SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI na lata 2012-2017 Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Jeżówce
Profilaktyka to eliminacja lub redukcja czynników ryzyka oraz wzmocnienie czynników chroniących. Celem programu jest wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju ucznia; kształtowanie postaw zdrowego i bezpiecznego stylu życia, kształtowanie umiejętności życiowych, jak również zapobieganie sytuacjom i zachowaniom problemowym w szkole. Założenia programu są zgodne z : Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 26.02.2002 roku sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (z późniejszymi zmianami) Statutem Szkoły Programem Wychowawczym Szkoły Szkolnym zestawem programów nauczania Rządowym programem Bezpieczna i przyjazna szkoła. Cel ogólny programu: W odniesieniu do uczniów: Wyrobienie umiejętności samodzielnego dokonywania wyboru zachowań właściwych dla zdrowia własnego i innych ludzi. w odniesieniu do nauczycieli i rodziców: Podniesienie jakości działań podejmowanych na rzecz zdrowia i działań mających na celu zapobieganie zachowaniom problemowym. Cele szczegółowe: uczniowie wyrabianie umiejętności rozróżniania dobra od zła rozwijanie umiejętności dostrzegania swoich wad i zalet kształtowanie odpowiedzialności za własne zachowanie w stosunku do innych ludzi i za swoje czyny kształtowanie postawy asertywnej ukazanie wartości płynących z koleżeństwa i przyjaźni ukazywanie zgubnej roli agresji przejawiającej się w grupach rówieśniczych ukazywanie destrukcyjnego wpływu nałogów na zdrowie. wdrażanie do przestrzegania zasad higieny wskazywanie skutków zdrowotnych nieprawidłowego odżywiania wskazywanie roli ruchu i czynnego wypoczynku w zachowaniu zdrowia - 2 -
wyrabianie umiejętności właściwej organizacji czasu wolnego kształtowanie poczucia odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje i innych rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem wdrażanie do rozumienia własnych pozytywnych i negatywnych emocji, radzenie sobie w sytuacjach trudnych nauczyciele, rodzice poprawa komunikacji w relacjach nauczyciel - uczeń, uczeń - rodzic wyrabianie umiejętności współpracy z innymi stworzenie klimatu zaufania między nauczyciele i uczniem, rodzicem i dzieckiem dostarczenie informacji o substancjach uzależniających i zagrożeniach wynikających z ich zażywania wskazywanie sposobów radzenia sobie ze stresem i z sytuacjami trudnymi uświadomienie rodzicom ich roli w kształtowaniu właściwych postaw u dzieci wyrabianie poczucia odpowiedzialności za wychowanie młodego człowieka. Program naszej szkoły kierowany jest do każdego ucznia, jego rodziców i nauczycieli. Odpowiada na realne problemy i zagrożenia pojawiające się w szkole, grupie klasowej oraz w środowisku. Zadania, formy i sposoby działań w zakresie profilaktyki dostosowane są do wieku uczniów. W ramach programu działamy w następujących obszarach: Żyjmy zdrowo Ruch i wypoczynek Żyjmy bezpiecznie Zdrowie psychiczne Ja w grupie i w rodzinie Reagujemy na otaczające nas zło Ja przeciw używkom OBSZAR DZIAŁANIA - ŻYJMY ZDROWO - ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE OCZEKIWANE EFEKTY - 3 -
Dbajmy o zdrowie - pojęcie zdrowia i choroby, choroby brudnych rąk, zakaźne, wirusowe i bakteryjne, słuchu i wzroku Codzienna toaleta Jak dbamy o zęby? Ubieramy się odpowiednio do pogody Zasady prawidłowego odżywiania się; skutki niewłaściwego odżywiania się; żywienie ekologiczne lekcje wychowawcze, lekcje przyrody, badania profilaktyczne specjalistyczne czystość jako jeden z wyznaczników oceny z zachowania lekcje wychowawcze, lekcje przyrody, fluoryzacja, spotkania tematyczne dla uczniów i rodziców lekcje wychowawcze, lekcje przyrody lekcje wychowawcze, lekcje przyrody, programy rządowe i rekomendowane przez Unię Europejską, programy Śniadanie daje moc, Pięć Wychowawcy, rodzice, nauczyciel przyrody Pielęgniarka szkolna, wychowawcy Pielęgniarka szkolna, nauczyciel przyrody Wychowawcy klas Nauczyciele przyrody, wychowawcy przestrzega higieny przestrzega zasad codziennej higieny dba o zęby, systematycznie kontroluje uzębienie przestrzega zasad właściwego ubioru stosuje w codziennym żywieniu zasady prawidłowego odżywiania, potrafi przyrządzić podstawowe potrawy - 4 -
Wdrażanie programu Lekki tornister porcji warzyw,owoców i soków, Szklanka mleka, Mam kota na punkcie mleka. akcja ważenia plecaków i tornistrów, lustracje, zbieranie książek do pracowni do wspólnego korzystania podczas zajęć Pedagog, bibliotekarz, rodzice Minimalizowanie zawartości uczniowskiego tornistra. Podręczniki w salach przedmiotowych OBSZAR DZIAŁANIA - RUCH I WYPOCZYNEK - ZADANIA Wpływ ruchu, czynnego wypoczynku, na zdrowie człowieka Wady postawy - ćwiczenia korekcyjne Realizacja prozdrowotnych elementów programu unijnego Ćwiczenia śródlekcyjne SPOSOBY REALIZACJI lekcje w-f, zajęcia zintegrowane, lekcje przyrody, SKS Lekcje w-f, pogadanki Zajęcia korektywy Organizowanie ćwiczeń śródlekcyjnych OSOBY ODPOWIEDZIALNE Nauczyciele przyrody, nauczyciele nauczania zintegrowanego, nauczyciel w-f Nauczyciel wychowania fizycznego Nauczyciele wychowania fizycznego Wszyscy nauczyciele OCZEKIWANE EFEKTY rozwija swoją sprawność fizyczną Zmniejszenie liczby uczniów, u których występują wady postawy Korekcja wad postawy Poprawa formy psychicznej uczniów w czasie - 5 -
Propagowanie ruchu na świeżym powietrzu, Jak i kiedy korzystać z TV, gier komputerowych, Internetu? Organizacja wycieczek krajoznawczoturystycznych Jak ciekawie spędzić czas wolny? Organizacja konkursów o tematyce zdrowotnej Wycieczki, ćwiczenia na świeżym powietrzu, SKS, gry i zabawy sportowe, lekcje w-f, zajęcia świetlicowe, zawody sportowe szkolne i pozaszkolne Dyskusja, pogadanka, drama, pogadanki dla rodziców, indywidualne rozmowy, gazetki ścienne. Zapoznanie z regulaminem wycieczek, wycieczki, Zielone Szkoły, dyskusja, kółka zainteresowań. Pogadanki, przygotowania do konkursów i konkursy Nauczyciel przyrody, nauczyciele i wychowawcy psycholog, opiekun biblioteki, wychowawcy. Wychowawcy, rodzice, wychowawcy. Opiekun koła przyrodniczego, nauczyciel przyrody, nauczyciele edukacji lekcji wie, że ruch, szczególnie na świeżym powietrzu, jest najlepszym sposobem na poprawienie samopoczucia. aktywnie i bezpiecznie spędza czas. przestrzega zasad właściwego korzystania z mediów elektronicznych. Rodzice mają kontrolę nad czasem spędzanym przez dzieci przy komputerze i TV. zna i przestrzega regulamin, aktywnie poznaje historię, geografię i przyrodę Polski. wie, jakie są formy spędzania wolnego czasu, umie korzystać z oferty dostępnych zajęć Tematyka zdrowotna jest rozpropagowana wśród uczniów - 6 -
wczesnoszkolnej OBSZAR DZIAŁANIA - ŻYJMY BEZPIECZNIE - ZADANIA Bezpieczeństwo w drodze do szkoły i podczas zabaw Poznajemy znaki drogowe Zasady bezpiecznego poruszania się po ulicy pieszego i rowerzysty Stosujemy regulamin dotyczący bezpieczeństwa podczas przerw Zapoznanie z numerami alarmowymi: Pogotowie, Straż, Policja, 112 Zapoznanie uczniów z drogą ewakuacyjną SPOSOBY REALIZACJI Spotkania ze Strażą Miejską, Policją i innymi organizacjami, program nauczania Lekcje poświęcone wychowaniu komunikacyjnemu Spotkania ze Strażą Miejską,Policją lekcje poświęcone wychowaniu komunikacyjnemu Pogadanki, apele porządkowe, regulamin. Spotkania ze Strażą Miejską, spotkanie z samorządem, lekcje wychowania komunikacyjnego Lekcje informacyjne OSOBY ODPOWIEDZIALNE Nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej, wychowawcy Nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej, nauczyciel techniki Nauczyciel przygotowujący do egzaminu na kartę rowerową, nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej, Samorząd szkolny, nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej, Nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej, nauczyciel przyrody i techniki, wychowawcy Wychowawcy OCZEKIWANE EFEKTY przestrzega zasad bezpiecznej drogi do szkoły i bezpiecznego spędzania czasu zna znaki drogowe potrafi bezpiecznie poruszać się po mieście. starszej klasy posiada kartę rowerową wie, jak się zachować w czasie przerw na terenie szkoły potrafi w razie potrzeby skorzystać z numerów alarmowych zna drogi ewakuacyjne w szkole - 7 -
szkoły Udzielenie pierwszej pomocy w nagłych wypadkach i drobnych urazach Pokaz prowadzony przez nauczyciela w-f. Nauczyciele nauczania zintegrowanego, wychowawcy, nauczyciel w-f. zna podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy. wie, do kogo zwrócić się w sytuacjach zagrażających zdrowiu lub życiu innych OBSZAR DZIAŁANIA - ZDROWIE PSYCHICZNE - ZADANIA Stres i sposoby radzenia sobie ze stresem. Określenie pozytywnych i negatywnych emocji. Rozpoznawanie uczuć. Autoportret - akceptacja własnych wady i zalety? Sposoby rozwiązywania własnych problemów SPOSOBY REALIZACJI Pogadanki, ćwiczenia praktyczne indywidualne i grupowe, drama, spotkania z psychologiem. Ćwiczenia praktyczne, drama, spotkania z psychologiem i pogadanki, Lekcje plastyki, drama, ćwiczenia praktyczne, spotkania z psychologiem Zajęcia tematyczne, ćwiczenia praktyczne, OSOBY ODPOWIEDZIALNE Wychowawca, psycholog, nauczyciele. Wychowawcy, psycholog, pedagog, nauczyciele psycholog i pedagog. Psycholog, wychowawcy OCZEKIWANE EFEKTY potrafi zdefiniować stres. zna podstawowe sposoby radzenia sobie ze stresem i stosuje je w praktyce. potrafi nazwać emocje, których doświadcza. Rozpoznaje również uczucia. zna swoje mocne i słabe strony i potrafi je właściwie wykorzystać. potrafi sobie radzić w trudnych dla niego sytuacjach. - 8 -
Wykorzystanie telefonów zaufania spotkania z psychologiem, realizacja planów wychowawczych w klasach Pogadanki tematyczne w klasach Wychowawcy. wie, do kogo zwrócić się o pomoc. zna telefony międzynarodowe 116 oraz inne wyspecjalizowane. ZADANIA Kultura na co dzień - Uczymy porozumiewać się ze sobą Integracja zespołu klasowego, uczucia budujące klasę OBSZAR DZIAŁANIA - JA W GRUPIE I RODZINIE - SPOSOBY REALIZACJI metody aktywne, ćwiczenia praktyczne, dyskusja, codzienne rozmowy Dyskusja, pogadanka, imprezy szkolne i klasowe, dyskoteki, wycieczki, zawody sportowe, konkursy, współpraca ze środowiskiem lokalnym. Dyskusja, lekcje metodami aktywnymi zróżnicowane formy pracy OSOBY ODPOWIEDZIALNE Wszyscy nauczyciele, psycholog, rodzice, wychowawcy Wychowawcy, nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej, rodzice. OCZEKIWANE EFEKTY Uczniowie znają i stosują w praktyce zasady kulturalnego zachowania i skutecznego porozumiewania się Klasy szkolne stanowią zgrane zespoły Współpraca w zespole, Wychowawcy, nauczyciele potrafi zgodnie pracować przedmiotów w grupie, dzieląc sie obowiązkami z innymi Poznawanie Lekcje zna swoje - 9 -
praw i obowiązków dziecka oraz ucznia Pomoc słabszym i chorym kolegom Okazywanie szacunku rodzicom i starszym Tradycje rodzinne w moim domu tematyczne, drama, tworzenie regulaminów klasowych, działalność samorządów klasowych i szkolnego, konkursy, plakaty, gazetki szkolne, prezentacje szkolne, drama, działalność samorządu klasowego, pomoc koleżeńska, akcje charytatywne dla dzieci z ubogich rodzin, współpraca ze środowiskiem lokalnym, uroczystości klasowe np. Dzień Matki, Dzień Babci, urodziny szkolne, współpraca z Domem Pomocy Społecznej Lekcje tematyczne, pogadanka, klasowe imprezy świąteczne, wychowawcy. wychowawcy. rodzice, rodziny inni pracownicy szkoły rodzice, wychowawcy prawa i obowiązki jako ucznia i dziecka doświadcza empatii wobec innych i służy pomocą. na co dzień okazuje szacunek ludziom dorosłym zna i szanuje tradycje rodziny, regionu i kraju - 10 -
Wspólne zabawy w grupie rówieśników prezentacje Dyskusje, ćwiczenia, imprezy klasowe, zabawy integracyjne Wychowawcy, nauczyciele,, wychowawcy świetlicy szkolnej, realizatorzy zewnętrzni chętnie spędza wolny czas w gronie rówieśników OBSZAR DZIAŁANIA - REAGUJEMY NA OTACZAJĄCE NAS ZŁO - ZADANIA Zapobieganie konfliktom w środowisku szkolnym Dbamy o piękną mowę ojczystą, nie używamy brzydkich słów Poznanie pozytywnych wzorców godnych naśladowania Dbałość o mienie szkolne Zachowania asertywne - Uczymy się mówić nie SPOSOBY REALIZACJI dyskusja, drama, spotkanie ze Strażą Miejską Lekcje j. polskiego, codzienny kontakt Lekcje wychowawcze, filmy edukacyjne, konkursy, spotkania z ciekawymi ludźmi, audycje. Regulaminy pracowni, lekcje wychowawcze, apele porządkowe regulamin klasowy, ćwiczenia praktyczne. OSOBY ODPOWIEDZIALNE Wychowawcy, psycholog nauczyciel j. polskiego, bibliotekarz, rodzice i inni pracownicy szkoły Rodzice, nauczyciele. pracownicy szkolni, funkcjonariusze Straży Miejskiej i Policji psycholog, Policja Straż Miejska. OCZEKIWANE EFEKTY Uczniowie budują pozytywne relacje zarówno w klasach, jak i w kontaktach międzyklasowych zwraca uwagę na poprawność swoich wypowiedzi, nie używa wulgaryzmów Pozytywne wzorce zachowania są atrakcyjne wśród uczniów i chętnie naśladowane. szanuje wspólną własność zachowuje się asertywnie. odróżnia asertywność od agresji - 11 -
Tolerancja Budowanie pozytywnych relacji z ludźmi (miłość, przyjaźń, koleżeństwo) Zajęcia tematyczne, pogadanki. Drama, lekcje tematyczne, pogadanki, ćwiczenia. wychowawcy. wolontariusze, psycholog. nie prześladuje, nie wyśmiewa innych, którzy w jakiś sposób różnią się od niego doświadcza empatii, potrafi nawiązać właściwe relacje interpersonalne OBSZAR DZIAŁANIA - JA PRZECIW UŻYWKOM - ZADANIA Zapoznanie uczniów ze szkodliwością używek Nigdy nie sięgaj sam po leki Czy zawsze mogę spróbować tego, czym poczęstuje mnie kolega? SPOSOBY REALIZACJI Lekcje przyrody, gazetki ścienne, lekcje wychowawcze, zajęcia tematyczne, filmy edukacyjne, prezentacje, konkursy Pogadanki. Pogadanki, drama, OSOBY ODPOWIEDZIALNE Nauczyciel przyrody, nauczyciele, pedagog, realizatorzy zewnętrzni. Nauczyciel przyrody, nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej. Nauczyciele przyrody, nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej, pedagog, Policja, OCZEKIWANE EFEKTY wie o szkodliwości palenia papierosów i picia alkoholu oraz dopalaczy. Palenie nie jest pozytywnie ocenianym wśród uczniów zachowaniem. przestrzega zasad właściwego dostępu do leków nie korzysta z nich bez wiedzy dorosłych potrafi zachować się asertywnie w sytuacji, gdy - 12 -
Rozpoznawanie uzależnienia od substancji psychoaktywnych, Znajdź właściwe rozwiązanie swoich problemów Pogadanka dla rodziców, artykuły na stronie internetowej szkoły Pogadanki. Stowarzyszenie Razem Przeciw Przemocy Przedstawiciele Policji, Straży Miejskiej, pielęgniarka. wychowawcy. kolega próbuje skłonić go do popełnienia niewłaściwego czynu Rodzice wiedzą, jak rozpoznać objawy uzależnień wie, do kogo zwrócić się o pomoc w trudnych sytuacjach, reaguje nieagresywnie MONITORING I EWALUACJA Szkolny Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej im. Tadeusza Kościuszki w Jeżówce będzie podlegał ciągłemu monitoringowi i ewaluacji, co najmniej raz w roku szkolnym, w zależności od sytuacji i potrzeb grup tworzących społeczność szkolną. Metody prowadzenia ewaluacji wynikać będą z charakteru podejmowanych działań, warunków i okoliczności, w których te działania będą realizowane. Informacje niezbędne do ewaluacji będą uzyskiwane w różny sposób; - bezpośrednia rozmowa z uczniami i rodzicami, wywiady, dyskusje; - wnikliwa obserwacja uczniów ; - informacje zwrotne ; - ankiety przeprowadzane wśród uczniów i rodziców ; - analiza wytworów uczniów. Ewaluacja działań profilaktycznych będzie się odbywać na plenarnych posiedzeniach Rady Pedagogicznej jeden raz w ciągu roku szkolnego. Raport z ewaluacji powinien zawierać wyniki i wnioski. - 13 -
Szkolny Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej im. Tadeusza Kościuszki w Jeżówce został zatwierdzony na Radzie Pedagogicznej dnia. Szkolny Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej nr 215 na lata 2012 2017 został zatwierdzony na Radzie Pedagogicznej dnia. - 14 -