SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI II Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Łowiczu w roku szkolnym 2008/2009 1
Spis treści 1. Podstawy prawne programu... str. 3 2. Założenia programu... str. 4 2.1. Działania w wymiarze szkoły 2.2. Działania w wymiarze klasy 2.3. Działania na rzecz indywidualnych osób 3. Cele ogólne i cele szczegółowe... str. 10 4. Diagnoza środowiska szkolnego... str. 11 5. Przewidywane osiągnięcia uczniów... str. 11 6. Plan działań profilaktycznych i sposoby jego realizacji... str. 12 2
1. PODSTAWY PRAWNE PROGRAMU Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Konwencja o Prawach Dziecka art.3.19 Rozporządzenie MENiS z dnia 31.01.2002 r. dot. Ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół. Rozporządzenie MENiS w sprawie podstawy programowej z dnia 26.02.2002r. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z 24.04.1997r. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19.08.1994r. Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu z dnia 09.11.1995r Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26.10.1982r Ustawa o Systemie Oświaty Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej art.72 Kodeks postępowania w sprawach nieletnich Kodeks postępowania administracyjnego Prawo rodzinne Rozporządzenie MEN z dnia 15.01.2001 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Rządowy program na lata 2008 2013 Bezpieczna i przyjazna szkoła załącznik do uchwały nr 172/2008 Rady Ministrów z dnia 19 sierpnia 2008r 3
2. ZAŁOŻENIA PROGRAMU Profilaktyka to działania, które zapobiegają i uprzedzają występowanie zachowań ryzykownych u dzieci i młodzieży. Program profilaktyki nie skupia się wyłącznie na dostarczeniu informacji o środkach uzależniających i innych zachowaniach ryzykownych ( agresja, przemoc, przestępstwa ), ale kładzie nacisk na wyuczenie najważniejszych umiejętności psychologicznych społecznych: umiejętność radzenia sobie ze stresem, nawiązywania dobrych kontaktów z ludźmi, rozwiązywania konfliktów, umiejętność podejmowania decyzji, szukania wsparcia, udzielania pomocy. Strategie oddziaływań na ucznia obejmują: działania informacyjno edukacyjne skierowanie na kształtowanie postaw, wartości i umiejętności prozdrowotnych ze szczególnym uwzględnieniem działań stymulujących różne formy aktywności fizycznej uczniów wspierającej ich harmonijny rozwój, działania wychowawcze zapobiegające występowania zjawiska przemocy i agresji w szkole, działania alternatywne związane z organizowaniem zajęć pozalekcyjnych, artystycznych, sportowych, wdrażających młodzież do twórczego i aktywnego życia działania interwencyjne gwarantujące pomoc: praca indywidualna z uczniem i rodzina, pomoc pedagogiczno-psychologiczna, interwencje wychowawcze w szkole i w domu rodzinnym ucznia, organizowanie zajęć wspierających rozwój, korzystanie z pomocy specjalistów i wolontariuszy. Realizacja programu obejmuje zajęcia w ramach godzin do dyspozycji wychowawcy, spójne tematycznie akcje, imprezy, konkursy, związane z obszarami profilaktyki, dostosowanie do poziomu klas. Program profilaktyczny zakłada również podnoszenie umiejętności wychowawczych przez realizatorów programu oraz rodziców. Działania profilaktyczne dostosowane są do potrzeb rozwojowych naszych uczniów, środowiska rodzinnego i lokalnego. Program uwzględnia cele i zadania zawarte w rządowym programie na lata 2008 2013 Bezpieczna i przyjazna szkoła 4
Wstęp Wraz z rozwojem dziecka i jego samodzielności musimy coraz bardziej liczyć się z koniecznością wyposażenia go w umiejętności przewidywania zagrożeń. Obowiązkiem przede wszystkim rodziców ale i nauczycieli jest od najwcześniejszych lat wyposażać dziecko w nawyki unikania, zapobiegania i możliwie sprawnego pokonywania niebezpieczeństw. W szkole zamierzenia te są realizowane poprzez różne oddziaływania wychowawcze. W tych oddziaływaniach mieści się również profilaktyka rozumiana przez nas jako nauka i ćwiczenie umiejętności obrony przed zagrożeniami. Treści profilaktyczne zawsze zajmowały sporo miejsca w programie wychowawczym szkoły. Zgodnie z rozporządzeniem MEN z 26 lutego 2002 roku, wszystkie treści i oddziaływania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców zostały wyodrębnione z programu wychowawczego i tworzą program profilaktyki. Wynikający z programu wychowawczego szkoły, program profilaktyki tworzy z nim spójną całość i stanowi podstawę wychowania uczniów w naszej szkole. Cele programu profilaktycznego są zbieżne z ogólno wychowawczymi celami szkoły. Pragniemy, by nasi uczniowie umieli odnaleźć swoje miejsce w rodzinie I społeczeństwie, by umieli współżyć z innymi ludźmi, by wszechstronnie się rozwijali, stali się ludźmi kulturalnymi, tolerancyjnymi, odpowiedzialnymi, szanującymi tradycje i wartości ogólnoludzkie, ponadczasowe i uniwersalne. Celem szczegółowym naszego programu jest rozwijanie w uczniach umiejętności radzenia sobie z różnymi trudnymi sytuacjami i problemami, mogącymi sprzyjać sięganiu po alkohol, narkotyki i inne substancje szkodliwe dla zdrowia, uświadomienie uczniom na czym polega prawidłowe zachowanie i postępowanie w szkole i poza nią. Powyższy cel będzie realizowany poprzez: wplatanie treści profilaktycznych w codzienne życie szkoły, comiesięczne spotkania z rodzicami, realizację ścieżek międzyprzedmiotowych, zwłaszcza ścieżki prozdrowotnej i wychowanie do życia w rodzinie, organizowanie różnych spotkań ze specjalistami zajmującymi się profilaktyką, organizowanie zajęć warsztatowych dla uczniów, nauczycieli i rodziców, wyjazdy na wycieczki klasowe, zajęcia pozalekcyjne (SKS i koła zainteresowań) 5
Program profilaktyki obejmuje trzy zakresy działań: 2.1. Działania w wymiarze szkolnym: a) zbudowanie szkolnego systemu, skutecznie zapobiegającego zjawisku agresji i przemocy w szkole; zdobycie i pogłębienie wiedzy nauczycieli na temat zjawiska agresji i przemocy ( szkolenia, zbadanie poziomu i zakresu tego problemu w szkole, konsultacje z rodzicami i uczniami ) oraz nauka interwencji i reagowania, opracowanie podstaw działania systemu normy i zasady, procedury, stosowane konsekwencje, zasady współpracy z rodzicami i uczniami, sposób wymiany informacji na temat agresywnych zachowań uczniów, formy dalszej edukacji i pomocy dla wszystkich uczestników, ogłoszenie i wprowadzenie systemu, monitorowanie systemu i jego ewaluacja, diagnoza problemu, szkolenia i grupy wsparcia dla nauczycieli, edukacja rodziców, stworzenie jasnego systemu norm i zasad szkolnych oraz konsekwencji za ich nieprzestrzeganie, punktowy system oceniania zachowania, konferencje i inne akcje szkolne na temat problemu przeciwdziałania agresji w szkole, współpraca szkoły ze środowiskiem lokalnym, lepszy nadzór nad uczniami w czasie przerw, dyżury dorosłych w niebezpiecznych miejscach i zmniejszenie dostępu do nich, zaufana osoba, do której można zwrócić się w sprawach agresji i przemocy, telefon kontaktowy w sprawach agresji i przemocy. b) zaprezentowanie programu radzie pedagogicznej ( przedyskutowanie jego sensu i potrzeby realizacji, oraz struktury, rodzaju i kolejności działań ); c) zaprezentowanie programu rodzicom, zaproszenie ich do współpracy, wzbogacenie wiedzy na temat uzależnień na zajęciach psychoedukacyjnych; pogadanka dla rodziców konkursy o tematyce profilaktycznej d) przygotowanie materiałów informacyjnych dotyczących zagadnień profilaktycznych i ich prezentacja w gablocie; e) zaangażowanie środowiska lokalnego, związanego z profilaktyką do współpracy; 6
f) udział uczniów w pozaszkolnych imprezach kulturalnych i konkursach o tematyce profilaktycznej (konkursy plastyczne). 2.2. Działania w wymiarze klasy: a) wspólne ustalenie reguł (zasad) mających na celu zapobieganie przemocy (w tym także jasno określone sankcje), b) przeprowadzenie zajęć profilaktycznych i psychoedukacyjnych dla uczniów, c) regularne rozmowy z uczniami na temat problemów klasowych, d) współpraca uczniów w nauce, e) koncentrowanie się w procesie tworzenia grupy na mocnych stronach uczniów, f) organizowanie nauczania z wykorzystaniem metod interakcyjnych, np. pracy w małych grupach, g) nagradzanie dobrych zachowań dzieci, h) wprowadzanie tematyki profilaktycznej na godzinach wychowawczych, i) włączenie się klas do ogólnoszkolnych imprez o charakterze profilaktycznym, j) zapraszanie specjalistów zajmujących się profilaktyką na zajęcia, k) nawiązanie współpracy wychowawców klas z rodzicami i omawianie problemów związanych z ochroną dzieci przed zagrożeniami podczas spotkań klasowych, 2.3. Działania na rzecz indywidualnych osób. Ten zakres działań dotyczy głównie uczniów wykazujących zaburzenia w zachowaniu, ponieważ uczniowie ci są najbardziej narażeni na uleganie wszelkiego rodzaju nałogom i wpływom. Program profilaktyczny przewiduje przygotowanie dla takich uczniów we współpracy z rodzicami (rozmowy indywidualne), działania związane z pomaganiem konkretnym osobom ofiarom, sprawcom i świadkom przemocy, kierowanie ich w miarę na specjalistyczne zajęcia. Ponieważ jesteśmy II LO i według naszego rozeznania nie występują wśród naszych uczniów zagrożenia typowe dla starszej młodzieży, tworząc program szczególny nacisk kładliśmy na kształtowaniu osobowości ucznia i wspieranie jego rozwoju oczekując, że młody człowiek o prawidłowo rozwijającej się osobowości będzie mniej skłonny do zachowań patologicznych. 7
Przynależność do różnych grup. Umiejętność obcowania z innymi ludźmi pozwala uczniom wpływać na swoje życie i otoczenie, decyduje o relacjach z rówieśnikami, rodzicami, nauczycielami i innymi dorosłymi. Uczenie reguł i norm współżycia z innymi ludźmi pozwala dostrzegać i szanować potrzeby otoczenia. Budowane w ten sposób udane relacje z innymi sprzyjają otwartej komunikacji, a ta sprzyja uczeniu się zachowań alternatywnych w stosunku do tych, jakie towarzyszą przemocy i nałogom. Postrzeganie siebie i rozumienie swoich uczuć. Tłumienie uczuć, brak umiejętności ich wyrażania są częstą przyczyną, że ludzie żyją w dużym napięciu, a taki stan sprzyja powstawaniu zachowań agresywnych, szukaniu zapomnienia w alkoholu czy narkotykach. Dlatego za ważne uważamy uczenie rozpoznawania uczuć, umiejętności ich wyrażania, oraz rozumienia i akceptowania uczuć własnych i innych. Będziemy też uczyć radzenia sobie z emocjami. Na zajęciach z tej grupy tematycznej będziemy zajmować się kształtowaniem pozytywnego obrazu własnej osoby pozytywnej samooceny. Poczucie własnej wartości jest bowiem warunkiem koniecznym dla prawidłowego rozwoju każdego człowieka. Mała świadomość jaki jestem, jakie są moje mocne strony, może spowodować, że dziecko jest podatne na wszelkie wpływy-najczęściej negatywne. Naszym zadaniem profilaktycznym będzie dawanie uczniom możliwości doświadczenia, że są wyjątkowi, niepowtarzalni, lubiani. Będziemy stwarzać sytuacje, w których uczniowie będą mogli promować sukcesy w kontaktach z rówieśnikami i dorosłymi. Rozwiązywanie problemów. Rozwiązywanie trudności i konfliktów stanowią naturalne zjawiska w kontaktach między ludźmi. Z różnych powodów konflikty są nieuniknione i błędne jest przekonanie, że są czymś niepożądanym, złym, świadczącym o niedojrzałości emocjonalnej. Nie można tez udawać, w obawie przed utratą czyjejś sympatii, że konflikt nie istnieje. Taka postawa utrudnia porozumienie. Podstawowym warunkiem rozwiązania konfliktu jest uświadomienie sobie istniejącej różnicy zdań, a także własnych uczuć i innych. Celem naszych oddziaływań w tym zakresie będzie nauka rozstrzygania problemów i podejmowania samodzielnych decyzji i analizowanie 8
przyczyn powstawania konfliktów i szukanie sposobów ich rozwiązania. Naszym przesłaniem jest też uświadomienie uczniom, że ludzie mają prawo do popełniania błędów. Dbanie o zdrowie. Wychodząc z założenia, że istnieje ścisły związek między ciałem a psychiką pragniemy rozwijać u uczniów świadomość tego, że zdrowie ma ogromny wpływ na nasze życie. Będziemy rozwijać pragnienie troszczenia się o nie, oraz pokazywać sposoby dbania o nie. Dostarczmy również uczniom elementarnych informacji na temat środków uzależniających przyczyn i skutków ich zażywania. Przedstawianie tego typu zagadnień w klasach młodszych uważamy za zbyt wczesne. W tym zakresie działań będziemy też budować umiejętności przeciwstawiania się presji otoczenia. Analizując przedstawione zagadnienia wyraźnie widać, że nie jest możliwe oddzielenie treści profilaktycznych od wychowawczych. Wynika to stąd, że treści z zakresu sprawowania obu tych funkcji często przenikają się wzajemnie, warunkując swoje powstanie czy uzasadniając istnienie. Jednak pewne zagadnienia bardziej niż inne mieszczą się w prezentowanym programie. Dlatego też nie chcąc powielać treści zawartych w programie wychowawczym, prezentując główne treści programowe do realizacji w klasach wybraliśmy jedynie te, które naszym zdaniem mają kluczowe znaczenie dla realizacji celów profilaktycznych. Dbanie o bezpieczeństwo swoje i innych. Umiejętność zachowania się w sytuacjach zagrażających zdrowiu i życiu, a przede wszystkim umiejętność prawidłowego postępowania i zachowania się w szkole, przejazdów środkami komunikacji, wycieczek szkolnych ma ogromny wpływ na kształtowanie postaw, dbałość o bezpieczeństwo swoje i innych. Zapoznanie uczniów z zasadami prawidłowego postępowania w takich sytuacjach w dużej mierze pozwala uniknąć zagrożeń. Dążenie do sytuacji, w których interwencja wobec zachowań agresywnych będzie szybka i skuteczna, co spowoduje znaczne zmniejszenie się ich liczby i zapobiegnie przeradzaniu się w agresję i przemoc. 9
3. CELE OGÓLNE 1. Kształtowanie dojrzałej sfery intelektualnej ucznia. 2. Kształtowanie dojrzałej sfery emocjonalnej. 3. Kształtowanie dojrzałej sfery moralnej ucznia. 4. Kształtowanie dojrzałej sfery społecznej ucznia. 5. Kształtowanie sposobów komunikacji ucznia. CELE SZCZEGÓŁOWE 1. Tworzenie bezpiecznej, przyjaznej, ciepłej atmosfery w szkole. 2. Poznanie się wzajemne i budowanie zaufania. 3. Zapobieganie / przeciwdziałanie zachowaniom agresywnym i przemocy w szkole. 4. Wzmacnianie poczucia własnej wartości. 5. Nauka działań asertywnych. 6. Wskazywanie pożądanych wzorców zachowań. 7. Kształtowanie i wzmacnianie ogólne akceptowanych postaw społecznych. 8. Rozpoznanie oznak stresu oraz sposobów radzenia sobie z nim. 9. Wzbudzanie w uczniach poczucia odpowiedzialności za zdrowie własne i innych. 10. Propagowanie zdrowego stylu życia. 11. Wskazywanie na szkodliwość uzależnień i ukazywanie zagrożeń, jakie ze sobą niosą. 10
4. DIAGNOZA ŚRODOWISKA SZKOLNEGO Ocena sytuacji i zagrożeń oraz występujących problemów jest określana na podstawie: obserwacji zachowań uczniów wywiadów z wychowawcami klas, nauczycielami badań ankietowych przeprowadzonych wśród uczniów analizy frekwencji wywiadów i rozmów z rodzicami analizy wyników nauczania 5. PRZEWIDYWANE OSIAGNIĘCIA UCZNIÓW W wyniku podjętych działań profilaktycznych uczeń: 1. Dba o swój rozwój intelektualny. 2. Przestrzega norm moralnych i wartości, którymi należy kierować się w życiu. 3. Zna prawidłowe zasady komunikacji interpersonalnej i posługuje się nimi. 4. Ocenia stan swego zdrowia i zna sposoby zapobiegania chorobom. 5. Współpracuje w grupie i służy pomocą innym. 6. Rozpoznaje i radzi sobie z negatywnymi emocjami. 7. Określa co to są uzależnienia i mechanizmy ich powstawania. 11
6. PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH I SPOSOBY JEGO REALIZACJI CELE ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI I. Zapobieganie problemom adaptacji uczniów klas pierwszych II. Przeciwdziałanie problemom związanym z integracją na różnych poziomach nauki w szkole III. Zapobieganie trudnościom i niepowodzeniom szkolnym * stwarzanie uczniom warunków umożliwiających wzajemne poznanie *pomoc w identyfikacji z grupą, tworzenie klimatu zaufania i akceptacji *propagowanie pozytywnych postaw i zachowań wobec osób z dysfunkcjami *zintegrowanie zespołów klasowych *uświadomienie ról społecznych, np. rola lidera *uświadomienie odpowiedzialności za atmosferę w zespole klasowym *wskazanie możliwości pracy nad sobą, zdobywania praktycznych umiejętności nawiązywania satysfakcjonujących relacji z innymi *pomoc uczniom niepełnosprawnym, m.in. poprzez możliwość konstruowania Planów Rozwoju Osobistego *systematyczna kontrola i omawianie wyników nauczania, postępów w nauce *kształtowanie właściwych cech charakteru: pracowitość, skłonność systematyczność, do śmiałych *zajęcia warsztatowe integracyjno-adaptacyjne * okres ochronny bez ocen niedostatecznych *godziny wychowawcze *wycieczki klasowe *ankieta na temat przebiegu adaptacji do warunków szkolnych * zajęcia warsztatowe *godziny wychowawcze *imprezy klasowe *badania diagnostyczne *zajęcia warsztatowe *treningi *indywidualne konsultacje *zajęcia grupowe/indywidualne np. technik sprawnego uczenia się *godziny wychowawcze *pogadanki / referaty *konsultacje z pedagogiem *nauczyciele *uczniowie *uczniowie TERMINY (w każdym roku szkoln.) Wrzesień/ Październik Koniec I semestru (ankieta) wg potrzeb UWAGI 12
IV. Doskonalenie komunikacji interpersonalnej rozwiązań *wskazywanie praktycznych umiejętności zdobywania i korzystania z wiedzy *wskazanie możliwości kompensowania deficytów rozwojowych *rozpoznawanie przyczyn niepowodzeń i trudności szkolnych (propozycje rozwiązań) *propagowanie wiedzy nt. pracy umysłowej ( np.. higiena pracy umysłowej oraz technik sprawnego uczenia się ) *kontrolowanie frekwencji uczniów, rozpoznawanie przyczyn nieobecności w szkole *uświadomienie uczniom istoty procesu komunikacji oraz przyczyn zakłóceń * doskonalenie umiejętności związanych z nawiązywaniem kontaktów interpersonalnych, uważnym słuchaniem i komunikowaniem, zrozumieniem * nabywanie i/ lub doskonalenie umiejętności negocjacji, dyskusji *nabywanie umiejętności rozpoznawania dobrych i złych emocji, panowania nad emocjami *psychoedukacja, zmiana przekonań i postaw na temat funkcjonowania w grupie szkolnym wychowawców, uczniów, rodziców, nauczycieli *indywidualne konsultacje *diagnoza psychologiczna *badania diagnostyczne przyczyn niepowodzeń szkolnych *pomoc koleżeńska *rozmowa z uczniem *zajęcia warsztatowe nt. komunikacji interpersonalnej (na różnych poziomach) *gry i zabawy dydaktyczne *indywidualne rozmowy z pedagogiem szkolnym lub wychowawca *zajęcia warsztatowe *treningi *indywidualne konsultacje *uczniowie / pedagog szkolny *nauczyciele/wychowawcy *nauczyciele wg potrzeb wg potrzeb Luty 2009 I semestr I semestr wg potrzeb 13
V. Zapobieganie problemom związanym z okresem dorastania VI. Zapobieganie (przeciwdziałanie) zjawiskom przemocy *nabycie umiejętności określania własnej tożsamości *kształtowanie samoświadomości własnych potrzeb, wartości, możliwości i celów życiowych *nauczenie planowania i realizacji zadań zmierzających do odpowiedzi na pytanie ; jaki chciałbym być. *uwrażliwienie młodzieży na potrzeby drugiego człowieka ; umiejętność rozpoznawania objawów kryzysu *przeprowadzenie pedagogizacji rodziców nt. zagrożeń okresu dojrzewania *nabywanie umiejętności rozpoznawania i werbalizowania własnych stanów emocjonalnych, *wyrażanie siebie za pomocą środków artystycznego wyrazu (działania teatralne, plastyczne) *zdiagnozowanie skali zjawiska *wzmocnienie poczucia własnej wartości *uświadomienie potrzeby poszanowania godności innych *nabywanie zachowań asertywnych *rozwijanie empatii i zrozumienia *zapobieganie mobbingowi *uświadomienie potrzeby samodoskonalenia się i poczucia sprawstwa *uświadomienie oczekiwań społecznych i potrzeby spełniania ich *zajęcia warsztatowe nt. samopoznania ( kl. III i kl. I ) *realizacja w treściach programowych i na gddw indywidualne rozmowy z uczniami ( kryzys tożsamości) *pogadanka *zajęcia warsztatowe *konsultacje indywidualne *warsztaty teatralne *ankieta diagnostyczna, wywiad/obserwacja *realizacja treści w ramach gddw *zajęcia warsztatowe *spektakl teatralny/film *spotkania młodzieży z przedstawicielami Komendy Powiatowej *pogadanka w ramach gddw *uczniowie klas X 2008 wg potrzeb cały rok X i XI 2008 14
VII. Radzenie sobie ze stresem VIII. Profilaktyka uzależnień *uświadomienie rodzicom przyczyn agresji i przemocy wśród młodzieży oraz konieczne przeciwdziałanie tym zjawiskom *zrozumienie istoty i przyczyn stresu( np. podstawowe wiadomości o stresie, skutki przeciążenia stresem, zmiana sposobu myślenia) *kształtowanie u uczniów umiejętności radzenia sobie w sytuacjach stresowych, umiejętność redukowania stresu doraźnego i długotrwałego *kształtowanie umiejętność zapobiegania niekorzystnym skutkom stresu *nauka podstawowych umiejętności relaksu *postępowanie w sytuacjach kryzysowych: zadaniowy i emocjonalny styl funkcjonowania *zdiagnozowanie skali zjawiska wśród młodzieży szkolnej *uświadomienie rodzicom skali zjawiska *dostarczanie wiedzy nt. mechanizmów uzależnień (alkohol, narkotyki, tytoń) *uświadomienie uczniom negatywnego wpływu substancji psychotropowych na organizm i relacje interpersonalne, na funkcjonowanie w rodzinie/społeczeństwie *pogadanka/referat * zajęcia warsztatowe nt. Jak sobie radzić ze stresem (kl. I i kl. III) * realizacja treści w ramach gddw * rozmowy indywidualne uczniów z psychologiem szkolnym lub wychowawcą * interwencje kryzysowe *treningi *indywidualne konsultacje *indywidualne konsultacje *ankieta/raport *spotkanie i zapoznanie z raportem *spotkania z pedagogiem szkolnym *warsztaty *gddw *akcje organizowane przez Samorząd uczniowski (np. Dzień bez papierosa) * wychowawcy klas/pedagog szkolny *opiekun samorządu uczniowskiego Kl. I sem. I Kl. III sem. II wg potrzeb wg potrzeb XI 2008 II semestr 15
IX. Działania z zakresu wychowania prorodzinnego *propagowanie wiedzy na temat przepisów prawa w związku z uzależnieniami * upowszechnianie wśród uczniów informacji na temat przemocy (poza szkoła) * uświadomienie wszelkich uzależnień wynikających z zagrożeń współczesnego świata *pogłębianie przez nauczycieli wiedzy i nabywanie umiejętności związanych z uzależnieniami i ich profilaktyką * promowanie zdrowia *propagowanie wśród uczniów alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu * pomoc osobom uzależnionym *motywowanie do podjęcia terapii w przypadkach uczniów uzależnionych lub z grupy ryzyka *uświadomienie roli rodziny w interakcyjnym modelu funkcjonowania człowieka *uświadomienie opiekuńczowychowawczej roli rodziny *uświadomienie granic wolności, kontroli, stosunków między rodzicami i dziećmi * przeciwdziałanie przemocy w rodzinie * kształtowanie umiejętności porozumiewania się, rozwiązywania konfliktów *spotkania z przedstawicielami Komendy Powiatowej Policji * telefony kontaktowe *plakaty *godziny wychowawcze pogadanka/referat *kursy/konferencje ; samokształcenie rady pedagogicznej ; czytanie literatury fachowej * wycieczki klasowe ;zajęcia pozalekcyjne *interwencja profilaktyczna *kontakty ze specjalistami od uzależnień i odpowiednimi placówkami terapeutycznymi * w ramach zajęć wychowanie do życia w rodzinie * w ramach gddw Pedagog szkolny *uczniowie *dyrektor *nauczyciele *nauczyciele *uczniowie (osoba z odpowiednimi kwalifikacjami) *nauczyciel przedmiotu, pedagog szkolny *inni specjaliści I semestr 16
X. Działania w zakresie edukacji prozdrowotnej * kształtowanie postawy akceptacji i tolerancji *kształtowanie odpowiedzialności za drugiego człowieka *wyrabianie przekonania, że każdy jest odpowiedzialny za własne zdrowie i ma obowiązek dbać o nie *propagowanie zdrowego stylu życia *propagowanie aktywności fizycznej *zapoznanie uczniów z zasadami bezpieczeństwa w szkole i w czasie wypoczynku (wypadki, niepełnosprawność, itp.) *nabywanie umiejętności udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej * zapobieganie chorobom w zależności od zapotrzebowania środowiska (z uwzględnieniem aktualnej sytuacji epidemiologicznej) * zapobieganie nowotworom *zapobieganie HIV/AIDS *zapobieganie innym przewlekłym chorobom (np. choroby skóry, cukrzyca, choroby wzroku, płuc, wątroby itp.) *propagowanie zagadnień z zakresu ekologii *kurs Wychowawca kolonii i obozów *w ramach lekcji biologii, gddw (wykład, pogadanka, dyskusja, film, itp) *apel (np. Światowy Dzień Zdrowia) *dzień Sportu szkolnego *spotkania organizowane przez Klub Olimpijczyka *gddw *kurs Pierwszej Pomocy *włączanie się w akcje PSSE * Sprzątanie Świata apel z okazji Dnia Ziemi *opiekun PCK V 2008 *nauczyciele biologii /wychowawcy *Wg harmonogramu działań *nauczyciele wychowania fizycznego *Opiekun Szkolnego Koła PCK wychowawcy klas *wg harmonogramu działań, nauczyciel biologii 07.IV.2009 V i VI X 2008 II semestr W/g harmonogramu X 2008 17