i rozwinięcie programu wychowawczego realizowanego w szkole, który ma na celu kształtowanie osobowości uczniów i wspieranie ich rozwoju (w wymiarze intelektualnym, psychicznym, społecznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym i duchowym). Realizacja zadań zawartych w Programie Profilaktyki ma na celu wyposażenie uczniów w takie umiejętności, dzięki którym będą potrafili nawiązywać satysfakcjonujące kontakty z innymi ludźmi i wybierać to, co służy ich zdrowiu fizycznemu i psychicznemu. Warunkiem osiągnięcia założonych celów programowych jest zaangażowanie wszystkich nauczycieli, wychowawców i rodziców. W jego realizację mogą być włączeni pracownicy różnych instytucji działających na rzecz dziecka: Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej, Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Policji,Sądu Rodzinnego, Straży Miejskiej, Kościoła. CELE I ZADANIA PROGRAMU PROFILAKTYKI Profilaktyka to proces, który wspiera zdrowie przez umożliwienie ludziom uzyskania pomocy potrzebnej im do konfrontacji ze złożonymi, stresującymi warunkami życia oraz przez umożliwienie jednostkom osiąganie subiektywnie satysfakcjonującego, społecznie akceptowanego, bogatego życia (Z. Gaś, 1997). Zapobieganie uzależnieniom może dokonywać się na różnych poziomach. W związku z tym wyróżnia się profilaktykę pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia: Profilaktyka pierwszego stopnia to działanie mające na celu: z jednej strony promocję zdrowia i przedłużenie życia człowieka, zaś z drugiej zapobiegania pojawianiu się problemów związanych z zachowaniami dysfunkcjonalnymi. Szczególnie wyraźnie 3
akcentuje się tutaj budowanie i rozwijanie różnorodnych umiejętności radzenia sobie z wymogami życia, albowiem deficyty w tym zakresie są powszechnie spotykane w populacji osób dysfunkcjonalnych. Równie ważne jest dostarczanie rzetelnych informacji, dostosowanych do specyfiki odbiorców. Może być kierowana do wszystkich uczniów. Profilaktyka drugiego stopnia ma na celu ujawnianie osób z grupy ryzyka dysfunkcjonalności oraz pomaganie im w redukcji tego ryzyka (a więc zapobieganie rozwojowi zaburzeń). Profilaktyka trzeciego stopnia rozumiana jest jako interwencja po wystąpieniu dysfunkcji. Ma ona na celu, z jednej strony - przeciwdziałanie pogłębianiu się procesu chorobowego, zaś z drugiej -umożliwienie osobie objętej terapią i rehabilitacją powrotu do społeczeństwa, prowadzenia w nim satysfakcjonującego i społecznie akceptowanego trybu życia, wolnego od patologii. (Z.Gaś 1997). Szkolny program profilaktyki to program profilaktyki środowiskowej, czyli taki, w którym obiektem działań jest całe środowisko szkolne. 4
CZĘŚĆ I - BEZPIECZEŃSTWO CELE ZADANIA (TEMATY) SPOSOBY REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE Poznawanie zasad ruchu drogowego 1. Poczucie bezpieczeństwa ucznia. Poza szkołą i na terenie szkoły. Zasady bezpiecznego kontaktu z nieznajomym Bezpieczeństw o ucznia na terenie szkoły, w drodze do i ze szkoły Zajęcia praktyczne w terenie wycieczki, spacery Lekcje techniki Spotkania z przedstawicielami Policji i Straży Miejskiej Warsztaty na temat zachowań bezpiecznych w kontakcie z nieznajomym Warsztaty: Dzień bez przemocy Repetytorium Bezpieczne wakacje Mini quiz dotyczący zasad bezpieczeństwa Konkurs Odblaskowa Szkoła Nauczyciel techniki Psycholog szkolny Psycholog szkolny (przy współpracy ze Strażą Miejską i Policją), Dominika Kozioł Przedstawiciele Straży Miejskiej Psycholog szkolny Marta Jachymczak Katarzyna Jurkowska UWAGI Zapis w zeszycie wyjść, Karta Wycieczki, zapis w dzienniku klasowym oraz dzienniku zajęć psychologa szkolnego, Protokół Zapis w dzienniku psychologa szkolnego Zapis w dzienniku klasowym oraz dzienniku zajęć psychologa szkolnego. 5
2. Dobrze zorganizowany czas wolny Organizacja dnia twórcze i aktywne wykorzystanie czasu wolnego Rozwijanie zainteresowań i uzdolnień, wspieranie rozwoju poznawczego uczniów Zajęcia świetlicowe program autorski Mali odkrywcy w podróży Lekcje wychowawcze Zajęcia z psychologiem szkolnym Bezpieczna Błękitna Przerwa - Projekt Klubu Błękitnych Innowacje: Zdecyduj o sobie dzisiaj i pomyśl o jutrze czyli aktywne rozwijanie swoich zainteresowań z myślą o przyszłości z wykorzystaniem najnowszych zdobyczy techniki multimedialnej Co ma piernik do wiatraka, czyli odkrywanie wielokulturowości krakowskiego Kazimierza Ciao, ciao, Bambino Espanol me gusta Golf uczy kultury Klub Bystrzaka zajęcia rozwijające koncentrację oraz twórcze myślenie Opiekunowie świetlicy Psycholog szkolny Agnieszka Balicka Dominika Kozioł Dominika Kozioł Barbara Boroń Piotr Pytel Agnieszka Stefańska Agnieszka Balicka 6
Hobby Koło modelarstwa architektonicznego Koło teatralne Zajęcia chóru szkolnego Rozrywka Bale Dyskoteki Opiekunowie klas i inni pedagodzy 7
CZĘŚĆ II - KOMUNIKACJA CELE ZADANIA (TEMATY) SPOSOBY REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE Rozpoznawanie Wszyscy nauczyciele swoich potrzeb 1. Uczeń poznaje siebie Rozwijanie kompetencji makabrzanych uczniów podczas zajęć edukacyjnych UWAGI Mocne i słabe strony Uczucia i emocje - sposoby ich wyrażania Zajęcia warsztatowe, lekcje wychowawcze Zajęcia warsztatowe, lekcje wychowawcze Psycholog Psycholog szkolny, Psycholog z Poradni Psychologiczno Pedagogicznej nr 3 w Krakowie Zapis w dzienniku klasowym oraz dzienniku zajęć pedagoga i psychologa szkolnego Zapis w dzienniku klasowym oraz dzienniku zajęć psychologa i pedagoga szkolnego Stop agresji Dzień bez przemocy Psycholog szkolny 8
Spotkania z rodzicami Warsztaty Psychoedukacji i Profilaktyki Zdrowia - prelekcja i dyskusja panelowa z rodzicami nt. Stres i emocje szkolne Warsztaty Socjoedukacji i Profilaktyki Zdrowia prelekcja i dyskusja panelowa z rodzicami nt. Trudności społecznego dostosowania Warsztaty Korekcji Wad Postawy i Profilaktyki Zdrowia - prelekcja i prezentacja nt. Prawidłowe nawyki życiowe Projekt Rodzice Kapitałem Szkoły, Psycholog Ewa Tomczyk Iwona Szyniec 9
2. Uczeń akceptuje siebie Zajęcia integracyjne: akceptacja siebie, wady i zalety, ja i grupa Warsztaty z psychologiem Lekcje wychowawcze Psycholog szkolny Psycholog z Poradni Psychologiczno Pedagogicznej nr 3 w Krakowie 3. Uczeń prawidłowo komunikuje się z innymi Doskonalenie umiejętności komunikowania się: uczeń uczeń, uczeń nauczyciel, rodzic nauczyciel, rodzic- uczeń Integracja klasowa, wycieczki, spacery, gry i zabawy na wolnym powietrzu Nabywanie i doskonalenie umiejętności interpersonalnych Program Tęczowe Wrota Majówka i Rajd Tischnerowski Udział w wymianie ze szkołami partnerskimi w Diest i Hasselt w ramach Stowarzyszenia Szkół M.A.KA.B.R.A Psycholog 10
Nauka sposobów rozwiązywania konfliktów, trening asertywności, rozwijanie umiejętności negocjacji i mediacji Godziny wychowawcze realizowane z uwzględnieniem elementów programu Lions Quest Sztuka Dojrzewania oraz programu Tęczowe Wrota Umiejętność poszukiwania oraz udzielania wsparcia i pomocy Kultura w kontaktach z innymi osobami Uwrażliwienie dzieci na potrzeby innych; udział w akcjach charytatywnych, Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, Klub Szkół Unicef, Klub Błękitnych Realizacja mini wykładów oraz warsztatów w ramach godzin wychowawczych Samorząd szkolny Krystian Gajewski Danuta Torba Marzena Mazurek Psycholog szkolny Wszyscy pracownicy szkoły Reagowanie na przejawy agresji słownej 11
4. Budowanie postawy życzliwości i szacunku dla drugiego człowieka Rozwijanie wrażliwości i empatii Tolerancja Akcje charytatywne, Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy Program Tęczowe Wrota Zaufanie - fiolet/ wrzos Troska - niebieski Radość zielony Szacunek i życzliwość Udział w wymianie ze szkołami partnerskimi w Diest i Hasselt w ramach Stowarzyszenia Szkół M.A.K.A.B.R.A Innowacja: Program świetlicowy - Z Małym księciem, w drodze ku wartościom Nauczyciele Samorząd Uczniowski Psycholog szkolny Koordynator wymiany polsko belgijskiej Piotr Pytel 12
CZĘŚĆ III - ZDROWIE CELE ZADANIA (TEMATY) SPOSOBY REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE 1. Promocja zdrowia Higiena ciała i otoczenia, Akcja Mleko w szkole Marzena Mazurek W zdrowym ciele właściwe odżywianie i oraz Warzywa w szkole, Iwona Szyniec zdrowy duch aktywność fizyczna jako Lekcje wychowawcze, warunek zdrowia. lekcje przyrody, Szkolne i Rejonowe biegi Nauczyciele przyrody przełajowe, Nauczyciele w - f Szkolny Turniej Minikoszykówki, Renata Podlasińska Turniej tenisa stołowego chłopców, Szkolny Turniej Minisiatkówki, Turniej badmintona 4-6 Halowy Turniej Piłki Nożnej kl. 5,6 Turniej unihokeja Całoroczny projekt Zdrowie w naszym ogrodzie Całoroczny program Ratujemy i uczymy ratować Renata Podlasińska Renata Podlasińska Ewa Tomczyk Zofia Kania Marta Jachymczak Marta Stokłosa UWAGI 13
Kolorowe zdrowe śniadanie (raz w tygodniu Akcja całoroczna) Warsztaty Leki z Bożej apteki Warsztaty zdrowego żywienia dla dzieci i rodziców Europejski Dzień Zdrowego Śniadania Konkurs podstaw pierwszej pomocy kl. 4-6 Tworzymy haka na raka udział w akcji Tydzień Walki z rakiem Quiz Żyj zdrowo 1 3 Światowy Dzień Zdrowia Tydzień Ekologiczny Udział w Parafiadzie Rajd Swoszowicki : Po zdrowie siarczanym szlakiem Golf pokaz na polu golfowym Projekt Wf z klasą Marszałek wychowawcy klas wychowawcy świetlicy Zofia Kania Barbara Boroń wychowawcy klas wychowawcy świetlicy Barbara Boroń Katarzyna Jurkowska Zofia Kania Renata Podlasińska Agnieszka Stefańska Renata Podlasińska Marta Jachymczak Marta Stokłosa - Marszałek 14
Uczeń potrafi zidentyfikować stres i próbuje nad nim panować Życie bez nałogów Zajęcia warsztatowe, lekcje wychowawcze Zajęcia warsztatowe, lekcje wychowawcze, Działania informujące rodziców o zagrożeniach wynikających z dostępności dopalaczy. Działania profilaktyczne dla uczniów klas starszych informujące o szkodliwości dopalaczy. Promowanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego Psycholog Psycholog szkolny, Zapis w dzienniku klasowym oraz dzienniku zajęć pedagoga i psychologa szkolnego Szkolny Program Profilaktyki opracował zespół nauczycieli SP 43. 15