SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY Publicznej Szkoły Podstawowej nr 5 im. Bolka I Świdnickiego w Strzelinie Zatwierdzony na posiedzeniu RP 12 września 2013r. Podstawy prawne Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół Rozporządzenie z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii 1
1. Profilaktyka to chronienie człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowanie na pojawiające się zagrożenia. Jej celem jest ochrona dziecka, ucznia, wychowanka przed zakłóceniami rozwoju czyli przed podejmowaniem zachowań hamujących lub niszczących rozwój, określonych jako zachowania ryzykowne. Wszystkie zadania mają na celu wyposażenie młodego człowieka w umiejętności budowania dobrych relacji i pozytywnych więzi opartych na skutecznej komunikacji. Poza tym nieodzownym elementem działań profilaktycznych jest poznanie sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych, wyrażania swoich potrzeb, emocji i opinii. Działania profilaktyczne wspierają pracę nad harmonijnym rozwojem osobowości zdrowym stylem życia. 2. Cele programu Ochrona dziecka ucznia przed agresją, uzależnieniami (kontaktem z używkami), które hamują, bądź zakłócają jego rozwój. Zapobieganie patologiom tj. agresji, przemocy, uzależnieniom i właściwe reagowanie w chwili pojawiania się ich na terenie naszej szkoły, w środowisku lokalnym. Promowanie zdrowego stylu życia i alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu. Poprawa komunikacji w relacjach nauczyciel uczeń, uczeń rodzic, uczeń uczeń. 3. Adresaci programu Program profilaktyki kierowany jest do uczniów, rodziców i realizowany wspólnie z rodzicami i instytucjami współpracującymi ze szkołą. 4. Formy oddziaływań profilaktycznych Szkolny Program Profilaktyki realizowany będzie: w ramach lekcji wychowawczych i lekcji przedmiotowych, w czasie spotkań z przedstawicielami instytucji współpracujących ze szkołą w trakcie apeli szkolnych poprzez treści zawarte na gazetkach ściennych, poprzez udział w akcjach ogólnopolskich, poprzez udział w programach i projektach nauczycieli i innych instytucji. 2
Realizacja Szkolnego Programu Profilaktyki monitorowana będzie jeden raz na semestr przez: ankiety przeprowadzane wśród uczniów, nauczycieli, rodziców, obserwacje zachowań uczniów, analizę wyników w nauce, analizę frekwencji. 5. Priorytety szkolnej profilaktyki Szkolny program profilaktyki powstał w oparciu o wnikliwą diagnozę potrzeb środowiska szkolnego, oczekiwań uczniów, nauczycieli i rodziców. Na podstawie analizy ankiet przeprowadzonych wśród uczniów, ich rodziców oraz wniosków wychowawców i nauczycieli ustalono główne zadania profilaktyki w naszej szkole. 6. programu 1. Promowanie zdrowego stylu życia oraz zachowania zgodnego z zasadami bezpieczeństwa własnego i innych 2. Kształtowanie umiejętności interpersonalnych, wdrażanie do umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach społecznych. 3. Eliminowanie przejawów agresji i przemocy w szkole. 4. Profilaktyka uzależnień od substancji chemicznych. 5. Współpraca z rodzicami i instytucjami oraz organizacjami zajmującymi się profilaktyką Zadanie 1: Promowanie zdrowego stylu życia oraz zachowania zgodnego z zasadami bezpieczeństwa własnego i innych. Spodziewane efekty działalności wychowawczej / wskaźniki/: - uczniowie dbają o bezpieczeństwo własne i innych, uczniowie potrafią racjonalnie korzystać z czasu wolnego, uczniowie wykorzystują czas wolny, prowadząc aktywny tryb życia, uczniowie i rodzice znają konsekwencje nadmiernego i niewłaściwego korzystania z komputera, telewizora i innych mediów. 3
Przykładowe zadania i sposoby ich : Sposoby Rozpoznanie sposobów spędzania czasu wolnego przez dzieci. Wdrażanie uczniów do aktywności fizycznej Rozwijanie zainteresowań. Rozmowy z uczniami. Ankiety. Udział w wycieczkach, zawodach, konkursach, zajęciach sportowo - rekreacyjnych. Zajęcia lekcyjne Rozmowy indywidualne z uczniami i rodzicami, Kierowanie uczniów do pracy w szkolnych kołach zainteresowań instytucji: SOK, OSiR klas przekazują wnioski Październik z analizy ankiet przeprowadzonych -ankieta w klasie rodzicom z uczniami i pedagogowi, -ankieta który opracowuje z rodzicami wnioski dotyczące całej szkoły. Nauczyciele wychowania fizycznego, klas. Nauczyciele, Przedstawiciele innych instytucji Wg planu klasowego, planów nauczycieli WF Wg planów pracy kasowego oraz planów klasowych lekcyjnych i zajęć pozalekcyjnych dziennika lekcyjnego i zajęć pozalekcyjnych Bezpieczne korzystanie z Internetu. Zajęcia -lekcje wychowawcze, informatyka. Spotkanie z przedstawicielem policji. Spotkania z rodzicami. Nauczyciele informatyki Pedagog Rodzice. dziennika lekcyjnego 4
Zadanie 2: Kształtowanie umiejętności interpersonalnych, wdrażanie do umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach społecznych. Spodziewane efekty działalności wychowawczej / wskaźniki/: zmniejszenie poczucia zagrożenia uczniów w szkole / uczeń w szkole czuje się bezpiecznie/, zdobycie przez uczniów umiejętności radzenia sobie w sytuacjach problemowych, trudnych / uczeń umie radzić sobie w trudnych sytuacjach, wdrożenie do współdziałania w grupie, poprawa relacji społecznej między uczniami empatia, umiejętne radzenie sobie ze stresem. Przykładowe zadania i sposoby ich : Sposoby Rozpoznawanie problemów wychowawczych w klasach. Obserwacje, rozmowy, ankiety, wywiady, spotkania z rodzicami. klas, pedagog szkolny, rodzice. Praca ciągła. lekcyjnych i zajęć pozalekcyjnych. Kształtowanie umiejętności działania w sytuacji presji rówieśniczej. Wykorzystywanie zaistniałych sytuacji szkolnych. Drama, Pogadanki. Warsztaty prowadzone przez PPP klas, pedagog szkolny, /we współpracy z PPP/. W/g planu klasowego. Kształtowanie postaw tolerancji wobec rówieśników. Pedagog szkolny, klas i nauczyciele przedmiotów. W/g planu klasowego lekcyjnych. Wdrażanie uczniów do znajomości i przestrzegania procedur wychowawczych w sytuacjach trudnych. Szkolenie członków RP w czasie spotkania. Spotkania uczniów z przedstawicielami policji i sądu. klas, pedagog, nauczyciele Cały rok 5
Zadanie 3: Eliminowanie przejawów agresji i przemocy w szkole. Spodziewane efekty działalności wychowawczej / wskaźniki/: uczeń czuje się w szkole bezpiecznie, uczeń zna procedury postępowania w sytuacjach zagrożenia, Sposoby Badania poczucia bezpieczeństwa wśród uczniów w klasie i w szkole. Ankieta, analiza wyników i wyciąganie wniosków. Przekazanie wniosków z ankiet rodzicom. klas przekazują wnioski z analizy ankiet przeprowadzonych w klasie rodzicom i pedagogowi, który opracowuje wnioski dotyczące całej szkoły. I i II semestr lekcyjnych Organizacja dyżurów nauczycielskich i klasowych Zaplanowanie dyżurówopracowanie harmonogramu Dyrektor, Koordynator dyżurów Wrzesień Profilaktyka Realizacja programów i przedsięwzięć profilaktycznych, Pedagog, PPP Policja Cały rok Zestawienie dyżurów nauczycielskich i klasowych Zadanie 4: Profilaktyka uzależnień od substancji chemicznych. Spodziewane efekty działalności wychowawczej / wskaźniki/: uczniowie mają świadomość szkodliwości używania papierosów, alkoholu, narkotyków, uczniowie znają sposoby przeciwstawiania się tym nałogom, uczniowie, rodzice i nauczyciele wiedzą, jak pomóc osobie uzależnionej w walce z nałogiem, uczniowie przeżywają pozytywne emocje w związku z uczestnictwem w programie. 6
Przykładowe zadania i sposoby ich : Sposoby Poznanie skali zjawiska wśród uczniów. Ankieta wśród uczniów. klas, pedagog. lekcyjnych i innych zajęć pozalekcyjnych Udział w ogólnopolskiej akcji Rzuć palenie razem z nami. Realizacja programu antynikotynowego. Szkolny konkurs plastyczny Nie palę i Ty też nie pal! Gazetki informacyjne, Plakaty Sanepidu, ZOZ-u. klas I-III, Pedagog Sanepid Pielęgniarka szkolna Wg planu n-li klas I-III Wyposażenie uczniów w wiedzę na temat wpływu nikotyny na organizm młodego człowieka. Pogadanki, gazetki, ulotki, plakaty, konkursy. Wychowawca Pedagog Nauczyciel plastyki. Propagowanie zdrowego stylu życia wolnego od nałogów. Realizacja szkolnych programów propagujących zdrowy styl życia. Gazetki, plakaty, konkursy, pogadanki, spotkania z pielęgniarką, pedagogiem. klas, pielęgniarka szkolna, pedagog szkolny, nauczyciele realizujący programy. Wg planów pracy, klas i wdrażających programy lekcyjnych i innych zajęć pozalekcyjnych Aspekty prawne związane z narkotykami. Akcje plakatowe na terenie szkoły. Spotkania z pracownikiem policji pogadanka. Przygotowanie gazetek. Pedagog. klas. Kwiecień, maj, Cały rok szkolny. lekcyjnych i innych zajęć pozale 7
Zadanie 5: Współpraca z rodzicami i instytucjami oraz organizacjami zajmującymi się profilaktyką. Spodziewane efekty /wskaźniki/: uczeń i rodzice wiedzą, jak radzić sobie w sytuacjach zagrożenia, uczeń zna zagrożenia wynikające z kontaktów społecznych oraz własnej działalności, szkoła posiada rozeznanie w sytuacji domowej uczniów. Przykładowe zadania i sposoby ich : Sposoby Rozpoznawanie środowiska uczniowskiego Angażowanie do pracy profilaktycznej w szkole innych instytucji -PPP, Policji, Sądu Sanepidu,, Pedagog Cały rok Wpisy w dziennikach wychowawców i pedagoga Współdziałanie w ramach organizacji pracy szkoły Pomoc w programu profilaktyczneg o szkoły. Pomoc finansowa, rzeczowa, Promowanie szkoły w środowisku lokalnym. Cały rok Opracowanie: Barbara Jankowska Helena Kasperkiewicz 8