4-6-7 Węp do fizyki jądowej Tomaz Pawak 9
oddziaływanie dwóch nukeonów mode poencjału dwuciałowego pawa ymeii (niezmienniczość wzgędem anfomacji) pawa zachowania wiekości fizycznych bak eoii pzykład: jednoodność pzezeni niezmienniczość wzgędem anacji
niezmienniczość wzgędem anacji (+) = () () opeao anacji: Q +
cd. Q Q i p p i Q Q Q oczywiście uniany: więc: ae:
niezmienniczość H Q Q i Q i i H i ównanie Schödingea: HQ Q i czyi niezmienniczość: H HQ Q H Q więc: H p
pawa zachowania opeao dowonej wiekości fizycznej: d d * i H d jeśi o d d np.: niezmienniczość wzgędem anacji pawo zachowania pędu
cechy poencjału zachowanie pędu enegii momenu pędu (niezmienniczość wzgędem anacji w pzezeni i czaie oaz oboów niezmienniczość wzgędem anfomacji Loenza (oddziaływanie nie zaeży od uchu śodka may da małych pędkości) niezmienniczość wzgędem odbicia pzezennego (zachowanie pazyości funkcji faowej) ae łabe! odwócenie czau hamionian hemiowki unianość opeaoów (zachowanie pawdopodobieńwa) i dodakowo...
ymeia ładunkowa 3 H 3 He n n V p p V n p V ymeia niezaeżność w anaogi do pinu (bo dube p n) Heienbeg 93: izopin: 3 neuon poon (waości włane opeaoa)
macieze Pauiego 3 3 w epezenacji maciezowej: 3 3 opeao Pauiego n p ogóniej: i i 3
izopin całkowiy izopin pay: T czyi T = an ingeowy T = an ypeowy T T3 np T T3 nn np pp niezaeżność ładunkowa niezaeżność od zeciej kładowej całkowiego izopinu ub niezaeżność od oienacji wekoa izopinu
poencjał H T 3 H T yko ine poencjał może zaeżeć od: p
poencjał cenany p czyi kaay: U U U U V P W P M P B P H opeaoy: Wignea Majoany Baea Heienbega i P W P B M W P P P L m P L - całkowiy obiany momen pędu
funkcja pinowa S z ype inge S - 4 S S P S B T T P anaogia da izopinu:
zaada Pauiego P P P H H B B M M W W P U P U P U P U V U U 3 p p U 4 U 5 6 U + niecenane okane? d V V v V
Yukawa: wymiana bozonów E M c kaane: peuokaane: f f - ała pzężenia e c / - zaięg oddziaływania c - zaięg E Mc mezony pin pazyość izopin kaane + peudokaane - - - wekoowe - - - 3 S 3 f c 3 e
oddziaływanie nukeon - nukeon eayczne nieeayczne m 4 MeV w ab - 9 MeV (4 MeV) nikie enegie < MeV = pzekój czynny izoopowy wyokie enegie > MeV =
an związany: deueon E B = (46 +/- 6) MeV S = d = 86 ( p + n ) e M p Q /e = 8-7 cm bak związanych anów wzbudzonych fooozzczepienie: D p n adiacyjny wychwy: p n D
oddziaływanie nukeon - nukeon
fomaizm kwanowy okany poencjał: V ównanie Schödingea: V E - ma zedukowana (= M/) wyznaczmy wiekości obewowane z funkcji faowej ozpozonych nukeonów w dużej odegłości od cenum najpiew bez ładunków i pinów kókozaięgowy cenany poencjał jądowy
funkcja faowa daeko od cenum (obza aympoyczny) : V funkcja faowa = upepozycja padającej fai płakiej i kuiej fai ozpozonej z ampiudą f() A epik f ymeia azymuana: ep ik i u P co
fae pacjane i u P co upepozycja fa odpowiadających óżnym waościom obianego momenu pędu zwanych faami pacjanymi wieomiany Legende a: P co d u d k M V u k ME
ozwiązanie aympoyczne ep u k C ink i C ep i ep ik ep i epik ik i i i ep ep ik ep epik P co k i in k k A k z poównania: C epi f ik P co epi P co
pzeunięcia fazowe pzeunięcia fazowe chaakeyzują zmianę wywołaną w funkcji faowej pzez oddziaływanie: V > <
pzekój czynny óżniczkowy pzekój czynny: co ep P i k f całkowiy pzekój czynny: 4 in 4 ep in k i k d d Im 4 f k nb: wiedzenie opyczne:
ozpazanie w anie S załóżmy że nikie enegie ozpazanie zachodzi yko w anie = (an S) 4 in k k 4 k cg u C k in je ozwiązaniem: d u d k M V u
cd. k cg u du d da małych enegii: k cg k wpowadzimy paamey...
długość ozpazania a a k cg k im k k 4 a znak długości ozpazania pokazuje czy możiwy je an związany na zewnąz obzau oddziaływania (da k ) ównanie ma poać: d u d (da > R ) i ozwiązanie: u A b
cd po zzyciu z ozwiązaniem w obzaze wewnęznym: C k kc u in ozymujemy: k b im a k k u u R a > a < R
zaięg efekywny k cg k k cg a k paamey a i możemy wyznaczyć z zaeżności całkowiego pzekoju czynnego od enegii. nie zaeżą one od kzału poencjału i ą wygodną paameyzacją wyników ekpeymenanych pzy nikich enegiach (pzybiżenie efekywnego zaięgu).
daej... daze ozwinięcie: kcg a k P 3 k 4 P - wpółczynnik kzału (poencjału) powyżze yko da oddz. neuon - poon pzy nikich enegiach (da p-p jezcze poencjał kuombowki i ayyka cząek idenycznych).
koniec...